Ανοιχτά παραμένουν πέντε μεγάλα μέτωπα στο Ασφαλιστικό. Αν και αυτά δεν προήλθαν ως συνέπεια της κρίσης του κορονοϊού, η εν λόγω κρίση επηρεάζει την εξέλιξή τους.
Και αυτό γιατί η κορονο-κρίση έχει μειώσει δραματικά τα έσοδα των ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές.
Η μείωση αυτή αποτελεί αντικειμενικά ανάχωμα στο ξεδίπλωμα της κυβερνητικής πολιτικής, στο ασφαλιστικό, τόσο στο πεδίο της συνταξιοδοτικής δαπάνης, το οποίο καθορίζεται από τις ανοιχτές υποχρεώσεις της σε σχέση με τα αναδρομικά αλλά και τις εκκρεμείς συντάξεις, όσο και στο πεδίο των εισφορών, όπου έχει δεσμευτεί σε παραπέρα μείωσή τους.
Με την αντίφαση μεταξύ της υποχρέωσης (λόγω αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας) να αυξήσει τη συνταξιοδοτική δαπάνη από τη μια μεριά και της τήρησης των ίδιων της των πολιτικών δεσμεύσεών της να μειώσει το μη -μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων από την άλλη μεριά, σε συνθήκες καθίζησης των εσόδων από τις εισφορές (λόγω κορονο-κρίσης) θα απασχοληθεί η ηγεσία του Υπ. Εργασίας κατά το β΄ εξάμηνο.
Έως τώρα, το Υπουργείο Εργασίας βρίσκεται σε τροχιά τήρησης τόσο των κυβερνητικών δεσμεύσεων, όσο και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις δικαστικές αποφάσεις.
Έτσι, σε ό,τι αφορά τη συνταξιοδοτική δαπάνη και συγκεκριμένα το πρώτο μέτωπο -των αναδρομικών-, στο α' δεκαήμερο του τρέχοντος μήνα καταβλήθηκαν αναδρομικά 8 μηνών στους συνταξιούχους οι οποίοι έλαβαν αύξηση στις επικουρικές συντάξεις τους τον περασμένο Ιούνιο, κατ' εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου του Υπ. Εργασίας (βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου, τον Οκτώβριο του 2019), κ. Γιάννη Βρούτση.
Ωστόσο, βάσει του ίδιου νόμου, εκκρεμεί η καταβολή των αυξήσεων μαζί και των αναδρομικών, ιδίως στις ''νέες'' κύριες συντάξεις, η οποία αναμένεται για το ερχόμενο φθινόπωρο.
Το μεγάλο εκκρεμές δημοσιονομικό βάρος σε σχέση στο ''αναδρομικό'' κομμάτι της συνταξιοδοτικής δαπάνης δεν είναι άλλο από την επιστροφή των περικοπών στις συντάξεις μεταξύ Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 (κατ' εφαρμογή της νομοθεσίας του 2011-12), βάσει των πρόσφατων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σύμφωνα με το ΣτΕ, δικαιούχοι της επιστροφής των περικοπών του εν λόγω 11μήνου είναι όσοι προσέφυγαν στη δικαιοσύνη. Πρόκειται για 250.000 συνταξιούχους.
Η κυβέρνηση, όμως, προσανατολίζεται σε μία ''οριζόντια '' λύση ή αλλιώς στην επιστροφή των περικοπών του προαναφερθέντος διαστήματος σε όλους -δηλαδή σε 2.500.000- συνταξιούχους.
Έτσι το κόστος των αναδρομικών θα μπορούσε να ανέλθει από τα 400 εκατ. ευρώ (επιστροφή περικοπών σε 250.000 δικαιούχους) στα 4 δισ. ευρώ.
Το τελευταίο ποσό αντιστοιχεί σχεδόν στο 14% της ετήσιας δαπάνης για συντάξεις και είναι λίγο μεγαλύτερο από το ταμειακό έλλειμμα (10%) το οποίο, σύμφωνα με την άποψη ορισμένων στελεχών των Ταμείων αναμένεται να έχει φέτος ο e-EΦΚΑ (πλην κλάδου εφάπαξ). Είναι γι΄αυτό που το βασικό σενάριο που εξετάζεται στην κυβέρνηση είναι η εξόφλησή τους σε εξαμηνιαίες δόσεις με τελικό ορίζοντα στην καλύτερη περίπτωση το 2023, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες .
To τρίτο μέτωπο αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει κατά 5 μονάδες το μη μισθολογικό κόστος έως το 2023. Ήδη, βάσει του νόμου Βρούτση έχουν μειωθεί κατά 0,9% οι εισφορές των μισθωτών πλήρους απασχόλησης και μένουν άλλες 4,1 μονάδες μέχρι την υλοποίηση της δέσμευσης, η οποία αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, σύμφωνα με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Πληροφορίες συντείνουν στη μείωση των εισφορών κατά επιπλέον 1 μονάδα το αργότερο έως τις αρχές του 2021.
Το τέταρτο μεγάλο μέτωπο αποτελούν τα χρέη στα Ταμεία. Ήδη αυξήθηκαν κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ οι οφειλές που μεταφέρθηκαν στο ΚΕΑΟ στο α΄τρίμηνο του 2020, ενώ η μείωση των εσόδων από εισφορές λόγω κορονο-κρίσης "δείχνει" παραπέρα αύξηση των ασφαλιστικών οφειλών των επιχειρηματιών. Δεν έχει για την ώρα, ξεκαθαρισθεί από την κυβέρνηση, αν θα θεσπισθεί έκτακτη ρύθμιση για τις υπό αναστολή ασφαλιστικές οφειλές (12 -24 δόσεων ), όπως για τις υπό αναστολή φορολογικές οφειλές, ούτε να θεσπισθεί νέα πάγια ρύθμιση 24 ή 36 δόσεων, όπως επίσης ισχύει για την εφορία.
Το πέμπτο μέτωπο του ασφαλιστικού δεν αφορά τα Ταμεία, αλλά τον 2ο και 3ο πυλώνα της ασφάλισης, δηλαδή τα επαγγελματικά Ταμεία και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Δέσμευση της κυβέρνησης είναι η ενίσχυσή τους. Για την ώρα, η μόνη κίνηση που έχει γίνει είναι ενσωμάτωση της 2ης κοινοτικής οδηγίας για την επαγγελματική ασφάλιση με διάταξη του Υπ. Εργασίας, κ. Βρούτση. Εκκρεμούν σενάρια για παροχή φορολογικών κινήτρων για την ιδιωτική ασφάλιση αλλά και παραπέρα ενίσχυσης της Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα με στόχο την αύξηση του εθνικού ποσοστού αποταμίευσης.
Και αυτό γιατί η κορονο-κρίση έχει μειώσει δραματικά τα έσοδα των ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές.
Η μείωση αυτή αποτελεί αντικειμενικά ανάχωμα στο ξεδίπλωμα της κυβερνητικής πολιτικής, στο ασφαλιστικό, τόσο στο πεδίο της συνταξιοδοτικής δαπάνης, το οποίο καθορίζεται από τις ανοιχτές υποχρεώσεις της σε σχέση με τα αναδρομικά αλλά και τις εκκρεμείς συντάξεις, όσο και στο πεδίο των εισφορών, όπου έχει δεσμευτεί σε παραπέρα μείωσή τους.
Με την αντίφαση μεταξύ της υποχρέωσης (λόγω αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας) να αυξήσει τη συνταξιοδοτική δαπάνη από τη μια μεριά και της τήρησης των ίδιων της των πολιτικών δεσμεύσεών της να μειώσει το μη -μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων από την άλλη μεριά, σε συνθήκες καθίζησης των εσόδων από τις εισφορές (λόγω κορονο-κρίσης) θα απασχοληθεί η ηγεσία του Υπ. Εργασίας κατά το β΄ εξάμηνο.
Έως τώρα, το Υπουργείο Εργασίας βρίσκεται σε τροχιά τήρησης τόσο των κυβερνητικών δεσμεύσεων, όσο και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις δικαστικές αποφάσεις.
Έτσι, σε ό,τι αφορά τη συνταξιοδοτική δαπάνη και συγκεκριμένα το πρώτο μέτωπο -των αναδρομικών-, στο α' δεκαήμερο του τρέχοντος μήνα καταβλήθηκαν αναδρομικά 8 μηνών στους συνταξιούχους οι οποίοι έλαβαν αύξηση στις επικουρικές συντάξεις τους τον περασμένο Ιούνιο, κατ' εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου του Υπ. Εργασίας (βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου, τον Οκτώβριο του 2019), κ. Γιάννη Βρούτση.
Ωστόσο, βάσει του ίδιου νόμου, εκκρεμεί η καταβολή των αυξήσεων μαζί και των αναδρομικών, ιδίως στις ''νέες'' κύριες συντάξεις, η οποία αναμένεται για το ερχόμενο φθινόπωρο.
Το μεγάλο εκκρεμές δημοσιονομικό βάρος σε σχέση στο ''αναδρομικό'' κομμάτι της συνταξιοδοτικής δαπάνης δεν είναι άλλο από την επιστροφή των περικοπών στις συντάξεις μεταξύ Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 (κατ' εφαρμογή της νομοθεσίας του 2011-12), βάσει των πρόσφατων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σύμφωνα με το ΣτΕ, δικαιούχοι της επιστροφής των περικοπών του εν λόγω 11μήνου είναι όσοι προσέφυγαν στη δικαιοσύνη. Πρόκειται για 250.000 συνταξιούχους.
Η κυβέρνηση, όμως, προσανατολίζεται σε μία ''οριζόντια '' λύση ή αλλιώς στην επιστροφή των περικοπών του προαναφερθέντος διαστήματος σε όλους -δηλαδή σε 2.500.000- συνταξιούχους.
Έτσι το κόστος των αναδρομικών θα μπορούσε να ανέλθει από τα 400 εκατ. ευρώ (επιστροφή περικοπών σε 250.000 δικαιούχους) στα 4 δισ. ευρώ.
Το τελευταίο ποσό αντιστοιχεί σχεδόν στο 14% της ετήσιας δαπάνης για συντάξεις και είναι λίγο μεγαλύτερο από το ταμειακό έλλειμμα (10%) το οποίο, σύμφωνα με την άποψη ορισμένων στελεχών των Ταμείων αναμένεται να έχει φέτος ο e-EΦΚΑ (πλην κλάδου εφάπαξ). Είναι γι΄αυτό που το βασικό σενάριο που εξετάζεται στην κυβέρνηση είναι η εξόφλησή τους σε εξαμηνιαίες δόσεις με τελικό ορίζοντα στην καλύτερη περίπτωση το 2023, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες .
To τρίτο μέτωπο αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει κατά 5 μονάδες το μη μισθολογικό κόστος έως το 2023. Ήδη, βάσει του νόμου Βρούτση έχουν μειωθεί κατά 0,9% οι εισφορές των μισθωτών πλήρους απασχόλησης και μένουν άλλες 4,1 μονάδες μέχρι την υλοποίηση της δέσμευσης, η οποία αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, σύμφωνα με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Πληροφορίες συντείνουν στη μείωση των εισφορών κατά επιπλέον 1 μονάδα το αργότερο έως τις αρχές του 2021.
Το τέταρτο μεγάλο μέτωπο αποτελούν τα χρέη στα Ταμεία. Ήδη αυξήθηκαν κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ οι οφειλές που μεταφέρθηκαν στο ΚΕΑΟ στο α΄τρίμηνο του 2020, ενώ η μείωση των εσόδων από εισφορές λόγω κορονο-κρίσης "δείχνει" παραπέρα αύξηση των ασφαλιστικών οφειλών των επιχειρηματιών. Δεν έχει για την ώρα, ξεκαθαρισθεί από την κυβέρνηση, αν θα θεσπισθεί έκτακτη ρύθμιση για τις υπό αναστολή ασφαλιστικές οφειλές (12 -24 δόσεων ), όπως για τις υπό αναστολή φορολογικές οφειλές, ούτε να θεσπισθεί νέα πάγια ρύθμιση 24 ή 36 δόσεων, όπως επίσης ισχύει για την εφορία.
Το πέμπτο μέτωπο του ασφαλιστικού δεν αφορά τα Ταμεία, αλλά τον 2ο και 3ο πυλώνα της ασφάλισης, δηλαδή τα επαγγελματικά Ταμεία και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Δέσμευση της κυβέρνησης είναι η ενίσχυσή τους. Για την ώρα, η μόνη κίνηση που έχει γίνει είναι ενσωμάτωση της 2ης κοινοτικής οδηγίας για την επαγγελματική ασφάλιση με διάταξη του Υπ. Εργασίας, κ. Βρούτση. Εκκρεμούν σενάρια για παροχή φορολογικών κινήτρων για την ιδιωτική ασφάλιση αλλά και παραπέρα ενίσχυσης της Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα με στόχο την αύξηση του εθνικού ποσοστού αποταμίευσης.
