Διπλή υποχρέωση έχουν για το επικουρικό και το εφάπαξ τους 250.000 επαγγελματίες.
Κατά πρώτον τους καταλογίζονται αναδρομικά οι νέες προκαθορισμένες εισφορές υπέρ της επικουρικής ασφάλισης και του κλάδου εφάπαξ για το α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Κατά δεύτερον, θα πρέπει να επιλέξουν από τον τρέχοντα μήνα (Ιούλιο) την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να ανήκουν για το β΄εξάμηνο του 2020. Όσον αφορά το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020, οι υπόχρεοι επαγγελματίες θα υπαχθούν αυτόματα στην 1η ασφαλιστική κατηγορία.
Αυτό ξεκαθαρίζει σχετική εγκύκλιος την οποία εξέδωσε ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) κατ΄ εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Βρούτση που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020, υπενθυμίζοντας, πως από 1η Ιανουαρίου 2020, με το νέο εισφοροδοτικό σύστημα θεσπίζονται τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες εισφορών κλάδου Επικουρικής ασφάλισης και τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες εισφορών κλάδου Εφάπαξ παροχών.
Σημειώνεται πως οι εισφορές αυτές είναι ανεξάρτητες από το εισόδημα κάθε ασφαλισμένου, όπως ακριβώς ισχύει και για τις εισφορές κύριας ασφάλισης και υγείας.
Η κατάταξη σε μια εκ των ασφαλιστικών κατηγοριών είναι υποχρεωτική και ανεξάρτητη για κάθε κλάδο. Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μια από τις τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες, για κάθε κλάδο, δηλώνοντας την επιλογή τους με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης. Το δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας παρέχεται και στους προαιρετικά ασφαλισμένους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους.
Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης επιλογής κατηγορίας ο ασφαλισμένος κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία κάθε κλάδου.
Κατά την πρώτη εφαρμογή του νέου συστήματος, οι ασφαλισμένοι για το διάστημα από τον Ιανουάριο 2020 έως τον Ιούνιο του 2020 κατατάσσονται υποχρεωτικά στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας με ηλεκτρονική αίτηση έχει ισχύ από τον τρέχοντα μήνα.
Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας (ανώτερης ή κατώτερης) ανά έτος. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται κατά τη διάρκεια του έτους και ενεργοποιείται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, προσδιορίζεται κατώτατη κατηγορία καταβολής εισφορών (1η) για το σύνολο των δραστηριοτήτων. Εφόσον το ποσό των εισφορών από τη μισθωτή απασχόληση υπολείπεται του ποσού εισφοράς της κατώτερης κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά. Παρέχεται δυνατότητα επιλογής ανώτερης κατηγορίας, καταβάλλοντας την αντίστοιχη διαφορά κλάδου.
Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας (Ελ. Επαγγελματίας/Αυτοαπασχολούμενος) θεσπίζεται η καταβολή μίας εισφοράς με κατάταξη σε μία εκ των 3 ασφαλιστικών κατηγοριών για κάθε κλάδο με ελεύθερη επιλογή.
Έναρξη Ισχύος
Ως ημερομηνία έναρξης καταβολής εισφορών, σύμφωνα με το νέο εισφοροδοτικό πλαίσιο, ορίζεται η 01/01/2020.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο εφαρμόζεται ανάλογα με τον κλάδο ασφάλισης ως εξής:
Όσον αφορά τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, στους παλαιούς και νέους ασφαλισμένους (πριν και μετά την 1/1/1993) που είναι Αυτοαπασχολούμενοι ή Ελεύθεροι Επαγγελματίες - στους έμμισθους δικηγόρους.
Όσον αφορά τον κλάδο, εφάπαξ παροχής, στους παλαιούς και νέους ασφαλισμένους (πριν και μετά την 1/1/1993) που είναι Αυτοαπασχολούμενοι ή Ελεύθεροι Επαγγελματίες -στους έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς.
Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι, έμμισθοι δικηγόροι, μηχανικοί, υγειονομικοί.
Από 1/1/2020, oι ασφαλιστικές κατηγορίες στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυταπασχολούμενους έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς έχουν ως εξής:
1η :42 ευρώ
2η: 51 ευρώ
3η: 61 ευρώ
Στον κλάδο των Εφάπαξ Παροχών, οι ασφαλιστικές κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:
1η : 26 ευρώ
2η: 31 ευρώ
3η : 37 ευρώ
Παράλληλη ασφάλιση
Στις περιπτώσεις πολλαπλών μη μισθωτών δραστηριοτήτων, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά εκ των 3 ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων, για κάθε κλάδο, Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ παροχής.
Στις περιπτώσεις μη μισθωτής ή πολλαπλών μη μισθωτών δραστηριοτήτων με μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά των εισφορών ανά κλάδο ασφάλισης από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται από τον ασφαλισμένο, εφόσον προκύπτει, η διαφορά εισφοράς από την 1η ασφαλιστική κατηγορία κάθε κλάδου. Εάν έχει επιλεγεί ανώτερη της πρώτης κατηγορία, η προκύπτουσα διαφορά βαραίνει εξ ολοκλήρου τον ασφαλισμένο.
Έμμισθοι Δικηγόροι – Μηχανικοί – Υγειονομικοί
Το νέο εισφοροδοτικό πλαίσιο ασφαλιστικών κατηγοριών εφαρμόζεται:
- για τους έμμισθους δικηγόρους τόσο για την Επικουρική ασφάλιση όσο και για τον κλάδο Εφάπαξ παροχών. Για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων εξακολουθεί και ισχύει ο επιμερισμός των ποσών της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κατά 50% για τον εντολέα και κατά 50% για τον ασφαλισμένο.
- για τους έμμισθους μηχανικούς και υγειονομικούς μόνο για τον κλάδο Εφάπαξ παροχών. Ως προς τον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης διατηρείται το προϋφιστάμενο καθεστώς υπολογισμού εισφορών επί των αποδοχών.
Γραμμάτια προείσπραξης Δικηγόρων
O συμψηφισμός ασφαλιστικών εισφορών με ποσά που καταβάλλονται μέσω γραμματίων προείσπραξης ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση, ισχύει πλέον και για τις εισφορές των κλάδων Επικουρικής ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών.
Εισφορές αμειβομένων με Δελτία Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ)
Η διάταξη του ν. 4387/2016 (σ.σ. νόμος Κατρούγκαλου), περί εισφοροδότησης προσώπων που αμείβονται με Δ.Π.Υ., και για τα οποία προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, παραμένει σε ισχύ.
Νέοι Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι (έως πέντε έτη ασφάλισης).
Καταργείται η διάταξη του ν. 4387/2016 (σ.σ. νόμος Κατρούγκαλου), όπως ισχύει, σχετικά με τη μειωμένη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών νέων ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων (έως πέντε έτη ασφάλισης) από 01.01.2020.
Αναπροσαρμογή Εισφορών
Προβλέπεται μεταβατική αναπροσαρμογή στα ποσά των εισφορών επικουρικής ασφάλισης από 01/06/2022. Η προσαρμογή αυτή θα γίνει ως εξής:
Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης (από 1/6/2022)
1η: 39 ευρώ
2η : 47 ευρώ
3η: 56 ευρώ
Από την 1/1/2023 έως 31/12/2024 τα παραπάνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος, με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους.
Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του παραπάνω ποσοστού το ποσό της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.
Από 1/1/2025 και εφεξής τα παραπάνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών.
Κατά πρώτον τους καταλογίζονται αναδρομικά οι νέες προκαθορισμένες εισφορές υπέρ της επικουρικής ασφάλισης και του κλάδου εφάπαξ για το α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Κατά δεύτερον, θα πρέπει να επιλέξουν από τον τρέχοντα μήνα (Ιούλιο) την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να ανήκουν για το β΄εξάμηνο του 2020. Όσον αφορά το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020, οι υπόχρεοι επαγγελματίες θα υπαχθούν αυτόματα στην 1η ασφαλιστική κατηγορία.
Αυτό ξεκαθαρίζει σχετική εγκύκλιος την οποία εξέδωσε ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) κατ΄ εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Βρούτση που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020, υπενθυμίζοντας, πως από 1η Ιανουαρίου 2020, με το νέο εισφοροδοτικό σύστημα θεσπίζονται τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες εισφορών κλάδου Επικουρικής ασφάλισης και τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες εισφορών κλάδου Εφάπαξ παροχών.
Σημειώνεται πως οι εισφορές αυτές είναι ανεξάρτητες από το εισόδημα κάθε ασφαλισμένου, όπως ακριβώς ισχύει και για τις εισφορές κύριας ασφάλισης και υγείας.
Η κατάταξη σε μια εκ των ασφαλιστικών κατηγοριών είναι υποχρεωτική και ανεξάρτητη για κάθε κλάδο. Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μια από τις τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες, για κάθε κλάδο, δηλώνοντας την επιλογή τους με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης. Το δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας παρέχεται και στους προαιρετικά ασφαλισμένους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους.
Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης επιλογής κατηγορίας ο ασφαλισμένος κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία κάθε κλάδου.
Κατά την πρώτη εφαρμογή του νέου συστήματος, οι ασφαλισμένοι για το διάστημα από τον Ιανουάριο 2020 έως τον Ιούνιο του 2020 κατατάσσονται υποχρεωτικά στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας με ηλεκτρονική αίτηση έχει ισχύ από τον τρέχοντα μήνα.
Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας (ανώτερης ή κατώτερης) ανά έτος. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται κατά τη διάρκεια του έτους και ενεργοποιείται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, προσδιορίζεται κατώτατη κατηγορία καταβολής εισφορών (1η) για το σύνολο των δραστηριοτήτων. Εφόσον το ποσό των εισφορών από τη μισθωτή απασχόληση υπολείπεται του ποσού εισφοράς της κατώτερης κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά. Παρέχεται δυνατότητα επιλογής ανώτερης κατηγορίας, καταβάλλοντας την αντίστοιχη διαφορά κλάδου.
Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας (Ελ. Επαγγελματίας/Αυτοαπασχολούμενος) θεσπίζεται η καταβολή μίας εισφοράς με κατάταξη σε μία εκ των 3 ασφαλιστικών κατηγοριών για κάθε κλάδο με ελεύθερη επιλογή.
Έναρξη Ισχύος
Ως ημερομηνία έναρξης καταβολής εισφορών, σύμφωνα με το νέο εισφοροδοτικό πλαίσιο, ορίζεται η 01/01/2020.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο εφαρμόζεται ανάλογα με τον κλάδο ασφάλισης ως εξής:
Όσον αφορά τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, στους παλαιούς και νέους ασφαλισμένους (πριν και μετά την 1/1/1993) που είναι Αυτοαπασχολούμενοι ή Ελεύθεροι Επαγγελματίες - στους έμμισθους δικηγόρους.
Όσον αφορά τον κλάδο, εφάπαξ παροχής, στους παλαιούς και νέους ασφαλισμένους (πριν και μετά την 1/1/1993) που είναι Αυτοαπασχολούμενοι ή Ελεύθεροι Επαγγελματίες -στους έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς.
Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι, έμμισθοι δικηγόροι, μηχανικοί, υγειονομικοί.
Από 1/1/2020, oι ασφαλιστικές κατηγορίες στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυταπασχολούμενους έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς έχουν ως εξής:
1η :42 ευρώ
2η: 51 ευρώ
3η: 61 ευρώ
Στον κλάδο των Εφάπαξ Παροχών, οι ασφαλιστικές κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:
1η : 26 ευρώ
2η: 31 ευρώ
3η : 37 ευρώ
Παράλληλη ασφάλιση
Στις περιπτώσεις πολλαπλών μη μισθωτών δραστηριοτήτων, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά εκ των 3 ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων, για κάθε κλάδο, Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ παροχής.
Στις περιπτώσεις μη μισθωτής ή πολλαπλών μη μισθωτών δραστηριοτήτων με μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά των εισφορών ανά κλάδο ασφάλισης από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται από τον ασφαλισμένο, εφόσον προκύπτει, η διαφορά εισφοράς από την 1η ασφαλιστική κατηγορία κάθε κλάδου. Εάν έχει επιλεγεί ανώτερη της πρώτης κατηγορία, η προκύπτουσα διαφορά βαραίνει εξ ολοκλήρου τον ασφαλισμένο.
Έμμισθοι Δικηγόροι – Μηχανικοί – Υγειονομικοί
Το νέο εισφοροδοτικό πλαίσιο ασφαλιστικών κατηγοριών εφαρμόζεται:
- για τους έμμισθους δικηγόρους τόσο για την Επικουρική ασφάλιση όσο και για τον κλάδο Εφάπαξ παροχών. Για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων εξακολουθεί και ισχύει ο επιμερισμός των ποσών της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κατά 50% για τον εντολέα και κατά 50% για τον ασφαλισμένο.
- για τους έμμισθους μηχανικούς και υγειονομικούς μόνο για τον κλάδο Εφάπαξ παροχών. Ως προς τον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης διατηρείται το προϋφιστάμενο καθεστώς υπολογισμού εισφορών επί των αποδοχών.
Γραμμάτια προείσπραξης Δικηγόρων
O συμψηφισμός ασφαλιστικών εισφορών με ποσά που καταβάλλονται μέσω γραμματίων προείσπραξης ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση, ισχύει πλέον και για τις εισφορές των κλάδων Επικουρικής ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών.
Εισφορές αμειβομένων με Δελτία Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ)
Η διάταξη του ν. 4387/2016 (σ.σ. νόμος Κατρούγκαλου), περί εισφοροδότησης προσώπων που αμείβονται με Δ.Π.Υ., και για τα οποία προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, παραμένει σε ισχύ.
Νέοι Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι (έως πέντε έτη ασφάλισης).
Καταργείται η διάταξη του ν. 4387/2016 (σ.σ. νόμος Κατρούγκαλου), όπως ισχύει, σχετικά με τη μειωμένη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών νέων ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων (έως πέντε έτη ασφάλισης) από 01.01.2020.
Αναπροσαρμογή Εισφορών
Προβλέπεται μεταβατική αναπροσαρμογή στα ποσά των εισφορών επικουρικής ασφάλισης από 01/06/2022. Η προσαρμογή αυτή θα γίνει ως εξής:
Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης (από 1/6/2022)
1η: 39 ευρώ
2η : 47 ευρώ
3η: 56 ευρώ
Από την 1/1/2023 έως 31/12/2024 τα παραπάνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος, με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους.
Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του παραπάνω ποσοστού το ποσό της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.
Από 1/1/2025 και εφεξής τα παραπάνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών.
