Δραματική ήταν η εικόνα που παρουσίασε την Τετάρτη η χρηματιστηριακή αγορά, η οποία κατέγραψε άνευ προηγουμένου πτώση, για δεύτερη συνεχή συνεδρίαση, με τον βασικό χρηματιστηριακό δείκτη να σημειώνει απώλειες 11,62% στις δύο τελευταίες ημέρες.
Ενδοσυνεδριακά η πτώση έφθασε το 10% για να περιοριστεί προς το τέλος των συναλλαγών με την αγορά να κλείνει στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη Ιουλίου του 2013.
Αν θα μπορούσε κάποιος να περιγράψει αυτό που συνέβη στο ελληνικό χρηματιστήριο κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Τετάρτης, σε συνδυασμό με την απογείωση των αποδόσεων των ομολόγων κοντά στο 8%, (έσπασε το 7,9%) τότε δύο λέξεις θα του ερχόταν στο μυαλό: «Lehman Brother». Το 2008 όταν η κατάρρευση της αμερικανικής τράπεζας είχε προκαλέσει παγκόσμιο χρηματιστηριακό σοκ. Κάπως έτσι αντέδρασαν χθες οι επενδυτές οδηγώντας σε μαζικό ξεπούλημα, σε «ξεφόρτωμα» των ελληνικών μετοχών και σε ένα Χρηματιστήριο που έμοιαζε κάποια στιγμή με «τρελό φορτηγό χωρίς φρένα».
Σοκ και δέος από το νέο Κραχ - Ποιοι οδηγούν το Χρηματιστήριο και την οικονομία στον γκρεμό (πίνακας - γράφημα)
Οποιος θα προσπαθούσε να βρει τις αιτίες που οδήγησαν στο κραχ – σε στενή σύνδεση βεβαίως με τα ελληνικά ομόλογα των οποίων η απόδοση καθιστά απαγορευτική οποιαδήποτε προσπάθεια εξόδου στις αγορές- θα έλεγε ακριβώς τα ίδια με τις αιτίες που έφεραν τη «μαύρη Τρίτη».
Με μια διαφορά. Εκεί γύρω στις 3 το μεσημέρι, όταν ο γενικός δείκτης άρχισε να καταρρέει, είχαν ενταθεί οι φήμες ότι η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο την πολιτική αβεβαιότητα και την πόλωση και θα οδηγηθεί άμεσα σε πρόωρες εκλογές. Ευνόησε το σενάριο αυτό και το υπουργικό συμβούλιο με τις φήμες να λένε ότι ο πρωθυπουργός θα κάνει... διάγγελμα για την ανάγκη προσφυγής στις κάλπες.
Σοκ και δέος από το νέο Κραχ - Ποιοι οδηγούν το Χρηματιστήριο και την οικονομία στον γκρεμό (πίνακας - γράφημα)
Από και πέρα πολλά μπορούν να ειπωθούν για τη «μαύρη Τετάρτη», όπως θεωρίες συνωμοσίας για ύπουλο χτύπημα των αγορών ή για ηχηρό μήνυμα στην Ελλάδα να μην τολμήσει να κάνει την «αποκοτιά» της εξόδου από το μνημόνιο.
Ασφαλώς το βαρύ πολιτικό κλίμα είναι μια βασική αιτία που φέρνει κραδασμούς στις αγορές και την οικονομίας. Οπως γράφτηκε κατά κόρον οι επενδυτές σιχαίνονται την αναταραχή, ζητούν σταθερότητα, δεν θέλουν εκπλήξεις. Επόμενο είναι, λοιπόν, να κλείνουν θέσεις σε μια χώρα που δεν ξέρει τι της ξημερώνει σε πολιτικό επίπεδο.
Το δεύτερο στοιχείο που συνέβαλε στην κατάρρευση ήταν μια συνέχεια των κραδασμών από τις παρατηρήσεις των στελεχών της ΕΕ στο Eurogroup κατά της Ελλάδας που ζητά πρόωρη απεμπλοκή από την τρόικα. Ασφαλώς οι επενδυτές αισθάνονται πιο σίγουροι με την Ελλάδα εντός μνημονίου, παρά έξω από αυτό. Και η απογείωση των ελληνικών ομολόγων είναι βεβαίως ένα μήνυμα ότι εκτός μνημονίου η Ελλάδα θα συναντήσει πολλές δυσκολίες. Γι' αυτό οι διαχειριστές κεφαλαίων πουλάνε μετοχές και ομόλογα, επειδή δεν πιστεύουν ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να σταθεί στα πόδια της.
Από την άλλη υπάρχει και η διεθνής αναταραχή που έχει οδηγήσει σε κακό κλίμα και τις ξένες αγορές ενώ και η Wall Street δεν διάγει τις καλύτερες ημέρες. Τα σύννεφα της ύφεσης πάνω από την Ευρωζώνη και κυρίως πάνω από τη Γερμανία είναι ασφαλώς πολλά και ανησυχητικά.
Υπάρχει ανοικτό και το θέμα των stress tests που ανακοινώνονται σε 10 ημέρες και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι φήμες δίνουν και παίρνουν. Οτι δηλαδή θα απαιτηθούν τεράστια κεφάλαια για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και γερμανικές. Οσο για τις ελληνικές, όλα είναι ανοικτά και όσο κυριαρχεί η αβεβαιότητα τόσο οι επενδυτές ξεπουλάνε. Αλλωστε αν χρειαστούν αυξήσεις κεφαλαίου σε τιμή μεγαλύτερη από την χρηματιστηριακή, αυτό είναι μια αιτία για «ξεπούλημα».
Τέλος, υπάρχουν και τα χρηματιστηριακά παιχνίδια, δηλαδή πουλάνε σήμερα για να τοποθετηθούν αύριο σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Ενα καθαρά κερδοσκοπικό παιχνίδι που δύσκολα μπορεί κανείς να αποτρέψει σε μια «ρηχή» αγορά όπως η ελληνική.
Το ερώτημα είναι «τι μέλλει γενέσθαι». Που θα σταματήσουν το «ποτάμια αίματος» που χύθηκαν τις τελευταίες δύο ημέρες και οδήγησαν σε απώλεια δισεκατομμυρίων. Η χρηματιστηριακή αγορά πλέον αναζητά σανίδα σωτηρίας και μαζί και η ελληνική οικονομία. Πρέπει να μπει φρένο τόσο στο μαζικό ξεπούλημα μετοχών όσο και στις αποδόσεις των ομολόγων που φέρνουν την Ελλάδα σε «μαύρες» εποχές, όταν η πρόσβαση στις αγορές ήταν αδύνατη. Αλλωστε, με τα ομόλογα σε τόσο υψηλό επίπεδο καθίσταται αδύνατη η πρόσβαση σε φθηνό δανεισμό τόσο για την οικονομία όσο και για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Με ότι αυτό συνεπάγεται για τη ρευστότητα στην αγορά.
Κατ' αρχάς αναζητείται ψυχραιμία και σύνεση από τα πολιτικά κόμματα. Η αγορά, όπως φαίνεται και από τις εκτιμήσεις των χρηματιστών όσο και από τις εκκλήσεις των επιχειρηματιών, ζητά να ξεκαθαρίσει το τοπίο, να βρεθούν λύσεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και να επανέλθει η «ομαλότητα».
Μόνο τότε θα μπορέσει να ανακάμψει και το Χρηματιστήριο και να αποκλιμακωθούν οι αποδόσεις στα επιτόκια που αποτελούν ίσως ακόμη μεγαλύτερες πληγές στην καρδιά της οικονομίας.
Και τα ομόλογα
Η αγορά επηρεάσθηκε καταλυτικά και από την εκτίναξη των 10ετών ελληνικών ομολόγων στο 7,6% και σε αυτά ήλθε να προστεθεί και η επιδείνωση του κλίματος στις διεθνείς αγορές με το δείκτη Dow Jones να καταγράφει στο άνοιγμα της σημερινής συνεδρίασης απώλειες άνω του 2%, λόγω των ανησυχιών για αναβίωση της ευρωπαϊκής κρίσης.
O Γενικός Δείκτης Τιμών έκλεισε στις 888,93 μονάδες σημειώνοντας πτώση 6,25%. Είναι το χαμηλότερο κλείσιμο από τη συνεδρίαση της 31ης Ιουλίου του 2013 (884,60 μονάδες). Από τις αρχές του 2014 ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης καταγράφει πτώση 23,54%.
Αρχικά η αγορά προσπάθησε να αντιδράσει ανοδικά κινούμενη έως τις 956,02 μονάδες(+0,82%) για να εκδηλωθούν μαζικές πωλήσεις στη συνέχεια που «βύθισαν» τον δείκτη έως τις 852,87 μονάδες με την πτώση να προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις φθάνοντας έως το 10,05%.
Η αξία των συναλλαγών κατέγραψε μεγάλη άνοδο, γεγονός ιδιαίτερα αρνητικό γεγονός και ανήλθε στα 263,04 εκατ. ευρώ.
Ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης σημείωσε πτώση σε ποσοστό 6,32%, ενώ ο δείκτης της μεσαίας κεφαλαιοποίησης υποχώρησε σε ποσοστό 4,64%.
Στο «κόκκινο» βρέθηκαν όλες οι μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης και τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση σημείωσαν οι μετοχές της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (-16,67%), της Τέρνα Ενεργειακή (-14,55%), της ΕΥΔΑΠ(-14,04%), της Εθνικής (-11,06%), της Viohalco (-10,46%), του ΟΠΑΠ (-9,68%), της ΔΕΗ (-9,67%), της ΜΕΤΚΑ (-9,57%), της Ιντραλότ (-8,80%) και της MIG (-8,75%).
Με απώλειες έκλεισαν όλοι οι επιμέρους δείκτες και τις μεγαλύτερες απώλειες παρουσίασαν οι δείκτες των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (-10,99%), των Ταξιδιών (-9,09%), των Προσωπικών Προϊόντων (-7,23%), των Βιομηχανικών προϊόντων (-7,22%) και των Τραπεζών (-7,00%).
Ανοδικά κινήθηκαν 21 μετοχές, 113 πτωτικά και 12 παρέμειναν σταθερές.
Τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσαν οι μετοχές: Δομική Κρήτης +19,64%, Βιοκαρπέτ +14,94%, ΝΕΛ +12,50%, Τζιρακιάν Προφίλ +12,49% και Κτήμα Λαζαρίδη +9,09%
Τη μεγαλύτερη πτώση κατέγραψαν οι μετοχές: Minerva -29,91%, Mermeren -21,10%, ANEK (πο΄96)-20,00%, PC Systems -20,00%και Compucon -18,87%