Η κρίση είναι κυρίως ηθική

Η κρίση που μαστίζει τη χώρα άρχισε πριν πολλά χρόνια και τα αίτιά της είναι κυρίως η εγκατάλειψη ήθους και αξιών



Όταν μια κοινωνία συστηματικά ευνοεί και προωθεί την πελατειοκρατία αντί της αξιοκρατίας, την μετριότητα αντί της αριστείας, τον άκρατο ατομικισμό αντί της ομαδικής εργασίας για το γενικό καλό, τότε είναι καταδικασμένη σε σίγουρη παρακμή. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι κραυγαλαίως εμφανή σε οποιοδήποτε σκεφτόμενο άτομο που αντιμετωπίζει την περίφημη «ελληνική πραγματικότητα» όταν έχει ζήσει για αρκετά χρόνια στο εξωτερικό.

Πριν λίγα χρόνια είχα επισκεφθεί το Boston College και με εντυπωσίασε ο θυρεός του σπουδαίου αυτού πανεπιστημίου, που ήταν γραμμένος στα ελληνικά: «Αιέν Αριστεύειν».

Προσπάθησα να θυμηθώ πότε ήταν η τελευταία φορά που άκουσα αυτή τη φράση, όχι μόνο στα ελληνικά πανεπιστήμια, αλλά από κάποιον πολιτικό ηγέτη της πατρίδας μας. Πιστεύω ότι αυτό θα έπρεπε να ήταν το συνεχές «Σήμα Κατατεθέν» της χώρας, αλλά ιδιαίτερα στις ημέρες της κρίσης που περνάμε. Βέβαια, όλοι γνωρίζουμε ότι τέτοιου είδους φράσεις απουσιάζουν από το λεξιλόγιο των πολιτικών μας διότι «δεν πουλάει». Και όμως, πιστεύω ότι υποτιμούν την νοημοσύνη του Έλληνα και τη δίψα του κόσμου για δικαιοσύνη και όραμα.

Όλη αυτή η αναδρομή μου θυμίζει το σοφό γνωμικό του Μαχάτμα Γκάντι, για τα επτά Θανάσιμα αμαρτήματα που συναντούμε εν αφθονία στην κοινωνία μας: «Πλούτος χωρίς μόχθο, Γνώση χωρίς χαρακτήρα, Πολιτική χωρίς αρχές, Απόλαυση χωρίς συναίσθημα, Εμπόριο χωρίς ήθος, Επιστήμη χωρίς ανθρωπιά, Αγάπη χωρίς θυσία».

Ως άτομα και ως κοινωνία έχουμε ευθύνη συλλογικά και ατομικά να αναστρέψουμε τέτοιες συμπεριφορές. Επανέρχομαι λοιπόν στο ότι η κρίση που σπαράζει την χώρα μας έχει βαθιές ρίζες και είναι κυρίως ηθική.

Τα νέα παιδιά, το μέλλον της Ελλάδας, έχουν από καιρό διαγνώσει το πρόβλημα και κατά δεκάδες χιλιάδες εγκαταλείπουν την χώρα κάθε χρόνο. Είναι αδύνατο να ανασταλεί αυτό το κύμα μαζικής εξόδου του πλέον αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, χωρίς να αντιμετωπισθούν ριζικά τα αίτια που την δημιούργησαν. Αυτό προϋποθέτει ηγεσία που να προσφέρει όραμα για ριζική αναθεώρηση της σημερινής νοοτροπίας και των δομών του κράτους. Δυστυχώς τα στοιχεία μιας τέτοιας ηγεσίας είναι δυσεύρετα στην σημερινή ελληνική πραγματικότητα και οι εξαιρέσεις ελάχιστες.