Νέες αντικειμενικές αξίες θα αποκτήσουν τα ακίνητα σε όλη τη χώρα μετά από εννέα χρόνια. Οι νέες τιμές είναι σχεδόν έτοιμες, αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες και θα ισχύσουν αναδρομικά από τις 21 Μαΐου 2015 φέρνοντας τα πάνω-κάτω στη φορολογικό τοπίο των ακινήτων.
Οι νέες αξίες στις περισσότερες περιοχές θα είναι μειωμένες από 5% έως 25%, ενώ σε κάποιες περιοχές όπου οι αντικειμενικές βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τις εμπορικές τιμές θα υπάρξει αύξηση των τιμών.
Σύμφωνα με πληροφορίες δεν θα αυξηθούν οι τιμές ζώνης στις λεγόμενες «φθηνές» περιοχές όπως το Κερατσίνι, τη Νίκαια, τη Δραπετσώνα, το Ιλιον που οι αντικειμενικές αξίες υπολείπονται των εμπορικών καθώς η κυβέρνηση για συμβολικούς και πολιτικούς λόγους δεν θέλει να επιβαρύνει τις κοινωνικές ομάδες σε αυτές τις περιοχές που ήδη δοκιμάζονται από την κρίση.
Αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες θα υπάρξουν σε ελάχιστες περιπτώσεις και κυρίως σε περιοχές όπου υπάρχει έντονη τουριστική δραστηριότητα, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Οι τιμές που θα ανακοινωθούν θα είναι προσωρινές καθώς θα ισχύσουν μέχρι και το τέλος του 2016. Από το 2017 το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων θα αντικατασταθεί από ένα νέο που θα ακολουθεί την πορεία των εμπορικών τιμών και θα επιτρέπει την αυτόματη αναπροσαρμογή των τιμών με βάση τις οποίες θα φορολογούνται τα ακίνητα.
Μειώσεις από 5% έως 25% στις αντικειμενικές αξίες ακινήτων
Όσον αφορά την περιοχή της Αθήνας και συγκεκριμένα στις «φθηνές» περιοχές, οι τιμές θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα. Στις «μεσαίες» περιοχές και συγκεκριμένα σε αυτές που το τετραγωνικό μέτρο κυμαίνεται από 1.550 έως 2.500 ευρώ η μείωση θα είναι 5-15%. Στις «ακριβές» περιοχές η μείωση θα είναι της τάξης του 15-20%.
Πάντως και οι νέες αντικειμενικές αξίες δεν θα αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά ακινήτων. Αντίθετα οι στρεβλώσεις διατηρούνται καθώς σε πολλές περιοχές κυρίως στα ακριβά προάστια του λεκανοπεδίου οι αντικειμενικές αξίες υπερβαίνουν τις εμπορικές τιμές έως και 50%. Όπως λένε στο υπουργείο Οικονομικών στην παρούσα φάση δεν είναι δυνατόν να απεικονίσει κάποιος την πραγματική κατάσταση της κτηματαγοράς δεδομένου ότι οι πράξεις - αγοραπωλησίες στις ακριβές περιοχές είναι ελάχιστες. Πάντως, ο αρχικός σχεδιασμός της ειδικής επιτροπής για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών προέβλεπε τη μείωσή τους στις περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 3.550 ευρώ κατά 20% - 30%
Σημειώνεται ότι στο πόρισμα της, η Επιτροπή για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στην Αθήνα δεν περιλαμβάνει τιμές για κάθε περιοχή ξεχωριστά όπως συνέβαινε στο παρελθόν αλλά η αναπροσαρμογή έγινε οριζόντια ανάλογα με τις τιμές ζώνης. Έτσι, η Αθήνα (αντίστοιχα κινήθηκαν και οι Επιτροπές σε Θεσσαλονίκη, Πειραιά και Πάτρα) χωρίστηκε σε 8 ζώνες, με βάση τις τιμές ζώνης και όχι ανά περιοχή, ως εξής:
• 600 - 1.000 ευρώ/τ.μ.
• 1.050 - 1.500 ευρώ/τ.μ.
• 1.550 - 2.000 ευρώ/τ.μ.
• 2.050 - 2.500 ευρώ/τ.μ.
• 2.550 - 3.000 ευρώ/τ.μ.
• 3.050 - 3.500 ευρώ/τ.μ.
• 3.550 - 4.000 ευρώ/τ.μ.
• 4.050 ευρώ/τ.μ. και άνω
Η αναδρομική ισχύς των νέων αντικειμενικών αξιών από τις 21 Μαίου 2015 θα υποχρεώσει τις εφορίες να επανεκκαθαρίσουν το φόρο για όλες τις κληρονομιές, γονικές παροχές, αγοραπωλησίες του δεύτερου εξαμήνου του 2015. Όπου προκύπτει μικρότερος φόρος δεν θα υπάρχει επιστροφή αλλά συμψηφισμός με μελλοντικές οφειλές, ενώ όπου προκύπτει μεγαλύτερος φόρος θα πρέπει να καταβάλλεται. Οι αλλαγές στις τιμές ζώνης των ακινήτων θα επιφέρουν αυτόματα ανάλογες προσαρμογές:
• Στον φόρο για τις μεταβιβάσεις ακινήτων που υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής τιμής για την αγορά πρώτης κατοικίας, οικοπέδων ή αγροτεμαχίων και γενικά τις κατοικίες με άδεια οικοδομής πριν το 2006.
• Στις κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές όπου ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστές 1% - 20% επί της αντικειμενικής τιμής και ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας και την αξία του ακινήτου.
• Στα τεκμήρια διαβίωσης που ισχύουν για τις κατοικίες και που υπολογίζονται ανάλογα με την τιμή ζώνης και το εμβαδόν του ακινήτου.
• Στο ελάχιστο ποσό ενοικίου που θα πρέπει να δηλώσει στην εφορία ο εκμισθωτής και που υπολογίζεται με συντελεστή 3,5% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου επί τα τετραγωνικά της κατοικίας.
• Στον ΦΠΑ για αγορά νεόδμητων ακινήτων -πλην της πρώτης κατοικίας- με άδεια κατασκευής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά που υπολογίζεται με συντελεστή 23% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
• Στο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας που εισπράττουν οι δήμοι.