Τι αλλάζει στην αδειοδότηση των επιχειρήσεων

Υπερψηφίστηκε από τη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης «Νέο θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις» που εισηγήθηκε και υποστήριξε ο Αναπληρωτής Υπουργός Αλέξης Χαρίτσης.



Προηγήθηκε η υπερψήφιση του νομοσχεδίου «Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης επιχειρήσεων, άρση κανονιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό και λοιπές διατάξεις». Με τα δύο αυτά νομοσχέδια ολοκληρώνεται μια μεταρρύθμιση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης στο θεσμικό πεδίο όσον αφορά τη διευκόλυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων και παράλληλα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια πιο αποτελεσματική δημόσια διοίκηση με έμπρακτη και ουσιαστική διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.

Σχετικά με την υπερψήφιση του νομοσχεδίου για την απλοποίηση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης δήλωσε:

«Η κυβέρνηση επιχειρεί μια ολοκληρωμένη θεσμική παρέμβαση, αφενός με το νόμο που απλοποιεί τις διαδικασίες αδειοδότησης των επιχειρήσεων, αφετέρου με το νόμο που απλοποιεί αντίστοιχα τη σύσταση επιχειρήσεων, με τις υπηρεσίες μιας στάσης. Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα οικονομικό περιβάλλον στη χώρα μας που να ευνοεί τη δημιουργία και ανάπτυξη δυναμικών, ιδιαίτερα μικρών και μεσαίων, επιχειρήσεων παράλληλα με την ενίσχυση της απασχόλησης και τη στροφή της παραγωγικής δραστηριότητας προς ένα μοντέλο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης. Τον ίδιο στόχο υπηρετούν και οι προσπάθειες της κυβέρνησης στο χρηματοοικονομικό πεδίο, για την προώθηση των εργαλείων που μπορούν να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό των ελληνικών επιχειρήσεων. Μαζί με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα για την εξειδίκευση των ελέγχων, δημιουργείται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, απολύτως απαραίτητο προκειμένου να μπορέσουν να ανθήσουν ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και για να προσελκύσουμε σοβαρές ξένες επενδύσεις. Σε συνδυασμό με τα χρηματοοικονομικά εργαλεία που προωθούμε, θέτουμε τις προϋποθέσεις ώστε η βελτίωση των μακροοικονομικών προοπτικών της ελληνικής οικονομίας να έχει αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία και στην τόνωση της απασχόλησης».

Αμεση έναρξη δραστηριότητας

Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Υπουργό, το πνεύμα του νέου νόμου είναι η μετάβαση από μια βαριά και γραφειοκρατική διαδικασία αδειοδότησης εκ των προτέρων (ex ante) σε μια απλή διαδικασία γνωστοποίησης για την έναρξη μιας οικονομικής δραστηριότητας – χωρίς περιττές διατυπώσεις και επικαλύψεις – και σε ένα σύστημα, από εκεί και πέρα, ουσιαστικών ελέγχων εκ των υστέρων (ex post), στην πραγματική λειτουργία της επιχείρησης. Με αυτό τον τρόπο, επιταχύνεται σημαντικά η έναρξη οικονομικής δραστηριότητας, καθώς αντί για 30 μέρες κατά μέσο όρο για την έκδοση της άδειας, η έναρξη λειτουργίας γίνεται πλέον άμεσα, με τη γνωστοποίηση. Παράλληλα και ταυτόχρονα διασφαλίζεται ουσιαστικά και αποτελεσματικά το δημόσιο συμφέρον.

Ο Αλέξης Χαρίτσης διευκρίνισε ότι η απλοποίηση αφορά μόνο τις διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ με τον άλλο, παράλληλο νόμο τις διαδικασίες σύστασης μιας επιχείρησης. Το νομοσχέδιο ούτε υποκαθιστά ούτε παρακάμπτει την κείμενη εργασιακή, φορολογική, περιβαλλοντική και αρχαιολογική νομοθεσία, σημείωσε χαρακτηριστικά. Διευκρίνισε ακόμη ότι οι οικονομικές δραστηριότητες κατατάσσονται – σύμφωνα με μια εκτίμηση του κινδύνου με επιστημονικά κριτήρια – σε τρεις κατηγορίες: σε εκείνες όπου προβλέπεται η ελεύθερη άσκηση, εκείνες για τις οποίες εισάγεται για πρώτη φορά το σύγχρονο εργαλείο της γνωστοποίησης και εκείνες για τις οποίες απαιτείται εκ των προτέρων έγκριση. Εξέθεσε τη νέα προσέγγιση του νομοσχεδίου σε σχέση με τον Ν. 4262/2014, τον οποίο αντικαθιστά, και εξήγησε συγκεκριμένα ποια προβλήματά του καθιστούν αναγκαίες τις νέες παρεμβάσεις.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός τόνισε ότι δεν εισάγεται ένα γενικό, ασαφές και αφηρημένο πλαίσιο, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια. Η νέα νομοθεσία εφαρμόζεται άμεσα σε τρεις κρίσιμους κλάδους (βιομηχανία τροφίμων και ποτών, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τουριστικά καταλύματα), και σταδιακά θα εντάσσονται περισσότεροι. Ο Αλέξης Χαρίτσης στάθηκε ακόμη στη σημασία της αυτοματοποίησης των διαδικασιών και του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος που εισάγεται, για τη αποτελεσματικότητα των ελέγχων, αλλά και για την αποτροπή εξωγενών παρεμβάσεων και την πάταξη της διαφθοράς.

Νομοτεχνικές βελτιώσεις κατά συνέπεια της τριήμερης συζήτησης

Τα κυριότερα θέματα που τέθηκαν υπόψη του Υπουργού κατά τη διαδικασία της συζήτησης με τους φορείς ενώπιον της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, αλλά και κατά τη συζήτηση με τους βουλευτές στην Ολομέλεια, αφορούσαν κυρίως:

• στη μείωση των πόρων των ΟΤΑ,

• στην αφαίρεση μέρους των αρμοδιοτήτων των οργάνων των ΟΤΑ,

• στην άδεια χρήσης της μουσικής, στην προστασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς,

• στην άμεση ανάπτυξη του ΟΠΣ,

• στην έκδοση των ΚΥΑ που προβλέπει ο νόμος για την άμεση ενεργοποίηση του.

Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης άμεσα ετοίμασε και κατέθεσε σχετικές νομοτεχνικές βελτιώσεις, ενώ αποδέχτηκε και σχετικές βουλευτικές τροπολογίες που ρύθμισαν μέρος των θεμάτων αυτών.

Συγκεκριμένα, με τις τελικές αλλαγές που έγιναν, προβλέπονται:

α) η αύξηση των πόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω της απόδοσης του 50% των επιβαλλόμενων προστίμων και του 80% των εισπραττόμενων παραβόλων στους ίδιους τους ΟΤΑ

β) η μεγαλύτερη διασφάλιση του σεβασμού της πολιτιστικής κληρονομιάς και η ενίσχυση της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Για τα λοιπά θέματα δόθηκαν από τον Αναπληρωτή Υπουργό Αλέξη Χαρίτση οι σχετικές διευκρινίσεις. Συγκεκριμένα, έγινε σαφές ότι καμία αρμοδιότητα δεν αφαιρείται από τους Δήμους, οι οποίοι είναι ο μόνος αρμόδιος φορέας τόσο για την έκδοση της βεβαίωσης από την αρμόδια υπηρεσία όσο και για τη διαχείριση της γνωστοποίησης και τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων των Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος (ΚΥΕ).

Επιπλέον, ειδικά για τη χρήση μουσικής, διευκρινίστηκε ότι με το νέο νόμο ούτε καταργείται ούτε αμφισβητείται το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που διασφαλίζει την τήρηση των ουσιαστικών προϋποθέσεων και το δημόσιο συμφέρον. Η κατάργηση της άδειας μουσικής σκοπό έχει την διευκόλυνση της άσκησης της συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας μέσω της αφαίρεσης ενός διοικητικού εγγράφου χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, το οποίο μέχρι σήμερα χορηγούνταν, έτσι και αλλιώς, σε όλες τις περιπτώσεις. Όπως τονίζεται από το Υπουργείο, απλουστεύονται οι ρυθμίσεις για τη χρήση μουσικής και τη χρήση μουσικών οργάνων, υπό την έννοια ότι καταργείται μεν η άδεια μουσικής, όχι όμως και η άδεια για τη χρήση μουσικής μετά το πέρας του ωραρίου. Η επιλογή αυτή έγινε διότι, το κρίσιμο στην περίπτωση της χρήσης μουσικής δεν είναι άλλο από τη συμμόρφωση των καταστημάτων ως προς την ορθή χρήση της μουσικής. Σε κάθε δε περίπτωση, ο Αναπληρωτής Υπουργός διευκρίνισε ότι η έμφαση πρέπει να δοθεί στην επανεξέταση του πλαισίου των αστυνομικών διατάξεων και την ενίσχυση των ελέγχων, που αποτελούν το ουσιαστικό θέμα στην καθημερινή λειτουργία των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος όσον αφορά τη χρήση μουσικής.

Όσον αφορά το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, ο Αλέξης Χαρίτσης διευκρίνισε ότι η πρώτη φάση ανάπτυξής του θα ολοκληρωθεί εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του Νόμου και θα περιλαμβάνει τη διαχείριση της γνωστοποίησης για τους τρεις πρώτους τομείς που απλοποιούνται με το παρόν νομοσχέδιο (μεταποίηση τροφίμων και ποτών, ΚΥΕ και τουριστικά καταλύματα). Επιπλέον, εντός του Δεκεμβρίου θα εκδοθούν οι σχετικές Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις προκειμένου να τύχουν άμεσης εφαρμογής οι σχετικές ρυθμίσεις.