«Οι συνομιλίες για το ελληνικό πρόγραμμα οδεύουν προς την τελική τους φάση και οι πιστωτές συζητούν για το είδος των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που μπορούν να παραχωρήσουν στο πλέον χρεωμένο κράτος της Ευρώπης, ώστε να διευκολύνουν την έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης», μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, «οι διαπραγματεύσεις για το είδος, το μέγεθος και τους όρους της ελάφρυνσης είναι φορτισμένες, αν και όλες οι πλευρές επιδιώκουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας μέχρι τις 21 Ιουνίου. Το διακύβευμα είναι η δυνατότητα της χώρας να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της κατά τις προσεχείς δεκαετίες καθώς και το κατά πόσον οι αγορές θα θεωρούν το χρέος βιώσιμο ώστε να επενδύσουν και πάλι σε ελληνικά χρεόγραφα μετά τη λήξη του προγράμματος».
Επέκταση ωριμάνσεων: Το προηγούμενο καλοκαίρι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν να εξετάσουν επέκταση έως και 15 ετών των ωριμάνσεων των δανείων από τον ΕΜΣ για το ποσόν των 96,4 δισ. ευρώ, εξαιρουμένων των διμερών δανείων και των δανείων του τρέχοντος προγράμματος. Το ΔΝΤ ζητά επέκταση 15 ετών, ωστόσο η Γερμανία πιέζει για παρατάσεις έως τριών ετών, με το επιχείρημα πως δεν χρειάζεται προς το παρόν κάτι περισσότερο για να καταστεί βιώσιμο το χρέος. Αξιωματούχοι της ευρωζώνης εκτιμούν ότι τελικά τα έτη της παράτασης θα είναι μονοψήφιος αριθμός λίγο κάτω των δέκα.
Κέρδη των ελληνικών ομολόγων της ΕΚΤ: Η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης διακρατούν 12,8 δισ. ευρώ ελληνικού χρέους σε ομόλογα, τα κέρδη των οποίων αναδιανέμονται στις χώρες της ευρωζώνης. Για τα κέρδη αυτά, ύψους περίπου τεσσάρων δις. ευρώ, έχει δοθεί η υπόσχεση ότι θα μεταβιβαστούν στην Ελλάδα. Το ποσόν αυτό πιθανότατα θα μοιραστεί σε ετήσιες εκταμιεύσεις και θα είναι το «καρότο» που θα χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές για να διασφαλίσουν την παραμονή της Ελλάδας στην οδό των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Εξαγορά δανείων του ΔΝΤ: Μέχρι τη λήξη του προγράμματος θα έχουν μείνει αδιάθετα 27,4 δισ. του τρέχοντος προγράμματος. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα φθηνά δάνεια για να εξοφλήσει νωρίτερα ορισμένα από τα ακριβότερα, όπως δάνεια ύψους 10,4 δισ. του ΔΝΤ 12,8 δισ. της ΕΚΤ και 52,9 δισ. διμερών δανείων. Εξαγορές αυτού του είδους θα βοηθήσουν στην εξυπηρέτηση του χρέους, ιδιαίτερα κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια, μειώνοντας τις χρηματοδοτικές ανάγκες σε επίπεδα που δεν θα χρειάζεται η αναζήτηση χρημάτων από τις αγορές. Η πρόωρη εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ θεωρείται το μέτρο που κατ’ εξοχήν θα ενισχύσει την άμεση ρευστότητα της χώρας. Ωστόσο η Γερμανία είναι αντίθετη, αναφέρουν αξιωματούχοι της ΕΕ, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι το ΔΝΤ πρέπει να παραμείνει στην Ελλάδα και μετά την λήξη του προγράμματος. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί αν η χώρα εξακολουθεί να έχει χρέη προς το Ταμείο.
Η εξαγορά των δανείων της ΕΚΤ είναι πολυπλοκότερη εξαιτίας των διαδικασιών που σχετίζονται με το προγράμματα ANFA και SMP. Για να γίνει πραγματικότητα, τα ομόλογα θα πρέπει να αγοραστούν σε τιμές της αγοράς, ενώ οι κεντρικές τράπεζες δεν επιτρέπεται να καταγράψουν ζημίες.
Απόθεμα ρευστότητας: Οι πιστωτές θα χορηγήσουν στην Ελλάδα τελική δόση 11-12 δισ. ευρώ, ποσόν που θα προστεθεί στο ήδη υπάρχον απόθεμα ρευστότητας των 20 δισ. ώστε να διευκολυνθεί η έξοδος της χώρας στις αγορές. Σύμφωνα με Έλληνες αξιωματούχους, το απόθεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αν χρειαστεί, για την εξυπηρέτηση των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας μέχρι τις αρχές του 2021.
Μηχανισμός με ρήτρα Ανάπτυξης: Ο μηχανισμός αυτός θα εξυπηρετήσει τη γεφύρωση των διαφορετικών εκτιμήσεων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και επομένως το μέγεθος των μέτρων ελάφρυνσης, μέσω της σύνδεσης των αποπληρωμών με τις οικονομικές επιδόσεις. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το αν ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται αυτόματα, ή αν αυτό θα γίνεται μετά από απόφαση της ευρωζώνης. Αξιωματούχοι της ΕΕ αναφέρουν πως ένας τρόπος συμφιλίωσης των δύο προσεγγίσεων είναι ο μηχανισμός να παύει να είναι αυτόματος, αν η Ελλάδα εκτρέπεται της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας.
Επιτοκιακό πέναλτι: Πρόκειται για την άρση ετήσιου πέναλτι για τα 11,3 δισ. ευρώ δανείων η ωρίμανση των οποίων επεκτάθηκε το 2012. Κατάργησή του θα εξοικονομούσε στην Ελλάδα 220 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Μακροχρόνια δέσμευση: Αν όλα τα μέτρα αποδειχτούν ανεπαρκή για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, η ευρωζώνη αναμένεται να προχωρήσει σε δέσμευση για πρόσθετη ελάφρυνση στο μέλλον, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας. Αν και γενικόλογη, η διατύπωση της δέσμευσης ίσως αποδειχθεί σημαντική για τον τρόπο που οι αγορές και το ΔΝΤ αντιλαμβάνονται την ετοιμότητα της ευρωζώνης να ελαφρύνει περαιτέρω, εφόσον απαιτηθεί, το ελληνικό χρέος.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, «οι διαπραγματεύσεις για το είδος, το μέγεθος και τους όρους της ελάφρυνσης είναι φορτισμένες, αν και όλες οι πλευρές επιδιώκουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας μέχρι τις 21 Ιουνίου. Το διακύβευμα είναι η δυνατότητα της χώρας να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της κατά τις προσεχείς δεκαετίες καθώς και το κατά πόσον οι αγορές θα θεωρούν το χρέος βιώσιμο ώστε να επενδύσουν και πάλι σε ελληνικά χρεόγραφα μετά τη λήξη του προγράμματος».
Επέκταση ωριμάνσεων: Το προηγούμενο καλοκαίρι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν να εξετάσουν επέκταση έως και 15 ετών των ωριμάνσεων των δανείων από τον ΕΜΣ για το ποσόν των 96,4 δισ. ευρώ, εξαιρουμένων των διμερών δανείων και των δανείων του τρέχοντος προγράμματος. Το ΔΝΤ ζητά επέκταση 15 ετών, ωστόσο η Γερμανία πιέζει για παρατάσεις έως τριών ετών, με το επιχείρημα πως δεν χρειάζεται προς το παρόν κάτι περισσότερο για να καταστεί βιώσιμο το χρέος. Αξιωματούχοι της ευρωζώνης εκτιμούν ότι τελικά τα έτη της παράτασης θα είναι μονοψήφιος αριθμός λίγο κάτω των δέκα.
Κέρδη των ελληνικών ομολόγων της ΕΚΤ: Η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης διακρατούν 12,8 δισ. ευρώ ελληνικού χρέους σε ομόλογα, τα κέρδη των οποίων αναδιανέμονται στις χώρες της ευρωζώνης. Για τα κέρδη αυτά, ύψους περίπου τεσσάρων δις. ευρώ, έχει δοθεί η υπόσχεση ότι θα μεταβιβαστούν στην Ελλάδα. Το ποσόν αυτό πιθανότατα θα μοιραστεί σε ετήσιες εκταμιεύσεις και θα είναι το «καρότο» που θα χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές για να διασφαλίσουν την παραμονή της Ελλάδας στην οδό των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Εξαγορά δανείων του ΔΝΤ: Μέχρι τη λήξη του προγράμματος θα έχουν μείνει αδιάθετα 27,4 δισ. του τρέχοντος προγράμματος. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα φθηνά δάνεια για να εξοφλήσει νωρίτερα ορισμένα από τα ακριβότερα, όπως δάνεια ύψους 10,4 δισ. του ΔΝΤ 12,8 δισ. της ΕΚΤ και 52,9 δισ. διμερών δανείων. Εξαγορές αυτού του είδους θα βοηθήσουν στην εξυπηρέτηση του χρέους, ιδιαίτερα κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια, μειώνοντας τις χρηματοδοτικές ανάγκες σε επίπεδα που δεν θα χρειάζεται η αναζήτηση χρημάτων από τις αγορές. Η πρόωρη εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ θεωρείται το μέτρο που κατ’ εξοχήν θα ενισχύσει την άμεση ρευστότητα της χώρας. Ωστόσο η Γερμανία είναι αντίθετη, αναφέρουν αξιωματούχοι της ΕΕ, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι το ΔΝΤ πρέπει να παραμείνει στην Ελλάδα και μετά την λήξη του προγράμματος. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί αν η χώρα εξακολουθεί να έχει χρέη προς το Ταμείο.
Η εξαγορά των δανείων της ΕΚΤ είναι πολυπλοκότερη εξαιτίας των διαδικασιών που σχετίζονται με το προγράμματα ANFA και SMP. Για να γίνει πραγματικότητα, τα ομόλογα θα πρέπει να αγοραστούν σε τιμές της αγοράς, ενώ οι κεντρικές τράπεζες δεν επιτρέπεται να καταγράψουν ζημίες.
Απόθεμα ρευστότητας: Οι πιστωτές θα χορηγήσουν στην Ελλάδα τελική δόση 11-12 δισ. ευρώ, ποσόν που θα προστεθεί στο ήδη υπάρχον απόθεμα ρευστότητας των 20 δισ. ώστε να διευκολυνθεί η έξοδος της χώρας στις αγορές. Σύμφωνα με Έλληνες αξιωματούχους, το απόθεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αν χρειαστεί, για την εξυπηρέτηση των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας μέχρι τις αρχές του 2021.
Μηχανισμός με ρήτρα Ανάπτυξης: Ο μηχανισμός αυτός θα εξυπηρετήσει τη γεφύρωση των διαφορετικών εκτιμήσεων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και επομένως το μέγεθος των μέτρων ελάφρυνσης, μέσω της σύνδεσης των αποπληρωμών με τις οικονομικές επιδόσεις. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το αν ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται αυτόματα, ή αν αυτό θα γίνεται μετά από απόφαση της ευρωζώνης. Αξιωματούχοι της ΕΕ αναφέρουν πως ένας τρόπος συμφιλίωσης των δύο προσεγγίσεων είναι ο μηχανισμός να παύει να είναι αυτόματος, αν η Ελλάδα εκτρέπεται της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας.
Επιτοκιακό πέναλτι: Πρόκειται για την άρση ετήσιου πέναλτι για τα 11,3 δισ. ευρώ δανείων η ωρίμανση των οποίων επεκτάθηκε το 2012. Κατάργησή του θα εξοικονομούσε στην Ελλάδα 220 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Μακροχρόνια δέσμευση: Αν όλα τα μέτρα αποδειχτούν ανεπαρκή για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, η ευρωζώνη αναμένεται να προχωρήσει σε δέσμευση για πρόσθετη ελάφρυνση στο μέλλον, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας. Αν και γενικόλογη, η διατύπωση της δέσμευσης ίσως αποδειχθεί σημαντική για τον τρόπο που οι αγορές και το ΔΝΤ αντιλαμβάνονται την ετοιμότητα της ευρωζώνης να ελαφρύνει περαιτέρω, εφόσον απαιτηθεί, το ελληνικό χρέος.
