Με μόνη (σχεδόν) συμφωνία στο "εύκολο" ζήτημα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και των εγγυήσεων που θα προσφέρει για δάνεια 200 δισ. ευρώ και με τέσσερις συνολικά προτάσεις στο τραπέζι (σ.σ. από τις οποίες έλειπε η αναφορά σε "ομόλογο") έληξε - άκαρπα - η μαραθώνια σύνοδος του Eurogroup.
Το επόμενο ραντεβού ορίσθηκε για αύριο Πέμπτη, το απόγευμα. Στο μεσοδιάστημα, οι τοποθετήσεις των υπουργών Οικονομικών και των εκπροσώπων των θεσμών διαδέχονται η μία την άλλη, όπως και οι ζυμώσεις για να βρεθεί συμβιβαστική λύση.
Δημοσίευμα του Reuters επικαλείται ενημέρωση της ΕΚΤ προς τους ΥΠΟΙΚ για ανάγκη χρηματοδότησης της Ε.Ε. με 1,5 τρισ. ευρώ, ωστόσο ο άξονας Γερμανίας - Ολλανδίας επέμενε σε πακέτο 500 δισ. ευρώ, δηλαδή σε ένα πακέτο με μόνο τις τρεις βασικές προτάσεις για εγγυήσεις της ΕΤΕπ για δάνεια 200 δισ., στήριξη των ανέργων με 100 δισ. και 200 δισ. ευρώ δάνεια του ESM.
Σύμφωνα με πληροφορίες το υπόλοιπο ποσό, με βάση τη πρόταση που τέθηκε επί τάπητος αφορά στο "Ταμείο Ανάκαμψης" της οικονομίας. Οι υπουργοί Οικονομικών φέρονται να συμφώνησαν ότι είναι απραίτητη η δημιουργία του, με αυτήν ωστόσο να συνιστά πολιτικό ζήτημα το οποίο θα πρέπει να τεθεί σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής.
Στο πρόγραμμα απασχόλησης - SURE επίσης φέρεται να απομένουν ζητήματα για τον χρόνο λειτυργίας του και το νομικό του πλαίσιο. Τα πιο πολλά ζητήματα βεβαίως αφορούν στον ESM και στις αιρεσιμότητες με τις οποίες ζητείται να συνδέονται τα δάνειά του (με πιθανή εξαίρεση χρηματοδότηση υγεινομικών δαπανών).
Reuters: Η ΕΚΤ προειδοποίησε το Eurogroup ότι χρειάζονται μέτρα αξίας €1,5 τρισ.
Η Ευρωζώνη ενδεχομένως να χρειαστεί δημοσιονομικά μέτρα αξίας 1,5 τρισ. ευρώ αυτό το έτος για να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού σύμφωνα με σχετική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης στο χθεσινό Eurogroup, μεταδίδει το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο αξιωματούχους.
Ωστόσο, η Γερμανία, η Ολλανδία και κάποιες άλλες χώρες του βορρά ήταν έτοιμες να στηρίξουν μέτρα αξίας μόνο 500 δισ. ευρώ στο χθεσινό Eurogroup που ολοκληρώθηκε χωρίς συμφωνία μετά από 16 ώρες διαπραγματεύσεων, αναφέρουν οι ίδιοι αξιωματούχοι που συμμετείχαν στη συνεδρίαση.
Η στήριξη από την πλευρά της Ε.Ε. θα συνδυάζει και εθνικά μέτρα, ωστόσο η συνολική δημοσιονομική προσπάθεια δεν θα είναι αρκετή για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες, αναφέρουν οι αξιωματούχοι.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε στη συνεδρίαση του Eurogroup ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά 10% αυτό το έτος, ωστόσο, οι υπουργοί δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό ανακοινωθέν, κυρίως λόγω των αντιδράσεων από την Ολλανδία και την Ιταλία, αναφέρει το πρακτορείο.
Η Ιταλία θέλει μια πιο φιλόδοξη συμφωνία, με ξεκάθαρες αναφορές σε μια μελλοντική έκδοση κοινού χρέους, ενώ η Ολλανδία πιέζει η όποια πιστωτική γραμμή δοθεί σε χώρες που έχουν ανάγκη να συνοδεύεται από προϋποθέσεις.
Ο "καβγάς" Ιταλίας - Ολλανδίας και η έκρηξη Λεμέρ
Σύμφωνα εξάλλου με δύο αξιωματούχους με γνώση των διαπραγματεύσεων, τους οποίους επικαλείται το πρακτορείο Bloomberg, βασική αιτία της λήξης της συνεδρίασης χωρίς συμφωνία ήταν η διαμάχη ανάμεσα στην Ιταλία και στην Ολλανδία για τους όρους της χρήσης από τις επί μέρους χώρες των προληπτικών πιστωτικών γραμμών του ESM για δαπάνες που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Σύγκρουση υπήρξε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, και για την αναφορά στο κείμενο της τελικής δήλωσης, σε πιθανότητα κοινής έκδοσης χρέους από τους "19" για την αντιμετώπιση της κρίσης.
"Οι Ιταλοί θέλουν μία αναφορά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους ως ενός πιθανού μέσου για την ανάκαμψη, το οποίο θα πρέπει να αναλυθεί περισσότερο στο μέλλον. Οι Ολλανδοί λένε ‘όχι'", δήλωσε εξάλλου διπλωματική πηγή. Αξιωματούχος που συμμετείχε στις συζητήσεις δήλωσε σήμερα το πρωί, περίπου στις 7 (ώρα Ελλάδας), ότι η Χάγη ήταν η μόνη που αρνούνταν να υιοθετήσει ένα κείμενο συμφωνίας των υπουργών για την έγκριση του νέου πακέτου οικονομικών μέτρων από τους 27 ηγέτες της ΕΕ.
Η έκδοση κοινού χρέους αποτελεί μία γραμμή μάχης μεταξύ των χωρών του Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν οικονομικά προβλήματα και του δημοσιονομικά φειδωλού Βορρά, με αιχμή τη Γερμανία και την Ολλανδία, από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης της Ευρωζώνης πριν από μία δεκαετία.
Για τη στήριξη των οικονομιών, που σηκώνουν το βάρος από τα περιοριστικά μέτρα κατά του κορονοϊού, η ΕΕ έχει ήδη αναστείλει τους περιορισμούς για την κρατική βοήθεια και επέτρεψε στα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες και το δημόσιο χρέος τους. Ωστόσο, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία λένε ότι αυτό δεν αρκεί και έχουν προβάλει τη συζήτηση για μεγαλύτερη στήριξη ως μία υπαρξιακή δοκιμασία αλληλεγγύης που μπορεί να διασπάσει την ΕΕ.
Οι άλλες προτάσεις που συζητούνται περιλαμβάνουν τις πιστωτικές γραμμές από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ύψους 2% του ΑΕΠ μίας χώρας ή 240 δισ. ευρώ συνολικά. Οι όροι για την πρόσβαση σε αυτές τις πιστωτικές γραμμές παραμένουν ένα αγκάθι. Μία άλλη επιλογή είναι η χορήγηση επιπλέον εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ώστε αυτή να μπορεί να δανείσει επιπλέον 200 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις.
Το τρίτο μέτρο είναι η στήριξη του σχεδίου της Κομισιόν για την άντληση 100 δισ. ευρώ από την αγορά έναντι εγγυήσεων 25 δισ. ευρώ από όλες τις κυβερνήσεις της Ένωσης για την επιδότηση μισθών, ώστε οι εταιρείες να μπορούν να μειώνουν τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων τους αντί να τους απολύει. Η δημιουργία ενός έκτακτου ταμείου στήριξης για ιατρικές προμήθειες και υγειονομική περίθαλψη είναι μία ακόμη πρόταση, όπως και η γαλλική πρόταση για τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης ανάκαμψης.
Αν τελικά οι υπουργοί Οικονομικών συμφωνήσουν, η συνολική απάντηση από τις εθνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει το μεγαλύτερο δημοσιονομικό πρόγραμμα στήριξης του κόσμου, ξεπερνώντας αυτό των ΗΠΑ, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters. Αν και οι μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις δεν είναι κάτι άγνωστο για την ΕΕ, η συζήτηση αναδεικνύει ρήγματα στην Ένωση και ασκεί περαιτέρω πιέσεις στην ενότητά της, η οποία έχει ήδη πληγεί από την κρίση της Ευρωζώνης και τη μεταναστευτική κρίση του 2015-16, η οποία εν μέρει συνέβαλε στο Brexit. Έως τώρα, οι υπουργοί, που συζητούσαν μέσω βιντεοδιάσκεψης όλη τη νύχτα, με μερικούς από αυτούς να αποκοιμούνται κατά διαστήματα, σύμφωνα με αξιωματούχους, ήταν απογοητευμένοι.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ, φέρεται να δήλωσε σε ένα σημείο κατά τη διάρκεια της νύχτας, σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα αξιωματούχο: "Ντροπή σας, ντροπή στην Ευρώπη. Σταματήστε αυτό τσίρκο τώρα".
Τι ανέφερε ο υπ. Οικονομικών της Ολλανδίας
Ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Βόκπε Χούκστρα εξέθεσε πιο συγκεκριμένα τις διαφωνίες στο πλαίσιο του Eurogroup.
"Για τη χρήση του ESM δεν υπάρχει ακόμη συμβιβασμός και άρα οι ηγέτες των κρατών - μελών θα πρέπει να λάβουν τις σχετικές αποφάσεις. Ο ESM είναι δανειστής τελευταίου καταφυγίου όταν οι χώρες βρίσκονται σε σοβαρό χρηματοοικονομικό κίνδυνο. Κατά την άποψή μας, η χρήση αυτών των πόρων πρέπει να συνοδεύεται από μία μορφή όρων.
Η Ολλανδία είναι και παραμένει κατά της ιδέας των ευρωομολόγων, καθώς θεωρούμε ότι θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από εκείνα τα οποία θα λύσουν για την Ε.Ε. Θα πρέπει να εγγυηθούμε χρέη άλλων χωρών, πράγμα το οποίο δεν είναι λογικό. Η πλειοψηφία στο Eurogroup συμμερίζεται αυτή την άποψη και δεν υποστηρίζει τα ευρωομόλογα.
Λόγω της τρέχουσας κρίσης, πρέπει να κάνουμε μια εξαίρεση και ο ESM να χρησιμοποιηθεί χωρίς όρους για την κάλυψη δαπανών στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Για μακροπρόθεσμη οικονομική στήριξη, θεωρούμε ότι είναι λογικό η χρήση του ESM να συνδυάζεται με ορισμένες προϋποθέσεις", κατέληξε ο κ. Χούκστρα.
Λεμέρ - Σολτς καλούν τις ευρωπαϊκές χώρες "να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων"
Ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ τόνισε, από την πλευρά του, ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων όσον αφορά την αντιμετώπιση των προκλήσεων που εγείρει η τρέχουσα κατάσταση, μετά την αποτυχία του Eurogroup να καταλήξει σε συμφωνία για την ευρωπαϊκή κοινή οικονομική αντίδραση στον αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού.
"Ύστερα από 16 ώρες διαπραγματεύσεων, δεν επιτεύχθηκε συμφωνία στο Eurogroup για την οικονομική απάντηση απέναντι στην κρίση του κορονοϊού. Θα συνεχίσουμε αύριο. Με τον (υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας) Όλαφ Σολτς, καλούμε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων για την αντιμετώπιση των εξαιρετικών προκλήσεων και να καταλήξουν σε μια φιλόδοξη συμφωνία", τόνισε σε ανάρτησή του στο Twitter ο Γάλλος ΥΠΟΙΚ.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς ανέφερε σε ανάρτησή του στον ίδιο ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης: "Αυτή τη δύσκολη ώρα, η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη. Μαζί με τον Μπρουνό Λεμέρ, καλώ όλες τις χώρες της ευρωζώνης να μην αρνηθούν να επιλύσουν αυτά τα δύσκολα οικονομικά ζητήματα και να διευκολύνουν έναν καλό συμβιβασμό – για όλους τους πολίτες".
"Τα θέματα είναι πολύ μεγάλα και θα πρέπει να εξεταστούν πολύ προσεκτικά οι λεπτομέρειες" ανέφερε η υπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας Κάτρι Κουλμούνι.