Χρειάζεται να θυσιάσουμε κάποιες από τις βασικές ατομικές μας ελευθερίες, όπως η ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία του κορονοϊού;
Αυτό είναι ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο τη δημόσια σφαίρα στην Ελλάδα και διεθνώς, από τη στιγμή που έχει ξεκινήσει η σταδιακή άρση των περιορισμών των μέτρων κίνησης των πολιτών. Αυτό ήταν και το αντικείμενο της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε χθες Πέμπτη ο Κύκλος Ιδεών με θέμα "Ιδιωτικότητα και προσωπικά δεδομένα την εποχή του κορoνοϊού”.
"Τώρα τα μέτρα περιορισμού της κίνησης έχουν επιβληθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες. Έχοντας ξεκινήσει να συζητάμε την σταδιακή άρση των μέτρων τίθενται επί τάπητος σημαντικά ζητήματα που συνδέονται με την παρακολούθηση του τρόπου ζωής μας ώστε να εντοπίζονται όσοι νοσούν με τον κορονοϊό αλλά και να ειδοποιούνται οι επαφές του”, σημείωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος θέτοντας τη βάση της συζήτησης.
"Βλέπουμε να γίνεται μια συζήτηση τεχνική αλλά και νομική σε παγκόσμιο επίπεδο… Όμως υπάρχουν φόβοι και ελπίδες. Πρέπει όλα να εντάσσονται στην αρχή της αναλογικότητας και του σεβασμού στα προσωπικά δεδομένα”, πρόσθεσε.
Η ιχνηλάτηση επαφών μέσω κινητών
Μεταξύ των προτάσεων που συζητούνται διεθνώς είναι η ιχνηλάτηση των επαφών μέσω των έξυπνων κινητών τηλεφώνων. Όπως σχολίασε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κ. Αλέξανδρος Σισιλιάνος υπάρχει μια μεγάλη διαφορά στην παρακολούθηση συγκεκριμένων προσώπων και στην παρατήρηση ανώνυμων δεδομένων προκειμένου να διαπιστώνονται μεγάλες κινήσεις πληθυσμού και συμπεριφορές.
Ο Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ Κωνσταντίνος Μενουδάκος σημείωσε ότι τα μέτρα προστασίας κατά της πανδημίας προϋποθέτουν την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, η οποία όμως πρέπει να γίνεται τηρώντας τον Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
"Με το ξέσπασμα της επιδημίας ενεργοποιήθηκαν οι εποπτικές Αρχές και έδωσαν κάποιες αρχικές κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες θα συμπληρώνονται και θα ενημερώνονται. Σε κάθε περίπτωση κοινή αφετηρία είναι ό Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε δεδομένα υγείας, δεν χρειάζονται παρεκκλίσεις και νέα νομοθεσία”, σημείωσε ο κ. Μενουδάκος.
Μιλώντας συγκεκριμένα για την ιχνηλάτηση των επαφών ο ίδιος σημείωσε ότι την Τρίτη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων έδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για το συγκεκριμένο θέμα. "Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο” σημείωσε "αναγνωρίζοντας τους κινδύνους τέτοιων τεχνολογιών έδωσε το πράσινο φως για την αξιοποίησή τους αλλά με πολλούς αστερίσκους που έχουν να κάνουν με την προστασία των προσωπικών δεδομένων”.
Την άποψη πως στο σύνολό της η νομοθεσία περιέχει τις απαραίτητες πρόνοιες για ζητήματα δημοσίου συμφέροντος και προστασίας της δημόσιας υγείας, εξέφρασε και η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μέλος του ΕΣΡ Λίλιαν Μήτρου.
"Είναι σημαντικό να τηρείται πάντα η αρχή της αναλογικότητας. Όποιο μέτρο λαμβάνεται να είναι αναγκαίο, χρήσιμο και όχι παραπάνω απ’ όσο χρειάζεται”, σημείωσε η κυρία Μήτρου προσθέτοντας ότι ένα βασικό μέτρο ελέγχου είναι η εκτίμηση των επιπτώσεων που αυτό θα έχει.
Ο κίνδυνος των μέτρων
Ο κ. Βενιζέλος δήλωσε ότι από την στιγμή που θα ξεκινήσει και πάλι η κυκλοφορία είναι απαραίτητη μια ενιαία πολιτική στην Ευρώπη για να μην επιστρέψουμε και πάλι στον περιορισμό της κίνησης υπό τη σκοπιά ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου.
"Υπάρχουν χώρες με αυταρχικά πολιτεύματα που θέτουν περιορισμούς και μέτρα παρακολούθησης. Όμως στην Ευρώπη ότι κάνουμε πρέπει να είναι υγειονομικά αποτελεσματικό αλλά ταυτόχρονα να είναι απολύτως συμβατό με το ευρωπαϊκό κεκτημένο μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας”, σημείωσε.
Τον κίνδυνο του να υπάρξουν μόνιμες επιπτώσεις στις ατομικές ελευθερίες ανέδειξε ο κ. Σισιλιάνος σημειώνοντας: "Η κατάσταση ανάγκης έχει μια αρχή και ένα τέλος. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι κάποια περιοριστικά μέτρα να παραμείνουν σε ισχύ και μετά την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι στην Ελλάδα αλλά σε άλλα κράτη ορισμένα εκ των οποίων και εντός της Ευρώπης. Αυτό φοβόμαστε εμείς ως ευρωπαϊκό δικαστήριο”, τόνισε.
Αυτό είναι ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο τη δημόσια σφαίρα στην Ελλάδα και διεθνώς, από τη στιγμή που έχει ξεκινήσει η σταδιακή άρση των περιορισμών των μέτρων κίνησης των πολιτών. Αυτό ήταν και το αντικείμενο της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε χθες Πέμπτη ο Κύκλος Ιδεών με θέμα "Ιδιωτικότητα και προσωπικά δεδομένα την εποχή του κορoνοϊού”.
"Τώρα τα μέτρα περιορισμού της κίνησης έχουν επιβληθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες. Έχοντας ξεκινήσει να συζητάμε την σταδιακή άρση των μέτρων τίθενται επί τάπητος σημαντικά ζητήματα που συνδέονται με την παρακολούθηση του τρόπου ζωής μας ώστε να εντοπίζονται όσοι νοσούν με τον κορονοϊό αλλά και να ειδοποιούνται οι επαφές του”, σημείωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος θέτοντας τη βάση της συζήτησης.
"Βλέπουμε να γίνεται μια συζήτηση τεχνική αλλά και νομική σε παγκόσμιο επίπεδο… Όμως υπάρχουν φόβοι και ελπίδες. Πρέπει όλα να εντάσσονται στην αρχή της αναλογικότητας και του σεβασμού στα προσωπικά δεδομένα”, πρόσθεσε.
Η ιχνηλάτηση επαφών μέσω κινητών
Μεταξύ των προτάσεων που συζητούνται διεθνώς είναι η ιχνηλάτηση των επαφών μέσω των έξυπνων κινητών τηλεφώνων. Όπως σχολίασε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κ. Αλέξανδρος Σισιλιάνος υπάρχει μια μεγάλη διαφορά στην παρακολούθηση συγκεκριμένων προσώπων και στην παρατήρηση ανώνυμων δεδομένων προκειμένου να διαπιστώνονται μεγάλες κινήσεις πληθυσμού και συμπεριφορές.
Ο Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ Κωνσταντίνος Μενουδάκος σημείωσε ότι τα μέτρα προστασίας κατά της πανδημίας προϋποθέτουν την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, η οποία όμως πρέπει να γίνεται τηρώντας τον Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
"Με το ξέσπασμα της επιδημίας ενεργοποιήθηκαν οι εποπτικές Αρχές και έδωσαν κάποιες αρχικές κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες θα συμπληρώνονται και θα ενημερώνονται. Σε κάθε περίπτωση κοινή αφετηρία είναι ό Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε δεδομένα υγείας, δεν χρειάζονται παρεκκλίσεις και νέα νομοθεσία”, σημείωσε ο κ. Μενουδάκος.
Μιλώντας συγκεκριμένα για την ιχνηλάτηση των επαφών ο ίδιος σημείωσε ότι την Τρίτη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων έδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για το συγκεκριμένο θέμα. "Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο” σημείωσε "αναγνωρίζοντας τους κινδύνους τέτοιων τεχνολογιών έδωσε το πράσινο φως για την αξιοποίησή τους αλλά με πολλούς αστερίσκους που έχουν να κάνουν με την προστασία των προσωπικών δεδομένων”.
Την άποψη πως στο σύνολό της η νομοθεσία περιέχει τις απαραίτητες πρόνοιες για ζητήματα δημοσίου συμφέροντος και προστασίας της δημόσιας υγείας, εξέφρασε και η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μέλος του ΕΣΡ Λίλιαν Μήτρου.
"Είναι σημαντικό να τηρείται πάντα η αρχή της αναλογικότητας. Όποιο μέτρο λαμβάνεται να είναι αναγκαίο, χρήσιμο και όχι παραπάνω απ’ όσο χρειάζεται”, σημείωσε η κυρία Μήτρου προσθέτοντας ότι ένα βασικό μέτρο ελέγχου είναι η εκτίμηση των επιπτώσεων που αυτό θα έχει.
Ο κίνδυνος των μέτρων
Ο κ. Βενιζέλος δήλωσε ότι από την στιγμή που θα ξεκινήσει και πάλι η κυκλοφορία είναι απαραίτητη μια ενιαία πολιτική στην Ευρώπη για να μην επιστρέψουμε και πάλι στον περιορισμό της κίνησης υπό τη σκοπιά ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου.
"Υπάρχουν χώρες με αυταρχικά πολιτεύματα που θέτουν περιορισμούς και μέτρα παρακολούθησης. Όμως στην Ευρώπη ότι κάνουμε πρέπει να είναι υγειονομικά αποτελεσματικό αλλά ταυτόχρονα να είναι απολύτως συμβατό με το ευρωπαϊκό κεκτημένο μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας”, σημείωσε.
Τον κίνδυνο του να υπάρξουν μόνιμες επιπτώσεις στις ατομικές ελευθερίες ανέδειξε ο κ. Σισιλιάνος σημειώνοντας: "Η κατάσταση ανάγκης έχει μια αρχή και ένα τέλος. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι κάποια περιοριστικά μέτρα να παραμείνουν σε ισχύ και μετά την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι στην Ελλάδα αλλά σε άλλα κράτη ορισμένα εκ των οποίων και εντός της Ευρώπης. Αυτό φοβόμαστε εμείς ως ευρωπαϊκό δικαστήριο”, τόνισε.
