Μέτρηση ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω έξυπνων τηλεφώνων

Σε μια πρωτότυπη ευρωπαϊκή πειραματική εκστρατεία που φέρει το όνομα iSPEX, καλεί να συμμετάσχουν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών τους Αθηναίους, που στόχο έχει να δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο πολιτών-παρατηρητών της αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης.



Στο πλαίσιο αυτό, το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του ΕΑΑ έχει αναλάβει τη διάθεση συσκευών iSPEX στους ενδιαφερόμενους Αθηναίους, οι οποίοι είναι κάτοχοι κινητών συσκευών iPhone 4/4s/5/5s.

Οι μετρήσεις στον αττικό ουρανό πραγματοποιούνται από τη 1η Σεπτεμβρίου μέχρι 15 Οκτωβρίου, καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ενδείκνυται όμως να πραγματοποιούνται είτε νωρίς το πρωί μεταξύ 7-11 π.μ., είτε αργά το απόγευμα μεταξύ 4-8μ.μ. Απαιτούνται τουλάχιστον δύο μετρήσεις ημερησίως.

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο φιλοδοξεί να διατηρήσει και μετά τον Οκτώβριο το εθνικό δίκτυο iSPEX για την παρακολούθηση και τη συστηματική χαρτογράφηση των ατμοσφαιρικών επεισοδίων στην Αθήνα, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών σχετικά με την υγεία των πολιτών.

Επιπλέον, αναμένεται ότι τα δεδομένα που θα συλλέγονται από το παρατηρητήριο πολιτών iSPEX, θα συνεισφέρουν στη βελτιστοποίηση των δορυφορικών παρατηρήσεων που συλλέγονται καθημερινά από το Κέντρο BEYOND του ΕΑΑ.
Μέτρηση ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω έξυπνων τηλεφώνων

Η συσκευή iSPEX χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την αντίστοιχη ομώνυμη εφαρμογή, που διατίθεται δωρεάν στο ηλεκτρονικό κατάστημα App Store. Το iSPEX μετατρέπει το iPhone σε οπτικό αισθητήρα κατάλληλο για τη μέτρηση των αιωρούμενων σωματιδίων (αερολυμάτων). Η εφαρμογή iSPEX καθοδηγεί τον χρήστη κατά την εκτέλεση των μετρήσεών του. Το αποτέλεσμα των μετρήσεων παρουσιάζεται στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου με τη μορφή ενός χρωματισμένου χάρτη. Στη συνέχεια ο χρήστης καλείται να αναρτήσει τις μετρήσεις του στη βάση δεδομένων του iSPEX, ώστε να υποβληθούν σε περαιτέρω επεξεργασία. Μετά την ολοκλήρωση του πειράματος, όλες οι μετρήσεις iSPEX θα αναλυθούν και θα επεξεργαστούν από το ΕΑΑ, προκειμένου να δημιουργηθούν χάρτες αερολυμάτων για την Αθήνα. Οι τελικοί χάρτες θα δημοσιευθούν στην ελληνική (http://beyond-ispex.gr/) και στην ευρωπαϊκή ιστοσελίδα (http://ispex-eu.org/) αντίστοιχα.

Σωματίδια...
Η αιθάλη, τα θαλάσσια αιωρήματα, τα μικροσκοπικά σωματίδια σκόνης και η ηφαιστειακή τέφρα είναι τυπικά αραδείγματα αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα. Το μεγαλύτερο ποσοστό τους -περίπου 90%- έχουν φυσική προέλευση. Οι πιο κοινές πηγές είναι η θάλασσα, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι πυρκαγιές και οι έρημοι. Το υπόλοιπο 10% των αερολυμάτων είναι ανθρωπογενή ή παράγωγα ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Ανθρωπογενείς πηγές αερολυμάτων αποτελούν η βιομηχανία, οι μετακινήσεις και η καύση βιομάζας. Όποιος θέλει να συμμετάσχει στην πειραματική εκστρατεία και να αποκτήσει τη συσκευή iSPEX, πρέπει να δηλώσει συμμετοχή στην ελληνική (http://beyond-ispex.gr/) ή στην ευρωπαϊκή (http://ispex-eu.org/) iSPEX-EU ιστοσελίδα. Αν κανείς αργότερα μετανιώσει, μπορεί οποτεδήποτε να επιστρέψει την συσκευή στο ΕΑΑ ταχυδρομικά. Σήμερα, 5 Σεπτεμβρίου (και ώρα 18:00 - 21:00), στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της βραδιάς του Ερευνητή, οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν καλύτερα για τη δράση του iSPEX. Όσοι θέλουν, θα πάρουν συσκευές iSPEX και θα εκτελέσουν υπό επιστημονική καθοδήγηση τις πρώτες τους μετρήσεις.