Ριζικές αλλαγές στον τρόπο που συναλλάσσεται ο πολίτης με το Δημόσιο αλλά και στην επικοινωνία των δημόσιων υπηρεσιών μεταξύ τους, φέρνει ο νέος Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης που αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση μετά το Πάσχα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενοποιεί δέκα σχεδόν διάσπαρτους νόμους και εκατοντάδες άρθρα, απλοποιώντας ουσιαστικά τις σχετικές διαδικασίες. Παράλληλα καθορίζει τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που το κράτος θα παρέχει στους πολίτες και ειδικότερα:
Ηλεκτρονική Υπεύθυνη Δήλωση και Ηλεκτρονική Εξουσιοδότηση
Πρόκειται για τις υπηρεσίες που ξεκίνησαν να παρέχονται εσπευσμένα με την λειτουργία της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του δημοσίου (gov.gr) εν μέσω της πανδημίας. Πλέον ηλεκτρονικές υπεύθυνες δηλώσεις και ηλεκτρονικές εξουσιοδοτήσεις γίνονται ηλεκτρονικά χωρίς να χρειάζεται να πηγαίνει κάποιος στα ΚΕΠ.
Άυλη συνταγογράφηση
Άλλη μια ψηφιακή υπηρεσία που ξεκίνησε εσπευσμένα λόγω του κορονοϊού, μέσω της οποίας ο ιατρός μπορεί να γράφει συνταγές για φάρμακα και εφόσον ο ασθενής έχει ενεργοποιήσει αυτή τη δυνατότητα να λαμβάνει τις συνταγές στο προσωπικό του email ή και στο κινητό του.
Υπηρεσία Know-your-customer (KYC) για τα πιστωτικά ιδρύματα
Με αυτή τη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα στις τράπεζες να αντλούν με συγκατάθεση από τους πελάτες κατευθείαν από τα συστήματα του Δημοσίου τα στοιχεία ταυτοποίησης που απαιτούν επικαιροποίηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, όπως προβλέπει το πλαίσιο για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ουσιαστικά ο πελάτης θα χρειάζεται να πηγαίνει μια φορά όταν ανοίγει λογαριασμό στην τράπεζα και από εκεί και πέρα η επικαιροποίηση θα γίνεται ψηφιακά.
Ηλεκτρονικές αιτήσεις στα ΚΕΠ
Πλέον όλες οι αιτήσεις που διεκπεραιώνουν τα ΚΕΠ θα γίνονται πλήρως ψηφιακά, χωρίς να χρειάζεται η επίσκεψη του πολίτη για ταυτοποίηση ή παραλαβή εγγράφων.
Μητρώο Διαδικασιών Δημοσίου
Στο Μητρώο που θα τηρείται στη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, θα καταχωρούνται όλες οι ψηφιακές ή φυσικές διαδικασίες του Δημόσιου, για πολίτες, φορείς και επιχειρήσεις, αλλά και προς το ίδιο το Δημόσιο. Πρακτικά, αυτό συνεπάγεται ότι ο πολίτης θα μπορεί με βεβαιότητα να γνωρίζει τις όποιες διαδικασίες απαιτεί η συναλλαγή του, χωρίς να είναι έρμαιο φαινομένων αυθαιρεσίας ή περιττής γραφειοκρατίας.
Ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτοποίησης Πολίτη
Στο νομοσχέδιο θεσπίζεται και ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτοποίησης Πολίτη. Πρόκειται για τον προσωπικό αριθμό που θα αντικαταστήσει όλους του υπολοίπους αριθμούς μητρώων (π.χ. Ταμείου Ασφάλισης, ΟΑΕΔ, ΑΜΚΑ) και κυρίως τον αριθμό της αστυνομικής ταυτότητας. Θα είναι ένας και μοναδικός και θα χρησιμοποιείται σε όλες τις συναλλαγές με το κράτος ή τις επιχειρήσεις.
Σε αντίθεση , μάλιστα, με τον αριθμό της ταυτότητας, ο οποίος αλλάζει κάθε φορά που αλλά το συγκεκριμένο δελτίο ταυτότητας, ο Προσωπικός Αριθμός, θα δίνεται με τη γέννηση ή με την απόκτηση μόνιμου δεσμού με τη χώρα και θα καταργείται με το θάνατο. Για την πλειοψηφία των πολιτών για ένα μεταβατικό στάδιο περίπου δύο ετών, ο προσωπικός αριθμός θα είναι ο μέχρι σήμερα Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο οποίος θα σταματήσει να ονομάζεται ΑΦΜ.
Οι υπόλοιπες διατάξεις
Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει την κατάργηση του φαξ στο Δημόσιο αλλά και την υποχρέωση του Δημοσίου να επικοινωνεί ηλεκτρονικά με τους πολίτες.
Για το σκοπό αυτό δημιουργείται Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών, θα είναι εγκατεστημένο στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Έτσι το Δημόσιο θα αποκτήσει την αναγκαία και μοναδική πηγή πληροφόρησης.
Ακόμη θεσμοθετείται η υποχρέωση Δημόσιων Υπηρεσιών όχι μόνο να συντάσσουν, αλλά και να εκδίδουν δημόσια έγγραφα ηλεκτρονικά κάνοντας χρήση της ψηφιακής υπογραφής ή σφραγίδας. Την ίδια δυνατότητα θα έχουν πολίτες και επιχειρήσεις.
Για τον Κώδικα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης, συγκρότησε ειδική ομάδα. Τον συντονισμό αυτής έχει αναλάβει ο γενικός γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών Λεωνίδας Χριστόπουλος, γνώστης του αντικειμένου, καθώς ήταν ένας από τους βασικούς συντάκτες του νόμου για το Επιτελικό Κράτος, ενώ ενεργή συμμετοχή έχει και ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενοποιεί δέκα σχεδόν διάσπαρτους νόμους και εκατοντάδες άρθρα, απλοποιώντας ουσιαστικά τις σχετικές διαδικασίες. Παράλληλα καθορίζει τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που το κράτος θα παρέχει στους πολίτες και ειδικότερα:
Ηλεκτρονική Υπεύθυνη Δήλωση και Ηλεκτρονική Εξουσιοδότηση
Πρόκειται για τις υπηρεσίες που ξεκίνησαν να παρέχονται εσπευσμένα με την λειτουργία της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του δημοσίου (gov.gr) εν μέσω της πανδημίας. Πλέον ηλεκτρονικές υπεύθυνες δηλώσεις και ηλεκτρονικές εξουσιοδοτήσεις γίνονται ηλεκτρονικά χωρίς να χρειάζεται να πηγαίνει κάποιος στα ΚΕΠ.
Άυλη συνταγογράφηση
Άλλη μια ψηφιακή υπηρεσία που ξεκίνησε εσπευσμένα λόγω του κορονοϊού, μέσω της οποίας ο ιατρός μπορεί να γράφει συνταγές για φάρμακα και εφόσον ο ασθενής έχει ενεργοποιήσει αυτή τη δυνατότητα να λαμβάνει τις συνταγές στο προσωπικό του email ή και στο κινητό του.
Υπηρεσία Know-your-customer (KYC) για τα πιστωτικά ιδρύματα
Με αυτή τη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα στις τράπεζες να αντλούν με συγκατάθεση από τους πελάτες κατευθείαν από τα συστήματα του Δημοσίου τα στοιχεία ταυτοποίησης που απαιτούν επικαιροποίηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, όπως προβλέπει το πλαίσιο για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ουσιαστικά ο πελάτης θα χρειάζεται να πηγαίνει μια φορά όταν ανοίγει λογαριασμό στην τράπεζα και από εκεί και πέρα η επικαιροποίηση θα γίνεται ψηφιακά.
Ηλεκτρονικές αιτήσεις στα ΚΕΠ
Πλέον όλες οι αιτήσεις που διεκπεραιώνουν τα ΚΕΠ θα γίνονται πλήρως ψηφιακά, χωρίς να χρειάζεται η επίσκεψη του πολίτη για ταυτοποίηση ή παραλαβή εγγράφων.
Μητρώο Διαδικασιών Δημοσίου
Στο Μητρώο που θα τηρείται στη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, θα καταχωρούνται όλες οι ψηφιακές ή φυσικές διαδικασίες του Δημόσιου, για πολίτες, φορείς και επιχειρήσεις, αλλά και προς το ίδιο το Δημόσιο. Πρακτικά, αυτό συνεπάγεται ότι ο πολίτης θα μπορεί με βεβαιότητα να γνωρίζει τις όποιες διαδικασίες απαιτεί η συναλλαγή του, χωρίς να είναι έρμαιο φαινομένων αυθαιρεσίας ή περιττής γραφειοκρατίας.
Ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτοποίησης Πολίτη
Στο νομοσχέδιο θεσπίζεται και ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτοποίησης Πολίτη. Πρόκειται για τον προσωπικό αριθμό που θα αντικαταστήσει όλους του υπολοίπους αριθμούς μητρώων (π.χ. Ταμείου Ασφάλισης, ΟΑΕΔ, ΑΜΚΑ) και κυρίως τον αριθμό της αστυνομικής ταυτότητας. Θα είναι ένας και μοναδικός και θα χρησιμοποιείται σε όλες τις συναλλαγές με το κράτος ή τις επιχειρήσεις.
Σε αντίθεση , μάλιστα, με τον αριθμό της ταυτότητας, ο οποίος αλλάζει κάθε φορά που αλλά το συγκεκριμένο δελτίο ταυτότητας, ο Προσωπικός Αριθμός, θα δίνεται με τη γέννηση ή με την απόκτηση μόνιμου δεσμού με τη χώρα και θα καταργείται με το θάνατο. Για την πλειοψηφία των πολιτών για ένα μεταβατικό στάδιο περίπου δύο ετών, ο προσωπικός αριθμός θα είναι ο μέχρι σήμερα Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο οποίος θα σταματήσει να ονομάζεται ΑΦΜ.
Οι υπόλοιπες διατάξεις
Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει την κατάργηση του φαξ στο Δημόσιο αλλά και την υποχρέωση του Δημοσίου να επικοινωνεί ηλεκτρονικά με τους πολίτες.
Για το σκοπό αυτό δημιουργείται Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών, θα είναι εγκατεστημένο στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Έτσι το Δημόσιο θα αποκτήσει την αναγκαία και μοναδική πηγή πληροφόρησης.
Ακόμη θεσμοθετείται η υποχρέωση Δημόσιων Υπηρεσιών όχι μόνο να συντάσσουν, αλλά και να εκδίδουν δημόσια έγγραφα ηλεκτρονικά κάνοντας χρήση της ψηφιακής υπογραφής ή σφραγίδας. Την ίδια δυνατότητα θα έχουν πολίτες και επιχειρήσεις.
Για τον Κώδικα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης, συγκρότησε ειδική ομάδα. Τον συντονισμό αυτής έχει αναλάβει ο γενικός γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών Λεωνίδας Χριστόπουλος, γνώστης του αντικειμένου, καθώς ήταν ένας από τους βασικούς συντάκτες του νόμου για το Επιτελικό Κράτος, ενώ ενεργή συμμετοχή έχει και ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς.
