Οι συναλλαγές με κάρτες στηρίζουν την οικονομία

Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να εμφανίζει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα μετά από μία πολύμηνη δοκιμασία σε ένα περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας, περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων, περιορισμένης ρευστότητας και εφαρμογής νέων δημοσιονομικών μέτρων, υπογραμμίζει η διεύθυνση οικονομικής ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας.


Η πορεία του ΑΕΠ -ακόμη και μετά την αναμενόμενη κάμψη κατά το 4ο τρίμηνο του 2015- επιβεβαιώνει τα πλέον αισιόδοξα σενάρια, σημειώνοντας εκτιμώμενη μείωση χαμηλότερη του 1,5% ετησίως το Β' εξάμηνο του 2015 συγκριτικά με 5% που ήταν οι επίσημες προβλέψεις -για την ίδια περίοδο- που δημοσιεύτηκαν μετά την επιβολή των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων.

Η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ επιχειρεί να ερμηνεύσει τις ανωτέρω τάσεις που διέπουν την περίοδο μετά την επιβολή των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων και τους περιορισμούς στη χρήση μετρητών. Από την ανάλυση διαπιστώνεται ότι το άλμα στις ηλεκτρονικές συναλλαγές -οι οποίες σχεδόν διπλασιάστηκαν σε ετήσια βάση το Β' εξάμηνο του 2015, κυρίως μέσω χρεωστικών και πιστωτικών καρτών αλλά και μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής- συνετέλεσε στη συρρίκνωση της παραοικονομίας και στήριξε τις ανταγωνιστικότερες (κυρίως μεγαλύτερες σε μέγεθος) επιχειρήσεις και το ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, αποτέλεσε βασικό ερμηνευτικό παράγοντα της πολύ πιο ήπιας, από το αναμενόμενο, ύφεσης σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές πετρελαίου.

Η ανθεκτικότητα της οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως της ιδιωτικής κατανάλωσης δεν μπορεί να ερμηνευτεί βάσει των συνήθων ερμηνευτικών παραγόντων. Πιο συγκεκριμένα, η πορεία της ιδιωτικής κατανάλωσης, όπως αποτυπώνεται τόσο στην αύξηση, σε ετήσια βάση, της καταναλωτικής δαπάνης το 3ο τρίμηνο του 2015, όσο και στην ήπια κάμψη των λιανικών πωλήσεων το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, δεν μπορεί να ερμηνευτεί βάσει των συνήθων θεμελιωδών παραγόντων προσδιορισμού της καταναλωτικής συμπεριφοράς (διαθέσιμο εισόδημα, καταναλωτική εμπιστοσύνη, δημοσιονομικές επιδράσεις και τιμές του πετρελαίου), συνηγορώντας στην ύπαρξη και άλλων υποστηρικτικών παραγόντων που επενέργησαν στην οικονομία κατά το Β' εξάμηνο του 2015.

Η μείωση της εξάρτησης από το ρευστό εκτιμάται ότι συνεισέφερε άμεσα 1,4% στο ΑΕΠ του Β' εξαμήνου του 2015, στηρίζοντας συναλλαγές στην επίσημη οικονομία και συρρικνώνοντας την παραοικονομία.

Τόσο τα στοιχεία της πορείας των φορολογικών εσόδων όσο και αναγωγές βασισμένες στην εκτιμώμενη αύξηση των συναλλαγών χωρίς μετρητά κατά την ίδια περίοδο συνηγορούν στις ανωτέρω εκτιμήσεις.

Η περαιτέρω συρρίκνωση της παραοικονομίας μέσω αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε επίπεδα παραπλήσια του ευρωπαϊκού νότου θα προσθέσει 0,5% στο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της περιόδου 2016-2020 και περίπου 1,5 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΤΕ, μία ετήσια αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών της τάξης του 10% προσθέτει περίπου 0,2%, κατά μ.ο. στον ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.