Σε συμφωνία για το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» κατέληξαν ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, και ο Σκοπιανός ομόλογός του, Ζόραν Ζάεφ, όπως ανακοίνωσαν σε διάγγελμά τους προς τους λαούς των δύο χωρών.
Ο κ. Τσίπρας, μετά την οριστικοποίηση της συμφωνίας, μετέβη στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.
Κατά τον διάλογο που είχαν, ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια «καλή συμφωνία» και για μια «διπλωματική νίκη», ενώ προανήγγειλε τη διεξαγωγή ειδικής συνεδρίασης της Βουλής για την ενημέρωση της εθνικής αντιπροσωπείας.
Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε, η συμφωνία με την ΠΓΔΜ θα κυρωθεί από το ελληνικό Κοινοβούλιο, αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης στη γειτονική χώρα.
«Πλέον η ευθύνη εναπόκειται στην ΠΓΔΜ, να κάνει πράξη και σε συνταγματικό επίπεδο αυτά για τα οποία δεσμεύτηκε» διαμήνυσε, από την πλευρά του, ο κ. Παυλόπουλος.
Ακολούθως, ο κ. Τσίπρας επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τους πολιτικούς αρχηγούς, τους οποίους ενημέρωσε για το περιεχόμενο της συμφωνίας.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, χαρακτήρισε «κακή» τη συμφωνία και κάλεσε τον Πρωθυπουργό να μην την υπογράψει. «Αποδοχή της “μακεδονικής γλώσσας” και της “μακεδονικής εθνότητας” συνιστούν μη αποδεκτή εθνική υποχώρηση» έσπευσε να προσθέσει.
Υιοθετώντας μια πιο μετριοπαθή στάση, το Κίνημα Αλλαγής επιφυλάχθηκε να αξιολογήσει το επίσημο σχέδιο συμφωνίας, προκειμένου να διαπιστώσει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις, ενώ επανέλαβε ότι «είναι υπέρ της λύσης, αλλά όχι οποιασδήποτε λύσης».
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, εξήγησε ότι με τη συμφωνία δίνεται «πράσινο φως» στην ανασφάλεια και την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ενώ εστίασε και στην παραμονή των αλυτρωτικών «σπερμάτων», επικαλούμενος τα περί «Μακεδόνα πολίτη» και «μακεδονικής γλώσσας».
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων,Βασίλης Λεβέντης, επανέλαβε την πάγια θέση του κόμματος για την μη παραχώρηση του ονόματος «Μακεδονία» και δεσμεύτηκε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να ακυρώσει τη συμφωνία.
Νωρίς, το πρωί, ο επικεφαλής των ΑΝΕΛ και υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, ξεκαθάρισε ότι οι βουλευτές του κόμματος δεν πρόκειται να εγκρίνουν μια λύση, η οποία περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία».
Αλ. Τσίπρας: Μεγάλη διπλωματική νίκη
Κατά το διάγγελμα που απηύθυνε προς τον ελληνικό λαό, ο κ. Τσίπρας διαβεβαίωσε ότι οι βόρειοι γείτονές μας «δεν έχουν και δεν μπορούν να διεκδικήσουν καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό της Μακεδονίας».
Επιτυγχάνεται, έτσι, ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ της Ελληνικής Μακεδονίας και των Βόρειων Γειτόνων μας, ενώ μπαίνει οριστικό τέλος στον αλυτρωτισμό που ενέχει η σημερινή Συνταγματική τους ονομασία».
Όσον αφορά το ζήτημα της υπηκοότητας, υποστήριξε ότι στα έγγραφα των γειτόνων θα αναγράφεται «πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας», ενώ ξεκαθάρισε ότι η γλώσσα διαχωρίζεται απολύτως από την ελληνο-μακεδονική γλωσσική κληρονομιά.
Ειδική μνεία έκανε και στην πρόβλεψη για αφαίρεση οποιασδήποτε αλυτρωτικής αναφοράς στο Σύνταγμα της γειτονικής χώρας, καθώς απαλείφονται οι αναφορές σε μακεδονική μειονότητα, ενώ αντικαθίσταται το άρθρο για την προστασία των συνόρων, με απάλειψη των προβληματικών αναφορών.
Αναφερόμενος στον χρόνο επικύρωσης της συμφωνίας, ο Πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «η Ελλάδα θα κυρώσει τη συμφωνία μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης της γειτονικής χώρας».
«Εφόσον η Συνταγματική Αναθεώρηση δεν ευδοκιμήσει τότε αυτοδικαίως ακυρώνεται η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ και δεν εκκινούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε.» προειδοποίησε, στη συνέχεια.
Έτσι, ανέλυσε, «η χώρα μας διασφαλίζει πλήρως και απόλυτα τα συμφέροντα της και δεν απεμπολεί το σχετικό διαπραγματευτικό της πλεονέκτημα».
Ζάεφ: Ιστορική η λύση
Κατά το διάγγελμά του προς τον λαό της γειτονικής χώρας, ο πρωθυπουργός Ζάεφ υποστήριξε ότι η συμφωνία διαφυλάττει τη «μακεδονική εθνική και πολιτιστική ταυτότητα», καθώς η εθνικότητα θα είναι «Μακεδόνες / πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας».
Σύμφωνα με τον ίδιος, μάλιστα, μόλις η συμφωνία κυρωθεί από την ΠΓΔΜ και την Αθήνα, θα σταλεί επιστολή στον γ.γ. του ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε., η οποία θα αναφέρει ότι δεν υπάρχουν άλλα εμπόδια στο ζήτημα της ένταξης σ’ αυτόν τον οργανισμό.
Ν. Κοτζιάς: Η συμφωνία είναι καλή
«Η συμφωνία είναι καλή. Κακή είναι η αξιωματική αντιπολίτευση. Κακή και ανιστόρητη, εκτός πραγματικότητος, είναι η σημερινή ηγεσία της Ν.Δ. Θέλει να διχάσει χώρα προκειμένου να μην φανεί ο εσωκομματικός της διχασμός» ανέγραψε στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς.
Συγχαρητήρια από τη διεθνή κοινότητα
Η επίτευξη συμφωνίας για το Σκοπιανό προκάλεσε τη θετική αντίδραση μιας σειρά ξένων αξιωματούχων. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, συνεχάρη τους ηγέτες των δύο χωρών. «Χάρη σε σας το απίθανο γίνεται πιθανό» έσπευσε να προσθέσει.
Συγχαρητήρια απέστειλε και η επικεφαλής της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι, χαιρετίζοντας την αποφασιστικότητα και τις ηγετικές ικανότητες των Τσίπρα – Ζάεφ, ενώ παράλληλα, έκανε λόγο για «ιστορική συμφωνία».
Ο αρμόδιος Επίτροπος για τη Διεύρυνση της Ε.Ε., Γιοχάνες Χαν, επιπλέον, χαρακτήρισε τη σημερινή εξέλιξη ως ένα «ιστορικό και ενθαρρυντικό κατόρθωμα, το οποίο ωφελεί και τις δύο πλευρές».
Εκ μέρους του ΝΑΤΟ, ο επικεφαλής της Συμμαχίας, Γενς Στόλντενμπεργκ, καλωσόρισε την «ιστορική συμφωνία» και ευχαρίστησε τις δύο χώρες για τις προσπάθειες που κατέβαλλαν το τελευταίο διάστημα.
Την αναγγελία των πρωθυπουργών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, χαιρέτισε και ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος συνεχάρη τα μέρη «για την επιτυχή ολοκλήρωση των συνομιλιών και την επίλυση της μεταξύ τους διαφοράς».
Για ιστορική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Ούντο Μπούλμαν. «Η σημερινή επιτυχία είναι μια απόδειξη ότι οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις είναι ικανές να επιλύουν πολύχρονες διαφωνίες και να κάνουν δύσκολους συμβιβασμούς» τόνισε, μεταξύ άλλων.
Μαξίμου: Τα κέρδη από τη συμφωνία
Η κυβέρνηση, αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, απαρίθμησε τα κέρδη για την Ελλάδα, παραπέμποντας -μεταξύ άλλων- στα εξής:
Η συμφωνία ανταποκρίνεται απόλυτα στην εθνική γραμμή για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για χρήση erga omnes, που διατηρεί η χώρα εδώ και 20 χρόνια.
Η αποδοχή της χρήσης erga omnes αποτελεί μεγάλη διπλωματική επιτυχία για την Ελλάδα, δεδομένου ότι στο παρελθόν αυτό δεν είχε γίνει αποδεκτό ούτε ως βάση συζήτησης. Αυτό σημαίνει ότι οι γείτονές μας όχι μόνο θα χρησιμοποιούν το συμφωνηθέν όνομα στις διεθνείς τους σχέσεις, στους διεθνείς οργανισμούς, στα διεθνή fora και στα διεθνή έγγραφα, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας.
Το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», που θα αναγνωρίζεται στη χώρα μας ως «Severna Makedonja» βάζει τέλος στον αλυτρωτισμό που ενείχε η ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο αποτελούσε τη συνταγματική ονομασία της γείτονος και με το οποίο είχε ήδη αναγνωριστεί από περισσότερα από 140 κράτη σε διμερές επίπεδο, μεταξύ των οποίων τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα.
Η κυβέρνηση ωστόσο πέτυχε όχι μόνο την αποδοχή του erga omnes αλλά και την υποχρέωση της γείτονος να προχωρήσει άμεσα σε συνταγματική αναθεώρηση.
Η συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί τεράστια νίκη της Ελλάδας, δεδομένου ότι δεν περιλαμβανόταν στην εθνική γραμμή, όπως αυτή διαμορφώθηκε τα τελευταία 20 χρόνια και ακολουθήθηκε από όλες τις μετέπειτα κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά αποτέλεσε κόκκινη γραμμή της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και ότι ουδέποτε στο παρελθόν έχει συμφωνήσει χώρα σε αλλαγή του Συντάγματός της βάσει διεθνούς συμφωνίας.
Ο κ. Τσίπρας, μετά την οριστικοποίηση της συμφωνίας, μετέβη στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.
Κατά τον διάλογο που είχαν, ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια «καλή συμφωνία» και για μια «διπλωματική νίκη», ενώ προανήγγειλε τη διεξαγωγή ειδικής συνεδρίασης της Βουλής για την ενημέρωση της εθνικής αντιπροσωπείας.
Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε, η συμφωνία με την ΠΓΔΜ θα κυρωθεί από το ελληνικό Κοινοβούλιο, αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης στη γειτονική χώρα.
«Πλέον η ευθύνη εναπόκειται στην ΠΓΔΜ, να κάνει πράξη και σε συνταγματικό επίπεδο αυτά για τα οποία δεσμεύτηκε» διαμήνυσε, από την πλευρά του, ο κ. Παυλόπουλος.
Ακολούθως, ο κ. Τσίπρας επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τους πολιτικούς αρχηγούς, τους οποίους ενημέρωσε για το περιεχόμενο της συμφωνίας.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, χαρακτήρισε «κακή» τη συμφωνία και κάλεσε τον Πρωθυπουργό να μην την υπογράψει. «Αποδοχή της “μακεδονικής γλώσσας” και της “μακεδονικής εθνότητας” συνιστούν μη αποδεκτή εθνική υποχώρηση» έσπευσε να προσθέσει.
Υιοθετώντας μια πιο μετριοπαθή στάση, το Κίνημα Αλλαγής επιφυλάχθηκε να αξιολογήσει το επίσημο σχέδιο συμφωνίας, προκειμένου να διαπιστώσει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις, ενώ επανέλαβε ότι «είναι υπέρ της λύσης, αλλά όχι οποιασδήποτε λύσης».
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, εξήγησε ότι με τη συμφωνία δίνεται «πράσινο φως» στην ανασφάλεια και την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ενώ εστίασε και στην παραμονή των αλυτρωτικών «σπερμάτων», επικαλούμενος τα περί «Μακεδόνα πολίτη» και «μακεδονικής γλώσσας».
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων,Βασίλης Λεβέντης, επανέλαβε την πάγια θέση του κόμματος για την μη παραχώρηση του ονόματος «Μακεδονία» και δεσμεύτηκε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να ακυρώσει τη συμφωνία.
Νωρίς, το πρωί, ο επικεφαλής των ΑΝΕΛ και υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, ξεκαθάρισε ότι οι βουλευτές του κόμματος δεν πρόκειται να εγκρίνουν μια λύση, η οποία περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία».
Αλ. Τσίπρας: Μεγάλη διπλωματική νίκη
Κατά το διάγγελμα που απηύθυνε προς τον ελληνικό λαό, ο κ. Τσίπρας διαβεβαίωσε ότι οι βόρειοι γείτονές μας «δεν έχουν και δεν μπορούν να διεκδικήσουν καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό της Μακεδονίας».
Επιτυγχάνεται, έτσι, ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ της Ελληνικής Μακεδονίας και των Βόρειων Γειτόνων μας, ενώ μπαίνει οριστικό τέλος στον αλυτρωτισμό που ενέχει η σημερινή Συνταγματική τους ονομασία».
Όσον αφορά το ζήτημα της υπηκοότητας, υποστήριξε ότι στα έγγραφα των γειτόνων θα αναγράφεται «πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας», ενώ ξεκαθάρισε ότι η γλώσσα διαχωρίζεται απολύτως από την ελληνο-μακεδονική γλωσσική κληρονομιά.
Ειδική μνεία έκανε και στην πρόβλεψη για αφαίρεση οποιασδήποτε αλυτρωτικής αναφοράς στο Σύνταγμα της γειτονικής χώρας, καθώς απαλείφονται οι αναφορές σε μακεδονική μειονότητα, ενώ αντικαθίσταται το άρθρο για την προστασία των συνόρων, με απάλειψη των προβληματικών αναφορών.
Αναφερόμενος στον χρόνο επικύρωσης της συμφωνίας, ο Πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «η Ελλάδα θα κυρώσει τη συμφωνία μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης της γειτονικής χώρας».
«Εφόσον η Συνταγματική Αναθεώρηση δεν ευδοκιμήσει τότε αυτοδικαίως ακυρώνεται η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ και δεν εκκινούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε.» προειδοποίησε, στη συνέχεια.
Έτσι, ανέλυσε, «η χώρα μας διασφαλίζει πλήρως και απόλυτα τα συμφέροντα της και δεν απεμπολεί το σχετικό διαπραγματευτικό της πλεονέκτημα».
Ζάεφ: Ιστορική η λύση
Κατά το διάγγελμά του προς τον λαό της γειτονικής χώρας, ο πρωθυπουργός Ζάεφ υποστήριξε ότι η συμφωνία διαφυλάττει τη «μακεδονική εθνική και πολιτιστική ταυτότητα», καθώς η εθνικότητα θα είναι «Μακεδόνες / πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας».
Σύμφωνα με τον ίδιος, μάλιστα, μόλις η συμφωνία κυρωθεί από την ΠΓΔΜ και την Αθήνα, θα σταλεί επιστολή στον γ.γ. του ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε., η οποία θα αναφέρει ότι δεν υπάρχουν άλλα εμπόδια στο ζήτημα της ένταξης σ’ αυτόν τον οργανισμό.
Ν. Κοτζιάς: Η συμφωνία είναι καλή
«Η συμφωνία είναι καλή. Κακή είναι η αξιωματική αντιπολίτευση. Κακή και ανιστόρητη, εκτός πραγματικότητος, είναι η σημερινή ηγεσία της Ν.Δ. Θέλει να διχάσει χώρα προκειμένου να μην φανεί ο εσωκομματικός της διχασμός» ανέγραψε στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς.
Συγχαρητήρια από τη διεθνή κοινότητα
Η επίτευξη συμφωνίας για το Σκοπιανό προκάλεσε τη θετική αντίδραση μιας σειρά ξένων αξιωματούχων. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, συνεχάρη τους ηγέτες των δύο χωρών. «Χάρη σε σας το απίθανο γίνεται πιθανό» έσπευσε να προσθέσει.
Συγχαρητήρια απέστειλε και η επικεφαλής της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι, χαιρετίζοντας την αποφασιστικότητα και τις ηγετικές ικανότητες των Τσίπρα – Ζάεφ, ενώ παράλληλα, έκανε λόγο για «ιστορική συμφωνία».
Ο αρμόδιος Επίτροπος για τη Διεύρυνση της Ε.Ε., Γιοχάνες Χαν, επιπλέον, χαρακτήρισε τη σημερινή εξέλιξη ως ένα «ιστορικό και ενθαρρυντικό κατόρθωμα, το οποίο ωφελεί και τις δύο πλευρές».
Εκ μέρους του ΝΑΤΟ, ο επικεφαλής της Συμμαχίας, Γενς Στόλντενμπεργκ, καλωσόρισε την «ιστορική συμφωνία» και ευχαρίστησε τις δύο χώρες για τις προσπάθειες που κατέβαλλαν το τελευταίο διάστημα.
Την αναγγελία των πρωθυπουργών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, χαιρέτισε και ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος συνεχάρη τα μέρη «για την επιτυχή ολοκλήρωση των συνομιλιών και την επίλυση της μεταξύ τους διαφοράς».
Για ιστορική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Ούντο Μπούλμαν. «Η σημερινή επιτυχία είναι μια απόδειξη ότι οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις είναι ικανές να επιλύουν πολύχρονες διαφωνίες και να κάνουν δύσκολους συμβιβασμούς» τόνισε, μεταξύ άλλων.
Μαξίμου: Τα κέρδη από τη συμφωνία
Η κυβέρνηση, αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, απαρίθμησε τα κέρδη για την Ελλάδα, παραπέμποντας -μεταξύ άλλων- στα εξής:
Η συμφωνία ανταποκρίνεται απόλυτα στην εθνική γραμμή για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για χρήση erga omnes, που διατηρεί η χώρα εδώ και 20 χρόνια.
Η αποδοχή της χρήσης erga omnes αποτελεί μεγάλη διπλωματική επιτυχία για την Ελλάδα, δεδομένου ότι στο παρελθόν αυτό δεν είχε γίνει αποδεκτό ούτε ως βάση συζήτησης. Αυτό σημαίνει ότι οι γείτονές μας όχι μόνο θα χρησιμοποιούν το συμφωνηθέν όνομα στις διεθνείς τους σχέσεις, στους διεθνείς οργανισμούς, στα διεθνή fora και στα διεθνή έγγραφα, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας.
Το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», που θα αναγνωρίζεται στη χώρα μας ως «Severna Makedonja» βάζει τέλος στον αλυτρωτισμό που ενείχε η ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο αποτελούσε τη συνταγματική ονομασία της γείτονος και με το οποίο είχε ήδη αναγνωριστεί από περισσότερα από 140 κράτη σε διμερές επίπεδο, μεταξύ των οποίων τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα.
Η κυβέρνηση ωστόσο πέτυχε όχι μόνο την αποδοχή του erga omnes αλλά και την υποχρέωση της γείτονος να προχωρήσει άμεσα σε συνταγματική αναθεώρηση.
Η συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί τεράστια νίκη της Ελλάδας, δεδομένου ότι δεν περιλαμβανόταν στην εθνική γραμμή, όπως αυτή διαμορφώθηκε τα τελευταία 20 χρόνια και ακολουθήθηκε από όλες τις μετέπειτα κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά αποτέλεσε κόκκινη γραμμή της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και ότι ουδέποτε στο παρελθόν έχει συμφωνήσει χώρα σε αλλαγή του Συντάγματός της βάσει διεθνούς συμφωνίας.
