Μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από τη ΔΕΘ, το βάρος πλέον στρέφεται στο εφαρμοστικό έργο, αλλά και στην προετοιμασία των επόμενων κινήσεων.
Στο Eurogroup, το οποίο θα λάβει χώρα την Παρασκευή στο Ελσίνκι της Φιλανδίας, αναμένεται να διαδραματιστεί η επόμενη "πράξη” αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα και με το περιθώριο δημοσιονομικών παρεμβάσεων που θα έχει η κυβέρνηση το 2020.
Σε επίπεδο εφαρμοστικού έργου αναμένεται το οριζόντιο αναπτυξιακό νομοσχέδιο (που εξήγγειλε εκ νέου στη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός), οι επόμενες κινήσεις στο Ελληνικό και σε άλλες ιδιωτικοποιήσεις, η "σάρωση" εκκρεμοτήτων της 4ης αξιολόγησης (σ.σ. που αρχίζει αμέσως μετά με κάθοδο κλιμακίων στις 16 Σεπτεμβρίου και των επικεφαλής στις 23 Σεπτεμβρίου), αλλά και η διασφάλιση της καλής πορείας των εσόδων, η οποία θεωρείται κομβικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης που διεξάγει ήδη το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Ο πρώτος στόχος στο πεδίο των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι να διασφαλιστεί ότι υπάρχει ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος των 1,2 δισ. ευρώ το 2020, ούτως ώστε να μπορέσουν να εφαρμοστούν οι παρεμβάσεις που εξαγγέλθηκαν από τον Πρωθυπουργό. Υπολογίζεται από το ΥΠΟΙΚ ότι 1 δισ. ευρώ θα κοστίσει το 2020 η μείωση των φόρων και ακόμα 200 εκατομμύρια ευρώ θα είναι το κόστος από τη μείωση των εισφορών.
Κλειδί οι 120 δόσεις - στις 5.500 οι αιτήσεις
Η κυβέρνηση βασίζει τα επιχειρήματά της για τη διασφάλιση του δημοσιονομικού χώρου το 2020 όχι μόνο στη διαπραγμάτευση για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και στην πεποίθηση περί ταχύτερης ανάπτυξης και καλύτερης πορείας των φορολογικών εσόδων.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας προέβη προ ημερών στην εκτίμηση πως πλέον δεν προβλέπεται δημοσιονομικό κενό για φέτος, κυρίως λόγω της καλής πορείας των εσόδων το τελευταίο δίμηνο. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν καλά πως οι αντιστάσεις του Θεσμών θα αρθούν πλήρως όταν βεβαιωθούν για την καλή πορεία των 120 δόσεων.
Τα πρώτα στοιχεία για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν τις πρώτες ημέρες λειτουργίας της νέας ρύθμισης θεωρούνται ιδιαιτέρως θετικά. Ο λόγος, σύμφωνα με πληροφορίες, για 5.500 αιτήσεις υπαγωγής, κάτι το οποίο δημιουργεί αισιοδοξία για την πορεία της ρύθμισης. Θεωρείται ότι το μέτρο θα τύχει ακόμα καλύτερης πορείας τις επόμενες ημέρες (μετά και την επιβεβαίωση από το βήμα της ΔΕΘ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ανάλογη κίνηση στη συνέχεια και ότι συνιστά ουσιαστικά τελευταία ευκαιρία για όσους έχουν οφειλές).
Φορονομοσχέδιο μόνο με τα μέτρα του 2020
Τα μέτρα του 2020 αναμένεται να περιλαμβάνονται στο φορολογικό νομοσχέδιο που έχει συνταχθεί και θα τεθεί σε διαβούλευση με τους θεσμούς όταν αυτοί κατέβουν στην Αθήνα. Θα περιλαμβάνει όλες τις υπόλοιπες παρεμβάσεις για τη στήριξη του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και για τη διασφάλιση των κρατικών εσόδων.
Ωστόσο, το εν λόγω νομοσχέδιο δεν αναμένεται να περιλαμβάνει φορολογικές παρεμβάσεις των ετών μετά το 2020. Δηλαδή, για παράδειγμα, τη σταδιακή μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος ή του ΦΠΑ.
Ο λόγος που το φορολογικό νομοσχέδιο σχεδιάζεται να έχει μόνο μέτρα του 2020 είναι ότι - όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός από το Βήμα της ΔΕΘ - ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστούν οι υπόλοιπες παρεμβάσεις έως το 2023 εξαρτάται από τη διαπραγμάτευση για τα πλεονάσματα, αλλά και από την τότε πορεία της οικονομίας. Δηλαδή είναι μία απόφαση η οποία θα ληφθεί μετά τη μεγάλη διαπραγμάτευση του 2020.
Κέρδη ομολόγων για μείωση φόρων και επενδύσεις
Θα προηγηθεί η πρώτη διαπραγμάτευση σχετικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα, η οποία συνδέεται με το αίτημα αλλαγής χρήσης των εσόδων από κέρδη ομολόγων. Όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός, η ελληνική θέση είναι ότι πρέπει να ενεργοποιηθεί η επιλογή να διατεθούν τα έσοδα όχι για μείωση του χρέους, αλλά για δράσεις τόνωσης της ανάπτυξης (σ.σ. κάτι που δέχθηκε πως είναι εφικτό αξιωματούχος του Eurogroup την προηγούμενη Παρασκευή). Υπό αυτές τις συνθήκες ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι "πρέπει να δρομολογηθούν, να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Θεωρώ, παραδείγματος χάριν, ότι η μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις είναι αναπτυξιακή πρωτοβουλία".
Το ελληνικό αίτημα για τα πρωτογενή πλεονάσματα συνδέεται επίσης με την αύξηση του ΑΕΠ αλλά και με το ενδεχόμενο οικονομικής επιβράδυνσης στην Ευρωζώνη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε χθες ότι, αν η Ευρωζώνη επιβεβαιώσει τις ανησυχίες για ύφεση, η αναθεώρηση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα αποκτά ένα ισχυρό επιχείρημα, αν και όταν αυτό συμβεί.
Άλλωστε και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, στην αποκλειστική του συνέντευξη στο Capital.gr, μίλησε για το θέμα. Δεν απέκλεισε άμεσες πρώτες παρεμβάσεις μέσα από την αλλαγή χρήσης των εσόδων από κέρδη ομολόγων ακόμη και φέτος, στο πλαίσιο της 4ης αξιολόγησης. Όπως ανέφερε σχετικά, "φαίνεται ότι δημιουργείται ευρύτερα μία θετική δυναμική προς την επιθυμητή κατεύθυνση".
Το αίτημα προς το ΔΝΤ
Ο κ. Σταϊκούρας, πέρα από τα δημοσιονομικά επιτεύγματα της κυβέρνησης, θα επιχειρήσει να διατηρήσει και το "μομέντουμ" σε επίπεδο εμβληματικών κινήσεων. Μετά την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, την Παρασκευή, υποβάλλεται επισήμως το αίτημα πρόωρης αποπληρωμής μέρους του ακριβού δανείου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (όπως παραγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό).
Θα υποβληθεί στο πλαίσιο του Eurogroup από τον υπουργό Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες το αίτημα γίνεται σε συνεννόηση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Θα πρέπει να υποβληθεί τυπικά εγγράφως από τον ΥΠΟΙΚ προς τον ESM, ούτως ώστε να ξεκινήσει μία νέα Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους και (με την προϋπόθεση ότι κριθεί θετική η πορεία της τέταρτης αξιολόγησης) να υπάρξει μία πρόταση απόφασης, η οποία θα εγκριθεί από τους υπουργούς Οικονομικών και από τα κράτη - μέλη. Μόλις τελειώσει η Ευρωπαϊκή διαδικασία, θα μπορεί να γίνει το επίσημο αίτημα προς το ΔΝΤ.
"Πιστεύω ότι θα έχει θετική ανταπόκριση και πολύ γρήγορα θα μπορούμε να αποπληρώσουμε δάνεια τα οποία, έχουν επιτόκιο 5,16%, αν δεν κάνω λάθος, όταν μπορούμε σήμερα να δανειζόμαστε με πολύ κάτω από 2%. Θα γλυτώσουμε γύρω στα 75 εκατομμύρια ετησίως, μόνο και μόνο από αυτή μας την παρέμβαση" ανέφερε σχετικά ο Κ. Μητσοτάκης.
Στο Eurogroup, το οποίο θα λάβει χώρα την Παρασκευή στο Ελσίνκι της Φιλανδίας, αναμένεται να διαδραματιστεί η επόμενη "πράξη” αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα και με το περιθώριο δημοσιονομικών παρεμβάσεων που θα έχει η κυβέρνηση το 2020.
Σε επίπεδο εφαρμοστικού έργου αναμένεται το οριζόντιο αναπτυξιακό νομοσχέδιο (που εξήγγειλε εκ νέου στη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός), οι επόμενες κινήσεις στο Ελληνικό και σε άλλες ιδιωτικοποιήσεις, η "σάρωση" εκκρεμοτήτων της 4ης αξιολόγησης (σ.σ. που αρχίζει αμέσως μετά με κάθοδο κλιμακίων στις 16 Σεπτεμβρίου και των επικεφαλής στις 23 Σεπτεμβρίου), αλλά και η διασφάλιση της καλής πορείας των εσόδων, η οποία θεωρείται κομβικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης που διεξάγει ήδη το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Ο πρώτος στόχος στο πεδίο των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι να διασφαλιστεί ότι υπάρχει ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος των 1,2 δισ. ευρώ το 2020, ούτως ώστε να μπορέσουν να εφαρμοστούν οι παρεμβάσεις που εξαγγέλθηκαν από τον Πρωθυπουργό. Υπολογίζεται από το ΥΠΟΙΚ ότι 1 δισ. ευρώ θα κοστίσει το 2020 η μείωση των φόρων και ακόμα 200 εκατομμύρια ευρώ θα είναι το κόστος από τη μείωση των εισφορών.
Κλειδί οι 120 δόσεις - στις 5.500 οι αιτήσεις
Η κυβέρνηση βασίζει τα επιχειρήματά της για τη διασφάλιση του δημοσιονομικού χώρου το 2020 όχι μόνο στη διαπραγμάτευση για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και στην πεποίθηση περί ταχύτερης ανάπτυξης και καλύτερης πορείας των φορολογικών εσόδων.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας προέβη προ ημερών στην εκτίμηση πως πλέον δεν προβλέπεται δημοσιονομικό κενό για φέτος, κυρίως λόγω της καλής πορείας των εσόδων το τελευταίο δίμηνο. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν καλά πως οι αντιστάσεις του Θεσμών θα αρθούν πλήρως όταν βεβαιωθούν για την καλή πορεία των 120 δόσεων.
Τα πρώτα στοιχεία για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν τις πρώτες ημέρες λειτουργίας της νέας ρύθμισης θεωρούνται ιδιαιτέρως θετικά. Ο λόγος, σύμφωνα με πληροφορίες, για 5.500 αιτήσεις υπαγωγής, κάτι το οποίο δημιουργεί αισιοδοξία για την πορεία της ρύθμισης. Θεωρείται ότι το μέτρο θα τύχει ακόμα καλύτερης πορείας τις επόμενες ημέρες (μετά και την επιβεβαίωση από το βήμα της ΔΕΘ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ανάλογη κίνηση στη συνέχεια και ότι συνιστά ουσιαστικά τελευταία ευκαιρία για όσους έχουν οφειλές).
Φορονομοσχέδιο μόνο με τα μέτρα του 2020
Τα μέτρα του 2020 αναμένεται να περιλαμβάνονται στο φορολογικό νομοσχέδιο που έχει συνταχθεί και θα τεθεί σε διαβούλευση με τους θεσμούς όταν αυτοί κατέβουν στην Αθήνα. Θα περιλαμβάνει όλες τις υπόλοιπες παρεμβάσεις για τη στήριξη του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και για τη διασφάλιση των κρατικών εσόδων.
Ωστόσο, το εν λόγω νομοσχέδιο δεν αναμένεται να περιλαμβάνει φορολογικές παρεμβάσεις των ετών μετά το 2020. Δηλαδή, για παράδειγμα, τη σταδιακή μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος ή του ΦΠΑ.
Ο λόγος που το φορολογικό νομοσχέδιο σχεδιάζεται να έχει μόνο μέτρα του 2020 είναι ότι - όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός από το Βήμα της ΔΕΘ - ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστούν οι υπόλοιπες παρεμβάσεις έως το 2023 εξαρτάται από τη διαπραγμάτευση για τα πλεονάσματα, αλλά και από την τότε πορεία της οικονομίας. Δηλαδή είναι μία απόφαση η οποία θα ληφθεί μετά τη μεγάλη διαπραγμάτευση του 2020.
Κέρδη ομολόγων για μείωση φόρων και επενδύσεις
Θα προηγηθεί η πρώτη διαπραγμάτευση σχετικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα, η οποία συνδέεται με το αίτημα αλλαγής χρήσης των εσόδων από κέρδη ομολόγων. Όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός, η ελληνική θέση είναι ότι πρέπει να ενεργοποιηθεί η επιλογή να διατεθούν τα έσοδα όχι για μείωση του χρέους, αλλά για δράσεις τόνωσης της ανάπτυξης (σ.σ. κάτι που δέχθηκε πως είναι εφικτό αξιωματούχος του Eurogroup την προηγούμενη Παρασκευή). Υπό αυτές τις συνθήκες ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι "πρέπει να δρομολογηθούν, να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Θεωρώ, παραδείγματος χάριν, ότι η μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις είναι αναπτυξιακή πρωτοβουλία".
Το ελληνικό αίτημα για τα πρωτογενή πλεονάσματα συνδέεται επίσης με την αύξηση του ΑΕΠ αλλά και με το ενδεχόμενο οικονομικής επιβράδυνσης στην Ευρωζώνη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε χθες ότι, αν η Ευρωζώνη επιβεβαιώσει τις ανησυχίες για ύφεση, η αναθεώρηση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα αποκτά ένα ισχυρό επιχείρημα, αν και όταν αυτό συμβεί.
Άλλωστε και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, στην αποκλειστική του συνέντευξη στο Capital.gr, μίλησε για το θέμα. Δεν απέκλεισε άμεσες πρώτες παρεμβάσεις μέσα από την αλλαγή χρήσης των εσόδων από κέρδη ομολόγων ακόμη και φέτος, στο πλαίσιο της 4ης αξιολόγησης. Όπως ανέφερε σχετικά, "φαίνεται ότι δημιουργείται ευρύτερα μία θετική δυναμική προς την επιθυμητή κατεύθυνση".
Το αίτημα προς το ΔΝΤ
Ο κ. Σταϊκούρας, πέρα από τα δημοσιονομικά επιτεύγματα της κυβέρνησης, θα επιχειρήσει να διατηρήσει και το "μομέντουμ" σε επίπεδο εμβληματικών κινήσεων. Μετά την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, την Παρασκευή, υποβάλλεται επισήμως το αίτημα πρόωρης αποπληρωμής μέρους του ακριβού δανείου με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (όπως παραγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό).
Θα υποβληθεί στο πλαίσιο του Eurogroup από τον υπουργό Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες το αίτημα γίνεται σε συνεννόηση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Θα πρέπει να υποβληθεί τυπικά εγγράφως από τον ΥΠΟΙΚ προς τον ESM, ούτως ώστε να ξεκινήσει μία νέα Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους και (με την προϋπόθεση ότι κριθεί θετική η πορεία της τέταρτης αξιολόγησης) να υπάρξει μία πρόταση απόφασης, η οποία θα εγκριθεί από τους υπουργούς Οικονομικών και από τα κράτη - μέλη. Μόλις τελειώσει η Ευρωπαϊκή διαδικασία, θα μπορεί να γίνει το επίσημο αίτημα προς το ΔΝΤ.
"Πιστεύω ότι θα έχει θετική ανταπόκριση και πολύ γρήγορα θα μπορούμε να αποπληρώσουμε δάνεια τα οποία, έχουν επιτόκιο 5,16%, αν δεν κάνω λάθος, όταν μπορούμε σήμερα να δανειζόμαστε με πολύ κάτω από 2%. Θα γλυτώσουμε γύρω στα 75 εκατομμύρια ετησίως, μόνο και μόνο από αυτή μας την παρέμβαση" ανέφερε σχετικά ο Κ. Μητσοτάκης.
