Το ταξίδι ήταν μακρύ για την ταξιδιωτική εταιρεία Thomas Cook από το σχηματισμό της σε μια επαρχιακή πόλη του Leicestershire στις αρχές της βικτωριανής εποχής.
Ιδρυθείσα στο Market Harborough το 1841 από τον επιχειρηματία Thomas Cook, η εκκολαπτόμενη επιχείρηση διοργάνωνε εκδρομές με τρένο για τα μέλη του τοπικού κινήματος ενάντια στην κατανάλωση αλκοόλ.
Σχεδόν 178 χρόνια αργότερα είχε μετατραπεί σε έναν τεράστιο παγκόσμιο ταξιδιωτικό οργανισμό, με ετήσιες πωλήσεις 9 δισ. στερλίνων, 19 εκατομμύρια πελάτες ετησίως και 22.000 εργαζομένους σε 16 χώρες.
Η Thomas Cook είχε μια πολυτάραχη ιστορία, συμπεριλαμβανομένων της κρατικοποίησής της το 1948 -όταν έγινε τμήμα της κρατικά ελεγχόμενης British Railways- και της ιδιοκτησίας του ταραχώδους ταξιδιωτικού πρακτορείου για νέους "Club 18-30" που έκλεισε πρόσφατα μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια να βρει αγοραστή.
Καθώς όμως ο κόσμος του ταξιδιού εξελισσόταν, έτσι και η σύγχρονη αγορά ταξιδιωτικών επιχειρήσεων και ψυχαγωγίας άρχισε να αλλάζει και μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.
Τι "γονάτισε" την Thomas Cook
Η μοίρα της Thomas Cook "σφραγίστηκε" από έναν αριθμό παραγόντων: οικονομικούς, κοινωνικούς ακόμη και μετεωρολογικούς.
Εκτός από τις καιρικές συνθήκες και τον οξύ ανταγωνισμό από τα διαδικτυακά ταξιδιωτικά πρακτορεία και τις αεροπορικές χαμηλού κόστους, υπήρχαν κι άλλοι παράγοντες διατάραξης της δραστηριότητάς της, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών αναταραχών σε όλο τον κόσμο.
Η Thomas Cook συσσώρευσε ένα φορτίο χρέους 2,1 δισ. δολαρίων που την εμπόδισε να αντιδράσει στον ευέλικτο online ανταγωνισμό. Με το χρέος της να έχει δημιουργηθεί περίπου μια δεκαετία πριν εξαιτίας κακών επιχειρηματικών συμφωνιών, χρειαζόταν να διαθέτει τρία εκατομμύρια πακέτα διακοπών ετησίως απλά και μόνο για να καλύπτει τα έξοδα τόκων.
Στην προσπάθειά της να πλασαριστεί στη νέα γενιά τουριστών, η εταιρεία δέχτηκε πλήγμα από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016, έναν από τους κορυφαίους προορισμούς της, αλλά και το κύμα καύσωνα που σάρωσε την Ευρώπη το 2018 αλλάζοντας τα σχέδια των πελατών για ταξίδι στο εξωτερικό.
Το περασμένο καλοκαίρι, η μετοχή της Thomas Cook βρισκόταν λίγο κάτω από τις 150 πένες. Αλλά μετά από μια σειρά προειδοποιήσεων για τα κέρδη, η τιμή υποχώρησε δραματικά. Νωρίτερα φέτος, αναλυτές της Citigroup περιέγραψαν τη μετοχή της εταιρείας με το χαρακτηρισμό "ευτελής".
Τον Μάιο, η Thomas Cook ανακοίνωσε ζημίες 1,5 δισ. στερλίνων για τους πρώτους έξι μήνες της χρήσης της, με το 1,1 δισ. αυτών να προέρχεται από την απόφαση απομείωσης της αξίας της "My Travel", της επιχείρησης με την οποία συγχωνεύτηκε το 2007. Ωστόσο, προειδοποίησε για περαιτέρω "αντίξοες συνθήκες" στο υπόλοιπο του έτους και δήλωσε πως "δεν υπάρχει πλέον ιδιαίτερη αμφιβολία" ότι το Brexit ωθεί τους πελάτες να αναβάλλουν τα σχέδια των διακοπών.
Στη συνέχεια η Thomas Cook έθεσε προς πώληση την αεροπορική της εταιρεία σε μια προσπάθεια να αντλήσει απολύτως αναγκαία κεφάλαια.
Λίγο μετά, ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τις τράπεζες και το μεγαλύτερό της μέτοχο, την κινεζική Fosun. Η δοκιμαζόμενη tour operator ήλπιζε να εξασφαλίσει μια συμφωνία διάσωσης με επικεφαλής την Fosun, αλλά οι πιστώτριες τράπεζες εξέδωσαν μια απαίτηση της τελευταίας στιγμής για την εύρεση πρόσθετων κεφαλαίων ύψους 200 εκατ. στερλίνων, τα οποία δεν κατάφερε να συγκεντρώσει.
Το ποσό ήταν πλέον των 900 εκατομμυρίων στερλίνων που είχε ήδη συμφωνήσει, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει τους χειμερινούς μήνες που οι κρατήσεις είναι πιο υποτονικές και η εταιρεία καλείται να πληρώσει τα ξενοδοχεία για τις καλοκαιρινές υπηρεσίες τους. Υπό τους αρχικούς όρους της συμφωνίας, η Fosun -η κινεζική μητρική της οποίας ελέγχει την ταξιδιωτική εταιρεία Club Med- θα χορηγούσε κεφάλαια 450 εκατ. στερλίνων σε αντάλλαγμα για τουλάχιστον το 75% της ταξιδιωτικής δραστηριότητας και το 25% των αεροπορικών υπηρεσιών.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Thomas Cook, Peter Fankhauser δήλωσε ότι η εταιρεία "είχε εργαστεί εξαντλητικά" για να εξασφαλίσει πακέτο διάσωσης και χαρακτήρισε "εξαιρετικά δυσάρεστο" το γεγονός ότι δεν μπόρεσε να σωθεί.
Την απογοήτευσή της για την τροπή που πήρε η υπόθεση της Thomas Cook εξέφρασε και η Fosun Tourism Group. "Η Fosun είναι απογοητευμένη από το γεγονός ότι η Thomas Cook Group δεν κατάφερε να βρει βιώσιμη λύση για την ανακεφαλαιοποίησή της με τις θυγατρικές της, τις βασικές πιστώτριες τράπεζες, τους βασικούς ομολογιούχους και όλα τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα μέρη. Η Fosun επιβεβαιώνει ότι η θέση της παρέμεινε αμετάβλητη καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, ωστόσο δυστυχώς άλλοι παράγοντες άλλαξαν. Συμμεριζόμαστε όλους όσοι επηρεάζονται από αυτή την εξέλιξη".
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο της εταιρείας στην αγορά πακέτων διακοπών παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι πολλοί από τους πελάτες της είναι εξασφαλισμένοι και θα αποζημιωθούν χάρις σε μια ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία προβλέπει ότι όλα τα οργανωμένα ταξίδια που αγοράζονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι εγγυημένα.
Τα περισσότερα ταξιδιωτικά πακέτα που περιλαμβάνουν πτήση και ξενοδοχεία και πωλούνται από ταξιδιωτικά γραφεία με έδρα το Ην. Βασίλειο φέρουν την προστασία της εγγύησης ATOL (Air Travel Organiser's Licence). H προστασία σημαίνει πως εάν η επιχείρηση καταρρεύσει την ώρα που οι πελάτες βρίσκονται σε διακοπές, θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους και να επιστρέψουν πίσω.
Παγκόσμια αναστάτωση
Καθηλωμένα αεροπλάνα, αδρανείς ιστοσελίδες, μεγάλη απογοήτευση. Η αποτυχία της Thomas Cook να εξασφαλίσει χρηματοδότηση, συντάραξε την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία αφήνοντας εκτεθειμένους 600.000 ανά τον κόσμο παραθεριστές. Η Ελλάδα, όντας ένας από τους πιο "hot" προορισμούς του tour operator, φιλοξενεί αυτή τη στιγμή περί τους 50.000 τουρίστες που περιμένουν να επαναπατριστούν.
Η βρετανική κυβέρνηση ζήτησε από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (CAA) της χώρας να εκτελέσει μαζικό πρόγραμμα επαναπατρισμού τις επόμενες δύο εβδομάδες, από σήμερα έως τις 6 Οκτωβρίου, για να επιστρέψουν οι πελάτες της Thomas Cook στη Βρετανία. Η CAA έχει φτιάξει ειδική ιστοσελίδα, στην οποία οι πελάτες που επηρεάζονται μπορούν να βρουν πληροφορίες και λεπτομέρειες για τα δρομολόγια επιστροφής. Για τους πελάτες που δεν πέταξαν από τη Βρετανία, πρέπει να γίνει διαφορετικός διακανονισμός.
Η CAA σπεύδει επίσης να καθησυχάσει τα ξενοδοχεία και άλλες εταιρείες που πιθανότατα επηρεάζονται από την πτώχευση της Thomas Cook ότι θα πληρωθούν.
H εταιρεία κήρυξε επίσημα χρεοκοπία στις 4:15 το πρωί, ώρα Ελλάδος. Οι πτήσεις διακόπηκαν και οι πωλήσεις εισιτηρίων σταμάτησαν.
Δυσαρεστημένοι εργαζόμενοι έχουν κατακλύσει τα social media με δηλώσεις απογοήτευσης, ενώ μηνύματα οργής αποστέλλονται από τους εκατοντάδες πελάτες που είδαν τα σχέδια διακοπών τους να ανατρέπονται.
Ιδρυθείσα στο Market Harborough το 1841 από τον επιχειρηματία Thomas Cook, η εκκολαπτόμενη επιχείρηση διοργάνωνε εκδρομές με τρένο για τα μέλη του τοπικού κινήματος ενάντια στην κατανάλωση αλκοόλ.
Σχεδόν 178 χρόνια αργότερα είχε μετατραπεί σε έναν τεράστιο παγκόσμιο ταξιδιωτικό οργανισμό, με ετήσιες πωλήσεις 9 δισ. στερλίνων, 19 εκατομμύρια πελάτες ετησίως και 22.000 εργαζομένους σε 16 χώρες.
Η Thomas Cook είχε μια πολυτάραχη ιστορία, συμπεριλαμβανομένων της κρατικοποίησής της το 1948 -όταν έγινε τμήμα της κρατικά ελεγχόμενης British Railways- και της ιδιοκτησίας του ταραχώδους ταξιδιωτικού πρακτορείου για νέους "Club 18-30" που έκλεισε πρόσφατα μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια να βρει αγοραστή.
Καθώς όμως ο κόσμος του ταξιδιού εξελισσόταν, έτσι και η σύγχρονη αγορά ταξιδιωτικών επιχειρήσεων και ψυχαγωγίας άρχισε να αλλάζει και μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.
Τι "γονάτισε" την Thomas Cook
Η μοίρα της Thomas Cook "σφραγίστηκε" από έναν αριθμό παραγόντων: οικονομικούς, κοινωνικούς ακόμη και μετεωρολογικούς.
Εκτός από τις καιρικές συνθήκες και τον οξύ ανταγωνισμό από τα διαδικτυακά ταξιδιωτικά πρακτορεία και τις αεροπορικές χαμηλού κόστους, υπήρχαν κι άλλοι παράγοντες διατάραξης της δραστηριότητάς της, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών αναταραχών σε όλο τον κόσμο.
Η Thomas Cook συσσώρευσε ένα φορτίο χρέους 2,1 δισ. δολαρίων που την εμπόδισε να αντιδράσει στον ευέλικτο online ανταγωνισμό. Με το χρέος της να έχει δημιουργηθεί περίπου μια δεκαετία πριν εξαιτίας κακών επιχειρηματικών συμφωνιών, χρειαζόταν να διαθέτει τρία εκατομμύρια πακέτα διακοπών ετησίως απλά και μόνο για να καλύπτει τα έξοδα τόκων.
Στην προσπάθειά της να πλασαριστεί στη νέα γενιά τουριστών, η εταιρεία δέχτηκε πλήγμα από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016, έναν από τους κορυφαίους προορισμούς της, αλλά και το κύμα καύσωνα που σάρωσε την Ευρώπη το 2018 αλλάζοντας τα σχέδια των πελατών για ταξίδι στο εξωτερικό.
Το περασμένο καλοκαίρι, η μετοχή της Thomas Cook βρισκόταν λίγο κάτω από τις 150 πένες. Αλλά μετά από μια σειρά προειδοποιήσεων για τα κέρδη, η τιμή υποχώρησε δραματικά. Νωρίτερα φέτος, αναλυτές της Citigroup περιέγραψαν τη μετοχή της εταιρείας με το χαρακτηρισμό "ευτελής".
Τον Μάιο, η Thomas Cook ανακοίνωσε ζημίες 1,5 δισ. στερλίνων για τους πρώτους έξι μήνες της χρήσης της, με το 1,1 δισ. αυτών να προέρχεται από την απόφαση απομείωσης της αξίας της "My Travel", της επιχείρησης με την οποία συγχωνεύτηκε το 2007. Ωστόσο, προειδοποίησε για περαιτέρω "αντίξοες συνθήκες" στο υπόλοιπο του έτους και δήλωσε πως "δεν υπάρχει πλέον ιδιαίτερη αμφιβολία" ότι το Brexit ωθεί τους πελάτες να αναβάλλουν τα σχέδια των διακοπών.
Στη συνέχεια η Thomas Cook έθεσε προς πώληση την αεροπορική της εταιρεία σε μια προσπάθεια να αντλήσει απολύτως αναγκαία κεφάλαια.
Λίγο μετά, ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τις τράπεζες και το μεγαλύτερό της μέτοχο, την κινεζική Fosun. Η δοκιμαζόμενη tour operator ήλπιζε να εξασφαλίσει μια συμφωνία διάσωσης με επικεφαλής την Fosun, αλλά οι πιστώτριες τράπεζες εξέδωσαν μια απαίτηση της τελευταίας στιγμής για την εύρεση πρόσθετων κεφαλαίων ύψους 200 εκατ. στερλίνων, τα οποία δεν κατάφερε να συγκεντρώσει.
Το ποσό ήταν πλέον των 900 εκατομμυρίων στερλίνων που είχε ήδη συμφωνήσει, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει τους χειμερινούς μήνες που οι κρατήσεις είναι πιο υποτονικές και η εταιρεία καλείται να πληρώσει τα ξενοδοχεία για τις καλοκαιρινές υπηρεσίες τους. Υπό τους αρχικούς όρους της συμφωνίας, η Fosun -η κινεζική μητρική της οποίας ελέγχει την ταξιδιωτική εταιρεία Club Med- θα χορηγούσε κεφάλαια 450 εκατ. στερλίνων σε αντάλλαγμα για τουλάχιστον το 75% της ταξιδιωτικής δραστηριότητας και το 25% των αεροπορικών υπηρεσιών.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Thomas Cook, Peter Fankhauser δήλωσε ότι η εταιρεία "είχε εργαστεί εξαντλητικά" για να εξασφαλίσει πακέτο διάσωσης και χαρακτήρισε "εξαιρετικά δυσάρεστο" το γεγονός ότι δεν μπόρεσε να σωθεί.
Την απογοήτευσή της για την τροπή που πήρε η υπόθεση της Thomas Cook εξέφρασε και η Fosun Tourism Group. "Η Fosun είναι απογοητευμένη από το γεγονός ότι η Thomas Cook Group δεν κατάφερε να βρει βιώσιμη λύση για την ανακεφαλαιοποίησή της με τις θυγατρικές της, τις βασικές πιστώτριες τράπεζες, τους βασικούς ομολογιούχους και όλα τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα μέρη. Η Fosun επιβεβαιώνει ότι η θέση της παρέμεινε αμετάβλητη καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, ωστόσο δυστυχώς άλλοι παράγοντες άλλαξαν. Συμμεριζόμαστε όλους όσοι επηρεάζονται από αυτή την εξέλιξη".
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο της εταιρείας στην αγορά πακέτων διακοπών παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι πολλοί από τους πελάτες της είναι εξασφαλισμένοι και θα αποζημιωθούν χάρις σε μια ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία προβλέπει ότι όλα τα οργανωμένα ταξίδια που αγοράζονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι εγγυημένα.
Τα περισσότερα ταξιδιωτικά πακέτα που περιλαμβάνουν πτήση και ξενοδοχεία και πωλούνται από ταξιδιωτικά γραφεία με έδρα το Ην. Βασίλειο φέρουν την προστασία της εγγύησης ATOL (Air Travel Organiser's Licence). H προστασία σημαίνει πως εάν η επιχείρηση καταρρεύσει την ώρα που οι πελάτες βρίσκονται σε διακοπές, θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους και να επιστρέψουν πίσω.
Παγκόσμια αναστάτωση
Καθηλωμένα αεροπλάνα, αδρανείς ιστοσελίδες, μεγάλη απογοήτευση. Η αποτυχία της Thomas Cook να εξασφαλίσει χρηματοδότηση, συντάραξε την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία αφήνοντας εκτεθειμένους 600.000 ανά τον κόσμο παραθεριστές. Η Ελλάδα, όντας ένας από τους πιο "hot" προορισμούς του tour operator, φιλοξενεί αυτή τη στιγμή περί τους 50.000 τουρίστες που περιμένουν να επαναπατριστούν.
Η βρετανική κυβέρνηση ζήτησε από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (CAA) της χώρας να εκτελέσει μαζικό πρόγραμμα επαναπατρισμού τις επόμενες δύο εβδομάδες, από σήμερα έως τις 6 Οκτωβρίου, για να επιστρέψουν οι πελάτες της Thomas Cook στη Βρετανία. Η CAA έχει φτιάξει ειδική ιστοσελίδα, στην οποία οι πελάτες που επηρεάζονται μπορούν να βρουν πληροφορίες και λεπτομέρειες για τα δρομολόγια επιστροφής. Για τους πελάτες που δεν πέταξαν από τη Βρετανία, πρέπει να γίνει διαφορετικός διακανονισμός.
Η CAA σπεύδει επίσης να καθησυχάσει τα ξενοδοχεία και άλλες εταιρείες που πιθανότατα επηρεάζονται από την πτώχευση της Thomas Cook ότι θα πληρωθούν.
H εταιρεία κήρυξε επίσημα χρεοκοπία στις 4:15 το πρωί, ώρα Ελλάδος. Οι πτήσεις διακόπηκαν και οι πωλήσεις εισιτηρίων σταμάτησαν.
Δυσαρεστημένοι εργαζόμενοι έχουν κατακλύσει τα social media με δηλώσεις απογοήτευσης, ενώ μηνύματα οργής αποστέλλονται από τους εκατοντάδες πελάτες που είδαν τα σχέδια διακοπών τους να ανατρέπονται.
