Πέντε στόχους επιχειρεί να πετύχει το υπουργείο Εργασίας, αλλάζοντας τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών και των αγροτών από τις αρχές του 2020, στο "πνεύμα" των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας έναντι του νόμου Κατρούγκαλου.
Βασικό χαρακτηριστικό των αλλαγών θα είναι, όπως έχουν ήδη εξαγγείλει αρμόδια στελέχη του υπουργείου, η αποσύνδεση των ασφαλιστικών κρατήσεων (υπέρ κύριας ασφάλισης - υγείας) των μη μισθωτών από το φορολογητέο εισόδημα τους και, παραπέρα, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η θέσπιση ασφαλιστικών "κλάσεων" ανάλογα με τα έτη ασφάλισής τους, με την κατώτατη "κλάση" να προβλέπει εισφορές γύρω στα 180 -190 ευρώ.
Μέσα από αυτήν την ανατροπή, το υπουργείο Εργασίας στοχεύει σε αύξηση της εισπραξιμότητας των εισφορών, μείωση της φοροαποφυγής, κατάργηση των επιστροφών εισφορών, μείωση των χρεών, αλλά και περιορισμό του φαινομένου της καταβολής κρατήσεων την "τελευταία στιγμή".
Οι στόχοι του νέου συστήματος εισφορών
1. Όπως αναφέρουν στο Capital.gr αρμόδια στελέχη των ταμείων, με γνώση των κυβερνητικών σχεδιασμών, με τις νέες εισφορές, κατά πρώτον, στόχος είναι η αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ και του ΕΟΠΥΥ.
Και αυτό γιατί οι σχεδιαζόμενες νέες ελάχιστες εισφορές θα είναι ελαφρώς υψηλότερες σε σχέση με τις σημερινές (174,5 ευρώ/μήνα).
Αυτό, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, αποκλείεται να αποτελέσει "αντικίνητρο" για την καταβολή τους, ειδικά καθώς η κυβέρνηση ήδη έχει ξεκινήσει την εφαρμογή ενός προγράμματος μείωσης της φορολογίας. Παράλληλα, οι ασφαλιστικές "κλάσεις", μετά την ελάχιστη, σχεδιάζεται να αντιστοιχούν σε ποσά τα οποία θα είναι χαμηλότερα σε σχέση με εκείνα που προκύπτουν, με βάση το σημερινό σύστημα, ιδίως για ετήσια εισοδήματα πάνω από 15.000 ευρώ. Έτσι το σχεδιαζόμενο σύστημα μπορεί να δώσει "κίνητρο" καταβολής των εισφορών από μερίδες των επαγγελματιών, οι οποίες μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να σηκώσουν το "βάρος".
2. Κατά δεύτερον, το υπουργείο Εργασίας στοχεύει στη μείωση της φοροαποφυγής και έτσι στην αύξηση των φορολογικών εσόδων. Από το 2017, οπότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ο υπολογισμός των εισφορών των επαγγελματιών βάσει του φορολογητέου εισοδήματος, σημειώθηκε μείωση του τελευταίου εισοδήματος.
Και αυτό γιατί μία σημαντική μερίδα των μη μισθωτών, δηλώνοντας χαμηλότερο εισόδημα στην εφορία, επιδίωξε με αυτόν τον τρόπο, να μειώσει το "βάρος" των εισφορών που θα προέκυπταν βάσει αυτού. Έτσι, όμως, δεν έχαναν μόνο τα ταμεία, αλλά και η εφορία. Αποσυνδέοντας τις εισφορές από το φορολογητέο εισόδημα, η κυβέρνηση ελπίζει σε μείωση της φοροαποφυγής και έτσι στην αύξηση των φορολογικών εσόδων.
3. Κατά τρίτον, το υπουργείο Εργασίας, αλλάζοντας άρδην τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών από το 2020, σκοπεύει να σταματήσει την "πληγή" των επιστροφών εισφορών μετά από κάθε ετήσια εκκαθάριση.
Για παράδειγμα, η εκκαθάριση των εισφορών του 2018 με βάση το φορολογητέο εισόδημα του 2017 υποχρέωσε τα ταμεία να επιστρέψουν φέτος γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, ανοίγοντας αντίστοιχη "τρύπα" στον προϋπολογισμό τους. Από το επόμενο έτος, αυτό το φαινόμενο θα εκλείψει, καθώς θα εκλείψει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών που ισχύει έως φέτος, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
4. Τέταρτος στόχος, είναι η μείωση των ληξιπροθέσμων χρεών προς τα ταμεία.
Μειώνοντας τις εισφορές για όσους δηλώνουν πάνω από 15.000 ευρώ, θα μπορούσε θεωρητικά να μειωθούν οι "τάσεις" στις τάξεις των επαγγελματιών με υψηλότερα εισοδήματα προς τη δημιουργία νέων χρεών. Για παράδειγμα, η φετινή εκκαθάριση "έδειξε" χρεωστικά υπόλοιπα 1 δισ. ευρώ, έναντι 800 εκατ. ευρώ πέρσι. Τα χρέη αυτά μεταφέρθηκαν στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και από τη μεριά του, το ΚΕΑΟ θα ξεκινήσει το "κυνήγι" των οφειλετών, εφόσον αυτοί δεν τα εξοφλήσουν έως τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Βασικός λόγος για τη δημιουργία των οφειλών ήταν η "υπέρμετρη" -κατά τους ίδιους – επιβάρυνση από εισφορές. Καθώς αυτό το φαινόμενο θα σταματήσει, ελπίζουν στο υπουργείο Εργασίας πως θα σταματήσει η λειτουργία της σημερινής "βιομηχανίας" παραγωγής οφειλών.
5. Ο πέμπτος στόχος του υπουργείου είναι - εφαρμόζοντας ένα νέο σύστημα ασφαλιστικών κρατήσεων - η μείωση των περιθωρίων μη καταβολής τους σε τρέχουσα βάση.
Με βάση το σημερινό σύστημα, ληξιπρόθεσμες καθίστανται οι εισφορές μόνο αφού παρέλθει η ημερομηνία καταβολής της τελευταίας δόσης των χρεωστικών υπολοίπων που προκύπτουν από την τελική εκκαθάριση κάθε έτους.
Για παράδειγμα, οι εισφορές του 2018, θα καταστούν ληξιπρόθεσμες μόνο εφόσον δεν εξοφληθούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2019. Αυτό, όπως εξηγούν στελέχη των ταμείων, στο Capital.gr, δίδει μεγάλο "πάτημα" σε πολλούς μη μισθωτούς να αφήνουν για τελευταία στιγμή, την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, με συνέπεια όμως τα ταμεία να χάνουν σημαντικά τρέχοντα έσοδα.
Το φαινόμενο αυτό θα σταματήσει, καθώς οι εισφορές που θα προκύπτουν κάθε μήνα από το 2020 θα είναι οι τελικές και όχι οι προσωρινές, όπως προβλέπει ο σχεδιασμός του Υπ. Εργασίας. Συνεπώς, η μη καταβολή τους κάθε μήνα ή το πολύ κάθε δεύτερο μήνα (σύμφωνα με το βασικό σενάριο που εξετάζει το αρμόδιο υπουργείο), θα τις καθιστά ληξιπρόθεσμες, οδηγώντας στην απώλεια της ασφαλιστικής ενημερότητας σε εκείνους τους επαγγελματίες που τις χρωστάνε. Το "καθεστώς", εκτιμάται, από τις ίδιες πηγές, θα οδηγήσει στην αύξηση των εσόδων των ταμείων από τις τρέχουσες εισφορές.
Βασικό χαρακτηριστικό των αλλαγών θα είναι, όπως έχουν ήδη εξαγγείλει αρμόδια στελέχη του υπουργείου, η αποσύνδεση των ασφαλιστικών κρατήσεων (υπέρ κύριας ασφάλισης - υγείας) των μη μισθωτών από το φορολογητέο εισόδημα τους και, παραπέρα, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η θέσπιση ασφαλιστικών "κλάσεων" ανάλογα με τα έτη ασφάλισής τους, με την κατώτατη "κλάση" να προβλέπει εισφορές γύρω στα 180 -190 ευρώ.
Μέσα από αυτήν την ανατροπή, το υπουργείο Εργασίας στοχεύει σε αύξηση της εισπραξιμότητας των εισφορών, μείωση της φοροαποφυγής, κατάργηση των επιστροφών εισφορών, μείωση των χρεών, αλλά και περιορισμό του φαινομένου της καταβολής κρατήσεων την "τελευταία στιγμή".
Οι στόχοι του νέου συστήματος εισφορών
1. Όπως αναφέρουν στο Capital.gr αρμόδια στελέχη των ταμείων, με γνώση των κυβερνητικών σχεδιασμών, με τις νέες εισφορές, κατά πρώτον, στόχος είναι η αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ και του ΕΟΠΥΥ.
Και αυτό γιατί οι σχεδιαζόμενες νέες ελάχιστες εισφορές θα είναι ελαφρώς υψηλότερες σε σχέση με τις σημερινές (174,5 ευρώ/μήνα).
Αυτό, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, αποκλείεται να αποτελέσει "αντικίνητρο" για την καταβολή τους, ειδικά καθώς η κυβέρνηση ήδη έχει ξεκινήσει την εφαρμογή ενός προγράμματος μείωσης της φορολογίας. Παράλληλα, οι ασφαλιστικές "κλάσεις", μετά την ελάχιστη, σχεδιάζεται να αντιστοιχούν σε ποσά τα οποία θα είναι χαμηλότερα σε σχέση με εκείνα που προκύπτουν, με βάση το σημερινό σύστημα, ιδίως για ετήσια εισοδήματα πάνω από 15.000 ευρώ. Έτσι το σχεδιαζόμενο σύστημα μπορεί να δώσει "κίνητρο" καταβολής των εισφορών από μερίδες των επαγγελματιών, οι οποίες μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να σηκώσουν το "βάρος".
2. Κατά δεύτερον, το υπουργείο Εργασίας στοχεύει στη μείωση της φοροαποφυγής και έτσι στην αύξηση των φορολογικών εσόδων. Από το 2017, οπότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ο υπολογισμός των εισφορών των επαγγελματιών βάσει του φορολογητέου εισοδήματος, σημειώθηκε μείωση του τελευταίου εισοδήματος.
Και αυτό γιατί μία σημαντική μερίδα των μη μισθωτών, δηλώνοντας χαμηλότερο εισόδημα στην εφορία, επιδίωξε με αυτόν τον τρόπο, να μειώσει το "βάρος" των εισφορών που θα προέκυπταν βάσει αυτού. Έτσι, όμως, δεν έχαναν μόνο τα ταμεία, αλλά και η εφορία. Αποσυνδέοντας τις εισφορές από το φορολογητέο εισόδημα, η κυβέρνηση ελπίζει σε μείωση της φοροαποφυγής και έτσι στην αύξηση των φορολογικών εσόδων.
3. Κατά τρίτον, το υπουργείο Εργασίας, αλλάζοντας άρδην τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών από το 2020, σκοπεύει να σταματήσει την "πληγή" των επιστροφών εισφορών μετά από κάθε ετήσια εκκαθάριση.
Για παράδειγμα, η εκκαθάριση των εισφορών του 2018 με βάση το φορολογητέο εισόδημα του 2017 υποχρέωσε τα ταμεία να επιστρέψουν φέτος γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, ανοίγοντας αντίστοιχη "τρύπα" στον προϋπολογισμό τους. Από το επόμενο έτος, αυτό το φαινόμενο θα εκλείψει, καθώς θα εκλείψει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών που ισχύει έως φέτος, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
4. Τέταρτος στόχος, είναι η μείωση των ληξιπροθέσμων χρεών προς τα ταμεία.
Μειώνοντας τις εισφορές για όσους δηλώνουν πάνω από 15.000 ευρώ, θα μπορούσε θεωρητικά να μειωθούν οι "τάσεις" στις τάξεις των επαγγελματιών με υψηλότερα εισοδήματα προς τη δημιουργία νέων χρεών. Για παράδειγμα, η φετινή εκκαθάριση "έδειξε" χρεωστικά υπόλοιπα 1 δισ. ευρώ, έναντι 800 εκατ. ευρώ πέρσι. Τα χρέη αυτά μεταφέρθηκαν στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και από τη μεριά του, το ΚΕΑΟ θα ξεκινήσει το "κυνήγι" των οφειλετών, εφόσον αυτοί δεν τα εξοφλήσουν έως τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Βασικός λόγος για τη δημιουργία των οφειλών ήταν η "υπέρμετρη" -κατά τους ίδιους – επιβάρυνση από εισφορές. Καθώς αυτό το φαινόμενο θα σταματήσει, ελπίζουν στο υπουργείο Εργασίας πως θα σταματήσει η λειτουργία της σημερινής "βιομηχανίας" παραγωγής οφειλών.
5. Ο πέμπτος στόχος του υπουργείου είναι - εφαρμόζοντας ένα νέο σύστημα ασφαλιστικών κρατήσεων - η μείωση των περιθωρίων μη καταβολής τους σε τρέχουσα βάση.
Με βάση το σημερινό σύστημα, ληξιπρόθεσμες καθίστανται οι εισφορές μόνο αφού παρέλθει η ημερομηνία καταβολής της τελευταίας δόσης των χρεωστικών υπολοίπων που προκύπτουν από την τελική εκκαθάριση κάθε έτους.
Για παράδειγμα, οι εισφορές του 2018, θα καταστούν ληξιπρόθεσμες μόνο εφόσον δεν εξοφληθούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2019. Αυτό, όπως εξηγούν στελέχη των ταμείων, στο Capital.gr, δίδει μεγάλο "πάτημα" σε πολλούς μη μισθωτούς να αφήνουν για τελευταία στιγμή, την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, με συνέπεια όμως τα ταμεία να χάνουν σημαντικά τρέχοντα έσοδα.
Το φαινόμενο αυτό θα σταματήσει, καθώς οι εισφορές που θα προκύπτουν κάθε μήνα από το 2020 θα είναι οι τελικές και όχι οι προσωρινές, όπως προβλέπει ο σχεδιασμός του Υπ. Εργασίας. Συνεπώς, η μη καταβολή τους κάθε μήνα ή το πολύ κάθε δεύτερο μήνα (σύμφωνα με το βασικό σενάριο που εξετάζει το αρμόδιο υπουργείο), θα τις καθιστά ληξιπρόθεσμες, οδηγώντας στην απώλεια της ασφαλιστικής ενημερότητας σε εκείνους τους επαγγελματίες που τις χρωστάνε. Το "καθεστώς", εκτιμάται, από τις ίδιες πηγές, θα οδηγήσει στην αύξηση των εσόδων των ταμείων από τις τρέχουσες εισφορές.
