Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2019

Τα επόμενα «μέτωπα» της κυβέρνησης μετά τον προϋπολογισμό

Η Ελλάδα δεν συμπεριελήφθη χθες στον κατάλογο των χωρών-μελών της Ευρωζώνης που έλαβαν επιστολή... παραπόνων από τον επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί αλλά και τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις για το περιεχόμενο του προϋπολογισμού τους. Το γεγονός εκλαμβάνεται ως σαφής ένδειξη αποδοχής από την πλευρά των θεσμών των βασικών παραδοχών του ελληνικού προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς.



Έτσι, κλείνει ένα ακόμη «μέτωπο» για το οικονομικό επιτελείο, το οποίο όμως εξακολουθεί να έχει πολλές εκκρεμότητες που σχετίζονται άμεσα και με την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς. Μέχρι το τέλος του έτους πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή τόσο το φορολογικό νομοσχέδιο -αναμένεται στο 2ο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου μαζί με το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού- όσο και το νέο ασφαλιστικό, με το οποίο θα πρέπει να αλλάξουν και οι συντελεστές αναπλήρωσης για τον υπολογισμό των συντάξεων, αλλά και οι ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολουμένων. Επίσης, στο πλαίσιο του ασφαλιστικού θα πρέπει να αποφασιστεί και το πότε θα δοθούν τα χρήματα στους δικαιούχους των επικουρικών συντάξεων οι οποίες υπέστησαν μειώσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές και τώρα πρέπει να πάρουν τα χρήματά τους πίσω (συνολικά περίπου 300 εκατ.).

Η μεγάλη εκκρεμότητα αφορά τη διαχείριση των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs. Το αν θα επιτραπεί η χρήση τους για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων θα αποφασιστεί -εκτός απροόπτου- στο Eurogroup του Δεκεμβρίου.

Δημοσιονομικό κόστος

Το δημοσιονομικό κόστος των παρεμβάσεων που θα ενσωματωθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο είναι ήδη υπολογισμένο και έχει εγγραφεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. H μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων έχει κοστολογηθεί στα περίπου 600 εκατ., ενώ περίπου 280 εκατ. έχουν προϋπολογιστεί για τη «χρηματοδότηση» της νέας κλίμακας φορολογίας φυσικών προσώπων. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη ούτε για τις παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό ούτε για τις πιθανές δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη διαφορετική αξιοποίηση των ANFAs και των SMPs.

Ειδικά για το νέο ασφαλιστικό, με τις μέχρι τώρα ενδείξεις προκύπτει ότι το νομοσχέδιο θα πρέπει να είναι «μηδενικού» ή μικρού δημοσιονομικού αποτελέσματος. Αυτό δεν θα είναι εύκολο. Μόνο για να τηρηθεί η «διαταγή» του ΣτΕ και να ακυρωθούν οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις (αφορά 465.112 συνταξιούχους με άθροισμα αποδοχών από κύριες και επικουρικές συντάξεις άνω των 1.300 ευρώ) θα χρειαστούν μέσα στο 2020 πάνω από 300 εκατ., καθώς ο επανυπολογισμός θα πρέπει να γίνει από τις αρχές Οκτωβρίου του 2019. Το συγκεκριμένο κονδύλι θα πρέπει να «βγει» από τον προϋπολογισμό του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και μένει να φανεί το πώς θα χρηματοδοτηθεί. Σε κάθε περίπτωση, το κονδύλι κρίνεται «διαχειρίσιμο», καθώς από τώρα υπάρχει αισιοδοξία ότι και ο προϋπολογισμός του 2020 θα καταστεί εφικτό να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερο του συμφωνημένου 3,5% του ΑΕΠ.

Αυξημένη δημοσιονομική επίπτωση έχουν και οι άλλες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό. Η αύξηση των συντελεστών αναπλήρωσης για όσους έχουν πολλά χρόνια απασχόλησης (πάνω από 25) μπορεί να αυξήσει αισθητά τη συνταξιοδοτική δαπάνη. Η αλλαγή επηρεάζει το σύνολο των συνταξιούχων και όχι μόνο αυτούς που συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016. Και αυτό διότι μια νέα κλίμακα θα πρέπει υποχρεωτικά να εφαρμοστεί και για τον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς 2,5 εκατ. συνταξιούχων. Αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες εξ αυτών θα βρεθούν να δικαιούνται μεγαλύτερες αυξήσεις λόγω αρνητικής προσωπικής διαφοράς. Οι αυξήσεις αυτές θα πρέπει να καταβληθούν έστω και σε 4 ετήσιες δόσεις, όπως προβλέπει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.

Δημοσιονομικές επιπτώσεις θα έχει και ο νέος τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για 1,4 εκατομμύριο αυτοαπασχολούμενους. Η αποσύνδεση των εισφορών από το εισόδημα θεωρητικά μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της εισπραξιμότητας, η οποία έχει περιοριστεί κάτω από το 60%. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών και το Γενικό Λογιστήριο θα πρέπει να «μετρήσουν» την πιθανή επίπτωση στα έσοδα του ΕΦΚΑ χωρίς να συνυπολογίσουν πιθανή αλλαγή στη συμπεριφορά των ασφαλισμένων. Το πιθανότερο είναι ότι οι αυτοαπασχολούμενοι που δήλωναν αποδοχές της τάξεως των 20.000 ευρώ και πάνω, θα κληθούν από το νέο έτος να πληρώνουν λιγότερες εισφορές. Μένει να φανεί πώς θα χρηματοδοτηθούν αυτές οι μειώσεις και αν θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα οι ασφαλισμένοι που μέχρι σήμερα πληρώνουν μόνο το ελάχιστο ποσό των 185 ευρώ τον μήνα.

Το κρίσιμο 10ήμερο

Οι δημοσιονομικές εκκρεμότητες σε φορολογικό και ασφαλιστικό θα πρέπει σε μεγάλο βαθμό να κλείσουν πριν από την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού που θα γίνει στις 20 Νοεμβρίου. Το τελευταίο 10ήμερο του Νοεμβρίου θα είναι εξαιρετικά κρίσιμο, καθώς εκτός από την οριστικοποίηση του προϋπολογισμού:

1. Θα δημοσιεύεται η έκθεση των θεσμών για την 4η μεταμνημονιακή αξιολόγηση, από την οποία και θα κριθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό το αν θα εκταμιευτεί η επόμενη δόση των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs. Πρόκειται για ένα ποσό της τάξεως των 650 εκατ., το οποίο, με βάση τις μέχρι τώρα ενδείξεις, θα εκταμιευτεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς, άρα θα λογιστεί ως έσοδο στον προϋπολογισμό του 2020. Για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν αρκεί μόνο η συμφωνία επί του προϋπολογισμού (η οποία φαίνεται διασφαλισμένη), αλλά και το κλείσιμο των «προαπαιτούμενων» που προβλέπονται. Ως προς αυτό, στο οικονομικό επιτελείο περιμένουν ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά και οι όποιες εκκρεμότητες θα έχουν κλείσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

2. Θα πραγματοποιείται η συνεδρίαση του Euro Working Group για την προετοιμασία του Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Η ατζέντα αναμένεται ότι θα περιλαμβάνει την Ελλάδα όχι μόνο για το οριστικό κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης, αλλά και για τη λήψη της απόφασης σχετικά με τη διαχείριση των ANFAs και των SMPs. Η απόφαση θα αφορά την αξιοποίηση των κονδυλίων που θα εισπραχθούν μέσα στο 2020 και τα οποία αναμένεται να φτάσουν το 1,2 δισ. περίπου. Αν αυτό το ποσό (ή μέρος αυτού) αξιοποιηθεί για την τόνωση των επενδύσεων, τότε θα υπάρξουν δημοσιονομικές επιπτώσεις. Το λογικό είναι ότι θα τροποποιηθεί η πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης, οπότε αντίστοιχα θα γίνουν οι σχετικές προσαρμογές και στα δημόσια έσοδα.

«Κίτρινες κάρτες» σε Γαλλία και Ιταλία

Από τις χώρες της Ευρωζώνης μόνο η Γαλλία και η Ιταλία φαίνεται πως έχουν ουσιαστικό πρόβλημα με τα σχέδια προϋπολογισμού του 2020 που υπέβαλαν στην Κομισιόν.

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, η Επιτροπή, η οποία βρίσκεται σε φάση διεξοδικής ανάλυσης όλων των εθνικών σχεδίων προϋπολογισμού, έστειλε επιστολή στο Παρίσι και τη Ρώμη, εκφράζοντας ενστάσεις σχετικά με την επίτευξη των στόχων το 2020. Τις επιστολές υπογράφουν ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν για το Ευρώ Βάλντις Ντομπρόβσκις και ο επίτροπος Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη Γαλλία, η Επιτροπή διαπιστώνει κινδύνους απόκλισης, οι οποίοι έχουν να κάνουν με το έλλειμμα, όπου δεν προβλέπεται διαρθρωτική παρέμβαση και όλη η ενδεχόμενη βελτίωση επαφίεται στην οικονομική συγκυρία. Επιπλέον, το γαλλικό σχέδιο προϋπολογισμού δεν πληροί τον ρυθμό μείωσης του χρέους, όπως αυτός προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας.

Σχετικά με την Ιταλία, η επιστολή της Κομισιόν εστιάζεται στο χρέος, όπου η χώρα αυτή έχει και το μεγαλύτερο πρόβλημα, αφού με 2,4 τρισ. είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε. σε απόλυτο αριθμό και το δεύτερο υψηλότερο μετά την Ελλάδα σε ποσοστό του ΑΕΠ, φτάνοντας το 134%. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της Ιταλίας δεν οδηγεί στην προβλεπόμενη από το Σύμφωνο ετήσια μείωση του χρέους.

Οι δύο χώρες καλούνται να απαντήσουν μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες στις Βρυξέλλες, ενώ η τελική στάση της Κομισιόν θα διαμορφωθεί με βάση τις απαντήσεις που θα λάβει.

Από άλλες τρεις χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Βέλγιο) ζητήθηκαν διευκρινίσεις, επειδή, βρισκόμενες το 2019 σε προεκλογικές περιόδους, δεν είχαν δώσει επαρκείς διευκρινίσεις για την οικονομική τους πολιτική και τις αιτιάσεις της Κομισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες ανησυχίες είναι πολύ μικρότερες από ό,τι σε Γαλλία και της Ιταλία.

Υπενθυμίζεται ότι σε σχέση με τη χώρα μας, εκπρόσωπος της Επιτροπής από την επομένη της υποβολής του σχεδίου προϋπολογισμού (16 Οκτωβρίου) είχε ουσιαστικά προαναγγείλει πως δεν υπάρχει πρόβλημα.
 
website counter
friend finderplentyoffish.com