Οι επικεφαλής των θεσμών αποχώρησαν την περασμένη εβδομάδα από την Αθήνα μετά την εξέταση του συνόλου των ζητημάτων της τέταρτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Ένα από τα ιδιαίτερα πεδία στα οποία δαπανήθηκε σημαντικός χρόνος των διαπραγματεύσεων είναι το περιεχόμενο του προϋπολογισμού για το 2020 και ειδικά η ύπαρξη ή όχι δημοσιονομικού κενού.
Οι θεσμοί, σύμφωνα με πληροφορίες, κατέστησαν σαφές στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ότι η υλοποίηση του συνόλου των φορολογικών ελαφρύνσεων που εξαγγέλθηκαν από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης σε συνδυασμό με τις προβλέψεις τους για τα μακροοικονομικά μεγέθη οδηγούν σε ένα δημοσιονομικό κενό εύρους τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι με βάση τους υπολογισμούς και τις προβολές των θεσμών ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ για το 2020 δεν είναι εξασφαλισμένος εφόσον υλοποιηθούν στο σύνολό τους οι ελαφρύνσεις που έχουν ανακοινωθεί.
Από την πλευρά του το οικονομικό επιτελείο έχει ρίξει στο τραπέζι μια σειρά από παρεμβάσεις και διαρθρωτικά μέτρα τα οποία, σύμφωνα με την επιχειρηματολογία, θα φέρουν πρόσθετα έσοδα στα κρατικά ταμεία και θα περιορίσουν το δημοσιονομικό κενό. Το πιο χαρακτηριστικό από αυτά τα μέτρα είναι η αύξηση του ελάχιστου ποσοστού ηλεκτρονικών πληρωμών για τη χορήγηση του αφορολόγητου ορίου ενώ ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην κατάρτιση του προϋπολογισμού δαπανών σε πιο ρεαλιστική βάση με την αντιμετώπιση του φαινομένου της συστηματικής υποεκτέλεσης των προβλεπόμενων δαπανών.
Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα διαμόρφωσης του δημοσιονομικού κενού για το 2020 είναι αυτό της μορφής της νέας φορολογικής κλίμακας που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Η μορφή της φορολογικής κλίμακας δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί αλλά οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών φέρονται να καταλήγουν σε μια εκδοχή η οποία θα περιορίζει το δημοσιονομικό κόστος των αλλαγών και κατά συνέπεια το όφελος για τους μισθωτούς και συνταξιούχους. Το επικρατέστερο, στην παρούσα φάση, σενάριο θα οδηγεί σε μειώσεις του φόρου εισοδήματος το πολύ έως 200 ευρώ για μισθωτούς και συνταξιούχους ενώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες το όφελος θα κάνει την εμφάνισή του από το 2021 και θα ανέρχεται έως 1.700 ευρώ. Για την πλειονότητα μισθωτών και συνταξιούχων η ετήσια ελάφρυνση από τη νέα φορολογική κλίμακα θα κυμαίνεται από 50 έως 180 ευρώ.
Η νέα κλίμακα στην επικρατέστερη εκδοχή της θα έχει την εξής μορφή:
Εισόδημα Συντελεστής
Έως 10.000 9% (από 22%)
10.001-20.000 22%
20.001-30.000 28% (από 29%)
30.001-40.000 36% (από 37%)
40.001+ 44% (από 45%)
Έκπτωση φόρου για μισθωτούς-συνταξιούχους
Άγαμος: 777 ευρώ που συνεπάγεται αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ
Έγγαμος με 1 παιδί: 810 ευρώ για να προκύπτει αφορολόγητο 9.000 ευρώ
Έγγαμος με 2 παιδιά: 900 ευρώ για να προκύψει αφορολόγητο όριο 10.000 ευρώ
Έγγαμος με 3 παιδιά: 1.120 ευρώ που οδηγεί σε αφορολόγητο 11.000 ευρώ
Έγγαμος με 3 παιδιά και άνω: 1.340 ευρώ που οδηγεί σε αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ.
Τα ποσά της έκπτωσης φόρου θα δίνονται στο σύνολό τους για εισόδημα από μισθούς ή συντάξεις έως 12.000 ευρώ. Για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ οι εκπτώσεις φόρου θα περιορίζονται κατά 20 ευρώ ανά 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος.
Παραδείγματα
- Άγαμος μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος ύψους 177 ευρώ
- Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ και ένα παιδί θα έχει ετήσιο όφελος της τάξης των 100 ευρώ
- Μισθωτός με 2 παιδιά και ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος ύψους 40 ευρώ
- Το όφελος για τους μισθωτούς θα φανεί από το νέο έτος με τη μείωση της παρακράτησης του φόρου εισοδήματος.
Ένα από τα ιδιαίτερα πεδία στα οποία δαπανήθηκε σημαντικός χρόνος των διαπραγματεύσεων είναι το περιεχόμενο του προϋπολογισμού για το 2020 και ειδικά η ύπαρξη ή όχι δημοσιονομικού κενού.
Οι θεσμοί, σύμφωνα με πληροφορίες, κατέστησαν σαφές στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ότι η υλοποίηση του συνόλου των φορολογικών ελαφρύνσεων που εξαγγέλθηκαν από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης σε συνδυασμό με τις προβλέψεις τους για τα μακροοικονομικά μεγέθη οδηγούν σε ένα δημοσιονομικό κενό εύρους τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι με βάση τους υπολογισμούς και τις προβολές των θεσμών ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ για το 2020 δεν είναι εξασφαλισμένος εφόσον υλοποιηθούν στο σύνολό τους οι ελαφρύνσεις που έχουν ανακοινωθεί.
Από την πλευρά του το οικονομικό επιτελείο έχει ρίξει στο τραπέζι μια σειρά από παρεμβάσεις και διαρθρωτικά μέτρα τα οποία, σύμφωνα με την επιχειρηματολογία, θα φέρουν πρόσθετα έσοδα στα κρατικά ταμεία και θα περιορίσουν το δημοσιονομικό κενό. Το πιο χαρακτηριστικό από αυτά τα μέτρα είναι η αύξηση του ελάχιστου ποσοστού ηλεκτρονικών πληρωμών για τη χορήγηση του αφορολόγητου ορίου ενώ ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην κατάρτιση του προϋπολογισμού δαπανών σε πιο ρεαλιστική βάση με την αντιμετώπιση του φαινομένου της συστηματικής υποεκτέλεσης των προβλεπόμενων δαπανών.
Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα διαμόρφωσης του δημοσιονομικού κενού για το 2020 είναι αυτό της μορφής της νέας φορολογικής κλίμακας που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Η μορφή της φορολογικής κλίμακας δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί αλλά οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών φέρονται να καταλήγουν σε μια εκδοχή η οποία θα περιορίζει το δημοσιονομικό κόστος των αλλαγών και κατά συνέπεια το όφελος για τους μισθωτούς και συνταξιούχους. Το επικρατέστερο, στην παρούσα φάση, σενάριο θα οδηγεί σε μειώσεις του φόρου εισοδήματος το πολύ έως 200 ευρώ για μισθωτούς και συνταξιούχους ενώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες το όφελος θα κάνει την εμφάνισή του από το 2021 και θα ανέρχεται έως 1.700 ευρώ. Για την πλειονότητα μισθωτών και συνταξιούχων η ετήσια ελάφρυνση από τη νέα φορολογική κλίμακα θα κυμαίνεται από 50 έως 180 ευρώ.
Η νέα κλίμακα στην επικρατέστερη εκδοχή της θα έχει την εξής μορφή:
Εισόδημα Συντελεστής
Έως 10.000 9% (από 22%)
10.001-20.000 22%
20.001-30.000 28% (από 29%)
30.001-40.000 36% (από 37%)
40.001+ 44% (από 45%)
Έκπτωση φόρου για μισθωτούς-συνταξιούχους
Άγαμος: 777 ευρώ που συνεπάγεται αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ
Έγγαμος με 1 παιδί: 810 ευρώ για να προκύπτει αφορολόγητο 9.000 ευρώ
Έγγαμος με 2 παιδιά: 900 ευρώ για να προκύψει αφορολόγητο όριο 10.000 ευρώ
Έγγαμος με 3 παιδιά: 1.120 ευρώ που οδηγεί σε αφορολόγητο 11.000 ευρώ
Έγγαμος με 3 παιδιά και άνω: 1.340 ευρώ που οδηγεί σε αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ.
Τα ποσά της έκπτωσης φόρου θα δίνονται στο σύνολό τους για εισόδημα από μισθούς ή συντάξεις έως 12.000 ευρώ. Για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ οι εκπτώσεις φόρου θα περιορίζονται κατά 20 ευρώ ανά 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος.
Παραδείγματα
- Άγαμος μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος ύψους 177 ευρώ
- Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ και ένα παιδί θα έχει ετήσιο όφελος της τάξης των 100 ευρώ
- Μισθωτός με 2 παιδιά και ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος ύψους 40 ευρώ
- Το όφελος για τους μισθωτούς θα φανεί από το νέο έτος με τη μείωση της παρακράτησης του φόρου εισοδήματος.
