Βολές αντισυνταγματικότητας κατά του Προεδρικού Διατάγματος του 2017 με το οποίο δεν προβλέφθηκε η δυνατότητα απαλλαγής των μαθητών Δημοτικού και Νηπιαγωγείου από την πρωινή προσευχή για λόγους θρησκευτικής συνείδησης και ελευθερίας, εξαπολύει η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας.
Το δικαστήριο ακύρωσε μερικά το εν λόγω διάταγμα κρίνοντας ότι κατά παράβαση του άρθρου 13 παράγραφος 1 του Συντάγματος και των άρθρων 9 της ΕΣΔΑ και 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ δεν προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από τον εκκλησιασμό μαθητών νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, κατόπιν σχετικής δήλωσης των γονέων τους.
Παράλληλα, σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας, "κατά παράβαση των ίδιων διατάξεων, προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από την πρωινή προσευχή μόνο των μαθητών άλλου δόγματος και όχι και άλλων μαθητών (άλλου θρησκεύματος, άθεων, αγνωστικιστών) που έχουν λόγους θρησκευτικής συνείδησης για απαλλαγή".
"Ναι" σε προσευχή- εκκλησιασμό
Πάντως το δικαστήριο έκρινε πως "νομίμως προβλέπεται, κατ’ αρχήν, στο προσβαλλόμενο Προεδρικό Διάταγμα, ο εκκλησιασμός και η πρωινή προσευχή των μαθητών των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων". Παράλληλα η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος ο Αθανάσιος Ράντος και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Παρασκευή Μπραίμη) με την υπ΄ αρθμ. 942/2020 απόφασή της, έκρινε –σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΣτΕ- και σε συνέχεια παλαιότερων αποφάσεων της, ότι "η προσευχή και ο εκκλησιασμός στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας συνιστούν, όπως και η διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, αναγκαία μέσα, με τα οποία υπηρετείται ο συνταγματικός σκοπός της αναπτύξεως της θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων κατ’ άρθρο 16 παράγραφος 2 του Συντάγματος".
Και σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι "ως εκ τούτου, απευθύνονται αποκλειστικά στους μαθητές που ασπάζονται το Ορθόδοξο Χριστιανικό δόγμα και όχι στους ετερόδοξους, αλλόθρησκους ή άθεους μαθητές".
Οι τελευταίοι -συνεχίζει το ΣτΕ- "που απολαμβάνουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 του Συντάγματος, έχουν ευθέως βάσει της συνταγματικής αυτής διατάξεως δικαίωμα απαλλαγής από την προσευχή και τον εκκλησιασμό, χωρίς καμία δυσμενή συνέπεια, εφ' όσον οι γονείς τους υποβάλουν δήλωση ότι δεν επιθυμούν, για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, να συμμετέχουν τα τέκνα τους στην προσευχή και τον εκκλησιασμό" (υπήρξε μειοψηφία ως προς το θέμα αυτό, χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινίσεις από την ανακοίνωση του ΣτΕ).
Το ΣτΕ απασχόλησε αίτηση με την οποία γονείς ζητούσαν την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος 79/2017 που αφορά την "οργάνωση και λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων".
Το δικαστήριο ακύρωσε μερικά το εν λόγω διάταγμα κρίνοντας ότι κατά παράβαση του άρθρου 13 παράγραφος 1 του Συντάγματος και των άρθρων 9 της ΕΣΔΑ και 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ δεν προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από τον εκκλησιασμό μαθητών νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, κατόπιν σχετικής δήλωσης των γονέων τους.
Παράλληλα, σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας, "κατά παράβαση των ίδιων διατάξεων, προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από την πρωινή προσευχή μόνο των μαθητών άλλου δόγματος και όχι και άλλων μαθητών (άλλου θρησκεύματος, άθεων, αγνωστικιστών) που έχουν λόγους θρησκευτικής συνείδησης για απαλλαγή".
"Ναι" σε προσευχή- εκκλησιασμό
Πάντως το δικαστήριο έκρινε πως "νομίμως προβλέπεται, κατ’ αρχήν, στο προσβαλλόμενο Προεδρικό Διάταγμα, ο εκκλησιασμός και η πρωινή προσευχή των μαθητών των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων". Παράλληλα η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος ο Αθανάσιος Ράντος και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Παρασκευή Μπραίμη) με την υπ΄ αρθμ. 942/2020 απόφασή της, έκρινε –σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΣτΕ- και σε συνέχεια παλαιότερων αποφάσεων της, ότι "η προσευχή και ο εκκλησιασμός στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας συνιστούν, όπως και η διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, αναγκαία μέσα, με τα οποία υπηρετείται ο συνταγματικός σκοπός της αναπτύξεως της θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων κατ’ άρθρο 16 παράγραφος 2 του Συντάγματος".
Και σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι "ως εκ τούτου, απευθύνονται αποκλειστικά στους μαθητές που ασπάζονται το Ορθόδοξο Χριστιανικό δόγμα και όχι στους ετερόδοξους, αλλόθρησκους ή άθεους μαθητές".
Οι τελευταίοι -συνεχίζει το ΣτΕ- "που απολαμβάνουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 του Συντάγματος, έχουν ευθέως βάσει της συνταγματικής αυτής διατάξεως δικαίωμα απαλλαγής από την προσευχή και τον εκκλησιασμό, χωρίς καμία δυσμενή συνέπεια, εφ' όσον οι γονείς τους υποβάλουν δήλωση ότι δεν επιθυμούν, για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, να συμμετέχουν τα τέκνα τους στην προσευχή και τον εκκλησιασμό" (υπήρξε μειοψηφία ως προς το θέμα αυτό, χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινίσεις από την ανακοίνωση του ΣτΕ).
Το ΣτΕ απασχόλησε αίτηση με την οποία γονείς ζητούσαν την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος 79/2017 που αφορά την "οργάνωση και λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων".
