Το επόμενο βήμα που αναμένεται να λύσει -σε μεγάλο βαθμό - τα χέρια της Ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με την οριστικοποίηση του πακέτου επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων αξίας έως 32 δις ευρώ, αναμένεται εντός εβδομάδας.
Η Κομισιόν σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να ανακοινώσει ποια έργα θα είναι συμβατά και ποια όχι για το Ταμείο Ανάκαμψης μία κίνηση η οποία συνδέεται και με την ομιλία της κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη.
Μία πρώτη εικόνα για το τι ζητά η ΕΕ υπάρχει βεβαίως μετά την πολιτική συμφωνία του Ιουλίου. Είναι γνωστές οι γενικές γραμμές (για παράδειγμα η έμφαση που δίδεται σε ψηφιακή και πράσινη ανάπτυξη).
Με βάση αυτές η κυβέρνηση προχωρά - με εντατικότατους ρυθμούς - το έργο της. Συντάσσει το σχέδιο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, με στόχο ανακοινώσεις και δημόσια διαβούλευση – και εντός Βουλής – όπως προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός.
Τα γκρίζα σημεία
Ωστόσο, η ελληνική πλευρά έχει ακόμη πολύ μεγάλες απορίες (όπως και όλα τα υπόλοιπα κράτη). Ένα παράδειγμα είναι η ασάφεια αναφορικά με το σε ποιο βαθμό και με ποιους όρους θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν και ιδιωτικές επενδύσεις.
Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι το κατά πόσο θα ισχύει με τον πιο αυστηρό τρόπο το deadline του τέλους του 2022 ή αν θα υπάρχει κάποια ελαστικότητα. Δηλαδή αν θα πρέπει έως τότε να έχουν υπογραφεί συμβάσεις για το 70% των κονδυλίων ή αν θα δοθεί μεγαλύτερος χρόνος με το όριο αυτό να συνδέεται με την προκήρυξη έργων και όχι με την συμβασιοποίησή τους.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο, 3ο, ζήτημα το οποίο μπορεί να κρύβει ευκαιρίες για την Ελλάδα (όπως και για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Συνδέεται με την προκαταβολή των κονδυλίων που σχεδιάζεται να δοθεί το 2021.
Στο βασικό σενάριο αναφέρει πως θα δοθεί το 10% των επιδοτήσεων (δηλαδή περίπου 2 δις ευρώ από τα περίπου 20 δις ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα) το 2021. Ωστόσο, αυτό που επιχειρείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (ειδικά τώρα που η Πανδημία δείχνει τα δόντια της), είναι να εισρεύσει το 10% δανείων και επιδοτήσεων δηλαδή ένα ποσό που ξεπερνά τα 3 δις ευρώ και την Ελλάδα.
Ωστόσο υπάρχει κι ένα "κακό" σενάριο: η πίεση από κράτη-μέλη για λιγότερα χρήματα. Δηλαδή για να εισρεύσει το 10% από το 70% των επιδοτήσεων (σ.σ. αυτών που θα πρέπει να συμβασιοποιηθούν έως και το 2022).
Όπως ανακοίνωσε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το Βήμα της ΔΕΘ, αυτό που επιχειρείται είναι η μέγιστη δυνατή προετοιμασία. Παράλληλα λαμβάνει χώρα μία μεγάλη κινητικότητα σε επίπεδο μεταρρυθμίσεων, ώστε αφενός να μετέχουν στο σχέδιο ανάκαμψης και αφετέρου να στηρίξουν την ίδια την προσπάθεια ολοκλήρωσης των επενδύσεων και επιτυχούς απορρόφησης των 32 δις ευρώ.
Ανέφερε πως "πρόκειται για τα κεφάλαια που ξεκινώντας από το 2021, θα αρχίσουν να μετασχηματίζουν συνολικά την εθνική οικονομία. Και για αυτό και θα πρέπει να αξιοποιηθούν συνετά και παραγωγικά. Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, εργάζονται ήδη έγκυροι επιστήμονες αλλά και όλη η Κυβέρνηση. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα είναι σύντομα έτοιμο, θα συζητηθεί με την κοινωνία, με τους παραγωγικούς φορείς, με τα κόμματα πριν τεθεί σε εφαρμογή".
"Υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για έξυπνες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας", είπε. "Θέλουμε έμφαση σε ιδιωτικές και σε δημόσιες επενδύσεις, με κύριους άξονες την "πράσινη" οικονομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας" ανέφερε. Έδωσε μεγάλη έμφαση στο "καινούργιο νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί πολύ σύντομα για τη χωροταξία". Επισήμανε επίσης πως παράλληλα με το βραχυπρόθεσμο Σχέδιο Αυτοπεποίθησης, θα εκτυλίσσεται και ένα 12μηνο πρόγραμμα 12 σημαντικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο και παρουσίασε.
Η Κομισιόν σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να ανακοινώσει ποια έργα θα είναι συμβατά και ποια όχι για το Ταμείο Ανάκαμψης μία κίνηση η οποία συνδέεται και με την ομιλία της κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη.
Μία πρώτη εικόνα για το τι ζητά η ΕΕ υπάρχει βεβαίως μετά την πολιτική συμφωνία του Ιουλίου. Είναι γνωστές οι γενικές γραμμές (για παράδειγμα η έμφαση που δίδεται σε ψηφιακή και πράσινη ανάπτυξη).
Με βάση αυτές η κυβέρνηση προχωρά - με εντατικότατους ρυθμούς - το έργο της. Συντάσσει το σχέδιο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, με στόχο ανακοινώσεις και δημόσια διαβούλευση – και εντός Βουλής – όπως προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός.
Τα γκρίζα σημεία
Ωστόσο, η ελληνική πλευρά έχει ακόμη πολύ μεγάλες απορίες (όπως και όλα τα υπόλοιπα κράτη). Ένα παράδειγμα είναι η ασάφεια αναφορικά με το σε ποιο βαθμό και με ποιους όρους θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν και ιδιωτικές επενδύσεις.
Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι το κατά πόσο θα ισχύει με τον πιο αυστηρό τρόπο το deadline του τέλους του 2022 ή αν θα υπάρχει κάποια ελαστικότητα. Δηλαδή αν θα πρέπει έως τότε να έχουν υπογραφεί συμβάσεις για το 70% των κονδυλίων ή αν θα δοθεί μεγαλύτερος χρόνος με το όριο αυτό να συνδέεται με την προκήρυξη έργων και όχι με την συμβασιοποίησή τους.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο, 3ο, ζήτημα το οποίο μπορεί να κρύβει ευκαιρίες για την Ελλάδα (όπως και για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Συνδέεται με την προκαταβολή των κονδυλίων που σχεδιάζεται να δοθεί το 2021.
Στο βασικό σενάριο αναφέρει πως θα δοθεί το 10% των επιδοτήσεων (δηλαδή περίπου 2 δις ευρώ από τα περίπου 20 δις ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα) το 2021. Ωστόσο, αυτό που επιχειρείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (ειδικά τώρα που η Πανδημία δείχνει τα δόντια της), είναι να εισρεύσει το 10% δανείων και επιδοτήσεων δηλαδή ένα ποσό που ξεπερνά τα 3 δις ευρώ και την Ελλάδα.
Ωστόσο υπάρχει κι ένα "κακό" σενάριο: η πίεση από κράτη-μέλη για λιγότερα χρήματα. Δηλαδή για να εισρεύσει το 10% από το 70% των επιδοτήσεων (σ.σ. αυτών που θα πρέπει να συμβασιοποιηθούν έως και το 2022).
Όπως ανακοίνωσε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το Βήμα της ΔΕΘ, αυτό που επιχειρείται είναι η μέγιστη δυνατή προετοιμασία. Παράλληλα λαμβάνει χώρα μία μεγάλη κινητικότητα σε επίπεδο μεταρρυθμίσεων, ώστε αφενός να μετέχουν στο σχέδιο ανάκαμψης και αφετέρου να στηρίξουν την ίδια την προσπάθεια ολοκλήρωσης των επενδύσεων και επιτυχούς απορρόφησης των 32 δις ευρώ.
Ανέφερε πως "πρόκειται για τα κεφάλαια που ξεκινώντας από το 2021, θα αρχίσουν να μετασχηματίζουν συνολικά την εθνική οικονομία. Και για αυτό και θα πρέπει να αξιοποιηθούν συνετά και παραγωγικά. Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, εργάζονται ήδη έγκυροι επιστήμονες αλλά και όλη η Κυβέρνηση. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα είναι σύντομα έτοιμο, θα συζητηθεί με την κοινωνία, με τους παραγωγικούς φορείς, με τα κόμματα πριν τεθεί σε εφαρμογή".
"Υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για έξυπνες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας", είπε. "Θέλουμε έμφαση σε ιδιωτικές και σε δημόσιες επενδύσεις, με κύριους άξονες την "πράσινη" οικονομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας" ανέφερε. Έδωσε μεγάλη έμφαση στο "καινούργιο νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί πολύ σύντομα για τη χωροταξία". Επισήμανε επίσης πως παράλληλα με το βραχυπρόθεσμο Σχέδιο Αυτοπεποίθησης, θα εκτυλίσσεται και ένα 12μηνο πρόγραμμα 12 σημαντικών μεταρρυθμίσεων, το οποίο και παρουσίασε.