Πώς μπορεί το κράτος να εισπράξει επιπλέον έσοδα έως 1,6 δισ. ευρώ το χρόνο

Επιπλέον φορολογικά έσοδα που αγγίζουν τα 700 εκατ. ευρώ και θα μπορούσαν να φθάσουν ακόμη και το 1,6 δισ. ευρώ -σύμφωνα με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις- μπορεί να προσφέρει η αύξηση στην Ελλάδα των συναλλαγών με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής σε επίπεδα κοντά στο μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Αυτό είναι το κύριο συμπέρασμα μελέτης του ΙΟΒΕ με τίτλο «Τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και η ενίσχυση των φορολογικών εσόδων στην Ελλάδα», η οποία παρουσιάστηκε χθες και η οποία περιλαμβάνει μία σειρά από προτάσεις για την παροχή κινήτρων, ώστε να επιτευχθεί αυτή η αύξηση των συναλλαγών που θα βοηθήσει στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Στις ψηφιακές συναλλαγές περιλαμβάνονται τόσο οι πληρωμές με κάρτες όσο και το ηλεκτρονικό χρήμα, οι πάγιες εντολές και οι μεταβιβάσεις πίστωσης και η διείσδυσή τους στη χώρα μας κινείται σε σχετικά χαμηλά, καθώς το 2013 πραγματοποιήθηκαν μόλις 17 συναλλαγές ανά κάτοικο στην Ελλάδα, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος πλησίασε τις 200.

Capital controls
Πώς μπορεί το κράτος να εισπράξει επιπλέον έσοδα έως 1,6 δισ. ευρώ το χρόνο
Όπως επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της σχετικής συνέντευξης Τύπου, η επιβολή των capital controls έδωσε μία σημαντική ώθηση στη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που παρουσιάστηκαν, ο αριθμός και η αξία των συναλλαγών με κάρτες διπλασιάστηκε τον Ιούλιο σε σχέση με τον Ιούνιο. Όμως όταν άνοιξαν τα υποκαταστήματα των τραπεζών, η χρήση υποχώρησε και τον Αύγουστο ο αριθμός των συναλλαγών ήταν 78% σε σχέση με τον Ιούνιο και η αξία ήταν στο +77%, ενώ τα αντίστοιχα νούμερα για τον Σεπτέμβριο ήταν στο +94% και στο +76% αντίστοιχα. Κάτι που υποδεικνύει, όπως σημείωσαν τα στελέχη του ΙΟΒΕ, ότι οι Έλληνες επιστρέφουν στις παλιές «συνήθειές» τους. Σημειωτέον δε ότι παρά τον διπλασιασμό των συναλλαγών, η Ελλάδα παραμένει πολύ πίσω στην κατάταξη των ευρωπαϊκών κρατών. Βέβαια, η ώθηση που έδωσαν οι εξελίξεις δημιουργούν ένα παράθυρο ευκαιρίας, το οποίο, όμως, είναι αρκετά μικρό χρονικά και γι' αυτό το ΙΟΒΕ υποστηρίζει ότι θα πρέπει να δοθούν μία σειρά από κίνητρα σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών.

Πώς μπορεί το κράτος να εισπράξει επιπλέον έσοδα έως 1,6 δισ. ευρώ το χρόνο

Προτάσεις
Η μελέτη περιλαμβάνει μία σειρά από προτάσεις, όπως είναι:

Έκπτωση κατά 1% της αξίας των συναλλαγών μέσω τερματικών POS (κάρτες πληρωμής και ηλεκτρονικό χρήμα) για αγορά αγαθών και υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα από κλάδους με χαμηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής (π.χ. σούπερ μάρκετ, μεγάλα καταστήματα).
Έκπτωση κατά 5% της αξίας των συναλλαγών μέσω τερματικών POS σε κλάδους μέτριου κινδύνου φοροδιαφυγής (π.χ. μικρά καταστήματα).
Έκπτωση κατά 10% της αξίας των συναλλαγών μέσω τερματικών POS σε κλάδους υψηλού κινδύνου φοροδιαφυγής (π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες).
Λοταρία για καταναλωτές που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές συναλλαγές σε κλάδους με υψηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής.
Διάθεση τερματικών EFTPOS σε όλα τα καταστήματα των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.
Υποχρεωτική αποδοχή ηλεκτρονικών πληρωμών, με επιδότηση για την εγκατάσταση τερματικών EFTPOS σε επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο από 150 χιλ. ευρώ που δραστηριοποιούνται σε κλάδους με μέτριο και υψηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής.
Υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για συναλλαγές με αξία πάνω από 30 ευρώ σε κλάδους με υψηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής.

Όπως εκτιμάται από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η κατάλληλη εφαρμογή των εξεταζόμενων μέτρων θα έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στα φορολογικά έσοδα του κράτους, εφόσον επιτευχθούν εφικτοί στόχοι για αύξηση της αξίας συναλλαγών. Στο κεντρικό σενάριο των προσομοιώσεων, το καθαρό δημοσιονομικό όφελος υπολογίζεται ότι φθάνει στα 696 εκατ. ευρώ το πρώτο έτος εφαρμογής των μέτρων, ενώ στο αισιόδοξο σενάριο προσεγγίζουν το 1,6 δισ. ευρώ.