Μορατόριουμ τα Χριστούγεννα, «πόλεμος» τον Ιανουάριο

Σε χριστουγεννιάτικο... μορατόριουμ δείχνει να εισέρχεται η κυβέρνηση, καθώς ναι μεν έχει ολοκληρώσει χωρίς ανεπανόρθωτες «βλάβες» τις μνημονιακές υποχρεώσεις του 2015, ωστόσο τα δύσκολα παραπέμφθηκαν για το προσεχές μέλλον και η νέα χρονιά ξεκινά γεμάτη σκοπέλους, κυρίως σε επίπεδο ψήφισης καυτών νομοσχεδίων, διαδικασίες κατά τις οποίες θα κριθούν εν πολλοίς και οι κοινοβουλευτικές αντοχές της.



Οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος βρίσκονται στην κυριολεξία στα όρια των αντοχών τους, τρεις μόλις μήνες μετά την εκλογική αναμέτρηση του Σεπτέμβρη, οι σχέσεις με τους ΑΝΕΛ διέρχονται την πιο κρίσιμη καμπή τους αφού έχει αρχίσει να αποτυπώνεται το ιδεολογικό χάσμα που χωρίζει τους δύο εταίρους, ενώ και οι πιθανότητες συνεννόησης με την αντιπολίτευση είναι μηδαμινές. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιτελείς του Μαξίμου αναδιοργανώνονται και ετοιμάζουν μεθεόρτια αντεπίθεση, τόσο σε επικοινωνιακό επίπεδο με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών, όσο και στο εσωτερικό της κυβέρνησης, βάζοντας στο τραπέζι ακόμη και σενάρια ανασχηματισμού.

Η κλεψύδρα
Αν λάβει κανείς σοβαρά υπόψη το πρόσφατο δημοσίευμα της γερμανικής Bild, βάσει του οποίου οι δανειστές έχουν θέσει αυστηρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των συμφωνηθέντων δίνοντας περιθώριο στον Αλ. Τσίπρα μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι οι σημαντικότερες πιέσεις που έχει να αντιμετωπίσει το Μαξίμου με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς, θα έρθουν από... έξω. Ανεξάρτητα πάντως από τις διαθέσεις της τρόικας, το σίγουρο είναι ότι η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα, αφού η κυβέρνηση θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να φέρει εντός Ιανουαρίου προς ψήφιση δύο μεγάλα αγκάθια, το ασφαλιστικό και τη φορολογία των αγροτών.

Ως εκ τούτου, θα υποχρεωθεί να αποσαφηνίσει τα σχέδιά της για την περικοπή ή μη των συντάξεων -κάτι για το οποίο έχει δεσμευθεί προσωπικά ο πρωθυπουργός- και βέβαια να έρθει αντιμέτωπη με τους αγρότες, με αβέβαιες πολιτικές συνέπειες. Με δεδομένο πάντως ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και να ανοίξει η πολυπόθητη συζήτηση για το χρέος -στην οποία η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά, αφού αποτελεί ένα από τα ελάχιστα «αντισταθμίσματα» για τα σκληρά μέτρα που καλείται να εφαρμόσει- στο Μαξίμου η απόφαση για προώθηση χωρίς νέες καθυστερήσεις όλων των μεταρρυθμίσεων, χαρακτηρίζεται ως «μονόδρομος».

Συσπείρωση
Η υπερψήφιση του τελευταίου νομοσχεδίου προαπαιτουμένων, χωρίς διαρροές από την κυβερνητική πλειοψηφία, έδωσε σίγουρα μία «ανάσα» στο Μαξίμου και μία επίφαση «ενότητας» της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, όμως ουδείς μπορεί να προδικάσει ότι το ίδιο θα συμβεί και στις επόμενες ψηφοφορίες. «Εστίες» διαφωνούντων εξάλλου, εξακολουθούν να υπάρχουν εντός του κόμματος και στο πλαίσιο αυτό, δεν πέρασε απαρατήρητη η προ ημερών επανεργοποίηση της «Ομάδας των 53», μέσω εκδήλωσης που διοργάνωσαν. Σε κάθε περίπτωση, τα μηνύματα που φθάνουν από τη βάση του κόμματος κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι, και, καθώς οι βουλευτές αποτελούν τους πρώτους και βασικούς αποδέκτες των κοινωνικών αντιδράσεων, βρίσκονται σε αμηχανία και πολλές φορές σε πλήρη αδυναμία να δικαιολογήσουν τη στροφή της κυβέρνησης, στους ψηφοφόρους τους.

Ακόμη και το «παράλληλο πρόγραμμα» που έριξε στο πλαίσιο του δημοσίου διαλόγου ως «αντίβαρο» στα μνημονιακά μέτρα το Μαξίμου, δεν φάνηκε να έχει μεγάλη απήχηση στην κοινωνία, αφού αφενός αφορά μικρές ομάδες πολιτών που ούτως ή άλλως εδώ και καιρό βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ και η «ενόχληση» των δανειστών για τη μονομερή αυτή επιλογή της κυβέρνησης, που οδήγησε στην άρον άρον απόσυρσή του, κατέρριψε το επιχείρημα ότι υπάρχουν περιθώρια εφαρμογής και μιας κοινωνικής πολιτικής με αριστερό πρόσημο, έξω και πάνω από το μνημόνιο Και τελικά αποσύρθηκε κακήν κακώς κατ’ απαίτηση της τρόικας. Η συσπείρωση που επιχειρεί ο Αλ. Τσίπρας μέσω της πόλωσης και της διαρκούς επίκλησης «εχθρών» είτε αυτοί προέρχονται από την Ευρώπη, είτε από το εσωτερικό και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, μόνο ως βραχύβια λύση μπορεί να λειτουργήσει. Δεν πέρασε εξάλλου απαρατήρητο το γεγονός της άδειας αίθουσας του Κοινοβουλίου κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου, ενώ όλο και περισσότεροι βουλευτές εμφανίζονται «απρόθυμοι» να υποστηρίξουν την κυβερνητική πολιτική στα τηλεοπτικά παράθυρα. Πολλοί από αυτούς μάλιστα, αναμένουν με αγωνία το κλίμα με το οποίο θα βρεθούν αντιμέτωποι την περίοδο των εορτών, όταν επισκεφθούν τις εκλογικές τους περιφέρειες.

Ο ανασχηματισμός
Αν και από επίσημα χείλη ουδεμία νύξη δεν έχει γίνει ως τώρα για ενδεχόμενο ανασχηματισμού, ωστόσο η σχετική συζήτηση στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ καλά κρατεί. Άλλωστε, όπως όλοι γνωρίζουν, οι ανασχηματισμοί δεν προαναγγέλλονται αλλά ανακοινώνονται, όταν έρθει ή ώρα. Σε κάθε περίπτωση αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα δεν θεωρούνται πιθανές πριν την ψήφιση του ασφαλιστικού, που σε αυτή τη φάση αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για το Μαξίμου. Εξάλλου, και μόνο η ανάσυρση σεναρίων για? ανακάτεμα της κυβερνητικής τράπουλας, λειτουργούν ενισχυτικά στην προσπάθεια κάμψης ενδεχόμενων αντιδράσεων και περιορισμού τυχόν διαρροών, αφού αφενός επισείει την απειλή «απομάκρυνσης» εκείνων που δεν υποστηρίζουν ενθέρμως της κυβερνητικές αποφάσεις, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την ελπίδα για μελλοντική υπουργοποίηση όσων στηρίξουν τις προσπάθειες του πρωθυπουργού. Επιπλέον ένα «λίφτινγκ» στο Υπουργικό Συμβούλιο, με αλλαγές προσώπων και απομάκρυνση εκείνων που με δηλώσεις ή αστοχίες τους δημιούργησαν αρνητικές εντυπώσεις στους πολίτες, εκτιμάται ότι μπορεί να βελτιώσει και τη συνολική εικόνα του κυβερνώντος κόμματος στην εκλογική βάση.

Μεγάλη απόσταση
Σύμφωνο... διαζυγίου ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ

Από την πρώτη κιόλας κυβερνητική περίοδο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είχε διαφανεί ότι η απόσταση που χωρίζει τα δύο κόμματα σε ζητήματα ιδεολογικά ήταν χαώδης. Ωστόσο, η διαπραγμάτευση και η αντιμνημονιακή στάση απέναντι στους δανειστές λειτούργησε «συγκολλητικά». Τα πράγματα όμως φαίνεται ότι άλλαξαν άρδην στην παρούσα κοινοβουλευτική περίοδο, όπου η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να «απαντήσει» στο μνημόνιο με ρυθμίσεις που δεν κοστίζουν αλλά έχουν προοδευτικό πρόσημο, ενεργοποιεί τα πλέον συντηρητικά ένστικτα των ΑΝΕΛ. Κατά συνέπεια, δεν θεωρήθηκε έκπληξη η ηχηρή διαφοροποίηση του κόμματος του Π. Καμμένου στην ψηφοφορία για το σύμφωνο συμβίωσης, ούτε βέβαια οι ακραίες ομοφοβικές τοποθετήσεις που τη συνόδευσαν. Η στάση των βουλευτών των ΑΝΕΛ έχει προκαλέσει οργή σε μεγάλο μέρος του ΣΥΡΙΖΑ -αν και προς το παρόν δεν εκφράστηκε σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους, πλην κάποιων «αψιμαχιών» στη Βουλή- ωστόσο στο Μαξίμου επικρατεί προβληματισμός για ανάλογα φαινόμενα στο μέλλον, αφού γνωρίζουν καλά ότι η έγκριση των κυβερνητικών νομοσχεδίων με τις ψήφους τις αντιπολίτευσης (όπως έγινε αυτή τη φορά) δεν μπορεί να επαναλαμβάνεται στο διηνεκές.