Τα αποτελέσματα της έρευνάς του για τη Black Friday, η οποία διεξήχθη για δεύτερη συνεχή χρονιά από το Εργαστήριο «Αγορά», σε πανελλαδικό δείγμα 3.024 καταναλωτών όλων των ηλικιών, έδωσε στη δημοσιότητα το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η έρευνα διερεύνησε τις γενικότερες στάσεις και την αγοραστική συμπεριφορά των Ελλήνων στη Black Friday, αλλά και ξεχωριστές διαστάσεις, όπως τη μετατροπή της Black Friday σε «Black Week», ακόμα και τις αγορές που γίνονται κρυφά από συντρόφους και γονείς.
Πιο αναλυτικά, όπως διαπιστώθηκε, οι Έλληνες είναι εκπαιδευμένοι να αγοράζουν στις εκπτώσεις, καθώς το ποσοστό των αγορών που πραγματοποιούν με έκπτωση ανέρχεται στο 51% για την ένδυση και την υπόδηση, στο 38% για τα είδη σούπερ μάρκετ, στο 31% για τα καλλυντικά και τα ηλεκτρονικά. Ένας στους δύο, πραγματοποίησε αγορές και κατά την εκπτωτική περίοδο 1-10 Νοεμβρίου, κάτι που εξηγεί ίσως το χαμηλό ποσοστό όσων έκαναν αγορές στη διάρκεια της φετινής Black Friday.
«Τίποτα το ιδιαίτερο, μια μέρα εκπτώσεων σαν όλες τις άλλες» χαρακτηρίζει τη Black Friday το 37% των καταναλωτών, ενώ το 61% πιστεύει πως υπάρχουν άλλες περίοδοι εκπτώσεων με χαμηλότερες τιμές. Το 75,2% εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το ότι η Black Friday στην Ελλάδα δεν ακολουθεί τα πρότυπα του εξωτερικού.
Ένας στους τρεις, πάντως, έκανε αγορές στη Black Friday 2018, αγόρασε κυρίως ρούχα και παπούτσια. Συνολικά, μόνον το 36% έκανε αγορές στη Black Friday 2018. Το ποσοστό είναι αυξημένο σε σχέση με το 2017, αλλά η συνολική μέση δαπάνη είναι ελαφρώς μειωμένη: Το 50% ξόδεψε μέχρι 100 ευρώ, ενώ το 25% ξόδεψε περισσότερα από 200 ευρώ συνολικά. Το 81% αγόρασε ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ, 45% καλλυντικά, 38% ηλεκτρονικά, 34% δώρα, 29% είδη σπιτιού και 26% ηλεκτρικές συσκευές.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι άντρες φαίνεται πως ξοδεύουν περισσότερα. Οι νέοι μέχρι 24 ετών ξόδεψαν κατά μέσο όρο 133 ευρώ (από 149 το 2017), οι καταναλωτές ηλικίας 25-40 δαπάνησαν κατά μέσο όρο 223 ευρώ (από 286 το 2017) και οι καταναλωτές μεγαλύτερη ηλικίας 261 ευρώ, όσα περίπου και το 2017 (263 ευρώ). Οι άνδρες ξόδεψαν κατά μέσο όρο 200 ευρώ (από 217 το 2017), ενώ οι γυναίκες 154 ευρώ (από 166 το 2017).
Την ίδια ημέρα, τη Black Friday, έως και τριπλάσια υπολογίστηκε η αξία των αγορών στις υπηρεσίες: Αν και το ποσοστό των καταναλωτών που επέλεξε να αγοράσει υπηρεσίες στη Black Friday παραμένει σχετικά σταθερό σε σχέση με το 2017, η αξία των αγορών αυτών διπλασιάστηκε για τις νεώτερες ηλικιακές ομάδες και τριπλασιάστηκε για τους καταναλωτές που ξεπερνούν τα 41 έτη. Διπλασιασμός σε αξία προκύπτει και για τα δύο φύλα, με τις γυναίκες να δαπανούν πάντως μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους για αγορές υπηρεσιών, που αφορούν κυρίως την εξωτερική εμφάνιση (κομμωτήρια, γυμναστήρια, κέντρα αισθητικής, μανικιούρ-πεντικιούρ).
Ναι στη «Black Week» αλλά όχι σε βάρος του ύψους των εκπτώσεων
Μεικτές ή και συγκεχυμένες αντιδράσεις προκαλεί η επιμήκυνση της Black Friday σε «Black Week». Ενώ οι καταναλωτές τη θεωρούν θετική (61%), τη συνδέουν με τις χαμηλές προσφορές και τις διαφοροποιήσεις από τα πρότυπα του εξωτερικού, εκφράζοντας εντονότατη δυσαρέσκεια. Πάντως, δε μένει αναξιοποίητη και η δημοτικότητά της αυξάνει. Το 2017, οκτώ στους 10 ψώνισαν την ημέρα της Black Friday, 26% πραγματοποίησαν αγορές πριν από αυτήν και 17% μετά από αυτήν.
Το φαινόμενο της «Black Week» δείχνει να έγινε πολύ εντονότερο το 2018. Το 38% όσων έκαναν αγορές τη Black Friday δήλωσαν ότι είχαν κάνει και πριν από αυτήν, ενώ το 34,6% σκοπεύει να εκμεταλλευτεί τις προσφορές που συνεχίζονται και μετά τη Black Friday. Από εκείνους που δε βγήκαν καν για ψώνια στη Black Friday, το 9,3% δήλωσε ότι είχε πραγματοποιήσει αγορές τις αμέσως προηγούμενες ημέρες και το 17% δήλωσε ότι σκοπεύει να πραγματοποιήσει αγορές τις επόμενες μέρες.
Στοχευμένες αγορές, μετρητά και παρέες στις αγορές της Black Friday
Στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους (41%) και στα καταστήματα μεγάλων αλυσίδων (52%) επέλεξε να κάνει τις αγορές της η πλειοψηφία των καταναλωτών. Το 19% επισκέφτηκε συνοικιακά καταστήματα και το 26% κάποιο εμπορικό κέντρο. Ηλεκτρονικό κατάστημα στην Ελλάδα προτίμησε το 22,5%, ενώ μόλις 8% ήταν το ποσοστό εκείνων που προτίμησαν κάποιο ηλεκτρονικό κατάστημα στο εξωτερικό, με κύριους λόγους για την επιλογή τους την ευκολία, την άνεση και την ταχύτητα. Το 34% δε χρειάστηκε περισσότερο από μία ώρα για τις αγορές του, ενώ περισσότερες από τέσσερις ώρες χρειάστηκε μόνον το 13,5% των καταναλωτών. Με μετρητά πλήρωσαν σχεδόν οι μισοί (43%), με πιστωτική κάρτα το 26% και με χρεωστική κάρτα το 28%. Ένας στους τρεις (30%) βγήκε μόνος/η του για ψώνια, ενώ το 60% παρέα με φίλους ή μέλη της οικογένειάς του/της. Μόλις το 10% έκαναν τις αγορές τους παρέα με τους συντρόφους τους.
Οι διαφημίσεις στα ΜΜΕ και στο Διαδίκτυο ήταν η κύρια πηγή ενημέρωσης (81%), με τα social media να ακολουθούν στη δεύτερη θέση (72%). Το 47% ενημερώθηκε από τα ίδια τα καταστήματα κι από γνωστούς/φίλους (45%). Το 35,6% έλαβε προσωπικό μήνυμα (SMS ή email).
Σε σχέση με τις προσφορές, ενώ αρκετοί τις θεωρούν ελκυστικές (43%) και συμφέρουσες (47%), υπάρχει γενικότερα αίσθηση απογοήτευσης, πιθανώς επειδή οι προωθητικές ενέργειες αυξάνουν έντονα τις προσδοκίες των καταναλωτών. Αναμενόμενες (68,5%), συνηθισμένες (61%), παραπλανητικές (36%), σε περιορισμένα προϊόντα (65%) και σε προϊόντα stock (52%) είναι οι χαρακτηρισμοί που αποδίδει στις προσφορές η πλειοψηφία. Τα περισσότερα από τα ελεύθερα σχόλια στέκονταν σε περιπτώσεις καταστημάτων που αυξάνουν τεχνητά τις τιμές έναν μήνα πριν, ώστε να δημιουργούν πλασματικές εκπτώσεις.
Σε ό,τι αφορά το μέγιστο ποσοστό εκπτώσεων που συνάντησαν οι καταναλωτές, η μέση απάντηση για τις περισσότερες κατηγορίες ήταν χαμηλότερη από 50%.
Ικανοποιημένο από τις τελικές αγορές του δηλώνει το 86% των καταναλωτών, αλλά όχι και τόσο από τις επιμέρους διαστάσεις της εμπειρίας του. Ένας στους δύο (50%) δήλωσε ικανοποιημένος από την τελική τιμή των προϊόντων, 37% από το ποσοστό έκπτωσης, 47% από την ποιότητα, 30% από την ποικιλία των ειδών που είχαν έκπτωση και 55% από την εξυπηρέτηση. Μόνον το 45% σκοπεύει να πραγματοποιήσει αγορές και στη Black Friday 2019, ενώ ακόμα λιγότεροι (34%) θα προτείνουν τη Black Friday και σε φίλους τους.
Από την έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών προκύπτει και πως ένα ποσοστό Ελλήνων καταναλωτών πραγματοποιούν αγορές που κρατούν κρυφές από τον/την σύντροφό τους (7%) και από τους γονείς τους (14,3%). Μέχρι 80 ευρώ κόστιζαν αυτές οι αγορές για το 50%, ενώ ένα 25% δήλωσε πως ξεπερνούσαν τα 200 ευρώ. Οι μέγιστες τιμές που δηλώθηκαν ήταν 22.000 και 11.000 ευρώ και αφορούσαν και οι δύο την αγορά μοτοσυκλέτας. Οι λόγοι για τους οποίους κρατούν μυστικές αγορές διαφέρουν κατά περίπτωση: «Ξόδεψα πολλά χρήματα» είναι ο δημοφιλέστερος λόγος (32%), «πρόκειται για αγορές τις οποίες δεν εγκρίνουν» απάντησε το 28,6%, «αφορούσαν την κάλυψη μιας ανάγκης που δε θέλω να γνωρίσουν» ήταν ο λόγος απόκρυψης για το 19,5%. Το 20% δήλωσε ότι απέκρυψε τις αγορές αυτές επειδή τις προορίζει για δώρο προς αυτούς και απλώς αξιοποίησε τις προσφορές της Black Friday. Κάποιοι από τους καταναλωτές, τέλος, ανέφεραν αυθόρμητα ως λόγο απόκρυψης ότι δε θέλουν να δίνουν λογαριασμό ή αναφορά σε κανέναν.
