Οι τελευταίες προσαρμογές στο μείγμα των αντιμέτρων του 2019 (αξίας 900 εκατομμυρίων ευρώ περίπου), αλλά και των πρόσθετων περικοπών ολοκληρώνονται, με στόχο την κατάθεση του Προϋπολογισμού στη Βουλή (καθώς εκπνέει η σχετική συνταγματική προθεσμία).
Ωστόσο, έως και χθες τα ποσά, δεν είχαν "κλειδώσει". Σύμφωνα με πληροφορίες, στις νέες επαφές που έγιναν εξ αποστάσεως την Δευτέρα μεταξύ των αρμοδίων στελεχών του οικονομικού επιτελείου και των υπηρεσιών της Κομισιόν επιχειρήθηκε να "γεφυρωθεί" η διαφορά ανάμεσα σε δύο πλευρές (σ.σ. η οποία φέρεται να κοστολογείται στα 250 εκατομμύρια ευρώ) και να τεθούν, ξανά, επί τάπητος οι επιλογές που υπάρχουν.
Με βάση την έμφαση που δίνει το κοινοτικό όργανο σε αντίμετρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, οι δύο πλέον "ευάλωτες" παροχές ήταν αυτές του ΕΝΦΙΑ (το Προσχέδιο Προϋπολογισμού προέβλεπε την μεσοσταθμική του μείωση κατά 10%), αλλά και η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους (προβλέπονταν στο προσχέδιο δαπάνη 103 εκατομμυρίων ευρώ).
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, επιθυμητό από την κυβέρνηση ήταν να μην προχωρήσει σε αυτές τις δύο "περικοπές" στο τελικό κείμενο του Προϋπολογισμού. Επιπλέον, το ζητούμενο είναι να αυξηθεί το επίδομα στέγασης (200 εκατ. ευρώ εγγραφόταν στο προσχέδιο για το 2019), ενώ εξετάζονται τα περιθώρια ενίσχυσης του επιδόματος θέρμανσης.
"Τσεκούρι" στο ΠΔΕ
Έτσι, το επικρατέστερο σενάριο είναι να μειωθεί το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (για να καλυφθεί το "κενό"). Πληροφορίες έκαναν λόγο για μία περικοπή του κατά 250 εκατομμύρια ευρώ: δηλαδή για τη διαμόρφωσή του στα ίδια επίπεδα με φέτος, στα 6,75 δισ. ευρώ αντί για 7 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Προσχέδιο Προϋπολογισμού και για 7,3 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο του προηγούμενου Μαΐου (υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα περικόπτοταν οι συντάξεις).
Σε αυτό το σενάριο περικοπής του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων επιχειρείται να υπάρχει υποσημείωση περαιτέρω αύξησής του εντός του 2019, με αναπροσαρμογή των κονδυλίων, αν το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές συνθήκες και αν υπάρχει υπερεκτέλεση. Η εν λόγω αναπροσαρμογή έχει συμβεί στο παρελθόν (συνήθως όμως προς τα… κάτω δηλαδή με την μείωσή του).
Ωστόσο, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αυτή τη στιγμή υποεκτελείται - για δεύτερο συνεχή χρόνο. Με βάση τα στοιχεία 10μήνου οι δαπάνες υπολείπονται των μηνιαίων στόχων κατά 1,36 δισ. ευρώ περίπου…
Το ΠΔΕ στηρίζει έτσι τα πλεονάσματα του 2018 (εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσουν/ξεπεράσουν το 4,5% του ΑΕΠ σύμφωνα με τις προβολές του Γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή) που αποδεικνύουν το βαρύ τίμημα της υπερφορολόγησης που υπέστησαν κλάδοι και πολίτες οι οποίοι δεν θα περιλαμβάνονται πιθανότατα στις "ομάδες" που θα καρπωθούν τις παροχές). Ωστόσο, η εν λόγω επίδοση συνέβαλλε στην άρση επιφυλάξεων για τις συντάξεις και τις παροχές του 2019 αλλά και στην διανομή μερίσματος που δρομολογείται και για φέτος.
Η θέση του Eurogroup
Χθες στο Eurogroup πάντως - το οποίο δεν είχε ως θέμα την Ελλάδα - ο Επίτροπος Μοσκοβισί προανήγγειλε ότι ο πρώτη έκθεση/έκφραση γνώμης της Κομισιόν για τον προϋπολογισμό (η οποία αναμένεται και αυτή αύριο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου) δεν θα περιλαμβάνει άσχημες ειδήσεις για την Ελλάδα.
Θετικό ύφος προανήγγειλε και για την δεύτερη έκθεση για την Ελλάδα που θα ανακοινωθεί επίσης αύριο για την πρώτη τριμηνιαία έκθεση για την πορεία των μεταρρυθμίσεων σε καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας.
Πάντως μία ημέρα μετά, την Πέμπτη, συνεδριάζει το ΕuroWorking Group στο οποίο θα τεθούν επί τάπητος - εκ νέου - όλα αυτά τα κείμενα, όπως και το υπόλοιπο "πακέτο" πορισμάτων της Κομισιόν που θα ανακοινωθεί αύριο στο πλαίσιο του "Ευρωπαϊκού Εξαμήνου".
Το εν λόγω πακέτο θα περιλαμβάνει (πέρα από το δημοσιονομικό και το διαρθρωτικό πεδίο) και ένα τρίτο μέτωπο: αυτό των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για πρόθεση της Κομισιόν να διενεργήσει σε βάθος έρευνα για τις μακροοικονομικές ισορροπίες στην Ελλάδα (Ιn-depth reviews - IDRs).
Ο λόγος για την ετήσια παρακολούθηση των κρατών-μελών για το κατά με το κατά πόσο υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις σε πεδία όπως τα δημοσιονομικά, το κοινωνικό κράτος, το εξωτερικό ισοζύγιο, ο τραπεζικός τομέας κ.λ.π. Αν κάποιο κράτος-μέλος ξεφεύγει από συγκεκριμένα όρια που τίθενται (όπως συμβαίνει παραδοσιακά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, χωρίς βεβαίως να ενεργοποιούταν μέχρι πρότινος ο μηχανισμός αυτός αφού η Ελλάδα ήταν σε μνημόνιο), τότε γίνεται αυτή η σε βάθος έρευνα. Απευθύνονται συστάσεις τις οποίες πρέπει να ακολουθεί το κράτος – μέλος ώστε να αποτυπώνεται "διόρθωση" στις ανισορροπίες στην επόμενη έκθεση. Διαφορετικά ενεργοποιείται ο μηχανισμός λήψης διορθωτικών μέτρων της Κομισιόν.
Η έρευνα θα "τρέξει" μαζί με την 2η μεταμνημονιακή αξιολόγηση που ξεκινά τον Δεκέμβριο. Θα πρέπει, βάση των αποφάσεων του Eurogroup να οδηγήσει στην ενεργοποίηση (ή όχι) των παρεμβάσεων στο χρέος που συνδέονται με προαπαιτούμενα (σ.σ. με τις παρεμβάσεις στο χρέος συνδέονται 2 από τις 4 αξιολογήσεις που θα γίνονται ανά έτος, μία κάθε εξάμηνο).
Αυτή η 2η αξιολόγηση θα καλύπτει τις επιδόσεις της Ελλάδας έως και τον Δεκέμβριο. Περιλαμβάνει δεκάδες προαπαιτούμενα και υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο/Μάρτιο του 2019 (σ.σ. αρχικά ήταν να ολοκληρωθεί τις πρώτες εβδομάδες του 2019). Έχει ειδική σημασία και για τις αγορές, αλλά και γιατί παράλληλα το ΔΝΤ σχεδιάζει να ανακοινώσει την δική του έκθεση…
Οι συντάξεις
Στα αυριανά κείμενα που θα δοθούν στην Δημοσιότητα από το ΥΠΟΙΚ (Προϋπολογισμός) και την Κομισιόν θα φανεί και η αποτύπωση της μη περικοπής των συντάξεων το 2019 (διατήρηση της προσωπικής διαφοράς). Πηγές των θεσμών μιλούσαν τις προηγούμενες ημέρες για μία "οριστική εγκατάλειψη" του μέτρου αλλά δεν ήθελαν αυτή να εγγραφεί ως "ακύρωση", ώστε να περάσει "μαλακά" από τα κράτη μέλη.
Αυτό που δρομολογούνταν είναι να βρεθεί ένας τρόπος παρουσίασης/λεκτικής περιγραφής της αλλαγής στάσης, ο οποίος να είναι αποδεκτός όχι μόνο από το εσωτερικό αλλά και από τους δανειστές και κυρίως από κράτη-μέλη όπως η Γερμανία, η Ολλανδία κ.λ.π. Και τούτο για να μπορέσουν να διατηρηθούν οι ευαίσθητες πολιτικές ισορροπίες εντός των κρατών-μελών που ήταν υπέρμαχοι (τα προηγούμενα χρόνια) των περικοπών στις συντάξεις στο EuroWorking Group της προσεχούς Πέμπτης και στη Σύνοδο του Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου (που πρέπει να δώσει και την πολιτική έγκριση στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών).
Ωστόσο, έως και χθες τα ποσά, δεν είχαν "κλειδώσει". Σύμφωνα με πληροφορίες, στις νέες επαφές που έγιναν εξ αποστάσεως την Δευτέρα μεταξύ των αρμοδίων στελεχών του οικονομικού επιτελείου και των υπηρεσιών της Κομισιόν επιχειρήθηκε να "γεφυρωθεί" η διαφορά ανάμεσα σε δύο πλευρές (σ.σ. η οποία φέρεται να κοστολογείται στα 250 εκατομμύρια ευρώ) και να τεθούν, ξανά, επί τάπητος οι επιλογές που υπάρχουν.
Με βάση την έμφαση που δίνει το κοινοτικό όργανο σε αντίμετρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, οι δύο πλέον "ευάλωτες" παροχές ήταν αυτές του ΕΝΦΙΑ (το Προσχέδιο Προϋπολογισμού προέβλεπε την μεσοσταθμική του μείωση κατά 10%), αλλά και η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους (προβλέπονταν στο προσχέδιο δαπάνη 103 εκατομμυρίων ευρώ).
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, επιθυμητό από την κυβέρνηση ήταν να μην προχωρήσει σε αυτές τις δύο "περικοπές" στο τελικό κείμενο του Προϋπολογισμού. Επιπλέον, το ζητούμενο είναι να αυξηθεί το επίδομα στέγασης (200 εκατ. ευρώ εγγραφόταν στο προσχέδιο για το 2019), ενώ εξετάζονται τα περιθώρια ενίσχυσης του επιδόματος θέρμανσης.
"Τσεκούρι" στο ΠΔΕ
Έτσι, το επικρατέστερο σενάριο είναι να μειωθεί το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (για να καλυφθεί το "κενό"). Πληροφορίες έκαναν λόγο για μία περικοπή του κατά 250 εκατομμύρια ευρώ: δηλαδή για τη διαμόρφωσή του στα ίδια επίπεδα με φέτος, στα 6,75 δισ. ευρώ αντί για 7 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Προσχέδιο Προϋπολογισμού και για 7,3 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο του προηγούμενου Μαΐου (υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα περικόπτοταν οι συντάξεις).
Σε αυτό το σενάριο περικοπής του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων επιχειρείται να υπάρχει υποσημείωση περαιτέρω αύξησής του εντός του 2019, με αναπροσαρμογή των κονδυλίων, αν το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές συνθήκες και αν υπάρχει υπερεκτέλεση. Η εν λόγω αναπροσαρμογή έχει συμβεί στο παρελθόν (συνήθως όμως προς τα… κάτω δηλαδή με την μείωσή του).
Ωστόσο, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αυτή τη στιγμή υποεκτελείται - για δεύτερο συνεχή χρόνο. Με βάση τα στοιχεία 10μήνου οι δαπάνες υπολείπονται των μηνιαίων στόχων κατά 1,36 δισ. ευρώ περίπου…
Το ΠΔΕ στηρίζει έτσι τα πλεονάσματα του 2018 (εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσουν/ξεπεράσουν το 4,5% του ΑΕΠ σύμφωνα με τις προβολές του Γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή) που αποδεικνύουν το βαρύ τίμημα της υπερφορολόγησης που υπέστησαν κλάδοι και πολίτες οι οποίοι δεν θα περιλαμβάνονται πιθανότατα στις "ομάδες" που θα καρπωθούν τις παροχές). Ωστόσο, η εν λόγω επίδοση συνέβαλλε στην άρση επιφυλάξεων για τις συντάξεις και τις παροχές του 2019 αλλά και στην διανομή μερίσματος που δρομολογείται και για φέτος.
Η θέση του Eurogroup
Χθες στο Eurogroup πάντως - το οποίο δεν είχε ως θέμα την Ελλάδα - ο Επίτροπος Μοσκοβισί προανήγγειλε ότι ο πρώτη έκθεση/έκφραση γνώμης της Κομισιόν για τον προϋπολογισμό (η οποία αναμένεται και αυτή αύριο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου) δεν θα περιλαμβάνει άσχημες ειδήσεις για την Ελλάδα.
Θετικό ύφος προανήγγειλε και για την δεύτερη έκθεση για την Ελλάδα που θα ανακοινωθεί επίσης αύριο για την πρώτη τριμηνιαία έκθεση για την πορεία των μεταρρυθμίσεων σε καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας.
Πάντως μία ημέρα μετά, την Πέμπτη, συνεδριάζει το ΕuroWorking Group στο οποίο θα τεθούν επί τάπητος - εκ νέου - όλα αυτά τα κείμενα, όπως και το υπόλοιπο "πακέτο" πορισμάτων της Κομισιόν που θα ανακοινωθεί αύριο στο πλαίσιο του "Ευρωπαϊκού Εξαμήνου".
Το εν λόγω πακέτο θα περιλαμβάνει (πέρα από το δημοσιονομικό και το διαρθρωτικό πεδίο) και ένα τρίτο μέτωπο: αυτό των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για πρόθεση της Κομισιόν να διενεργήσει σε βάθος έρευνα για τις μακροοικονομικές ισορροπίες στην Ελλάδα (Ιn-depth reviews - IDRs).
Ο λόγος για την ετήσια παρακολούθηση των κρατών-μελών για το κατά με το κατά πόσο υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις σε πεδία όπως τα δημοσιονομικά, το κοινωνικό κράτος, το εξωτερικό ισοζύγιο, ο τραπεζικός τομέας κ.λ.π. Αν κάποιο κράτος-μέλος ξεφεύγει από συγκεκριμένα όρια που τίθενται (όπως συμβαίνει παραδοσιακά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, χωρίς βεβαίως να ενεργοποιούταν μέχρι πρότινος ο μηχανισμός αυτός αφού η Ελλάδα ήταν σε μνημόνιο), τότε γίνεται αυτή η σε βάθος έρευνα. Απευθύνονται συστάσεις τις οποίες πρέπει να ακολουθεί το κράτος – μέλος ώστε να αποτυπώνεται "διόρθωση" στις ανισορροπίες στην επόμενη έκθεση. Διαφορετικά ενεργοποιείται ο μηχανισμός λήψης διορθωτικών μέτρων της Κομισιόν.
Η έρευνα θα "τρέξει" μαζί με την 2η μεταμνημονιακή αξιολόγηση που ξεκινά τον Δεκέμβριο. Θα πρέπει, βάση των αποφάσεων του Eurogroup να οδηγήσει στην ενεργοποίηση (ή όχι) των παρεμβάσεων στο χρέος που συνδέονται με προαπαιτούμενα (σ.σ. με τις παρεμβάσεις στο χρέος συνδέονται 2 από τις 4 αξιολογήσεις που θα γίνονται ανά έτος, μία κάθε εξάμηνο).
Αυτή η 2η αξιολόγηση θα καλύπτει τις επιδόσεις της Ελλάδας έως και τον Δεκέμβριο. Περιλαμβάνει δεκάδες προαπαιτούμενα και υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο/Μάρτιο του 2019 (σ.σ. αρχικά ήταν να ολοκληρωθεί τις πρώτες εβδομάδες του 2019). Έχει ειδική σημασία και για τις αγορές, αλλά και γιατί παράλληλα το ΔΝΤ σχεδιάζει να ανακοινώσει την δική του έκθεση…
Οι συντάξεις
Στα αυριανά κείμενα που θα δοθούν στην Δημοσιότητα από το ΥΠΟΙΚ (Προϋπολογισμός) και την Κομισιόν θα φανεί και η αποτύπωση της μη περικοπής των συντάξεων το 2019 (διατήρηση της προσωπικής διαφοράς). Πηγές των θεσμών μιλούσαν τις προηγούμενες ημέρες για μία "οριστική εγκατάλειψη" του μέτρου αλλά δεν ήθελαν αυτή να εγγραφεί ως "ακύρωση", ώστε να περάσει "μαλακά" από τα κράτη μέλη.
Αυτό που δρομολογούνταν είναι να βρεθεί ένας τρόπος παρουσίασης/λεκτικής περιγραφής της αλλαγής στάσης, ο οποίος να είναι αποδεκτός όχι μόνο από το εσωτερικό αλλά και από τους δανειστές και κυρίως από κράτη-μέλη όπως η Γερμανία, η Ολλανδία κ.λ.π. Και τούτο για να μπορέσουν να διατηρηθούν οι ευαίσθητες πολιτικές ισορροπίες εντός των κρατών-μελών που ήταν υπέρμαχοι (τα προηγούμενα χρόνια) των περικοπών στις συντάξεις στο EuroWorking Group της προσεχούς Πέμπτης και στη Σύνοδο του Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου (που πρέπει να δώσει και την πολιτική έγκριση στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών).
