Κομβική απόφαση για την εξέλιξη των τυχόν δικαστικών διεκδικήσεων σε βάρος της χώρας μας με αφορμή το κούρεμα των ομολόγων του 2012, εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επικυρώνοντας ουσιαστικά σε ανώτερο επίπεδο πως αυτές θα εκδικάζονται στα Ελληνικά Δικαστήρια.
Η απόφαση εκδόθηκε με αφορμή την προσφυγή Αυστριακού πολίτη ο οποίος απέκτησε από αυστριακή τράπεζα ελληνικά κρατικά ομόλογα τα οποία το 2012 αντικαταστάθηκαν με νέα μικρότερης ονομαστικής αξίας και διεκδικούσε να γίνει η δίκη του στα Αυστριακά δικαστήρια.
Το δικαστήριο αντέτεινε τελικά πως η αυστριακή δικαιοσύνη δεν είναι κατ' ανάγκην αρμόδια για την επίλυση της διαφοράς του με το ελληνικό Δημόσιο, αλλά αρμόδια είναι – επί της ουσίας- τα ελληνικά δικαστήρια. Κι αυτό γιατί όπως αποφάνθηκε ο κανονισμός "Βρυξέλλες Iα" για τη διεθνή δικαιοδοσία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ο οποίος θέτει ως γενικό κανόνα ότι διεθνή δικαιοδοσία έχουν τα δικαστήρια του κράτους μέλους της κατοικίας του εναγομένου, στην εν λόγω περίπτωση δεν ισχύει, όπως αποφάνθηκε το ευρωδικαστήριο.
Όπως επιβεβαιώνει ο ποινικολόγος Βασ. Χειρδάρης, ειδικός σε θέματα Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, "το δικαστήριο αποφάνθηκε πως στις περιπτώσεις των ομολογιούχων που αντικαταστάθηκαν με μικρότερης αξίας, αρμόδια είναι τα ελληνικά δικαστήρια δεδομένου πως δεν εφαρμόζεται ο κανονισμός "Βρυξέλλες Ια"".
Δεύτερος κανόνας
Ο εν λόγω κανονισμός όσον αφορά τις διαφορές εκ συμβάσεως, προβλέπει έναν κανόνα ειδικής βάσης διεθνούς δικαιοδοσίας, κατά τον οποίο διεθνή δικαιοδοσία έχει επίσης το δικαστήριο του τόπου όπου εκπληρώθηκε ή πρέπει να εκπληρωθεί η παροχή. Ο Αυστριακός έφερε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία μέχρι την ημέρα της αναγκαστικής ανταλλαγής, η Ελλάδα κατέβαλλε τους τόκους σε λογαριασμό του που τηρούνταν σε τράπεζα στην Αυστρία.
Με την απόφασή του, το Δικαστήριο έκρινε πως ο κανονισμός "Βρυξέλλες Iα" δεν έχει εφαρμογή στην επίμαχη διαφορά, επειδή αυτή δεν εμπίπτει στις "αστικές ή εμπορικές υποθέσεις" κατά την έννοια του εν λόγω κανονισμού.
Κι αυτό γιατί αφορά "εκδήλωση δημόσιας εξουσίας" ενός Κράτους και μάλιστα υπό περιστάσεις βαριάς οικονομικής κρίσης, "με σκοπό γενικού συμφέροντος που συνίσταται στην αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους του ελληνικού κράτους και στην αποτροπή του ενδεχομένου αποτυχίας του σχεδίου αναδιάρθρωσης του εν λόγω χρέους, προκειμένου να αποφευχθεί στάση πληρωμών του κράτους αυτού και να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ".
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, με τις δηλώσεις της 21ης Ιουλίου και της 26ης Οκτωβρίου 2011, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ (και ο Αυστριακός Καγκελάριος) κατέστησαν σαφές ότι, όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η κατάσταση της Ελλάδας απαιτούσε λύση έκτακτου χαρακτήρα.
Τι ζητούσε
Ο Αυστριακός πολίτης ο οποίος απέκτησε, μέσω αυστριακής τράπεζας-θεματοφύλακα, ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 35.000 ευρώ αρνήθηκε τη μείωση της ονομαστικής αξίας των ομολόγων και άσκησε ενώπιον των αυστριακών δικαστηρίων αγωγή κατά της Ελλάδας, με αίτημα την τήρηση των αρχικών όρων δανεισμού ή την επιδίκαση αποζημίωσης. Η Ελλάδα προέβαλε ότι τα αυστριακά δικαστήρια δεν έχουν διεθνή δικαιοδοσία για την εκδίκαση τέτοιων διαφορών. Το Oberster Gerichtshof (Ανώτατο Δικαστήριο της Αυστρίας) ζήτησε τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηριου επί του θέματος το οποίο δικαίωσε την Ελλάδα.
Η απόφαση εκδόθηκε με αφορμή την προσφυγή Αυστριακού πολίτη ο οποίος απέκτησε από αυστριακή τράπεζα ελληνικά κρατικά ομόλογα τα οποία το 2012 αντικαταστάθηκαν με νέα μικρότερης ονομαστικής αξίας και διεκδικούσε να γίνει η δίκη του στα Αυστριακά δικαστήρια.
Το δικαστήριο αντέτεινε τελικά πως η αυστριακή δικαιοσύνη δεν είναι κατ' ανάγκην αρμόδια για την επίλυση της διαφοράς του με το ελληνικό Δημόσιο, αλλά αρμόδια είναι – επί της ουσίας- τα ελληνικά δικαστήρια. Κι αυτό γιατί όπως αποφάνθηκε ο κανονισμός "Βρυξέλλες Iα" για τη διεθνή δικαιοδοσία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ο οποίος θέτει ως γενικό κανόνα ότι διεθνή δικαιοδοσία έχουν τα δικαστήρια του κράτους μέλους της κατοικίας του εναγομένου, στην εν λόγω περίπτωση δεν ισχύει, όπως αποφάνθηκε το ευρωδικαστήριο.
Όπως επιβεβαιώνει ο ποινικολόγος Βασ. Χειρδάρης, ειδικός σε θέματα Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, "το δικαστήριο αποφάνθηκε πως στις περιπτώσεις των ομολογιούχων που αντικαταστάθηκαν με μικρότερης αξίας, αρμόδια είναι τα ελληνικά δικαστήρια δεδομένου πως δεν εφαρμόζεται ο κανονισμός "Βρυξέλλες Ια"".
Δεύτερος κανόνας
Ο εν λόγω κανονισμός όσον αφορά τις διαφορές εκ συμβάσεως, προβλέπει έναν κανόνα ειδικής βάσης διεθνούς δικαιοδοσίας, κατά τον οποίο διεθνή δικαιοδοσία έχει επίσης το δικαστήριο του τόπου όπου εκπληρώθηκε ή πρέπει να εκπληρωθεί η παροχή. Ο Αυστριακός έφερε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία μέχρι την ημέρα της αναγκαστικής ανταλλαγής, η Ελλάδα κατέβαλλε τους τόκους σε λογαριασμό του που τηρούνταν σε τράπεζα στην Αυστρία.
Με την απόφασή του, το Δικαστήριο έκρινε πως ο κανονισμός "Βρυξέλλες Iα" δεν έχει εφαρμογή στην επίμαχη διαφορά, επειδή αυτή δεν εμπίπτει στις "αστικές ή εμπορικές υποθέσεις" κατά την έννοια του εν λόγω κανονισμού.
Κι αυτό γιατί αφορά "εκδήλωση δημόσιας εξουσίας" ενός Κράτους και μάλιστα υπό περιστάσεις βαριάς οικονομικής κρίσης, "με σκοπό γενικού συμφέροντος που συνίσταται στην αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους του ελληνικού κράτους και στην αποτροπή του ενδεχομένου αποτυχίας του σχεδίου αναδιάρθρωσης του εν λόγω χρέους, προκειμένου να αποφευχθεί στάση πληρωμών του κράτους αυτού και να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ".
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, με τις δηλώσεις της 21ης Ιουλίου και της 26ης Οκτωβρίου 2011, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ (και ο Αυστριακός Καγκελάριος) κατέστησαν σαφές ότι, όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η κατάσταση της Ελλάδας απαιτούσε λύση έκτακτου χαρακτήρα.
Τι ζητούσε
Ο Αυστριακός πολίτης ο οποίος απέκτησε, μέσω αυστριακής τράπεζας-θεματοφύλακα, ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 35.000 ευρώ αρνήθηκε τη μείωση της ονομαστικής αξίας των ομολόγων και άσκησε ενώπιον των αυστριακών δικαστηρίων αγωγή κατά της Ελλάδας, με αίτημα την τήρηση των αρχικών όρων δανεισμού ή την επιδίκαση αποζημίωσης. Η Ελλάδα προέβαλε ότι τα αυστριακά δικαστήρια δεν έχουν διεθνή δικαιοδοσία για την εκδίκαση τέτοιων διαφορών. Το Oberster Gerichtshof (Ανώτατο Δικαστήριο της Αυστρίας) ζήτησε τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηριου επί του θέματος το οποίο δικαίωσε την Ελλάδα.
