Νομοσχέδιο με 31 άρθρα έφερε σε δημόσια διαβούλευση ο Υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος.
Αυτό προβλέπει αλλαγές στο "καθεστώς" των μετατάξεων και αποσπάσεων των δημοσίων υπαλλήλων –δηλαδή στο σύστημα της λεγόμενης κινητικότητας. Βασικό σημείο των αλλαγών είναι η "ευθεία σύνδεση" της κινητικότητας με τις διαδικασίες πρόσληψης.
Όπως προβλέπει χαρακτηριστικά η σχετική διάταξη οι φορείς του δημοσίου (Υπουργεία, ΟΤΑ, κλπ) κάθε χρόνο θα "αποστέλλουν στην Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας τα αιτήματά τους για κάλυψη θέσεων με μετάταξη ή απόσπαση, συνοδευόμενα από έκθεση αναφορικά με το υπηρετούν προσωπικό, τις εκτιμώμενες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης και τις τυχόν τρέχουσες διαδικασίες προσλήψεων". Με άλλα λόγια, τα αιτήματα των φορέων για μετατάξεις υπαλλήλων για την κάλυψη των κενών θέσεων τους, θα λαμβάνουν υπόψη και τις ανάγκες για επικείμενες νέες προσλήψεις (λόγω μελλοντικής αποχώρησης-συνταξιοδότης του προσωπικού τους).
Επίσης τονίζεται πως "φορείς υποδοχής οι οποίοι δεν ολοκληρώνουν τις διαδικασίες επιλογής και έκδοσης της απόφασης μετάταξης, για θέσεις κατά κλάδο/ειδικότητα για τις οποίες υπάρχει υποψήφιος που πληροί τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, δεν έχουν τη δυνατότητα υποβολής αιτήματος προσλήψεων στο πλαίσιο του ετησίου προγραμματισμού". Δηλαδή όσοι φορείς δεν "τρέξουν" μέχρι τέλος τη διαδικασία κινητικότητας, δεν θα μπορούν να ζητήσουν την πρόσληψη νέου προσωπικού. Επίσης, φέρνει ανατροπές στην επιλογή προϊσταμένων, στο σύστημα αδειών των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ προβλέπονται διατάξεις ενδυνάμωσης των Αναπτυξιακών Εταιρειών των Δήμων.
Σύνδεση κινητικότητας -προσλήψεων
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το σχέδιο νόμου επιδιώκεται, εν πρώτοις, η υποχρέωση του συνόλου των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης να μετάσχουν στο ψηφιακό οργανόγραμμα χωρίς εξαιρέσεις, είτε μέσω ενδο-διοικητικής κινητικότητας (μετατάξεις-αποσπάσεις) είτε μέσω νέων προσλήψεων.
Ως ημερομηνία έναρξης του νέου συστήματος στελέχωσης των δημοσίων υπηρεσιών ορίζεται η 1η Οκτωβρίου 2020.
Επίσης, με το ν/σ επιδιώκεται ο προσδιορισμός και η οριοθέτηση του προβλήματος της προκαλούμενης υποστελέχωσης των Υπηρεσιών προέλευσης στις περιπτώσεις ολοκλήρωσης διαδικασιών μετάταξης για την πλειοψηφία ή και το σύνολο των υπαλλήλων σε συγκεκριμένους Κλάδους/ειδικότητες.
Εισάγεται για πρώτη φορά στην ελληνική δημόσια διοίκηση ένα σύστημα ολιστικής προσέγγισης του όρου "στελέχωση" αναφορικά με τις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς η κινητικότητα συνδέεται ευθέως με τις διαδικασίες πρόσληψης ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η συνάφεια των σχετικών αιτημάτων των φορέων.
Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η σύντμηση των διαδικασιών κινητικότητας μέσω της υιοθέτησης δύο αντί για τρεις κύκλων κινητικότητας κατ’ έτος:
*Ο πρώτος κύκλος κινητικότητας και η επιτυχής ή μη έκβαση αυτού για κάθε Υπηρεσία, μετεξελίσσεται σε προστάδιο εφαρμογής του ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων στο πλαίσιο διασύνδεσης των δύο διοικητικών σχημάτων ως εργαλείων κάλυψης των λειτουργικών αναγκών κάθε Υπηρεσίας προς εκπλήρωση της αποστολής της.
*Οι υπηρεσίες που για συγκεκριμένους λόγους δεν κατέστη δυνατόν να προσελκύσουν νέους υπαλλήλους, αποκτούν δικαίωμα συμμετοχής σε έναν δεύτερο κύκλο κινητικότητας (περιορισμένου αναφορικά με τους φορείς υποδοχής) προς κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών τους.
Επίσης το ν/σ ορίζει πως στην περίπτωση υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, εφόσον δεν υφίσταται κενή θέση προσωπικού ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, ο υπάλληλος δύναται να μεταταχθεί/μεταφερθεί σε συνιστώμενη προσωποπαγή θέση με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, με παράλληλη δέσμευση της κενής οργανικής θέσης μόνιμου προσωπικού, για όσο χρόνο υφίσταται η προσωποπαγής θέση. Το προσωπικό που ανήκει οργανικά σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού (σ.σ. δήμων) μπορεί να αιτηθεί απόσπαση ή μετάταξη για λόγους υγείας μόνο σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα άλλων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού.
Επιλογή προϊσταμένων
Επίσης, με άλλη διάταξη του ν/σ του ΥΠΕΣ, προβλέπεται πως ως προϊστάμενοι οργανικών μονάδων επιλέγονται υπάλληλοι της κατηγορίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης ή Tεχνολογικής Εκπαίδευσης, εφόσον –μεταξύ άλλων-:
- έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης για ένα έτος τουλάχιστον ή
- έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Διεύθυνσης για τρία τουλάχιστον έτη ή
- είναι κάτοχοι αναγνωρισμένου συναφούς διδακτορικού διπλώματος ή απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Σ.Δ.Δ.Α.) ή κάτοχοι αναγνωρισμένου συναφούς μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, κατέχουν βαθμό Α΄ με πλεονάζοντα χρόνο τουλάχιστον 8 έτη στο βαθμό αυτόν και έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Τμήματος για 3 έτη τουλάχιστον ή
- κατέχουν το βαθμό Α΄ με πλεονάζοντα χρόνο τουλάχιστον 10 έτη στο βαθμό αυτόν και έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου για 5 έτη τουλάχιστον εκ των οποίων 2 έτη Διεύθυνσης.
Ο ρόλος του ΑΣΕΠ
Στο ίδιο νομοσχέδιο ξεκαθαρίζεται πως είναι αναγκαίο τα Συμβούλια Επιλογής Προσωπικού, τα οποία συγκροτούνται ανά υπουργείο και στα οποία συμμετέχουν δύο μέλη ΑΣΕΠ με τους αναπληρωτές τους, να μην εμπλέκονται και στη διαδικασία διεξαγωγής των δομημένων συνεντεύξεων για την επιλογή των προϊσταμένων Τμήματος των Υπουργείων και λοιπών φορέων της Δημόσιας Διοίκησης.
Άδειες δημοσίων υπαλλήλων
Προβλέπεται ρητά η δυνατότητα χορήγησης άδειας και στους δότες αιμοπεταλίων και αφετέρου προβλέπεται ανώτατο ετήσιο όριο χορήγησης της άδειας αυτής. Προβλέπεται, επίσης, η χορήγηση μίας ημέρας άδειας με αποδοχές στις γυναίκες-υπαλλήλους προκειμένου να υποβληθούν στις εξετάσεις που συνιστούν τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο.
Προτείνεται, η δυνατότητα χορήγησης, επιπλέον άδειας του συνόλου της άδειας των 9 μηνών μέχρι το τέκνο (το οποίο υιοθετήθηκε) να συμπληρώσει την ηλικία των 4 ετών. Στο πλαίσιο της ισότιμης μεταχείρισης των υπαλλήλων ανεξαρτήτως της σχέσης εργασίας τους προβλέπεται ότι στους υπαλλήλους με σχέση ΙΔΟΧ του Δημοσίου χορηγούνται οι άδειες παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των τέκνων τους και η άδεια λόγω ασθένειας των τέκνων που προβλέπονται στον Υπαλληλικό Κώδικα για τους μόνιμους υπαλλήλους σε αναλογία όμως με βάση τη διάρκεια της σύμβασής τους.
Προσλήψεις έκτακτου προσωπικού με αυτεπιστασία
Σε σχέση με τις προσλήψεις έκτακτου προσωπικού για την εκτέλεση έργων με αυτεπιστασία και των υδρονομέων άρδευσης, καθώς και οι προσλήψεις προσωπικού για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών ή εποχικών ή πρόσκαιρων αναγκών με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου της οποίας η διάρκεια δεν υπερβαίνει τους 2, προβλέπεται –με προτεινόμενη διάταξη- ή κατ’ εξαίρεση τους 3 μήνες, προκειμένου περί δημοτικών κατασκηνώσεων ή τους 4 μήνες, προκειμένου περί ναυαγοσωστών ή προσωπικού πυρασφάλειας, μέσα σε συνολικό διάστημα 12 μηνών στους φορείς της αυτοδιοίκησης.
Αξιολόγηση
Με νέα ρύθμιση προβλέπεται πως οι εκθέσεις αξιολόγησης συντάσσονται από τους αρμόδιους αξιολογητές υποχρεωτικά εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους. Η ηλεκτρονική διεξαγωγή της διαδικασίας αξιολόγησης των υπαλλήλων και των προϊστάμενων οργανικών μονάδων διενεργείται μέσω ειδικής πλατφόρμας, που εντάσσεται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου.
Με άλλη διάταξη ρυθμίζεται οριζοντίως για όλους τους μόνιμους και αορίστου χρόνου υπαλλήλους των Υπουργείων και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων που υπηρετούν στους φορείς τους, η νομική υποστήριξη ενώπιον των Δικαστηρίων ή των Δικαστικών Αρχών, σε περίπτωση διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης ή άσκησης ποινικής δίωξης εις βάρος τους για αδικήματα που τους αποδίδεται ότι διέπραξαν κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους.
Ενδυνάμωση της αναπτυξιακής προοπτικής των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Με τις διατάξεις του ιδίου νομοσχεδίου εκσυγχρονίζεται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ανωνύμων αναπτυξιακών εταιρειών.
Συγκεκριμένα καταργούνται οι διατάξεις που έθεταν τις εταιρείες αυτές εκτός του δημοσίου τομέα και ταυτοχρόνως παρέχεται η απαιτούμενη ευελιξία στις εταιρείες αυτές, οι οποίες αποτελούν τους μόνους μοχλούς τοπικής ανάπτυξης.
Ο αναπτυξιακός χαρακτήρας των εταιρειών αυτών αποτυπώνεται με τον πλέον πανηγυρικό τρόπο στους σκοπούς ίδρυσης και ρητά ορίζεται πως οι εταιρείες αυτές λειτουργούν υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και συμπράττουν από κοινού με τους ΟΤΑ στην υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής εντός των περιοχών ευθύνης τους και έχουν ως αντικείμενο την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των ΟΤΑ και των ενώσεών τους, την προώθηση της επιχειρηματικής, οικονομικής και γενικότερα βιώσιμης ανάπτυξης των δήμων και των περιφερειών, καθώς και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων προστασίας του περιβάλλοντος, τη συμμετοχή τους σε αντίστοιχα προγράμματα ή την εφαρμογή πολιτικών σε δημοτικό, διαδημοτικό ή σε ευρύτερο γεωγραφικό χώρο, ανάλογα με τις καταστατικές τους προβλέψεις.
Άλλωστε εξαρχής με την ίδρυση των εταιρειών αυτών, σκοπός του νομοθέτη ήταν και παραμένει σταθερά οι εταιρείες αυτές με την άσκηση των ανωτέρων αυτοδιοικητικών δραστηριοτήτων, αφενός να επιτυγχάνουν αυτοδιοικητικό σκοπό, αφετέρου αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, υπό την έννοια ότι οι κύριοι σκοποί τους δεν σχετίζονται μόνο με συγκεκριμένο ΟΤΑ, αλλά στοχεύουν στην ενίσχυση και υποστήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης γενικώς, δηλαδή όλων των ΟΤΑ της Επικράτειας.
Ασφαλιστική δικλείδα επίτευξης των σκοπών που κατατείνουν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, αποτελεί ο αποκλεισμός συμμετοχής ιδιωτών στο μετοχικό κεφάλαιο και ορίζεται ότι οι ΟΤΑ έχουν πάντοτε την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου.
Το προσωπικό των ΑΑΕ ΟΤΑ διακρίνεται σε τακτικό και έκτακτο. Το τακτικό προσωπικό προσλαμβάνεται για την κάλυψη θέσεων βάσει κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας (ΚΕΥ), που εγκρίνεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων, και με τον οποίο καθορίζονται η εσωτερική διάρθρωση των υπηρεσιών σε Διευθύνσεις, Τμήματα, Αυτοτελή Τμήματα και Αυτοτελή Γραφεία, οι αρμοδιότητες τους και οι θέσεις κατά κατηγορίες και κλάδους προσωπικού. Στον ΚΕΥ προβλέπεται –κατ’ ελάχιστον- η σύσταση Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών. Η στελέχωση των θέσεων με τακτικό προσωπικό γίνεται μέσω ΑΣΕΠ .
Το προσωπικό που προσλαμβάνεται κατά το προηγούμενο εδάφιο υπάγεται στις διατάξεις στις διατάξεις περί απογραφής και ενιαίου μισθολογίου. Το έκτακτο προσωπικό που απαιτείται κάθε φορά για την εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων ή για την εκτέλεση συμβάσεων τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης προσλαμβάνεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας και για όσο χρόνο διαρκεί το εκτελούμενο πρόγραμμα ή η σύμβαση. Για την έκδοση της απόφασης απαιτείται μόνον η απόφαση ένταξης από την αρμόδια αρχή ή η σύμβαση. Οι αμοιβές και τα προσόντα του έκτακτου προσωπικού καθορίζονται από τις ειδικότερες προβλέψεις του κάθε φορά εκτελούμενου προγράμματος ή σύμβασης. Οι προσλαμβανόμενοι κατά τα προηγούμενα εδάφια με συμβάσεις ορισμένου χρόνου θεωρείται ότι καλύπτουν έκτακτες ανάγκες, αποκλειόμενης σε κάθε περίπτωση της μετατροπής των συμβάσεων αυτών σε συμβάσεις αορίστου. Στις ΑΑΕ ΟΤΑ ασκείται κρατική εποπτεία συνιστάμενη σε έλεγχο από την Εθνική Αρχή και σε έλεγχο από το Υπουργείο Οικονομικών.
Δίδεται η δυνατότητα υποκατάστασης των τεχνικών υπηρεσιών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν διαθέτουν τεχνική επάρκεια να συνάπτουν συμβάσεις οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών. Επιπλέον, οι προτεινόμενες διατάξεις έχουν καταρτισθεί υπό το πρίσμα των διατάξεων των άρθρων 3 έως 17 του ν. 4412/2016 και αφού έχει εξασφαλιστεί η συνδρομή των προϋποθέσεων περί οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών. Τούτο δε, συνεπάγεται ότι οι προτεινόμενες διατάξεις περί της δυνατότητας σύναψης σύμβασης άνευ διαγωνιστικής διαδικασίας είναι σύμφωνες κατά το υπερέχον ενωσιακό δίκαιο.
Θέματα Ιθαγένειας
Ρυθμίζονται θέματα Ιθαγένειας και συγκεκριμένα:
- Επανέρχεται η εκδίκαση των ακυρωτικών διαφορών οι οποίες γεννώνται από την προσβολή ατομικών διοικητικών πράξεων που αφορούν την κτήση και την απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας στην αρμοδιότητα των τριμελών διοικητικών εφετείων, στα οποία είχε μεταφερθεί ήδη από το 2010
- Επανέρχεται η υποχρέωση δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των αποφάσεων που διαπιστώνουν την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας, με οποιαδήποτε νομική βάση κτήσης, στο πλαίσιο διασφάλισης της απαιτούμενης διαφάνειας λόγω της δημοσιότητας αυτών όπως ισχύει και για τις λοιπές κατηγορίες κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας.
- Παρέχεται η νομοθετική εξουσιοδότηση στο προϊστάμενο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας να μεταβιβάζει την αρμοδιότητα διενέργειας της ορκωμοσίας των αλλοδαπών που αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια στους προϊσταμένους των υπηρεσιακών μονάδων που υπάγονται στη Διεύθυνση του
- Προσδιορίζεται ως τυπική προϋπόθεση υποβολής αιτήματος για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας από αυτή την κατηγορία των αιτούντων η νόμιμη διαμονή στη χώρα, όπως άλλωστε προβλέπεται και για όλους τους αιτούντες την ελληνική ιθαγένεια με τις λοιπές διατάξεις περί πολιτογράφησης ανεξαρτήτως της ελληνικής ή μη καταγωγής τους.
- Διευκρινίζεται ότι η νομιμότητα διαμονής για τη συγκεκριμένη αυτή κατηγορία δικαιούχων που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα και καταθέτουν σχετικό αίτημα έχει από το έτος 2001 διασφαλιστεί με ρητή διάταξη νόμου (άρθρο 76 παρ. 6 ν. 2910/2001) με βάση την οποία προβλέπεται η χορήγηση ειδικής βεβαίωσης εξάμηνης διάρκειας η οποία επέχει θέση άδειας διαμονής και εργασίας και ανανεώνεται για ισόχρονα διαστήματα έως την έκδοση της σχετικής απόφασης.
Ο νομοθέτης παρέχει τη δυνατότητα απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας από τα ανήλικα με βαριά αναπηρία τέκνα στα οποία έχουν παρασχεθεί υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας εντάσσοντας τα τέκνα αυτά στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του ν.4332/2015 για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας λόγω φοίτησης σε ελληνικό σχολείο.
Αυτό προβλέπει αλλαγές στο "καθεστώς" των μετατάξεων και αποσπάσεων των δημοσίων υπαλλήλων –δηλαδή στο σύστημα της λεγόμενης κινητικότητας. Βασικό σημείο των αλλαγών είναι η "ευθεία σύνδεση" της κινητικότητας με τις διαδικασίες πρόσληψης.
Όπως προβλέπει χαρακτηριστικά η σχετική διάταξη οι φορείς του δημοσίου (Υπουργεία, ΟΤΑ, κλπ) κάθε χρόνο θα "αποστέλλουν στην Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας τα αιτήματά τους για κάλυψη θέσεων με μετάταξη ή απόσπαση, συνοδευόμενα από έκθεση αναφορικά με το υπηρετούν προσωπικό, τις εκτιμώμενες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης και τις τυχόν τρέχουσες διαδικασίες προσλήψεων". Με άλλα λόγια, τα αιτήματα των φορέων για μετατάξεις υπαλλήλων για την κάλυψη των κενών θέσεων τους, θα λαμβάνουν υπόψη και τις ανάγκες για επικείμενες νέες προσλήψεις (λόγω μελλοντικής αποχώρησης-συνταξιοδότης του προσωπικού τους).
Επίσης τονίζεται πως "φορείς υποδοχής οι οποίοι δεν ολοκληρώνουν τις διαδικασίες επιλογής και έκδοσης της απόφασης μετάταξης, για θέσεις κατά κλάδο/ειδικότητα για τις οποίες υπάρχει υποψήφιος που πληροί τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, δεν έχουν τη δυνατότητα υποβολής αιτήματος προσλήψεων στο πλαίσιο του ετησίου προγραμματισμού". Δηλαδή όσοι φορείς δεν "τρέξουν" μέχρι τέλος τη διαδικασία κινητικότητας, δεν θα μπορούν να ζητήσουν την πρόσληψη νέου προσωπικού. Επίσης, φέρνει ανατροπές στην επιλογή προϊσταμένων, στο σύστημα αδειών των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ προβλέπονται διατάξεις ενδυνάμωσης των Αναπτυξιακών Εταιρειών των Δήμων.
Σύνδεση κινητικότητας -προσλήψεων
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το σχέδιο νόμου επιδιώκεται, εν πρώτοις, η υποχρέωση του συνόλου των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης να μετάσχουν στο ψηφιακό οργανόγραμμα χωρίς εξαιρέσεις, είτε μέσω ενδο-διοικητικής κινητικότητας (μετατάξεις-αποσπάσεις) είτε μέσω νέων προσλήψεων.
Ως ημερομηνία έναρξης του νέου συστήματος στελέχωσης των δημοσίων υπηρεσιών ορίζεται η 1η Οκτωβρίου 2020.
Επίσης, με το ν/σ επιδιώκεται ο προσδιορισμός και η οριοθέτηση του προβλήματος της προκαλούμενης υποστελέχωσης των Υπηρεσιών προέλευσης στις περιπτώσεις ολοκλήρωσης διαδικασιών μετάταξης για την πλειοψηφία ή και το σύνολο των υπαλλήλων σε συγκεκριμένους Κλάδους/ειδικότητες.
Εισάγεται για πρώτη φορά στην ελληνική δημόσια διοίκηση ένα σύστημα ολιστικής προσέγγισης του όρου "στελέχωση" αναφορικά με τις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς η κινητικότητα συνδέεται ευθέως με τις διαδικασίες πρόσληψης ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η συνάφεια των σχετικών αιτημάτων των φορέων.
Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η σύντμηση των διαδικασιών κινητικότητας μέσω της υιοθέτησης δύο αντί για τρεις κύκλων κινητικότητας κατ’ έτος:
*Ο πρώτος κύκλος κινητικότητας και η επιτυχής ή μη έκβαση αυτού για κάθε Υπηρεσία, μετεξελίσσεται σε προστάδιο εφαρμογής του ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων στο πλαίσιο διασύνδεσης των δύο διοικητικών σχημάτων ως εργαλείων κάλυψης των λειτουργικών αναγκών κάθε Υπηρεσίας προς εκπλήρωση της αποστολής της.
*Οι υπηρεσίες που για συγκεκριμένους λόγους δεν κατέστη δυνατόν να προσελκύσουν νέους υπαλλήλους, αποκτούν δικαίωμα συμμετοχής σε έναν δεύτερο κύκλο κινητικότητας (περιορισμένου αναφορικά με τους φορείς υποδοχής) προς κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών τους.
Επίσης το ν/σ ορίζει πως στην περίπτωση υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, εφόσον δεν υφίσταται κενή θέση προσωπικού ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, ο υπάλληλος δύναται να μεταταχθεί/μεταφερθεί σε συνιστώμενη προσωποπαγή θέση με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, με παράλληλη δέσμευση της κενής οργανικής θέσης μόνιμου προσωπικού, για όσο χρόνο υφίσταται η προσωποπαγής θέση. Το προσωπικό που ανήκει οργανικά σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού (σ.σ. δήμων) μπορεί να αιτηθεί απόσπαση ή μετάταξη για λόγους υγείας μόνο σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα άλλων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού.
Επιλογή προϊσταμένων
Επίσης, με άλλη διάταξη του ν/σ του ΥΠΕΣ, προβλέπεται πως ως προϊστάμενοι οργανικών μονάδων επιλέγονται υπάλληλοι της κατηγορίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης ή Tεχνολογικής Εκπαίδευσης, εφόσον –μεταξύ άλλων-:
- έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης για ένα έτος τουλάχιστον ή
- έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Διεύθυνσης για τρία τουλάχιστον έτη ή
- είναι κάτοχοι αναγνωρισμένου συναφούς διδακτορικού διπλώματος ή απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Σ.Δ.Δ.Α.) ή κάτοχοι αναγνωρισμένου συναφούς μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, κατέχουν βαθμό Α΄ με πλεονάζοντα χρόνο τουλάχιστον 8 έτη στο βαθμό αυτόν και έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου Τμήματος για 3 έτη τουλάχιστον ή
- κατέχουν το βαθμό Α΄ με πλεονάζοντα χρόνο τουλάχιστον 10 έτη στο βαθμό αυτόν και έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου για 5 έτη τουλάχιστον εκ των οποίων 2 έτη Διεύθυνσης.
Ο ρόλος του ΑΣΕΠ
Στο ίδιο νομοσχέδιο ξεκαθαρίζεται πως είναι αναγκαίο τα Συμβούλια Επιλογής Προσωπικού, τα οποία συγκροτούνται ανά υπουργείο και στα οποία συμμετέχουν δύο μέλη ΑΣΕΠ με τους αναπληρωτές τους, να μην εμπλέκονται και στη διαδικασία διεξαγωγής των δομημένων συνεντεύξεων για την επιλογή των προϊσταμένων Τμήματος των Υπουργείων και λοιπών φορέων της Δημόσιας Διοίκησης.
Άδειες δημοσίων υπαλλήλων
Προβλέπεται ρητά η δυνατότητα χορήγησης άδειας και στους δότες αιμοπεταλίων και αφετέρου προβλέπεται ανώτατο ετήσιο όριο χορήγησης της άδειας αυτής. Προβλέπεται, επίσης, η χορήγηση μίας ημέρας άδειας με αποδοχές στις γυναίκες-υπαλλήλους προκειμένου να υποβληθούν στις εξετάσεις που συνιστούν τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο.
Προτείνεται, η δυνατότητα χορήγησης, επιπλέον άδειας του συνόλου της άδειας των 9 μηνών μέχρι το τέκνο (το οποίο υιοθετήθηκε) να συμπληρώσει την ηλικία των 4 ετών. Στο πλαίσιο της ισότιμης μεταχείρισης των υπαλλήλων ανεξαρτήτως της σχέσης εργασίας τους προβλέπεται ότι στους υπαλλήλους με σχέση ΙΔΟΧ του Δημοσίου χορηγούνται οι άδειες παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των τέκνων τους και η άδεια λόγω ασθένειας των τέκνων που προβλέπονται στον Υπαλληλικό Κώδικα για τους μόνιμους υπαλλήλους σε αναλογία όμως με βάση τη διάρκεια της σύμβασής τους.
Προσλήψεις έκτακτου προσωπικού με αυτεπιστασία
Σε σχέση με τις προσλήψεις έκτακτου προσωπικού για την εκτέλεση έργων με αυτεπιστασία και των υδρονομέων άρδευσης, καθώς και οι προσλήψεις προσωπικού για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών ή εποχικών ή πρόσκαιρων αναγκών με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου της οποίας η διάρκεια δεν υπερβαίνει τους 2, προβλέπεται –με προτεινόμενη διάταξη- ή κατ’ εξαίρεση τους 3 μήνες, προκειμένου περί δημοτικών κατασκηνώσεων ή τους 4 μήνες, προκειμένου περί ναυαγοσωστών ή προσωπικού πυρασφάλειας, μέσα σε συνολικό διάστημα 12 μηνών στους φορείς της αυτοδιοίκησης.
Αξιολόγηση
Με νέα ρύθμιση προβλέπεται πως οι εκθέσεις αξιολόγησης συντάσσονται από τους αρμόδιους αξιολογητές υποχρεωτικά εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους. Η ηλεκτρονική διεξαγωγή της διαδικασίας αξιολόγησης των υπαλλήλων και των προϊστάμενων οργανικών μονάδων διενεργείται μέσω ειδικής πλατφόρμας, που εντάσσεται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου.
Με άλλη διάταξη ρυθμίζεται οριζοντίως για όλους τους μόνιμους και αορίστου χρόνου υπαλλήλους των Υπουργείων και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων που υπηρετούν στους φορείς τους, η νομική υποστήριξη ενώπιον των Δικαστηρίων ή των Δικαστικών Αρχών, σε περίπτωση διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης ή άσκησης ποινικής δίωξης εις βάρος τους για αδικήματα που τους αποδίδεται ότι διέπραξαν κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους.
Ενδυνάμωση της αναπτυξιακής προοπτικής των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Με τις διατάξεις του ιδίου νομοσχεδίου εκσυγχρονίζεται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ανωνύμων αναπτυξιακών εταιρειών.
Συγκεκριμένα καταργούνται οι διατάξεις που έθεταν τις εταιρείες αυτές εκτός του δημοσίου τομέα και ταυτοχρόνως παρέχεται η απαιτούμενη ευελιξία στις εταιρείες αυτές, οι οποίες αποτελούν τους μόνους μοχλούς τοπικής ανάπτυξης.
Ο αναπτυξιακός χαρακτήρας των εταιρειών αυτών αποτυπώνεται με τον πλέον πανηγυρικό τρόπο στους σκοπούς ίδρυσης και ρητά ορίζεται πως οι εταιρείες αυτές λειτουργούν υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και συμπράττουν από κοινού με τους ΟΤΑ στην υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής εντός των περιοχών ευθύνης τους και έχουν ως αντικείμενο την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των ΟΤΑ και των ενώσεών τους, την προώθηση της επιχειρηματικής, οικονομικής και γενικότερα βιώσιμης ανάπτυξης των δήμων και των περιφερειών, καθώς και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων προστασίας του περιβάλλοντος, τη συμμετοχή τους σε αντίστοιχα προγράμματα ή την εφαρμογή πολιτικών σε δημοτικό, διαδημοτικό ή σε ευρύτερο γεωγραφικό χώρο, ανάλογα με τις καταστατικές τους προβλέψεις.
Άλλωστε εξαρχής με την ίδρυση των εταιρειών αυτών, σκοπός του νομοθέτη ήταν και παραμένει σταθερά οι εταιρείες αυτές με την άσκηση των ανωτέρων αυτοδιοικητικών δραστηριοτήτων, αφενός να επιτυγχάνουν αυτοδιοικητικό σκοπό, αφετέρου αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, υπό την έννοια ότι οι κύριοι σκοποί τους δεν σχετίζονται μόνο με συγκεκριμένο ΟΤΑ, αλλά στοχεύουν στην ενίσχυση και υποστήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης γενικώς, δηλαδή όλων των ΟΤΑ της Επικράτειας.
Ασφαλιστική δικλείδα επίτευξης των σκοπών που κατατείνουν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, αποτελεί ο αποκλεισμός συμμετοχής ιδιωτών στο μετοχικό κεφάλαιο και ορίζεται ότι οι ΟΤΑ έχουν πάντοτε την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου.
Το προσωπικό των ΑΑΕ ΟΤΑ διακρίνεται σε τακτικό και έκτακτο. Το τακτικό προσωπικό προσλαμβάνεται για την κάλυψη θέσεων βάσει κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας (ΚΕΥ), που εγκρίνεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων, και με τον οποίο καθορίζονται η εσωτερική διάρθρωση των υπηρεσιών σε Διευθύνσεις, Τμήματα, Αυτοτελή Τμήματα και Αυτοτελή Γραφεία, οι αρμοδιότητες τους και οι θέσεις κατά κατηγορίες και κλάδους προσωπικού. Στον ΚΕΥ προβλέπεται –κατ’ ελάχιστον- η σύσταση Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών. Η στελέχωση των θέσεων με τακτικό προσωπικό γίνεται μέσω ΑΣΕΠ .
Το προσωπικό που προσλαμβάνεται κατά το προηγούμενο εδάφιο υπάγεται στις διατάξεις στις διατάξεις περί απογραφής και ενιαίου μισθολογίου. Το έκτακτο προσωπικό που απαιτείται κάθε φορά για την εκτέλεση αναπτυξιακών προγραμμάτων ή για την εκτέλεση συμβάσεων τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης προσλαμβάνεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας και για όσο χρόνο διαρκεί το εκτελούμενο πρόγραμμα ή η σύμβαση. Για την έκδοση της απόφασης απαιτείται μόνον η απόφαση ένταξης από την αρμόδια αρχή ή η σύμβαση. Οι αμοιβές και τα προσόντα του έκτακτου προσωπικού καθορίζονται από τις ειδικότερες προβλέψεις του κάθε φορά εκτελούμενου προγράμματος ή σύμβασης. Οι προσλαμβανόμενοι κατά τα προηγούμενα εδάφια με συμβάσεις ορισμένου χρόνου θεωρείται ότι καλύπτουν έκτακτες ανάγκες, αποκλειόμενης σε κάθε περίπτωση της μετατροπής των συμβάσεων αυτών σε συμβάσεις αορίστου. Στις ΑΑΕ ΟΤΑ ασκείται κρατική εποπτεία συνιστάμενη σε έλεγχο από την Εθνική Αρχή και σε έλεγχο από το Υπουργείο Οικονομικών.
Δίδεται η δυνατότητα υποκατάστασης των τεχνικών υπηρεσιών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν διαθέτουν τεχνική επάρκεια να συνάπτουν συμβάσεις οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών. Επιπλέον, οι προτεινόμενες διατάξεις έχουν καταρτισθεί υπό το πρίσμα των διατάξεων των άρθρων 3 έως 17 του ν. 4412/2016 και αφού έχει εξασφαλιστεί η συνδρομή των προϋποθέσεων περί οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών. Τούτο δε, συνεπάγεται ότι οι προτεινόμενες διατάξεις περί της δυνατότητας σύναψης σύμβασης άνευ διαγωνιστικής διαδικασίας είναι σύμφωνες κατά το υπερέχον ενωσιακό δίκαιο.
Θέματα Ιθαγένειας
Ρυθμίζονται θέματα Ιθαγένειας και συγκεκριμένα:
- Επανέρχεται η εκδίκαση των ακυρωτικών διαφορών οι οποίες γεννώνται από την προσβολή ατομικών διοικητικών πράξεων που αφορούν την κτήση και την απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας στην αρμοδιότητα των τριμελών διοικητικών εφετείων, στα οποία είχε μεταφερθεί ήδη από το 2010
- Επανέρχεται η υποχρέωση δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των αποφάσεων που διαπιστώνουν την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας, με οποιαδήποτε νομική βάση κτήσης, στο πλαίσιο διασφάλισης της απαιτούμενης διαφάνειας λόγω της δημοσιότητας αυτών όπως ισχύει και για τις λοιπές κατηγορίες κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας.
- Παρέχεται η νομοθετική εξουσιοδότηση στο προϊστάμενο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας να μεταβιβάζει την αρμοδιότητα διενέργειας της ορκωμοσίας των αλλοδαπών που αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια στους προϊσταμένους των υπηρεσιακών μονάδων που υπάγονται στη Διεύθυνση του
- Προσδιορίζεται ως τυπική προϋπόθεση υποβολής αιτήματος για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας από αυτή την κατηγορία των αιτούντων η νόμιμη διαμονή στη χώρα, όπως άλλωστε προβλέπεται και για όλους τους αιτούντες την ελληνική ιθαγένεια με τις λοιπές διατάξεις περί πολιτογράφησης ανεξαρτήτως της ελληνικής ή μη καταγωγής τους.
- Διευκρινίζεται ότι η νομιμότητα διαμονής για τη συγκεκριμένη αυτή κατηγορία δικαιούχων που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα και καταθέτουν σχετικό αίτημα έχει από το έτος 2001 διασφαλιστεί με ρητή διάταξη νόμου (άρθρο 76 παρ. 6 ν. 2910/2001) με βάση την οποία προβλέπεται η χορήγηση ειδικής βεβαίωσης εξάμηνης διάρκειας η οποία επέχει θέση άδειας διαμονής και εργασίας και ανανεώνεται για ισόχρονα διαστήματα έως την έκδοση της σχετικής απόφασης.
Ο νομοθέτης παρέχει τη δυνατότητα απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας από τα ανήλικα με βαριά αναπηρία τέκνα στα οποία έχουν παρασχεθεί υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας εντάσσοντας τα τέκνα αυτά στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του ν.4332/2015 για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας λόγω φοίτησης σε ελληνικό σχολείο.
