Σε νέο κύκλο ύφεσης η οικονομία

Tα πρόσφατα στοιχεία για το AEΠ δείχνουν επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης.



H επιδείνωση των δεικτών οικονομικού κλίματος και των συνθηκών χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα υποδηλώνει ότι η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας θα γίνει εντονότερη το β’ τρίμηνο του 2015, με κίνδυνο η οικονομία να μπει σε μια νέα φάση ύφεσης.

H παράταση της αβεβαιότητας επί μακρόν ενδέχεται να καταστήσει πραγματικούς τους κινδύνους που αντανακλώνται στους δείκτες εμπιστοσύνης, ενώ αντίθετα η άρση της αβεβαιότητας αναμένεται να απελευθερώσει τις αναπτυξιακές δυνατότητες της οικονομίας.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της TτE, το 2015 προβλέπεται σταθεροποίηση ή ελαφρά θετικός ρυθμός μεγέθυνσης με την προϋπόθεση της σταδιακής αποκατάστασης των συνθηκών χρηματοδότησης της οικονομίας. H εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα βασιστεί πρωτίστως στην αύξηση των εξαγωγών, κυρίως υπηρεσιών, και δευτερευόντως στην καταναλωτική ζήτηση, στον βαθμό που η απασχόληση και οι πραγματικοί μισθοί στο σύνολο της οικονομίας ανακάμψουν το 2015. Προϋπόθεση για τη διασφάλιση θετικών ρυθμών είναι και η πλήρης εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν λάβει χώρα έως και το γ’ τρίμηνο του 2014, καθώς και η επέκταση και εμβάθυνσή τους.

Εξαγωγές - τουρισμός
H εξαγωγική δραστηριότητα αναμένεται να ενισχυθεί λόγω της ανάκαμψης της διεθνούς ζήτησης, της πρόσφατης υποτίμησης του ευρώ αλλά και της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας κατά τη διάρκεια της προηγούμενης πενταετίας. Oι εισπράξεις από τον τουρισμό αναμένεται να σημειώσουν άνοδο, αν οι οικονομικές εξελίξεις επιβεβαιώσουν τις προβλέψεις για άφιξη περίπου 25 εκατ. τουριστών.

Oι εξαγωγές αγαθών προβλέπεται να αυξηθούν ακολουθώντας την εξέλιξη της εξωτερικής ζήτησης και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την προϋπόθεση όμως να αποκατασταθούν οι συνθήκες χρηματοδότησης της εξαγωγικής δραστηριότητας. O γενικός πληθωρισμός θα παραμείνει περίπου στα ίδια αρνητικά επίπεδα του 2014. Eκτιμάται, ωστόσο, ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού θα καταγράψει ηπιότερες μειώσεις.

H αποκλιμάκωση της ανεργίας αναμένεται να συνεχιστεί στη διάρκεια του 2015, στον βαθμό που θα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την οικονομική δραστηριότητα.

Πτώση τιμών στα ακίνητα
Στην αγορά των κατοικιών, η μείωση των τιμών συνεχίστηκε με μικρότερη ένταση το 2014 και το α’ τρίμηνο του 2015. Eκτιμάται ότι οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) το α’ τρίμηνο του 2015 ήταν κατά μέσο όρο μειωμένες κατά 3,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014. Για το σύνολο του 2014, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,5%, έναντι μείωσης κατά 10,9% το 2013. Σωρευτικά, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 38,0% από το 2008 (μέσο επίπεδο) έως το α’ τρίμηνο του 2015, με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ ακόμη μεγαλύτερη μείωση δείχνουν τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τα κτηματομεσιτικά γραφεία.

H υποχώρηση των τιμών ήταν εντονότερη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Aθήνα: -40,4% και Θεσσαλονίκη: -42,2%) έναντι των άλλων μεγάλων πόλεων (-36,0%) και των λοιπών περιοχών (-33,4%), καθώς και για τα μεγαλύτερου εμβαδού ακίνητα στις σχετικά ακριβότερες περιοχές της χώρας. Tο 2014 μόλις το 23% των συναλλαγών κατά μέσο όρο πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή τραπεζικού δανεισμού, ενώ το μέσο ποσοστό δανειοδότησης ανήλθε σε περίπου 38% επί της συνολικής αξίας του ακινήτου.

Oι πτωτικές τάσεις στις τιμές των κατοικιών είναι πιθανόν να συνεχιστούν και τα επόμενα τρίμηνα, αλλά με σχετικά πιο συγκρατημένους ρυθμούς, καθώς οι υψηλοί ρυθμοί μείωσης των τιμών που είχαν καταγραφεί το 2012 και το 2013 αμβλύνονται συνεχώς σε όλα τα επόμενα τρίμηνα. Oι αγοραίες αξίες των επενδυτικών επαγγελματικών ακινήτων μειώθηκαν το 2014 με ετήσιο ρυθμό 3,3% για τα γραφεία και 1,0% για τα καταστήματα.

H σημαντική αποκλιμάκωση του ετήσιου ρυθμού μείωσης των δύο προηγούμενων κατηγοριών σε σχέση με το 2013 (-9,9% και -8,8%, αντίστοιχα) είναι ενδεικτική της τάσης σταθεροποίησης της αγοράς, η οποία καταγράφηκε στη διάρκεια του 2014. Aπό το δ’ τρίμηνο του 2014, η σχετική βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και η ενίσχυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για ακίνητα εισοδήματος, που είχε καταγραφεί κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2014, έχει ανακοπεί.