Οχι Κομισιόν στον Σόιμπλε

Εισήγηση για επεκτατική δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη και ταυτόχρονα διευκόλυνση σε Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, ώστε να απομακρυνθεί από τον βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντά τους η προοπτική επιβολής κυρώσεων για υπερβολικά ελλείμματα.


Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έρχεται στο παρά πέντε και η οποία πολύ δύσκολα θα κατευνάσει την πλειοψηφία των ψηφοφόρων στην Ιταλία, που είναι έτοιμη στο δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου να αποδοκιμάσει τον πρωθυπουργό Μ. Ρέντζι και να ενισχύσει τη δυναμική εξουσίας που έχει το Αντισυστημικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο. Πολύ δύσκολα επίσης θα σταθεροποιήσει την κυβέρνηση μειοψηφίας του Λαϊκού Κόμματος υπό τον Ραχόι στην Ισπανία, που από τις πρώτες ημέρες της θητείας της δυσκολεύεται να νομοθετήσει στη Βουλή.

Πολύ λίγο πολύ αργά για να ανατραπούν οι αποσταθεροποιητικές δυναμικές στην Ιταλία και στην Ιβηρική, αλλά σε κάθε περίπτωση τολμηρή η στάση της Κομισιόν απέναντι στο Βερολίνο και πιο συγκεκριμένα τον Σόιμπλε, τον οποίο σχεδόν προκαλεί ανοικτά.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας από τα τέλη Αυγούστου μέχρι και σήμερα υπενθυμίζει σε τακτά χρονικά διαστήματα ότι η Κομισιόν είναι πολύ χαλαρή στην εποπτεία εφαρμογής των Συνθηκών και πιο συγκεκριμένα του Συμφώνου Σταθερότητας, καθώς διαμορφώνει τη στάση της με πολιτικούς συμψηφισμούς και συμβιβασμούς, αντί να ενεργοποιήσει τις προβλεπόμενες κυρώσεις.

Έτσι ο Σόιμπλε επαναλαμβάνει σταθερά την πρόταση για αφαίρεση από την Κομισιόν της εποπτείας της τήρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και υπαγωγή της στον ESM, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, επικεφαλής του οποίου είναι ο Κλάους Ρέγκλιγκ. Προφανώς σε αντίθεση με την Κομισιόν, ο ESM θα ενεργοποιεί τις κυρώσεις με αυτοματισμούς αλγορίθμων.

Το τελευταίο διάστημα έτεινε να διαμορφωθεί ένα σκηνικό όπου, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση την Ιταλία, η Κομισιόν βρισκόταν σε διασταυρούμενα πυρά, καθώς από τη μια μεριά δεχόταν δημόσιες παραινέσεις μέχρι και μομφές του Σόιμπλε για πλημμελή άσκηση του ρόλου της και από την άλλη δεχόταν τη δυσαρέσκεια όλων των χωρών που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ήταν παραβατικές ως προς το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Μόνον με τα παραπάνω δεδομένα θα μπορέσουμε να προσμετρήσουμε το πραγματικό ειδικό βάρος μιας τοποθέτησης που εκ πρώτης όψεως θυμίζει το βρετανικό απόφθεγμα πολύ λίγο, πολύ αργά.

Αυτό που δεν έχει καταστεί σαφές είναι το ακριβές στίγμα και μήνυμα της θέσης του Σόιμπλε για αυστηροποίηση του ελέγχου της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας: Ο παλαίμαχος πολιτικός δεν είναι δυνατόν να αγνοεί ότι η τοποθέτησή του είναι σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης με τη χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιθυμούν ο Νότος και η Γαλλία.

Τι είναι λοιπόν η πρόταση Σόιμπλε; Εξυπηρετεί εσωτερικές ενδοπαραταξιακές σκοπιμότητες, με τον υπουργό Οικονομικών στον πάγιο ρόλο του να καθησυχάζει τους σκληρούς της Χριστιανοδημοκρατίας και τους Βαυαρούς Χριστιανοσοσιαλιστές του Ζεεχόφερ;

’Η αποτελεί τακτικό διαπραγματευτικό ελιγμό απέναντι στην πίεση για χαλάρωση με μια πρόταση αυστηροποίησης της λιτότητας, η οποία ως δαμόκλειος σπάθη θα συμβάλει ώστε να παραταθεί το σημερινό status quo;

Προφανώς όλα τα παραπάνω τα έχουν υπόψη τους οι Γιούνκερ - Μοσκοβισί: Με την απόφασή τους να ζητήσουν λιγότερη λιτότητα, πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και να διευκολύνουν τους παραβάτες της Δημοσιονομικής Πειθαρχίας υποβάλλουν τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας σε ένα τεστ πολιτικής αξιοπιστίας, κατά πόσον δηλαδή διαθέτει εντός της Ευρωζώνης τους αναγκαίους συσχετισμούς για να προωθήσει την υλοποίηση της πρότασής του.

Τούτων λεχθέντων όλα τα παραπάνω, η μονομαχία δηλαδή Σόιμπλε - Κομισιόν κινδυνεύουν τους επόμενους μήνες να επισκιασθούν από τις εκλογικές ανατροπές στην Ευρώπη και να καταγραφούν από τον ιστορικό του μέλλοντος ως ασκήσεις επί χάρτου που δεν μπόρεσαν να επηρεάσουν δρομολογημένες εξελίξεις και ανατροπές.

Τολμηρή στάση
Πολύ λίγο πολύ αργά για να ανατραπούν οι αποσταθεροποιητικές δυναμικές στην Ιταλία και στην Ιβηρική αλλά, σε κάθε περίπτωση, τολμηρή η στάση της Κομισιόν απέναντι στο Βερολίνο και πιο συγκεκριμένα τον Σόιμπλε, τον οποίο σχεδόν προκαλεί ανοικτά.