Σε μια κανονική χώρα, με ομαλές συνθήκες ζωής, ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και μια οικονομία που αν δεν είναι ευημερούσα είναι τουλάχιστον βιώσιμη, ο εργασιακός μεσαίωνας δεν έχει θέση.
Προ κρίσης η Ελλάδα ζούσε πράγματι πάνω από τις δυνατότητές της, όχι σήμερα όπως μας κουνάει το χέρι και μας επικρίνει ο κ. Σόιμπλε. Τότε οι επιχειρήσεις είχαν κέρδη, οι επιχειρηματίες έβγαζαν λεφτά, κάποιοι επανεπένδυαν την κερδοφορία τους και μαζί μ’ αυτούς ευημερούσαν και οι εργαζόμενοι.
Είτε ήταν «φούσκα» είτε όχι -γιατί υπήρχαν και κλάδοι που πράγματι είχαν τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης- οι μισθοί ήταν εξαιρετικά ικανοποιητικοί και το μόνο που ενδιέφερε τους υπαλλήλους ήταν η νέα συλλογική σύμβαση και πόση θα ήταν η αύξηση ή τα επιδόματα που θα έπαιρναν. Τότε είχαν νόημα και οι συνδικαλιστές, δυστυχώς, όμως, οι «επαγγελματίες» ευθύνονται εν μέρει και για το τέλος της εργασίας, όπως την ξέραμε.
Οι αποκαλύψεις που κάνει σήμερα η «Ημερησία» για τις απαιτήσεις των δανειστών σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις, δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει περάσει πλέον στην απέναντι όχθη. Κατακτήσεις δεκαετιών καταρρίπτονται, οι εργαζόμενοι ζουν ή πρόκειται να ζήσουν ακόμη χειρότερες ημέρες και σίγουρα δεν ευθύνεται γι’ αυτό μόνον η επιχείρηση που εργάζονται. Αλλωστε, η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα έχει διαλυθεί και όσοι αντέχουν, δύσκολα θα κρατηθούν εν ζωή στην επόμενη μεγάλη κρίση.
Ευέλικτες μορφές εργασίας, μισά ωράρια για μισούς μισθούς, δουλειά με 100 ευρώ τον μήνα, διαθεσιμότητα, mini jobs και άλλα δραματικά έχουν έρθει και στη χώρα μας συνθέτοντας έναν απίστευτο εργασιακό μεσαίωνα και αποτυπώνοντας την κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική οικονομία. Μια κατάσταση που δεν είναι... Black Friday στα εργασιακά θέματα, αλλά ένα μόνιμο «μαύρο» τοπίο που επεκτείνεται παντού.
Το ζήτημα είναι αν ο εργασιακός μεσαίωνας είναι αναστρέψιμος. Αν μπορεί μετά από κάποια χρόνια η Ελλάδα να επιστρέψει σε μια κανονικότητα. Κάτι που σημαίνει ευημερούσες επιχειρήσεις, σταθερές θέσεις εργασίας, μισθοί που θα ανταποκρίνονται στην εργασία που παράγουν οι υπάλληλοι, αλλά και θα καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες των οικογενειών. Και βεβαίως, ένα ισχυρό ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο θα βασίζεται σε εισφορές από εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης.
Η μείωση της ανεργίας είναι η μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα, όμως, δεν πρέπει να γίνει σε βάρος των εργασιακών σχέσεων. Δεν μιλάμε για συνδικαλιστικές υπερβολές για αυξήσεις 20% ετησίως που ζητούσαν σε κάποιους κλάδους.
Μιλάμε για κανονικότητα στον χώρο εργασίας κι όχι για «ανώμαλες» καταστάσεις που δεν θα κάνουν καλό σε κανέναν. Ούτε στους εργαζόμενους, ούτε στις επιχειρήσεις, ούτε στα Ταμεία, ούτε στην πραγματική οικονομία. Απαιτείται μεγάλη προσοχή, ώστε οι όποιες μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά να μην οδηγήσουν σε πλήρη απορύθμιση με απρόβλεπτες συνέπειες.