Βραδυφλεγή "βόμβα" στην εκτέλεση του κρατικού Προϋπολογισμού όχι μόνο φέτος αλλά και του χρόνου έχει τοποθετήσει η κυβέρνηση.
Αυτή προέρχεται από τις δαπάνες για τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων. Και αυτό γιατί αυξάνονται με ρυθμό 4,5% –όπως αποκαλύπτουν τα τελευταία στοιχεία του ΥΠΟΙΚ για το 8μηνο του 2018– έναντι 3,5% που προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο ως ετήσιο ρυθμό αύξησης των εν λόγω δαπανών.
Με άλλα λόγια, η απόκλιση μεταξύ στόχου και υλοποίησης εκτέλεσης του Προϋπολογισμού (στο 8μηνο του 2018) σε αυτό το πεδίο ανέρχεται γύρω στο 1/4. Πυροδότης της μεγαλύτερης εκ της αναμενόμενης αύξησης των μισθολογικών δαπανών φαίνεται πως είναι η μεγάλη αύξηση των προσλήψεων των συμβασιούχων και η οριακή, αλλά, σταθερή πλέον αύξηση των προσλήψεων μονίμου προσωπικού. Μεταξύ Αυγούστου 2017 και Αυγούστου 2018, οι συμβασιούχοι αυξήθηκαν κατά 17,5%, ενώ οι μόνιμοι κατά 0,08%.
Ειδικά οι προσλήψεις συμβασιούχων, κάθε άλλο παρά τυχαίες μπορεί να θεωρηθούν σύμφωνα με όσα στηρίζουν στελέχη της αντιπολίτευσης– σε συνθήκες όπου η χώρα εισέρχεται σε ένα έτος (2019) κατά το οποίο είναι προγραμματισμένες τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις.
Σημάδια αποκλίσεων
Ωστόσο, η διαφαινόμενη πολιτική προσλήψεων της κυβέρνησης ενδέχεται να ναρκοθετήσει την περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή –όπως αυτή έχει συμφωνηθεί από την ίδια με τους θεσμούς– ιδίως έως το 2022.
Με άλλα λόγια, αν η παρατηρούμενη έως τώρα απόκλιση στη μισθολογική δαπάνη συνεχισθεί έως τέλος του τρέχοντος έτους, τότε μάλλον πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο το ενδεχόμενο να παραβιασθεί το ανώτατο πλαφόν του Μεσοπρόθεσμου για τη μισθολογική δαπάνη της γενικής κυβέρνησης, όπως φοβούνται κύκλοι του ΓΛΚ.
Συγκεκριμένα, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής προβλέπει πως οι αμοιβές στο Δημόσιο δεν πρέπει να ξεπεράσουν φέτος το 9,3% του ΑΕΠ.
Αλλά αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον οι σχετικές δημόσιες δαπάνες αυξηθούν σε ετήσια βάση κατά 3,5%.
Αν αυξηθούν με ρυθμό μεγαλύτερο από τον προαναφερθέντα –όπως ήδη συμβαίνει σύμφωνα με τα στοιχεία του ίδιου του ΥΠΟΙΚ–, αλλά και το ΑΕΠ δεν καταστεί υψηλότερο από εκείνο των επισήμων προβλέψεων, τότε θα καταστούν υψηλότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με εκείνες που προβλέπονται στο Μεσοπρόθεσμο.
Η απόκλιση εντοπίζεται κυρίως στις μισθολογικές δαπάνες στα Νομικά Πρόσωπα της Κεντρικής Κυβέρνησης (6,2%), αλλά και στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (7,9%).
"Σήμα" για τους "θεσμούς"
Αν επαληθευθεί το παραπάνω σενάριο, θα χτυπήσει "κόκκινο" στα μάτια των "θεσμών". Και αυτό για δύο λόγους.
Κατά πρώτον, μία απόκλιση σε ένα τόσο κομβικό πεδίο του κρατικού Προϋπολογισμού –όπως αυτό της μισθολογικής δαπάνης– ενδέχεται να οδηγήσει σε απόκλιση και σε σχέση με τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Και αυτό, μάλιστα, τη στιγμή που η κυβέρνηση υποστηρίζει πως μπορεί να ξεπεράσει αυτόν τον στόχο, ακόμα και χωρίς τις περικοπές των συντάξεων το 2019, αλλά και μετά από αυτό.
Κατά δεύτερον, το νέο Μεσοπρόθεσμο (Ιούνιος 2018) προβλέπει υψηλότερα ανώτατα πλαφόν στη μισθολογική δαπάνη σε σχέση με το προηγούμενο (Ιούνιος 2017).
Συγκεκριμένα, τα νεότερα πλαφόν της εν λόγω δαπάνης ανέρχονται σε 9,3% του ΑΕΠ για το 2018 και 9,2% για το 2019. Αντίθετα, τα προηγούμενα ανώτατα πλαφόν ανέρχονταν σε 8,9% του ΑΕΠ για το 2018 και 8,7% του ΑΕΠ για το 2019. Με άλλα λόγια, αν και οι "θεσμοί" έδειξαν πιο "γενναιόδωροι" απέναντι στην κυβέρνηση σε σχέση με τα κονδύλια τα οποία μπορεί να διαθέσει για αμοιβές υπαλλήλων, εκείνη φαίνεται πως "καταχράται" αυτήν τη γενναιοδωρία, αυξάνοντάς τα ακόμα περισσότερο.
Νέα τρίμηνη παράταση για την "απολιτικοποίηση" του Δημοσίου
Άλλη μία –τρίμηνη, αυτήν τη φορά– παράταση θα λάβει η "αποκομματικοποίηση" της δημόσιας διοίκησης. Και αυτό γιατί η ολοκλήρωση της "αντικειμενικής" –καθώς σε αυτήν εμπλέκεται και ο ΑΣΕΠ– διαδικασίας επιλογής πάσης φύσεως προϊσταμένων στο Δημόσιο μεταφέρεται ατύπως ως όλο για τον Μάρτιο του 2019, αντί για τον Δεκέμβριο του 2018.
Με άλλα λόγια, αναμένεται να ολοκληρωθεί με τρεις μήνες καθυστέρηση σε σχέση με τις δεσμεύσεις τις οποίες έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μεταμνημονιακών υποχρεώσεών της. Πιο συγκεκριμένα, πληροφορημένες πηγές στην κυβέρνηση αναφέρουν πως:
- Η επιλογή όλων των 69 νέων γενικών γραμματέων στα υπουργεία – η οποία αποτελεί το "κλειδί" της όλης διαδικασίας είναι εξαιρετικά δύσκολο έχει ολοκληρωθεί έως τέλος του προσεχούς Δεκεμβρίου, όπως είχε δεσμευθεί η κυβέρνηση απέναντι στους "θεσμούς".
Αντίθετα, αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Ιανουάριο ή ακόμα και Φεβρουάριο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες.
- Την ίδια στιγμή, για τις αρχές του επόμενου έτους, μεταφέρεται και η τοποθέτηση όλων των, περίπου, 600 νέων διευθυντών. Αντίθετα, το μεταμνημονιακό πρόγραμμα προέβλεπε πως αυτό έπρεπε να έχει γίνει έως τον Δεκέμβριο. Οι κοντά 460 εξ αυτών αναμένεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, παρ' όλη τη συνολική καθυστέρηση, να τοποθετούν έως τέλος του χρόνου, καθώς έχουν ήδη εκδοθεί οι σχετικές προκηρύξεις. Οι υπόλοιποι, όμως, περίπου 140 νέοι διευθυντές αναμένεται να τοποθετηθούν στις αρχές του επομένου έτους, δηλαδή με καθυστέρηση έως και 1-2 μηνών σε σχέση με τον στόχο.
- Συνολικά, η επιλογή των νέων προϊσταμένων (τμηματαρχών) μεταφέρεται για τον Μάρτιο του 2019 ή και ακόμα αργότερα. Ωστόσο, το μεταμνημονιακό πρόγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας τον Δεκέμβριο.
Αν και οι ρυθμοί επιλογής των προϊσταμένων είναι πιο γρήγοροι σε σχέση με εκείνους όλων των άλλων ανωτέρων στελεχών (γραμματέων, γενικών διευθυντών, διευθυντών), το πλήθος τους το οποίο αγγίζει κοντά στους 4.000 είναι εκείνο το οποίο θα οδηγήσει σε μία καθυστέρηση στους σχετικούς ρυθμούς. Εμπόδιο στην ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας θα μπορούσε να γίνουν ενδεχόμενες πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον ερχόμενο Μάρτιο. Και αυτό γιατί από τη στιγμή της προκήρυξής τους μέχρι τη στιγμή της διεξαγωγής τους θα παγώσει κάθε υπηρεσιακή μεταβολή.
- Αντίθετα, οι 90 νέοι γενικοί διευθυντές έχουν ήδη τοποθετηθεί στη θέση τους. Με άλλα λόγια, σ' αυτό το πεδίο, η κυβέρνηση κινήθηκε εντός των στόχων, τους οποίους είχε αναλάβει απέναντι στους "θεσμούς".
Αυτή προέρχεται από τις δαπάνες για τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων. Και αυτό γιατί αυξάνονται με ρυθμό 4,5% –όπως αποκαλύπτουν τα τελευταία στοιχεία του ΥΠΟΙΚ για το 8μηνο του 2018– έναντι 3,5% που προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο ως ετήσιο ρυθμό αύξησης των εν λόγω δαπανών.
Με άλλα λόγια, η απόκλιση μεταξύ στόχου και υλοποίησης εκτέλεσης του Προϋπολογισμού (στο 8μηνο του 2018) σε αυτό το πεδίο ανέρχεται γύρω στο 1/4. Πυροδότης της μεγαλύτερης εκ της αναμενόμενης αύξησης των μισθολογικών δαπανών φαίνεται πως είναι η μεγάλη αύξηση των προσλήψεων των συμβασιούχων και η οριακή, αλλά, σταθερή πλέον αύξηση των προσλήψεων μονίμου προσωπικού. Μεταξύ Αυγούστου 2017 και Αυγούστου 2018, οι συμβασιούχοι αυξήθηκαν κατά 17,5%, ενώ οι μόνιμοι κατά 0,08%.
Ειδικά οι προσλήψεις συμβασιούχων, κάθε άλλο παρά τυχαίες μπορεί να θεωρηθούν σύμφωνα με όσα στηρίζουν στελέχη της αντιπολίτευσης– σε συνθήκες όπου η χώρα εισέρχεται σε ένα έτος (2019) κατά το οποίο είναι προγραμματισμένες τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις.
Σημάδια αποκλίσεων
Ωστόσο, η διαφαινόμενη πολιτική προσλήψεων της κυβέρνησης ενδέχεται να ναρκοθετήσει την περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή –όπως αυτή έχει συμφωνηθεί από την ίδια με τους θεσμούς– ιδίως έως το 2022.
Με άλλα λόγια, αν η παρατηρούμενη έως τώρα απόκλιση στη μισθολογική δαπάνη συνεχισθεί έως τέλος του τρέχοντος έτους, τότε μάλλον πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο το ενδεχόμενο να παραβιασθεί το ανώτατο πλαφόν του Μεσοπρόθεσμου για τη μισθολογική δαπάνη της γενικής κυβέρνησης, όπως φοβούνται κύκλοι του ΓΛΚ.
Συγκεκριμένα, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής προβλέπει πως οι αμοιβές στο Δημόσιο δεν πρέπει να ξεπεράσουν φέτος το 9,3% του ΑΕΠ.
Αλλά αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον οι σχετικές δημόσιες δαπάνες αυξηθούν σε ετήσια βάση κατά 3,5%.
Αν αυξηθούν με ρυθμό μεγαλύτερο από τον προαναφερθέντα –όπως ήδη συμβαίνει σύμφωνα με τα στοιχεία του ίδιου του ΥΠΟΙΚ–, αλλά και το ΑΕΠ δεν καταστεί υψηλότερο από εκείνο των επισήμων προβλέψεων, τότε θα καταστούν υψηλότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με εκείνες που προβλέπονται στο Μεσοπρόθεσμο.
Η απόκλιση εντοπίζεται κυρίως στις μισθολογικές δαπάνες στα Νομικά Πρόσωπα της Κεντρικής Κυβέρνησης (6,2%), αλλά και στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (7,9%).
"Σήμα" για τους "θεσμούς"
Αν επαληθευθεί το παραπάνω σενάριο, θα χτυπήσει "κόκκινο" στα μάτια των "θεσμών". Και αυτό για δύο λόγους.
Κατά πρώτον, μία απόκλιση σε ένα τόσο κομβικό πεδίο του κρατικού Προϋπολογισμού –όπως αυτό της μισθολογικής δαπάνης– ενδέχεται να οδηγήσει σε απόκλιση και σε σχέση με τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Και αυτό, μάλιστα, τη στιγμή που η κυβέρνηση υποστηρίζει πως μπορεί να ξεπεράσει αυτόν τον στόχο, ακόμα και χωρίς τις περικοπές των συντάξεων το 2019, αλλά και μετά από αυτό.
Κατά δεύτερον, το νέο Μεσοπρόθεσμο (Ιούνιος 2018) προβλέπει υψηλότερα ανώτατα πλαφόν στη μισθολογική δαπάνη σε σχέση με το προηγούμενο (Ιούνιος 2017).
Συγκεκριμένα, τα νεότερα πλαφόν της εν λόγω δαπάνης ανέρχονται σε 9,3% του ΑΕΠ για το 2018 και 9,2% για το 2019. Αντίθετα, τα προηγούμενα ανώτατα πλαφόν ανέρχονταν σε 8,9% του ΑΕΠ για το 2018 και 8,7% του ΑΕΠ για το 2019. Με άλλα λόγια, αν και οι "θεσμοί" έδειξαν πιο "γενναιόδωροι" απέναντι στην κυβέρνηση σε σχέση με τα κονδύλια τα οποία μπορεί να διαθέσει για αμοιβές υπαλλήλων, εκείνη φαίνεται πως "καταχράται" αυτήν τη γενναιοδωρία, αυξάνοντάς τα ακόμα περισσότερο.
Νέα τρίμηνη παράταση για την "απολιτικοποίηση" του Δημοσίου
Άλλη μία –τρίμηνη, αυτήν τη φορά– παράταση θα λάβει η "αποκομματικοποίηση" της δημόσιας διοίκησης. Και αυτό γιατί η ολοκλήρωση της "αντικειμενικής" –καθώς σε αυτήν εμπλέκεται και ο ΑΣΕΠ– διαδικασίας επιλογής πάσης φύσεως προϊσταμένων στο Δημόσιο μεταφέρεται ατύπως ως όλο για τον Μάρτιο του 2019, αντί για τον Δεκέμβριο του 2018.
Με άλλα λόγια, αναμένεται να ολοκληρωθεί με τρεις μήνες καθυστέρηση σε σχέση με τις δεσμεύσεις τις οποίες έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μεταμνημονιακών υποχρεώσεών της. Πιο συγκεκριμένα, πληροφορημένες πηγές στην κυβέρνηση αναφέρουν πως:
- Η επιλογή όλων των 69 νέων γενικών γραμματέων στα υπουργεία – η οποία αποτελεί το "κλειδί" της όλης διαδικασίας είναι εξαιρετικά δύσκολο έχει ολοκληρωθεί έως τέλος του προσεχούς Δεκεμβρίου, όπως είχε δεσμευθεί η κυβέρνηση απέναντι στους "θεσμούς".
Αντίθετα, αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Ιανουάριο ή ακόμα και Φεβρουάριο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες.
- Την ίδια στιγμή, για τις αρχές του επόμενου έτους, μεταφέρεται και η τοποθέτηση όλων των, περίπου, 600 νέων διευθυντών. Αντίθετα, το μεταμνημονιακό πρόγραμμα προέβλεπε πως αυτό έπρεπε να έχει γίνει έως τον Δεκέμβριο. Οι κοντά 460 εξ αυτών αναμένεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, παρ' όλη τη συνολική καθυστέρηση, να τοποθετούν έως τέλος του χρόνου, καθώς έχουν ήδη εκδοθεί οι σχετικές προκηρύξεις. Οι υπόλοιποι, όμως, περίπου 140 νέοι διευθυντές αναμένεται να τοποθετηθούν στις αρχές του επομένου έτους, δηλαδή με καθυστέρηση έως και 1-2 μηνών σε σχέση με τον στόχο.
- Συνολικά, η επιλογή των νέων προϊσταμένων (τμηματαρχών) μεταφέρεται για τον Μάρτιο του 2019 ή και ακόμα αργότερα. Ωστόσο, το μεταμνημονιακό πρόγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας τον Δεκέμβριο.
Αν και οι ρυθμοί επιλογής των προϊσταμένων είναι πιο γρήγοροι σε σχέση με εκείνους όλων των άλλων ανωτέρων στελεχών (γραμματέων, γενικών διευθυντών, διευθυντών), το πλήθος τους το οποίο αγγίζει κοντά στους 4.000 είναι εκείνο το οποίο θα οδηγήσει σε μία καθυστέρηση στους σχετικούς ρυθμούς. Εμπόδιο στην ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας θα μπορούσε να γίνουν ενδεχόμενες πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον ερχόμενο Μάρτιο. Και αυτό γιατί από τη στιγμή της προκήρυξής τους μέχρι τη στιγμή της διεξαγωγής τους θα παγώσει κάθε υπηρεσιακή μεταβολή.
- Αντίθετα, οι 90 νέοι γενικοί διευθυντές έχουν ήδη τοποθετηθεί στη θέση τους. Με άλλα λόγια, σ' αυτό το πεδίο, η κυβέρνηση κινήθηκε εντός των στόχων, τους οποίους είχε αναλάβει απέναντι στους "θεσμούς".
