Συνολικά δεκατέσσερις παρεμβάσεις στήριξης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα έναντι του κορονοϊού προβλέπουν οι δύο διαδοχικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου τις οποίες εξέδωσε στις 11 και 14 του τρέχοντος μηνός η κυβέρνηση
Αυτές είναι οι ακόλουθες:
1. Θεσπίζεται "μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων", ο οποίος θα περιλαμβάνει μέτρα οικονομικής στήριξης, αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ασφαλιστικής κάλυψης, έκτακτων επιδομάτων και επιταγών κατάρτισης προς τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που έκλεισαν με κυβερνητική απόφαση.
2. Ειδική διαδικασία (με απόφαση του διοικητή κάθε μονάδας) για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους γονείς μαθητών έως 15 ετών (σ.σ. έως 10/4/2020 σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις) στον τομέα της ενέργειας, ύδρευσης και προμήθειας καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού.
3. Έκτακτη διαδικασία για επιχειρήσεις/εργοδότες, που έχουν εξαντλήσει τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων, η οποία δίδει τη δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης, χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε).
4. Δυνατότητα, έως και για έξι μήνες, δηλαδή έως τον Ιούλιο 2020 έκτακτης και προσωρινής παρέκκλισης από την απαγόρευση λειτουργίας κατά τις Κυριακές και αργίες για επιχειρήσεις που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών.
5. Παράταση της θητείας των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών έως τις 10 -4-2020
6. Κάλυψη αναγκών καθαριότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μέσω της παράτασης στις Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού 31-5-2020.
7. Έκτακτη εφαρμογή μεθόδου τηλεκατάρτισης στα προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων .
8. Παράταση ασφαλιστικής ικανότητας έμμεσων μελών και παράταση προθεσμιών διοικητικών προσφυγών έως 30-4-2020.
9. Δυνατότητα για έκτακτες προσλήψεις προσωπικού σε προνοιακούς φορείς (με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να διαρκούν μετά από τις 30-9-2020) και προϋποθέσεις (σ.σ. με αιτιολογημένη απόφαση του διοικητή ή του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου) χορήγησης άδειας ειδικού σκοπού στο προσωπικό τους
10. Αναστολή, έως 10-4-2020, της υποχρέωσης προς υποβολή των εντύπων στο πληροφοριακό σύστημα "Εργάνη"
11. Εξ αποστάσεως εργασία με απόφαση του εργοδότη
12. Άδεια ειδικού σκοπού, έως 10-4-2020, εργαζόμενων γονέων μαθητών έως 15 ετών
13. Παραμονή εργαζομένων κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)
14. Απομάκρυνση από την εργασία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
Πιο αναλυτικά:
1. Μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων
Θεσπίζεται ειδικός μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η λειτουργία έχει προσωρινά απαγορευθεί λόγω των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, συμπεριλαμβανομένων μέτρων οικονομικής στήριξης, αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ασφαλιστικής κάλυψης, έκτακτων επιδομάτων και επιταγών κατάρτισης.
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες στους οποίους επιβάλλεται ή έχει επιβληθεί το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας, κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) "Εργάνη" του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με την οποία δηλώνουν ότι η επιχείρησή τους τελεί υπό το καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας.
Τα στοιχεία των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών αντλούνται αυτόματα από το Πληροφοριακό Σύστημα "Εργάνη" .
Οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις -εργοδότες της παραπάνω περίπτωσης υποβάλλουν ατομικά υπεύθυνη δήλωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, που τηρείται για τον σκοπό αυτό στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Οι εργαζόμενοι δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ειδικό μηχανισμό στήριξης.
Για την εφαρμογή των παραπάνω, λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των υποκειμένων σε όλες τις επεξεργασίες που θεσπίζονται στο παρόν.
Από τον παραπάνω ειδικό μηχανισμό στήριξης εξαιρούνται:
- όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως,
- όσοι διατελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια,
- όσοι εργάζονται ως προσωπικό ασφαλείας και
- οι εργαζόμενοι, των οποίων η σχέση εξαρτημένης εργασίας δεν αναστέλλεται λόγω της απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων.
2. Ειδική διαδικασία για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού στον τομέα της ενέργειας, ύδρευσης και προμήθειας καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού - Εξαίρεση κάλυψης από τον τακτικό προϋπολογισμό άδειας ειδικού σκοπού
Για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου σε γονείς , οι οποίοι εργάζονται σε εταιρείες ή επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας και ύδρευσης και οφείλουν να ενεργούν για την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας σε ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο, υγρά καύσιμα και παροχή ύδατος, σε επιχειρήσεις/εργοδότες που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, μεταφορά και εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών, απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου διοίκησης της επιχείρησης.
Τα αρμόδια όργανα διοίκησης αποφαίνονται εάν, με βάση τη θέση και τα καθήκοντα που ασκούν οι εργαζόμενοι γονείς, είναι δυνατή η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού ή, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι των ανωτέρω εταιρειών ή επιχειρήσεων, σε ποιον από τους δύο γονείς είναι δυνατή η παροχή.
3. Έκτακτη διαδικασία για επιχειρήσεις/εργοδότες, που έχουν εξαντλήσει τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, επιχειρήσεις-εργοδότες που έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους, μπορούν να τους απασχολήσουν υπερωριακά χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε).
Η εν λόγω υπερωριακή απασχόληση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ανώτατα ημερήσια όρια που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις.
4. Δυνατότητα έκτακτης και προσωρινής παρέκκλισης από την απαγόρευση λειτουργίας κατά τις Κυριακές και αργίες για συγκεκριμένες επιχειρήσεις
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, επιτρέπεται η κατά παρέκκλιση των διατάξεων του β.δ. 748/1966 (Α’ 179) λειτουργία των επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας των εργαζομένων.
5. Παράταση της θητείας των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών
Παρατείνεται η θητεία των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και των εργοδοτικών οργανώσεων, η οποία λήγει κατά τη διάρκεια ισχύος των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και πάντως όχι μετά από τις 10.4.2020.
6. Κάλυψη αναγκών καθαριότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού, που απασχολείται την 1-3-2020, για τις ανάγκες καθαριότητας των κτιρίων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και των εποπτευόμενων από αυτό φορέων του, παρατείνονται για λόγους δημόσιας υγείας μέχρι τις 31-5-2020. Η παράταση των συμβάσεων σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα της σχέσης εργασίας, βάσει της οποίας προσλήφθηκαν οι απασχολούμενοι στις θέσεις αυτές.
7. Έκτακτη εφαρμογή μεθόδου τηλεκατάρτισης στα προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων
Προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που είτε βρίσκονται σε στάδιο προετοιμασίας για ένταξη σε χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους είτε έχουν ήδη ενταχθεί είτε βρίσκονται σε εξέλιξη και περιλαμβάνουν την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης, κατάρτισης και πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων, μπορούν να υλοποιούνται εξ ολοκλήρου εξ αποστάσεως (τηλεκατάρτιση), κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε γενικής ή ειδικής διάταξης, με σκοπό τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού COVID-19.
Η τηλεκατάρτιση μπορεί να υλοποιείται με τη μορφή είτε της ασύγχρονης είτε της σύγχρονης τηλεκατάρτισης. H πιστοποίηση με την εξ αποστάσεως μέθοδο υλοποιείται μέσω διαδικτυακού συστήματος επιτήρησης, οι προδιαγραφές του οποίου έχουν διαπιστευθεί από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης.
Με την έναρξη ισχύος της παρούσας, για όλες τις εκδοθείσες προσκλήσεις, οι αποφάσεις έγκρισης των δράσεων και οι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, εφαρμόζεται ο τρόπος υλοποίησης.
8. Παράταση ασφαλιστικής ικανότητας έμμεσων μελών και παράταση προθεσμιών διοικητικών προσφυγών
Στα έμμεσα μέλη, που είχαν ασφαλιστική ικανότητα μέχρι τις 29- 2-2020, αλλά την απώλεσαν στη συνέχεια, και των οποίων οι άμεσα ασφαλισμένοι από τους οποίους τα πρώτα εξαρτώνται, παραμένουν ασφαλιστικά ικανοί, χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα μέχρι την ολοκλήρωση της διασταύρωσης των στοιχείων τους με την Α.Α.Δ.Ε., και πάντως όχι πέραν της 30-4-2020.
Οι προθεσμίες για την άσκηση ενστάσεων, αιτήσεων θεραπείας, ιεραρχικών προσφυγών και γενικά διοικητικών προσφυγών που απευθύνονται σε τοπικές διοικητικές επιτροπές ή σε άλλα διοικητικά όργανα και υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, αναστέλλονται μέχρι τις 30.4.2020
9. Προσλήψεις προσωπικού σε προνοιακούς φορείς και προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ειδικού σκοπού στο προσωπικό τους
Για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από την εμφάνιση και διασπορά του κορωνοϊού COVID-19 μπορεί να προσλαμβάνεται επικουρικό ιατρικό, νοσηλευτικό, λοιπό βοηθητικό και πάσης φύσεως προσωπικό, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, για τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας, το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών, το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών, το Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Παπάφειο Θεσσαλονίκης και το Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Ευρυτανίας χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχετικής έγκρισης της Επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006, και η εκ των προτέρων ανάληψη δέσμευσης πίστωσης των φορέων.
Για την υλοποίηση των ανωτέρω αρμόδιος είναι ο διοικητής ή ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου κάθε φορέα, οι δε αναγκαίες πιστώσεις θα καλυφθούν κατόπιν ισόποσης επιχορήγησης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι αρμόδιες υπηρεσίες των ανωτέρω προνοιακών φορέων οφείλουν να παρέχουν άμεσα στον εποπτεύοντα Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάθε αναγκαία πληροφορία σχετικά με την τεκμηρίωση των ανωτέρω αναγκών τους. Οι σχετικώς συναπτόμενες συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να διαρκούν μετά από τις 30.9.2020.
Ο ανώτατος αριθμός του προς πρόσληψη προσωπικού στους προνοιακούς φορείς, η διαδικασία πρόσληψης και τα λοιπά ειδικότερα ζητήματα για την εφαρμογή του παρόντος ρυθμίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Για την εφαρμογή των διατάξεων της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου στους υπαλλήλους που απασχολούνται με οποιοδήποτε καθεστώς εργασίας στους προνοιακούς φορείς, απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του διοικητή ή του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου του. Το όργανο αυτό αποφαίνεται εάν είναι δυνατή η παροχή των διευκολύνσεων της παραπάνω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ή, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς υπηρετούν στους ανωτέρω φορείς, σε ποιον από τους δύο γονείς είναι δυνατή η παροχή αυτή, με βάση τη θέση όπου υπηρετούν και τα καθήκοντα που ασκούν. Από την εφαρμογή των διατάξεων της ίδιας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου εξαιρείται το προσλαμβανόμενο προσωπικό.
10. Αναστολή υποχρέωσης προς υποβολή των εντύπων στο πληροφοριακό σύστημα "Εργάνη"
Αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα από 11-03-2020 έως και 10-04-2020 η υποχρέωση του εργοδότη να υποβάλλει στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" τα έντυπα Ε4 (Συμπληρωματικός ωραρίου), Ε8 (Αναγγελία Υπερεργασίας ή Νόμιμης Υπερωριακής Απασχόλησης), καθώς και Ε12 (e- Οικοδομώ).
Για το ως άνω χρονικό διάστημα ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να καταχωρεί στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων πριν την πραγματοποίησή τους, όπως:
- τροποποίηση της ώρας έναρξης ή λήξης του ωραρίου,
- αλλαγή της ημέρας ανάπαυσης εντός της εβδομάδας,
- αλλαγή ημερήσιας βάρδιας λόγω απρόβλεπτων συνθηκών,
- εξατομικευμένη μεταβολή του χρόνου προσέλευσης στην εργασία, κ.λ.π.
- υπερεργασία και νόμιμη υπερωριακή απασχόληση.
Η καταχώρηση κάθε αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ", θα υποβληθεί με δήλωση ωραρίου, συγκεντρωτικά και απογραφικά, στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα της παρασχεθείσας εργασίας με ειδικό έντυπο- όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει.
Σε περίπτωση παράτασης των προληπτικών μέτρων της Π.Ν.Π. της 11.3.2020 (παρατείνονται αναλόγως οι έως τώρα προβλέψεις και η καταχώρηση κάθε αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της υπερεργασίας και της νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ", θα υποβάλλεται συγκεντρωτικά και απογραφικά στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα, από τον μήνα πραγματοποίησής τους.
Διευκρινίζεται ότι κατά την εφαρμογή των προβλεπόμενων για την οργάνωση του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, μεταξύ των οποίων οι κάτωθι ρυθμίσεις που αφορούν:
- στην ελάχιστη περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης 11 ωρών,
- στην κατ' ελάχιστον χορήγηση εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας 24 ωρών,
- στη διάρκεια εβδομαδιαίας απασχόλησης, κατά μέσο όρο, που ανά τετράμηνο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες περιλαμβανομένων και των υπερωριών κ.λ.π.
11. Εξ αποστάσεως εργασία με απόφαση του εργοδότη
Ο εργοδότης δύναται με απόφασή του να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο, στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται, με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτό είναι εφικτό, ώστε ο εργαζόμενος να μπορεί να συνεχίζει να παρέχει την εργασία του χωρίς να απαιτείται η φυσική του παρουσία στον τόπο εργασίας.
Η κυριότερη μορφή της εξ αποστάσεως εργασίας είναι η τηλεργασία και στην εν λόγω περίπτωση η επιλογή αυτής της μορφής απασχόλησης αποτελεί διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη, το οποίο του δίνει την εξουσία να ρυθμίζει όλα τα θέματα που ανάγονται στην οργάνωση και λειτουργία της επιχειρήσεώς του για την επίτευξη των σκοπών της.
12. Άδεια ειδικού σκοπού εργαζόμενων γονέων
Η άδεια ειδικού σκοπού συνιστά ειδικό μέτρο που αποβλέπει στη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων του ιδιωτικού τομέα για τη φροντίδα των παιδιών τους, κατά το διάστημα που οι μονάδες/δομές παροχής φροντίδας ή εκπαίδευσης των διαφόρων υποπεριπτώσεων, παραμένουν κλειστές για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19.
Η λήψη της άδειας ειδικού σκοπού συνιστά δικαίωμα του εργαζόμενου να το αιτηθεί στον εργοδότη και εκείνος οφείλει να την εγκρίνει, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη λήψη της.
Δικαιούχοι της άδειας ειδικού σκοπού είναι οι φυσικοί, θετοί ή ανάδοχοι γονείς παιδιών εφόσον τα παιδιά :
- είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς,
- φοιτούν σε σχολικές μονάδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο),
- φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών,
- τα παιδιά είναι άτομα με αναπηρία και είναι ωφελούμενα σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους.
Το δικαίωμα ισχύει και για τους δύο εργαζόμενους γονείς, εφόσον εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα.
Ειδικότερα:
- Εάν και οι δύο γονείς εργάζονται στον ίδιο εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Εάν οι δύο γονείς εργάζονται σε διαφορετικό εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Εάν ο ένας γονέας εργάζεται με μισθωτή εργασία και ο άλλος είναι ελεύθερος επαγγελματίας τότε τη δικαιούται κανονικά ο μισθωτός γονέας.
Σε περίπτωση που ο ένας γονέας είναι εργαζόμενος στο δημόσιο, της εν λόγω ΠΝΠ και ο άλλος γονέας είναι εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Σε περίπτωση που εργάζεται μόνο ο ένας γονέας τότε αυτός δεν δικαιούται την ειδική άδεια, παρά μόνο εάν ο άλλος γονέας νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορονοϊό ή είναι άτοκο με αναπηρία (ΑμεΑ) και λαμβάνει επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
Σε περίπτωση διαζυγίου, ή διάστασης των γονέων ή γέννησης τέκνου εκτός γάμου το δικαίωμα της άδειας ασκείται αποκλειστικά από τον γονέα που έχει την επιμέλεια ή τη γονική μέριμνα του παιδιού, εκτός και αν τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται και από τους δύο γονείς, οπότε μπορούν να κάνουν χρήση και οι δύο με κοινή τους υπεύθυνη δήλωση (είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν).
(Περίπτωση Μονογονέα) Σε περίπτωση γέννησης παιδιού εκτός γάμου ή εκτός συμφώνου συμβίωσης (το οποίο εξομοιώνεται πλήρως με τον γάμο), ή σε περίπτωση θανάτου του άλλου γονέα, τότε η ειδική άδεια χορηγείται άνευ άλλης προϋπόθεσης στον μονογονέα.
Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς εργάζονται αλλά ο ένας εξ αυτών βρίσκεται σε άλλη νόμιμη άδεια, τότε ο πρώτος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού για όσο διάστημα διαρκεί η άδεια του δεύτερου.
Σε περίπτωση που ο εργοδότης αναστείλει τη λειτουργία της επιχείρησής του λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μετάδοσης του κορονοϊού, ο εργαζόμενος γονέας δεν δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού.
Η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται εντός του διαστήματος από 11-3-2020 έως 10-4-2020, και για όσο διαρκεί η εφαρμογή των έκτακτων και προσωρινών μέτρων.
Χρήση αυτής δύναται να γίνει είτε από τον έναν εξ ολοκλήρου, είτε και από τους δύο, εφόσον μοιραστούν μεταξύ τους διαστήματα αυτής, ενώ δεν μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση της και από τους δύο. Οι εργαζόμενοι που αιτούνται την άδεια προσκομίζουν στους εργοδότες τους σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Επίσης η άδεια αυτή μπορεί να χορηγηθεί και τμηματικά, εφόσον εξυπηρετούνται οι ανάγκες του εργαζόμενου, σύμφωνα πάντα με το σχήμα που ορίζεται από την Π.Ν.Π.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η άδεια ειδικού σκοπού έχει διάρκεια κατ' ελάχιστον τριών ημερών, την οποία ακολουθεί στη συνέχεια η χορήγηση μίας ημέρας κανονικής αδείας, σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται κυκλικά για όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι τη λήξη του έκτακτου και προσωρινού μέτρου.
Σε κάθε περίπτωση τα μέτρα προκειμένου περί παροχής εξ αποστάσεως εργασίας και χορήγησης της άδειας ειδικού σκοπού, μπορούν να λειτουργήσουν συνδυαστικά με τρόπο ώστε και τα δύο μέρη, εργαζόμενοι, (εργαζόμενοι γονείς) και εργοδότες να μπορούν να ανταπεξέλθουν στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει δημιουργηθεί, για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊου, στο πλαίσιο πάντα της καλής πίστης, της αλληλέγγυας συνευθύνης και της τριμερούς συμμετοχής για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η χορήγηση της άδειας συσχετίζεται με το δικαίωμα λήψης ετήσιας κανονικής άδειας και συνεπώς, ανάλογα με τη διάρκεια της υπηρεσίας των εργαζομένων στον ίδιο εργοδότη είναι δυνατόν να κάνουν χρήση αυτής στο σύνολό της, εφόσον αυτοί πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις λήψης ετήσιας κανονικής άδειας τουλάχιστον έξι ημερών για την εξαήμερη εργασία, ή πέντε ημερών για την πενθήμερη εργασία. Διαφορετικά δικαιούνται να κάνουν χρήση τμήματος αυτής κατ' αναλογία του δικαιώματός τους σε κανονική άδεια.
Ανά τρεις ημέρες αδείας ειδικού σκοπού προστίθεται υποχρεωτικά μια ήμερα ετήσιας κανονικής άδειας του εργαζομένου η οποία αφαιρείται από το συνολική δικαιούμενη κανονική άδεια για το έτος 2020.
13. Παραμονή εργαζομένων κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του ΕΟΔΥ
Ο εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενους, οι οποίοι εμπίπτουν στην περιπτωσιολογία συμπτωμάτων οι ίδιοι ή τα οικεία τους πρόσωπα και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ πρέπει να παραμείνουν κατ' οίκον, υποχρεούται να αποδεχθεί την αποχή τους από τα εργασιακά τους καθήκοντα άμεσα από τη στιγμή που θα έρθει σε γνώση του το γεγονός, στο πλαίσιο τόσο των επιβαλλόμενων μέτρων προστασίας αφενός του ίδιου του εργαζομένου και αφετέρου των λοιπών εργαζομένων, του εργοδότη και ασφαλώς των τρίτων στο χώρο εργασίας, για την αντιμετώπιση μετάδοσης του κορονοϊου, όσο και της υποχρέωσής του για την προστασία του εργαζομένου και των τρίτων για ζητήματα υγείας, σύμφωνα με την ήδη ισχύουσα νομοθεσία .
Για την εφαρμογή των παρόντων ερμηνευτικών κανόνων και για τη μεγαλύτερη προστασία απέναντι στην πανδημία του κορονοϊου, συστήνεται η απομάκρυνση των εγκύων εργαζομένων γυναικών, λόγω του ενδεχόμενου κινδύνου για τις ίδιες και για το κυοφορούμενο έμβρυο.
Κατά το διάστημα παραμονής του εργαζόμενου στην οικία του, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει το σύνολο των αποδοχών του εργαζομένου, εκτός κι αν η επιχείρηση έχει αναστείλει την δραστηριότητα της στο σύνολο ή μέρος αυτής λόγω εντολής δημόσιας αρχής για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊού.
14. Απομάκρυνση από την εργασία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
Ο εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενους, οι οποίοι εμπίπτουν στην περιπτωσιολογία συμπτωμάτων οι ίδιοι ή τα οικεία τους πρόσωπα και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ πρέπει να παραμείνουν κατ' οίκον, υποχρεούται να αποδεχθεί την αποχή τους από τα εργασιακά τους καθήκοντα άμεσα από τη στιγμή που θα έρθει σε γνώση του το γεγονός, στο πλαίσιο τόσο των επιβαλλόμενων μέτρων προστασίας αφενός του ίδιου του εργαζομένου και αφετέρου των λοιπών εργαζομένων, του εργοδότη και ασφαλώς των τρίτων στο χώρο εργασίας, για την αντιμετώπιση μετάδοσης του κορονοϊου, όσο και της υποχρέωσής του για την προστασία του εργαζομένου και των τρίτων για ζητήματα υγείας, σύμφωνα με την ήδη ισχύουσα νομοθεσία .
Για την εφαρμογή των παρόντων ερμηνευτικών κανόνων και για τη μεγαλύτερη προστασία απέναντι στην πανδημία του κορονοϊου, συστήνεται η απομάκρυνση των εγκύων εργαζομένων γυναικών, λόγω του ενδεχόμενου κινδύνου για τις ίδιες και για το κυοφορούμενο έμβρυο.
Κατά το διάστημα παραμονής του εργαζόμενου στην οικία του, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει το σύνολο των αποδοχών του εργαζομένου, εκτός κι αν η επιχείρηση έχει αναστείλει την δραστηριότητα της στο σύνολο ή μέρος αυτής λόγω εντολής δημόσιας αρχής για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊού.
Αυτές είναι οι ακόλουθες:
1. Θεσπίζεται "μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων", ο οποίος θα περιλαμβάνει μέτρα οικονομικής στήριξης, αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ασφαλιστικής κάλυψης, έκτακτων επιδομάτων και επιταγών κατάρτισης προς τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που έκλεισαν με κυβερνητική απόφαση.
2. Ειδική διαδικασία (με απόφαση του διοικητή κάθε μονάδας) για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους γονείς μαθητών έως 15 ετών (σ.σ. έως 10/4/2020 σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις) στον τομέα της ενέργειας, ύδρευσης και προμήθειας καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού.
3. Έκτακτη διαδικασία για επιχειρήσεις/εργοδότες, που έχουν εξαντλήσει τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων, η οποία δίδει τη δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης, χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε).
4. Δυνατότητα, έως και για έξι μήνες, δηλαδή έως τον Ιούλιο 2020 έκτακτης και προσωρινής παρέκκλισης από την απαγόρευση λειτουργίας κατά τις Κυριακές και αργίες για επιχειρήσεις που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών.
5. Παράταση της θητείας των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών έως τις 10 -4-2020
6. Κάλυψη αναγκών καθαριότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μέσω της παράτασης στις Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού 31-5-2020.
7. Έκτακτη εφαρμογή μεθόδου τηλεκατάρτισης στα προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων .
8. Παράταση ασφαλιστικής ικανότητας έμμεσων μελών και παράταση προθεσμιών διοικητικών προσφυγών έως 30-4-2020.
9. Δυνατότητα για έκτακτες προσλήψεις προσωπικού σε προνοιακούς φορείς (με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να διαρκούν μετά από τις 30-9-2020) και προϋποθέσεις (σ.σ. με αιτιολογημένη απόφαση του διοικητή ή του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου) χορήγησης άδειας ειδικού σκοπού στο προσωπικό τους
10. Αναστολή, έως 10-4-2020, της υποχρέωσης προς υποβολή των εντύπων στο πληροφοριακό σύστημα "Εργάνη"
11. Εξ αποστάσεως εργασία με απόφαση του εργοδότη
12. Άδεια ειδικού σκοπού, έως 10-4-2020, εργαζόμενων γονέων μαθητών έως 15 ετών
13. Παραμονή εργαζομένων κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)
14. Απομάκρυνση από την εργασία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
Πιο αναλυτικά:
1. Μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων
Θεσπίζεται ειδικός μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η λειτουργία έχει προσωρινά απαγορευθεί λόγω των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, συμπεριλαμβανομένων μέτρων οικονομικής στήριξης, αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ασφαλιστικής κάλυψης, έκτακτων επιδομάτων και επιταγών κατάρτισης.
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες στους οποίους επιβάλλεται ή έχει επιβληθεί το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας, κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) "Εργάνη" του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με την οποία δηλώνουν ότι η επιχείρησή τους τελεί υπό το καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας.
Τα στοιχεία των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών αντλούνται αυτόματα από το Πληροφοριακό Σύστημα "Εργάνη" .
Οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις -εργοδότες της παραπάνω περίπτωσης υποβάλλουν ατομικά υπεύθυνη δήλωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, που τηρείται για τον σκοπό αυτό στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Οι εργαζόμενοι δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ειδικό μηχανισμό στήριξης.
Για την εφαρμογή των παραπάνω, λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των υποκειμένων σε όλες τις επεξεργασίες που θεσπίζονται στο παρόν.
Από τον παραπάνω ειδικό μηχανισμό στήριξης εξαιρούνται:
- όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως,
- όσοι διατελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια,
- όσοι εργάζονται ως προσωπικό ασφαλείας και
- οι εργαζόμενοι, των οποίων η σχέση εξαρτημένης εργασίας δεν αναστέλλεται λόγω της απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων.
2. Ειδική διαδικασία για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού στον τομέα της ενέργειας, ύδρευσης και προμήθειας καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού - Εξαίρεση κάλυψης από τον τακτικό προϋπολογισμό άδειας ειδικού σκοπού
Για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου σε γονείς , οι οποίοι εργάζονται σε εταιρείες ή επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας και ύδρευσης και οφείλουν να ενεργούν για την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας σε ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο, υγρά καύσιμα και παροχή ύδατος, σε επιχειρήσεις/εργοδότες που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, μεταφορά και εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών, απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου διοίκησης της επιχείρησης.
Τα αρμόδια όργανα διοίκησης αποφαίνονται εάν, με βάση τη θέση και τα καθήκοντα που ασκούν οι εργαζόμενοι γονείς, είναι δυνατή η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού ή, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι των ανωτέρω εταιρειών ή επιχειρήσεων, σε ποιον από τους δύο γονείς είναι δυνατή η παροχή.
3. Έκτακτη διαδικασία για επιχειρήσεις/εργοδότες, που έχουν εξαντλήσει τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, επιχειρήσεις-εργοδότες που έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους, μπορούν να τους απασχολήσουν υπερωριακά χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε).
Η εν λόγω υπερωριακή απασχόληση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ανώτατα ημερήσια όρια που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις.
4. Δυνατότητα έκτακτης και προσωρινής παρέκκλισης από την απαγόρευση λειτουργίας κατά τις Κυριακές και αργίες για συγκεκριμένες επιχειρήσεις
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, επιτρέπεται η κατά παρέκκλιση των διατάξεων του β.δ. 748/1966 (Α’ 179) λειτουργία των επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας των εργαζομένων.
5. Παράταση της θητείας των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών
Παρατείνεται η θητεία των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και των εργοδοτικών οργανώσεων, η οποία λήγει κατά τη διάρκεια ισχύος των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και πάντως όχι μετά από τις 10.4.2020.
6. Κάλυψη αναγκών καθαριότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού, που απασχολείται την 1-3-2020, για τις ανάγκες καθαριότητας των κτιρίων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και των εποπτευόμενων από αυτό φορέων του, παρατείνονται για λόγους δημόσιας υγείας μέχρι τις 31-5-2020. Η παράταση των συμβάσεων σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα της σχέσης εργασίας, βάσει της οποίας προσλήφθηκαν οι απασχολούμενοι στις θέσεις αυτές.
7. Έκτακτη εφαρμογή μεθόδου τηλεκατάρτισης στα προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων
Προγράμματα ανέργων ή εργαζομένων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που είτε βρίσκονται σε στάδιο προετοιμασίας για ένταξη σε χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους είτε έχουν ήδη ενταχθεί είτε βρίσκονται σε εξέλιξη και περιλαμβάνουν την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης, κατάρτισης και πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων, μπορούν να υλοποιούνται εξ ολοκλήρου εξ αποστάσεως (τηλεκατάρτιση), κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε γενικής ή ειδικής διάταξης, με σκοπό τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού COVID-19.
Η τηλεκατάρτιση μπορεί να υλοποιείται με τη μορφή είτε της ασύγχρονης είτε της σύγχρονης τηλεκατάρτισης. H πιστοποίηση με την εξ αποστάσεως μέθοδο υλοποιείται μέσω διαδικτυακού συστήματος επιτήρησης, οι προδιαγραφές του οποίου έχουν διαπιστευθεί από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης.
Με την έναρξη ισχύος της παρούσας, για όλες τις εκδοθείσες προσκλήσεις, οι αποφάσεις έγκρισης των δράσεων και οι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, εφαρμόζεται ο τρόπος υλοποίησης.
8. Παράταση ασφαλιστικής ικανότητας έμμεσων μελών και παράταση προθεσμιών διοικητικών προσφυγών
Στα έμμεσα μέλη, που είχαν ασφαλιστική ικανότητα μέχρι τις 29- 2-2020, αλλά την απώλεσαν στη συνέχεια, και των οποίων οι άμεσα ασφαλισμένοι από τους οποίους τα πρώτα εξαρτώνται, παραμένουν ασφαλιστικά ικανοί, χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα μέχρι την ολοκλήρωση της διασταύρωσης των στοιχείων τους με την Α.Α.Δ.Ε., και πάντως όχι πέραν της 30-4-2020.
Οι προθεσμίες για την άσκηση ενστάσεων, αιτήσεων θεραπείας, ιεραρχικών προσφυγών και γενικά διοικητικών προσφυγών που απευθύνονται σε τοπικές διοικητικές επιτροπές ή σε άλλα διοικητικά όργανα και υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, αναστέλλονται μέχρι τις 30.4.2020
9. Προσλήψεις προσωπικού σε προνοιακούς φορείς και προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ειδικού σκοπού στο προσωπικό τους
Για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από την εμφάνιση και διασπορά του κορωνοϊού COVID-19 μπορεί να προσλαμβάνεται επικουρικό ιατρικό, νοσηλευτικό, λοιπό βοηθητικό και πάσης φύσεως προσωπικό, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, για τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας, το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών, το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών, το Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Παπάφειο Θεσσαλονίκης και το Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Ευρυτανίας χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχετικής έγκρισης της Επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006, και η εκ των προτέρων ανάληψη δέσμευσης πίστωσης των φορέων.
Για την υλοποίηση των ανωτέρω αρμόδιος είναι ο διοικητής ή ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου κάθε φορέα, οι δε αναγκαίες πιστώσεις θα καλυφθούν κατόπιν ισόποσης επιχορήγησης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι αρμόδιες υπηρεσίες των ανωτέρω προνοιακών φορέων οφείλουν να παρέχουν άμεσα στον εποπτεύοντα Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάθε αναγκαία πληροφορία σχετικά με την τεκμηρίωση των ανωτέρω αναγκών τους. Οι σχετικώς συναπτόμενες συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να διαρκούν μετά από τις 30.9.2020.
Ο ανώτατος αριθμός του προς πρόσληψη προσωπικού στους προνοιακούς φορείς, η διαδικασία πρόσληψης και τα λοιπά ειδικότερα ζητήματα για την εφαρμογή του παρόντος ρυθμίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Για την εφαρμογή των διατάξεων της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου στους υπαλλήλους που απασχολούνται με οποιοδήποτε καθεστώς εργασίας στους προνοιακούς φορείς, απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του διοικητή ή του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου του. Το όργανο αυτό αποφαίνεται εάν είναι δυνατή η παροχή των διευκολύνσεων της παραπάνω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ή, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς υπηρετούν στους ανωτέρω φορείς, σε ποιον από τους δύο γονείς είναι δυνατή η παροχή αυτή, με βάση τη θέση όπου υπηρετούν και τα καθήκοντα που ασκούν. Από την εφαρμογή των διατάξεων της ίδιας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου εξαιρείται το προσλαμβανόμενο προσωπικό.
10. Αναστολή υποχρέωσης προς υποβολή των εντύπων στο πληροφοριακό σύστημα "Εργάνη"
Αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα από 11-03-2020 έως και 10-04-2020 η υποχρέωση του εργοδότη να υποβάλλει στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" τα έντυπα Ε4 (Συμπληρωματικός ωραρίου), Ε8 (Αναγγελία Υπερεργασίας ή Νόμιμης Υπερωριακής Απασχόλησης), καθώς και Ε12 (e- Οικοδομώ).
Για το ως άνω χρονικό διάστημα ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να καταχωρεί στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ" κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων πριν την πραγματοποίησή τους, όπως:
- τροποποίηση της ώρας έναρξης ή λήξης του ωραρίου,
- αλλαγή της ημέρας ανάπαυσης εντός της εβδομάδας,
- αλλαγή ημερήσιας βάρδιας λόγω απρόβλεπτων συνθηκών,
- εξατομικευμένη μεταβολή του χρόνου προσέλευσης στην εργασία, κ.λ.π.
- υπερεργασία και νόμιμη υπερωριακή απασχόληση.
Η καταχώρηση κάθε αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ", θα υποβληθεί με δήλωση ωραρίου, συγκεντρωτικά και απογραφικά, στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα της παρασχεθείσας εργασίας με ειδικό έντυπο- όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει.
Σε περίπτωση παράτασης των προληπτικών μέτρων της Π.Ν.Π. της 11.3.2020 (παρατείνονται αναλόγως οι έως τώρα προβλέψεις και η καταχώρηση κάθε αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της υπερεργασίας και της νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης στο Π.Σ. "ΕΡΓΑΝΗ", θα υποβάλλεται συγκεντρωτικά και απογραφικά στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα, από τον μήνα πραγματοποίησής τους.
Διευκρινίζεται ότι κατά την εφαρμογή των προβλεπόμενων για την οργάνωση του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, μεταξύ των οποίων οι κάτωθι ρυθμίσεις που αφορούν:
- στην ελάχιστη περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης 11 ωρών,
- στην κατ' ελάχιστον χορήγηση εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας 24 ωρών,
- στη διάρκεια εβδομαδιαίας απασχόλησης, κατά μέσο όρο, που ανά τετράμηνο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες περιλαμβανομένων και των υπερωριών κ.λ.π.
11. Εξ αποστάσεως εργασία με απόφαση του εργοδότη
Ο εργοδότης δύναται με απόφασή του να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο, στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται, με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτό είναι εφικτό, ώστε ο εργαζόμενος να μπορεί να συνεχίζει να παρέχει την εργασία του χωρίς να απαιτείται η φυσική του παρουσία στον τόπο εργασίας.
Η κυριότερη μορφή της εξ αποστάσεως εργασίας είναι η τηλεργασία και στην εν λόγω περίπτωση η επιλογή αυτής της μορφής απασχόλησης αποτελεί διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη, το οποίο του δίνει την εξουσία να ρυθμίζει όλα τα θέματα που ανάγονται στην οργάνωση και λειτουργία της επιχειρήσεώς του για την επίτευξη των σκοπών της.
12. Άδεια ειδικού σκοπού εργαζόμενων γονέων
Η άδεια ειδικού σκοπού συνιστά ειδικό μέτρο που αποβλέπει στη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων του ιδιωτικού τομέα για τη φροντίδα των παιδιών τους, κατά το διάστημα που οι μονάδες/δομές παροχής φροντίδας ή εκπαίδευσης των διαφόρων υποπεριπτώσεων, παραμένουν κλειστές για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19.
Η λήψη της άδειας ειδικού σκοπού συνιστά δικαίωμα του εργαζόμενου να το αιτηθεί στον εργοδότη και εκείνος οφείλει να την εγκρίνει, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη λήψη της.
Δικαιούχοι της άδειας ειδικού σκοπού είναι οι φυσικοί, θετοί ή ανάδοχοι γονείς παιδιών εφόσον τα παιδιά :
- είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς,
- φοιτούν σε σχολικές μονάδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο),
- φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών,
- τα παιδιά είναι άτομα με αναπηρία και είναι ωφελούμενα σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους.
Το δικαίωμα ισχύει και για τους δύο εργαζόμενους γονείς, εφόσον εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα.
Ειδικότερα:
- Εάν και οι δύο γονείς εργάζονται στον ίδιο εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Εάν οι δύο γονείς εργάζονται σε διαφορετικό εργοδότη, μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Εάν ο ένας γονέας εργάζεται με μισθωτή εργασία και ο άλλος είναι ελεύθερος επαγγελματίας τότε τη δικαιούται κανονικά ο μισθωτός γονέας.
Σε περίπτωση που ο ένας γονέας είναι εργαζόμενος στο δημόσιο, της εν λόγω ΠΝΠ και ο άλλος γονέας είναι εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα,
* είτε ο ένας αποκλειστικά,
* είτε να μοιραστούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν.
Σε περίπτωση που εργάζεται μόνο ο ένας γονέας τότε αυτός δεν δικαιούται την ειδική άδεια, παρά μόνο εάν ο άλλος γονέας νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορονοϊό ή είναι άτοκο με αναπηρία (ΑμεΑ) και λαμβάνει επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
Σε περίπτωση διαζυγίου, ή διάστασης των γονέων ή γέννησης τέκνου εκτός γάμου το δικαίωμα της άδειας ασκείται αποκλειστικά από τον γονέα που έχει την επιμέλεια ή τη γονική μέριμνα του παιδιού, εκτός και αν τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται και από τους δύο γονείς, οπότε μπορούν να κάνουν χρήση και οι δύο με κοινή τους υπεύθυνη δήλωση (είτε ο ένας αποκλειστικά, είτε να μοιρασθούν την ειδική άδεια σε διαστήματα, τα οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνες δηλώσεις που του υποβάλλουν).
(Περίπτωση Μονογονέα) Σε περίπτωση γέννησης παιδιού εκτός γάμου ή εκτός συμφώνου συμβίωσης (το οποίο εξομοιώνεται πλήρως με τον γάμο), ή σε περίπτωση θανάτου του άλλου γονέα, τότε η ειδική άδεια χορηγείται άνευ άλλης προϋπόθεσης στον μονογονέα.
Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς εργάζονται αλλά ο ένας εξ αυτών βρίσκεται σε άλλη νόμιμη άδεια, τότε ο πρώτος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού για όσο διάστημα διαρκεί η άδεια του δεύτερου.
Σε περίπτωση που ο εργοδότης αναστείλει τη λειτουργία της επιχείρησής του λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μετάδοσης του κορονοϊού, ο εργαζόμενος γονέας δεν δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού.
Η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται εντός του διαστήματος από 11-3-2020 έως 10-4-2020, και για όσο διαρκεί η εφαρμογή των έκτακτων και προσωρινών μέτρων.
Χρήση αυτής δύναται να γίνει είτε από τον έναν εξ ολοκλήρου, είτε και από τους δύο, εφόσον μοιραστούν μεταξύ τους διαστήματα αυτής, ενώ δεν μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση της και από τους δύο. Οι εργαζόμενοι που αιτούνται την άδεια προσκομίζουν στους εργοδότες τους σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
Επίσης η άδεια αυτή μπορεί να χορηγηθεί και τμηματικά, εφόσον εξυπηρετούνται οι ανάγκες του εργαζόμενου, σύμφωνα πάντα με το σχήμα που ορίζεται από την Π.Ν.Π.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η άδεια ειδικού σκοπού έχει διάρκεια κατ' ελάχιστον τριών ημερών, την οποία ακολουθεί στη συνέχεια η χορήγηση μίας ημέρας κανονικής αδείας, σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται κυκλικά για όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι τη λήξη του έκτακτου και προσωρινού μέτρου.
Σε κάθε περίπτωση τα μέτρα προκειμένου περί παροχής εξ αποστάσεως εργασίας και χορήγησης της άδειας ειδικού σκοπού, μπορούν να λειτουργήσουν συνδυαστικά με τρόπο ώστε και τα δύο μέρη, εργαζόμενοι, (εργαζόμενοι γονείς) και εργοδότες να μπορούν να ανταπεξέλθουν στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει δημιουργηθεί, για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊου, στο πλαίσιο πάντα της καλής πίστης, της αλληλέγγυας συνευθύνης και της τριμερούς συμμετοχής για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η χορήγηση της άδειας συσχετίζεται με το δικαίωμα λήψης ετήσιας κανονικής άδειας και συνεπώς, ανάλογα με τη διάρκεια της υπηρεσίας των εργαζομένων στον ίδιο εργοδότη είναι δυνατόν να κάνουν χρήση αυτής στο σύνολό της, εφόσον αυτοί πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις λήψης ετήσιας κανονικής άδειας τουλάχιστον έξι ημερών για την εξαήμερη εργασία, ή πέντε ημερών για την πενθήμερη εργασία. Διαφορετικά δικαιούνται να κάνουν χρήση τμήματος αυτής κατ' αναλογία του δικαιώματός τους σε κανονική άδεια.
Ανά τρεις ημέρες αδείας ειδικού σκοπού προστίθεται υποχρεωτικά μια ήμερα ετήσιας κανονικής άδειας του εργαζομένου η οποία αφαιρείται από το συνολική δικαιούμενη κανονική άδεια για το έτος 2020.
13. Παραμονή εργαζομένων κατ’ οίκον μετά από οδηγίες του ΕΟΔΥ
Ο εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενους, οι οποίοι εμπίπτουν στην περιπτωσιολογία συμπτωμάτων οι ίδιοι ή τα οικεία τους πρόσωπα και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ πρέπει να παραμείνουν κατ' οίκον, υποχρεούται να αποδεχθεί την αποχή τους από τα εργασιακά τους καθήκοντα άμεσα από τη στιγμή που θα έρθει σε γνώση του το γεγονός, στο πλαίσιο τόσο των επιβαλλόμενων μέτρων προστασίας αφενός του ίδιου του εργαζομένου και αφετέρου των λοιπών εργαζομένων, του εργοδότη και ασφαλώς των τρίτων στο χώρο εργασίας, για την αντιμετώπιση μετάδοσης του κορονοϊου, όσο και της υποχρέωσής του για την προστασία του εργαζομένου και των τρίτων για ζητήματα υγείας, σύμφωνα με την ήδη ισχύουσα νομοθεσία .
Για την εφαρμογή των παρόντων ερμηνευτικών κανόνων και για τη μεγαλύτερη προστασία απέναντι στην πανδημία του κορονοϊου, συστήνεται η απομάκρυνση των εγκύων εργαζομένων γυναικών, λόγω του ενδεχόμενου κινδύνου για τις ίδιες και για το κυοφορούμενο έμβρυο.
Κατά το διάστημα παραμονής του εργαζόμενου στην οικία του, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει το σύνολο των αποδοχών του εργαζομένου, εκτός κι αν η επιχείρηση έχει αναστείλει την δραστηριότητα της στο σύνολο ή μέρος αυτής λόγω εντολής δημόσιας αρχής για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊού.
14. Απομάκρυνση από την εργασία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
Ο εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενους, οι οποίοι εμπίπτουν στην περιπτωσιολογία συμπτωμάτων οι ίδιοι ή τα οικεία τους πρόσωπα και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ πρέπει να παραμείνουν κατ' οίκον, υποχρεούται να αποδεχθεί την αποχή τους από τα εργασιακά τους καθήκοντα άμεσα από τη στιγμή που θα έρθει σε γνώση του το γεγονός, στο πλαίσιο τόσο των επιβαλλόμενων μέτρων προστασίας αφενός του ίδιου του εργαζομένου και αφετέρου των λοιπών εργαζομένων, του εργοδότη και ασφαλώς των τρίτων στο χώρο εργασίας, για την αντιμετώπιση μετάδοσης του κορονοϊου, όσο και της υποχρέωσής του για την προστασία του εργαζομένου και των τρίτων για ζητήματα υγείας, σύμφωνα με την ήδη ισχύουσα νομοθεσία .
Για την εφαρμογή των παρόντων ερμηνευτικών κανόνων και για τη μεγαλύτερη προστασία απέναντι στην πανδημία του κορονοϊου, συστήνεται η απομάκρυνση των εγκύων εργαζομένων γυναικών, λόγω του ενδεχόμενου κινδύνου για τις ίδιες και για το κυοφορούμενο έμβρυο.
Κατά το διάστημα παραμονής του εργαζόμενου στην οικία του, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει το σύνολο των αποδοχών του εργαζομένου, εκτός κι αν η επιχείρηση έχει αναστείλει την δραστηριότητα της στο σύνολο ή μέρος αυτής λόγω εντολής δημόσιας αρχής για την αντιμετώπιση της μετάδοσης του κορονοϊού.
