Σε αναζήτηση της επόμενης μεγάλης τεχνολογικής «αλλαγής» που θα δώσει εκ νέου ώθηση στην παγκόσμια αγορά των ψηφιακών τεχνολογιών βρίσκονται την τελευταία διετία οι μεγάλοι -αλλά και οι πιο μικροί- κατασκευαστές, βλέποντας ότι οι περισσότερες από τις βασικές κατηγορίες προϊόντων παρουσιάζουν μείωση πωλήσεων -σε παγκόσμιο επίπεδο- ενώ οι νέες κατηγορίες που επεδίωκαν να δημιουργήσουν δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα.
Τη δεκαετία του '90 ήταν οι προσωπικοί υπολογιστές που έδωσαν το στίγμα μαζί με τα κινητά τηλέφωνα. Την δεκαετία του '00 οι φορητοί υπολογιστές και η μετάβαση στις επίπεδες τηλεοράσεις είχε ως αποτέλεσμα να αναδειχθούν εταιρείες που εξελίχθηκαν σε κολοσσούς όπως η Samsung και η LG, ενώ την τρέχουσα δεκαετία τα smartphones ήταν αυτά που έδωσαν τον τόνο της ταχείας ανάπτυξης. Το πρόβλημα τώρα είναι πως δεν υπάρχει εκείνη η τεχνολογία που θα κάνει τη διαφορά και οι πωλήσεις παρουσιάζουν πτώση. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της γνωστής εταιρείας ερευνών IDC, στο γ' τρίμηνο του 2016 οι πωλήσεις προσωπικών υπολογιστών παρουσίασαν πτώση 3,9% και γενικότερα τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός ανάπτυξης είναι αρνητικός. Τα smartphones, σύμφωνα με την ίδια εταιρεία, παρουσίασαν αύξηση πωλήσεων μεν, αλλά το +1% είναι ποσοστό που δεν είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε και εκτιμάται ότι αν δεν υπήρχαν οι αναπτυσσόμενες αγορές και ειδικά η Κίνα, το ποσοστό θα ήταν αρνητικό. Οι καταναλωτές δεν δείχνουν να βρίσκουν κάποιο λόγο προκειμένου να αλλάξουν το φορητό υπολογιστή τους ή το smartphone τους, δεδομένης και της οικονομικής ύφεσης.
Εικονική πραγματικότητα το επόμενο στοίχημα
Και δεν είναι τυχαίο ότι στην πρόσφατη IFA, η κατηγορία προϊόντων που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον δεν ήταν άλλη από αυτή των συσκευών αναπαραγωγής ήχου, όπου όμως τα νούμερα -σε αξία και τεμάχια- είναι αρκετά πιο χαμηλά σε σχέση με τις «μεγάλες» κατηγορίες.
Τα στοιχήματα
Από την άλλη πλευρά, υπήρξαν κάποιες προσπάθειες για δημιουργία νέων κατηγοριών. Παλαιότερα, οι κατασκευαστές τηλεοράσεων προσπάθησαν να προωθήσουν το 3D αλλά η έλλειψη περιεχομένου ήταν ο λόγος που οι καταναλωτές απέφυγαν να αλλάξουν συσκευές μόνο και μόνο για να βλέπουν σε τρεις διαστάσεις. Μία άλλη προσπάθεια ήταν τα «έξυπνα» ρολόγια (smartwatches) αλλά παρά την εμπλοκή της Apple και της Samsung, τα πράγματα δεν πάνε και πολύ καλά. Ιδίως αν σκεφτεί κανείς ότι το γ' τρίμηνο του 2016, οι πωλήσεις smartwatches, σύμφωνα με τα στοιχεία της IDC παρουσίασαν μείωση 51,6%. Υπήρξαν αρκετοί λόγοι που το ποσοστό το συγκεκριμένο τρίμηνο είναι τόσο υψηλό, αλλά σε κάθε περίπτωση τα «έξυπνα» ρολόγια δεν φαίνεται σε καμία περίπτωση να είναι η κατηγορία προϊόντων που θα δώσουν εκ νέου ώθηση στην παγκόσμια αγορά των ψηφιακών τεχνολογιών.
Οι προκλήσεις
Οι νέες λέξεις - κλειδιά που αποτελούν και τα πιο πρόσφατα στοιχήματα - προκλήσεις για την παγκόσμια αγορά τεχνολογίας είναι αρκετά. Το πιο γνωστό δεν είναι άλλο από το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things - IoT), όπου όλες οι συσκευές θα έχουν πρόσβαση στο Internet και θα ανταλλάσσουν δεδομένα και θα είναι «έξυπνες». Το ΙοΤ είναι από τα θέματα που έχουν απασχολήσει όλο τον κλάδο την τελευταία τριετία και η πραγματικότητα είναι μεν ότι πολλές συσκευές έχουν αποκτήσει «εξυπνάδα», όπως, για παράδειγμα, οι οικιακές συσκευές (ψυγεία, πλυντήρια, κουζίνες κ.ά.) αλλά η στροφή των καταναλωτών προς αυτές τις συσκευές είναι εξαιρετικά αργή. Πρακτικά, ένας καταναλωτής θα προτιμήσει μία πιο «έξυπνη» κουζίνα όταν η προηγούμενή του χρήζει αντικατάστασης, αλλά δεν πρόκειται να πάει να αγοράσει μία νέα μόνο και μόνο επειδή έχει σύνδεση στο Διαδίκτυο.
Την τελευταία χρονιά, επίσης, πολύς λόγος έγινε για την εικονική πραγματικότητα (virtual reality) που επίσης θεωρείται ότι μπορεί να δώσει μία νέα ώθηση. Όμως, παρά τις προσπάθειες και τη στήριξη από κολοσσούς όπως το Facebook και τη Google, η αγορά αναπτύσσεται με χαμηλότερους ρυθμούς απ' ότι αναμενόταν. Αυτό δεν αποκλείεται να αλλάξει, αλλά προς το παρόν πιο ενδιαφέροντα δείχνουν τα projects που σχετίζονται με την επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality). Αλλά και εκεί θα χρειαστεί υπομονή μέχρι να δούμε να υπάρξει κάποια πραγματική ώθηση στο σύνολο της αγοράς. Και ενδεχομένως, αυτό το νέο περιβάλλον χρήσης που φέρνουν η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα να είναι τελικώς αυτό που θα ταράξει τα υπάρχοντα στάσιμα νερά, δημιουργώντας εκ νέου ενδιαφέρον.