Σε άρνηση πραγματικότητας εξακολουθούν να βρίσκονται οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια, δυόμιση μήνες προτού εκπνεύσει η προστασία της πρώτης κατοικίας.
Αυτό δείχνουν τα στοιχεία τη στιγμή που η κυβέρνηση, αλλά και οι τράπεζες καλούν τους πολίτες να εκμεταλλευθούν τις πρόνοιες του νόμου ενόψει της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών από την 1η Μαΐου.
Από μια περίμετρο μη εξυπηρετούμενων δανείων 10 δις. ευρώ, τα οποία πληρούν τα κριτήρια για ένταξή τους στον νόμο 4605/2019, δάνεια ύψους μόλις 150 – 200 εκατ. ευρώ έχουν υπαχθεί στο λίαν ευνοϊκό πλαίσιο που προβλέπει ο νόμος, με περίπου 2.000 δανειολήπτες μόνο να έχουν προνοήσει για… ομπρέλα πριν έρθει η βροχή.
Την πραγματικότητα αυτή παρουσίασε χθες στη Βουλή, ο πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΑΕΔΑΔΠ) και διευθύνων σύμβουλος της Eurobank FPS, Αναστάσιος Πανούσης, στο πλαίσιο των απαντήσεων που έδωσε στα κόμματα για το πώς θα λειτουργήσουν οι servicers, διαχειριζόμενοι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα τιτλοποιήσουν, πουλήσουν ή αναθέσουν προς διαχείριση οι τράπεζες.
Το προσκλητήριο των τραπεζών στους δανειολήπτες να σπεύσουν να υποβάλουν αίτηση στον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας που θα εκπνεύσει στις 30 Απριλίου, είναι συνεχές και προσωπικό, με τηλέφωνα, SMS και επιστολές στους οφειλέτες.
Η κυβέρνηση, δια των αρμόδιων υπουργών, δεν παύει να καλεί τους οφειλέτες δανειολήπτες σε εγρήγορση, καθώς το πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας υπάρχει, είναι πολύ ισχυρό, αλλά με συγκεριμένο χρονικό ορίζοντα.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανησυχούν για τους επερχόμενους πλειστηριασμούς, αλλά τελικά, το μόνο που καταφέρνουν (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) είναι να καλλιεργούν στους πολίτες την ψευδαίσθηση ότι κάτι μπορεί να γίνει που θα αναστρέψει το "τσουνάμι" των πλειστηριασμών.
Μόνο έτσι μπορεί να ερμηνευθεί η αμέλεια ή απροθυμία που έχουν επιδείξει μέχρι στιγμής οι δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια προκειμένου να ενταχθούν στον νόμο 4605 για να προστατεύσουν την κύρια κατοικία τους. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να υποθέσει κανείς ότι η απροθυμία αυτή κρύβει στρατηγικούς κακοπληρωτές, πράγμα που δεν ισχύει.
Η μόνη πραγματικότητα είναι ότι ο νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας είναι μια τελευταία ευκαιρία την οποία οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια πρέπει να αρπάξουν από τα μαλλιά, επιτυγχάνοντας να ρυθμίσουν την οφειλή τους με χαμηλό επιτόκιο, "κούρεμα" και κρατική επιδότηση.
Ποιους και με ποιες προϋποθέσεις καλύπτει ο νόμος 4605/2019
Κάθε φυσικό πρόσωπο (άνεργοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες, επιχειρηματίες – ομόρρυθμοι εταίροι κ.λπ.), με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα, μπορεί να υποβάλει αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) www.keyd.gov.gr, με σκοπό την προστασία της πρώτης κατοικίας του. Ο νόμος καλύπτει:
1) Ύψος οφειλών (σύνολο ανεξόφλητου κεφαλαίου + λογιστικοποιημένοι τόκοι + τυχόν έξοδα εκτέλεσης) κατά την ημερομηνία της αίτησης: α) 130.000 ευρώ ανά πιστωτή ή β) 100.000 ευρώ ανά πιστωτή αν περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια. Αν η οφειλή είναι σε αλλοδαπό νόμισμα, τα ανωτέρω ποσά διαμορφώνονται από την ισοτιμία της ημέρας αίτησης.
2) Αξία προστατευόμενης κατοικίας: α) 250.000 ευρώ ή β) 175.000 ευρώ αν περιλαμβάνονται στις οφειλές επιχειρηματικά δάνεια.
3) Οικογενειακό εισόδημα τελευταίου έτους: 12.500 ευρώ προσαυξημένο κατά: α) 8.500 ευρώ για σύζυγο και β) 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (μέχρι 3).
4) Κριτήριο περιουσίας (αν οι ρυθμιζόμενες οφειλές είναι μεγαλύτερες των 20.000 ευρώ): ακίνητη περιουσία οικογένειας + μεταφορικά μέσα αιτούντος και συζύγου μέχρι 80.000 ευρώ.
5) Κριτήριο περιουσίας: Καταθέσεις, χρηματοπιστωτικά προϊόντα, πολύτιμα μέταλλα (νομίσματα/ράβδοι) οικογενείας μέχρι 15.000 ευρώ.
Στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ www.keyd.gov.gr παρέχονται αναλυτικές οδηγίες για τους χρήστες, ενώ παράλληλα μέσω της πλατφόρμας λειτουργεί κανάλι υποστήριξης (helpdesk με email). Επιπρόσθετα λειτουργούν πανελλαδικά 39 Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών της ΕΓΔΙΧ, όπου οι πολίτες μπορούν να εξυπηρετούνται και να λαμβάνουν συμβουλευτική καθοδήγηση (τηλ. για ραντεβού: 213.212.57.30). Την ίδια καθοδήγηση παρέχουν στους δανειολήπτες – πελάτες τους και οι τράπεζες.
Τι πετυχαίνει ο δανειολήπτης με την αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα
Η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις εμπλεκόμενες τράπεζες, οι οποίες, μέσα σε ένα μήνα, παρέχουν μια πρόταση ρύθμισης, με τους ακόλουθους ευνοϊκούς όρους:
• διαγραφή οφειλής, εφόσον το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας (π.χ. αν κάποιος χρωστάει 100.000 ευρώ, ενώ το σπίτι του αξίζει 50.000 ευρώ, τότε θα γίνει "κούρεμα" 40.000 ευρώ)
• αποπληρωμή σε 25 έτη, έτσι ώστε να προκύπτουν χαμηλές μηνιαίες δόσεις. Εάν ο οφειλέτης υπερβαίνει το 80ο έτος της ηλικίας του, τότε είτε μειώνονται αντίστοιχα τα έτη ρύθμισης ή μπορεί να συμβληθεί κάποιος άλλος νεότερης ηλικίας ως εγγυητής του δανείου (π.χ. τέκνο που θα κληρονομήσει το ακίνητο)
• χαμηλός τοκισμός με επιτόκιο 2%, προσαυξημένο με το Euribor τριμήνου.
Επιπρόσθετα το Κράτος επιδοτεί την πληρωμή των ανωτέρω μηνιαίων δόσεων του δανείου σε ποσοστό από 20% έως 50%. Η επιδότηση είναι ανάλογη με την εισοδηματική κατάσταση του νοικοκυριού, όπως προβλέπεται στην ΚΥΑ 39100/2019 (π.χ. για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα από 27.000,01 ευρώ έως 36.000,00 ευρώ, η κρατική επιδότηση ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια).
Τι σημαίνει η παροχή προστασίας για τον δανειολήπτη
Αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης και τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων (επιλεξιμότητας κ.λπ.), παρέχεται προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμό, έναντι όλων των πιστωτών (ιδιωτών και Δημοσίου). Επιπρόσθετα, αν ο πλειστηριασμός είχε ήδη ξεκινήσει πριν από την αίτηση, τότε αναστέλλεται, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες.
Με την επίτευξη συμφωνίας αίρονται οι κατασχέσεις λογαριασμών (εφόσον είχαν γίνει πριν από την αίτηση) και ακυρώνεται ο πλειστηριασμός που είχε ήδη ξεκινήσει, ενώ ταυτόχρονα απαγορεύεται η διενέργεια πλειστηριασμού στην πρώτη κατοικία από κάθε πιστωτή, τόσο ιδιώτη όσο και του Δημοσίου (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ), εφόσον ο πολίτης τηρεί τη ρύθμισή του.
Τα ανωτέρω ισχύουν για κάθε είδους δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά, επιχειρηματικά) που βαρύνουν την πρώτη κατοικία και για κάθε είδους πιστωτή: τράπεζα, εκκαθαριστή τράπεζας, καθώς και οποιαδήποτε εταιρεία ανέλαβε τη διαχείριση απαιτήσεων ή την τιτλοποίηση των δανείων (δηλ. fund / servicer). Επίσης αφορούν και στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Επιπρόσθετα αίτηση μπορεί να κάνει και ο εγγυητής δανείου, ακόμη και χωρίς την υποβολή αίτησης από τον οφειλέτη. Σε αυτή την περίπτωση ο εγγυητής θα πρέπει να πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας του νόμου.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εγγυητές ή συνοφειλέτες ή συνιδιοκτήτες, τότε ο πρωτο-οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει ολόκληρο το χρέος από μόνος του, εφόσον επιθυμεί.
Υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης του δανείου ακόμη και από οφειλέτες οι οποίοι δεν διαμένουν στην πρώτη κατοικία τους, εξαιτίας της εργασίας τους (π.χ. σώματα ασφαλείας, ιατροί, εκπαιδευτικοί κ.λπ. που διαμένουν σε άλλη πόλη).
Αυτό δείχνουν τα στοιχεία τη στιγμή που η κυβέρνηση, αλλά και οι τράπεζες καλούν τους πολίτες να εκμεταλλευθούν τις πρόνοιες του νόμου ενόψει της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών από την 1η Μαΐου.
Από μια περίμετρο μη εξυπηρετούμενων δανείων 10 δις. ευρώ, τα οποία πληρούν τα κριτήρια για ένταξή τους στον νόμο 4605/2019, δάνεια ύψους μόλις 150 – 200 εκατ. ευρώ έχουν υπαχθεί στο λίαν ευνοϊκό πλαίσιο που προβλέπει ο νόμος, με περίπου 2.000 δανειολήπτες μόνο να έχουν προνοήσει για… ομπρέλα πριν έρθει η βροχή.
Την πραγματικότητα αυτή παρουσίασε χθες στη Βουλή, ο πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΑΕΔΑΔΠ) και διευθύνων σύμβουλος της Eurobank FPS, Αναστάσιος Πανούσης, στο πλαίσιο των απαντήσεων που έδωσε στα κόμματα για το πώς θα λειτουργήσουν οι servicers, διαχειριζόμενοι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα τιτλοποιήσουν, πουλήσουν ή αναθέσουν προς διαχείριση οι τράπεζες.
Το προσκλητήριο των τραπεζών στους δανειολήπτες να σπεύσουν να υποβάλουν αίτηση στον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας που θα εκπνεύσει στις 30 Απριλίου, είναι συνεχές και προσωπικό, με τηλέφωνα, SMS και επιστολές στους οφειλέτες.
Η κυβέρνηση, δια των αρμόδιων υπουργών, δεν παύει να καλεί τους οφειλέτες δανειολήπτες σε εγρήγορση, καθώς το πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας υπάρχει, είναι πολύ ισχυρό, αλλά με συγκεριμένο χρονικό ορίζοντα.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανησυχούν για τους επερχόμενους πλειστηριασμούς, αλλά τελικά, το μόνο που καταφέρνουν (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) είναι να καλλιεργούν στους πολίτες την ψευδαίσθηση ότι κάτι μπορεί να γίνει που θα αναστρέψει το "τσουνάμι" των πλειστηριασμών.
Μόνο έτσι μπορεί να ερμηνευθεί η αμέλεια ή απροθυμία που έχουν επιδείξει μέχρι στιγμής οι δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια προκειμένου να ενταχθούν στον νόμο 4605 για να προστατεύσουν την κύρια κατοικία τους. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να υποθέσει κανείς ότι η απροθυμία αυτή κρύβει στρατηγικούς κακοπληρωτές, πράγμα που δεν ισχύει.
Η μόνη πραγματικότητα είναι ότι ο νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας είναι μια τελευταία ευκαιρία την οποία οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια πρέπει να αρπάξουν από τα μαλλιά, επιτυγχάνοντας να ρυθμίσουν την οφειλή τους με χαμηλό επιτόκιο, "κούρεμα" και κρατική επιδότηση.
Ποιους και με ποιες προϋποθέσεις καλύπτει ο νόμος 4605/2019
Κάθε φυσικό πρόσωπο (άνεργοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες, επιχειρηματίες – ομόρρυθμοι εταίροι κ.λπ.), με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα, μπορεί να υποβάλει αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) www.keyd.gov.gr, με σκοπό την προστασία της πρώτης κατοικίας του. Ο νόμος καλύπτει:
1) Ύψος οφειλών (σύνολο ανεξόφλητου κεφαλαίου + λογιστικοποιημένοι τόκοι + τυχόν έξοδα εκτέλεσης) κατά την ημερομηνία της αίτησης: α) 130.000 ευρώ ανά πιστωτή ή β) 100.000 ευρώ ανά πιστωτή αν περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια. Αν η οφειλή είναι σε αλλοδαπό νόμισμα, τα ανωτέρω ποσά διαμορφώνονται από την ισοτιμία της ημέρας αίτησης.
2) Αξία προστατευόμενης κατοικίας: α) 250.000 ευρώ ή β) 175.000 ευρώ αν περιλαμβάνονται στις οφειλές επιχειρηματικά δάνεια.
3) Οικογενειακό εισόδημα τελευταίου έτους: 12.500 ευρώ προσαυξημένο κατά: α) 8.500 ευρώ για σύζυγο και β) 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (μέχρι 3).
4) Κριτήριο περιουσίας (αν οι ρυθμιζόμενες οφειλές είναι μεγαλύτερες των 20.000 ευρώ): ακίνητη περιουσία οικογένειας + μεταφορικά μέσα αιτούντος και συζύγου μέχρι 80.000 ευρώ.
5) Κριτήριο περιουσίας: Καταθέσεις, χρηματοπιστωτικά προϊόντα, πολύτιμα μέταλλα (νομίσματα/ράβδοι) οικογενείας μέχρι 15.000 ευρώ.
Στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ www.keyd.gov.gr παρέχονται αναλυτικές οδηγίες για τους χρήστες, ενώ παράλληλα μέσω της πλατφόρμας λειτουργεί κανάλι υποστήριξης (helpdesk με email). Επιπρόσθετα λειτουργούν πανελλαδικά 39 Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών της ΕΓΔΙΧ, όπου οι πολίτες μπορούν να εξυπηρετούνται και να λαμβάνουν συμβουλευτική καθοδήγηση (τηλ. για ραντεβού: 213.212.57.30). Την ίδια καθοδήγηση παρέχουν στους δανειολήπτες – πελάτες τους και οι τράπεζες.
Τι πετυχαίνει ο δανειολήπτης με την αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα
Η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις εμπλεκόμενες τράπεζες, οι οποίες, μέσα σε ένα μήνα, παρέχουν μια πρόταση ρύθμισης, με τους ακόλουθους ευνοϊκούς όρους:
• διαγραφή οφειλής, εφόσον το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας (π.χ. αν κάποιος χρωστάει 100.000 ευρώ, ενώ το σπίτι του αξίζει 50.000 ευρώ, τότε θα γίνει "κούρεμα" 40.000 ευρώ)
• αποπληρωμή σε 25 έτη, έτσι ώστε να προκύπτουν χαμηλές μηνιαίες δόσεις. Εάν ο οφειλέτης υπερβαίνει το 80ο έτος της ηλικίας του, τότε είτε μειώνονται αντίστοιχα τα έτη ρύθμισης ή μπορεί να συμβληθεί κάποιος άλλος νεότερης ηλικίας ως εγγυητής του δανείου (π.χ. τέκνο που θα κληρονομήσει το ακίνητο)
• χαμηλός τοκισμός με επιτόκιο 2%, προσαυξημένο με το Euribor τριμήνου.
Επιπρόσθετα το Κράτος επιδοτεί την πληρωμή των ανωτέρω μηνιαίων δόσεων του δανείου σε ποσοστό από 20% έως 50%. Η επιδότηση είναι ανάλογη με την εισοδηματική κατάσταση του νοικοκυριού, όπως προβλέπεται στην ΚΥΑ 39100/2019 (π.χ. για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη και με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα από 27.000,01 ευρώ έως 36.000,00 ευρώ, η κρατική επιδότηση ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια).
Τι σημαίνει η παροχή προστασίας για τον δανειολήπτη
Αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης και τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων (επιλεξιμότητας κ.λπ.), παρέχεται προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμό, έναντι όλων των πιστωτών (ιδιωτών και Δημοσίου). Επιπρόσθετα, αν ο πλειστηριασμός είχε ήδη ξεκινήσει πριν από την αίτηση, τότε αναστέλλεται, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες.
Με την επίτευξη συμφωνίας αίρονται οι κατασχέσεις λογαριασμών (εφόσον είχαν γίνει πριν από την αίτηση) και ακυρώνεται ο πλειστηριασμός που είχε ήδη ξεκινήσει, ενώ ταυτόχρονα απαγορεύεται η διενέργεια πλειστηριασμού στην πρώτη κατοικία από κάθε πιστωτή, τόσο ιδιώτη όσο και του Δημοσίου (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ), εφόσον ο πολίτης τηρεί τη ρύθμισή του.
Τα ανωτέρω ισχύουν για κάθε είδους δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά, επιχειρηματικά) που βαρύνουν την πρώτη κατοικία και για κάθε είδους πιστωτή: τράπεζα, εκκαθαριστή τράπεζας, καθώς και οποιαδήποτε εταιρεία ανέλαβε τη διαχείριση απαιτήσεων ή την τιτλοποίηση των δανείων (δηλ. fund / servicer). Επίσης αφορούν και στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Επιπρόσθετα αίτηση μπορεί να κάνει και ο εγγυητής δανείου, ακόμη και χωρίς την υποβολή αίτησης από τον οφειλέτη. Σε αυτή την περίπτωση ο εγγυητής θα πρέπει να πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας του νόμου.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εγγυητές ή συνοφειλέτες ή συνιδιοκτήτες, τότε ο πρωτο-οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει ολόκληρο το χρέος από μόνος του, εφόσον επιθυμεί.
Υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης του δανείου ακόμη και από οφειλέτες οι οποίοι δεν διαμένουν στην πρώτη κατοικία τους, εξαιτίας της εργασίας τους (π.χ. σώματα ασφαλείας, ιατροί, εκπαιδευτικοί κ.λπ. που διαμένουν σε άλλη πόλη).