Τα αναλυτικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου 2020 καταγράφουν τις πηγές υστέρησης εσόδων. Στο σύνολό τους τα φορολογικά έσοδα ήταν σχεδόν εντός στόχου (μειωμένα κατά 44 εκατ ευρώ στα 4,005 δισ. ευρώ).
Ωστόσο, συνολικά, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 3,913 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 745 εκατ. ευρώ ή 16% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Επίσης, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.260 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 647 εκατ. ευρώ ή 13,2% έναντι του στόχου.
Η αιτία
Το γεγονός αυτό οφείλεται σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ κυρίως στα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ καθώς και στις αυξημένες επιστροφές φόρων. Ένα μέρος από την υστέρηση του ΠΔΕ, (όπως είχε επισημανθεί στις πρώτες ανακοινώσεις για τον Προϋπολογισμό του Ιανουαρίου που έγιναν προ 10ημέρου) είναι "τυπική", δηλαδή σχετίζεται με έσοδα που ήρθαν μεν αλλά εγγράφηκαν στο Φεβρουάριο (περί τα 400 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, πρόβλημα υπάρχει.
Μαζί με μία υπέρβαση δαπανών που σχετίζεται με το Swap της Εθνικής οδήγησαν σε απόκλιση στο συνολικό στόχο περί πλεονάσματος. Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε στα 495 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.269 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 729 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019. Μαζί με τους τόκους καταγράφεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 768 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για πλεόνασμα 209 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 442 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Ποια έσοδα ήταν πάνω και ποια κάτω του στόχου
Αναλυτικά, τον Ιανουάριο, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 69 εκατ. ευρώ ή 58,1%,
β) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 24 εκατ. ευρώ ή 97,4%,
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 55 εκατ. ευρώ ή 36,3%,
εκ των οποίων : Φόροι οχημάτων κατά 56 εκατ. ευρώ ή 77,5%,
δ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 42 εκατ. ευρώ ή 27,3%,
εκ των οποίων: Eπιστροφές δαπανών κατά 30 εκατ. ευρώ ή 68,6%,
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 18 εκατ. ευρώ ή 1,2%,
β) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 6,2%,
γ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 17,3%,
δ) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 30,2%,
ε) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 37 εκατ. ευρώ ή 12,9%,
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 37 εκατ. ευρώ ή 13.2%,
στ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 103 εκατ. ευρώ ή 12,8%, που οφείλεται κυρίως στη χρονική υστέρηση είσπραξης παρακρατούμενου φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία,
ζ) Μεταβιβάσεις κατά 648 εκατ. ευρώ ή 98%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 348 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 98 εκατ. ευρώ από το στόχο (249 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 43 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 644 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, εξαιτίας της υστέρησης στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος.
Πορεία δαπανών
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2020 ανήλθαν στα 4.681 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 232 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.449 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι οι αυξημένες δαπάνες τόκων κατά 204 εκατ. ευρώ, καθώς και οι αυξημένες αποδόσεις προς την Ε.Ε. κατά 141 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 132 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών στο σκέλος του ΠΔΕ κατά 122 εκατ. ευρώ. Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάστηκε αύξηση έναντι του 2019 στις εξής κατηγορίες δαπανών:
α) αποδόσεις προς την Ε.Ε. κατά 141 εκατ. ευρώ (στις μεταβιβάσεις),
β) τόκοι κατά 93 εκατ. ευρώ και
γ) λοιπές κεφαλαιουχικές μεταβιβάσεις κατά 74 εκατ. ευρώ (που αφορούν στην κάλυψη ελλείμματος ΕΛΕΓΕΠ και στις Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας).
Αντίθετα, η κατηγορία πρόσθετες αποδοχές (εντός της κατηγορίας παροχές σε εργαζομένους) εμφανίστηκε χαμηλότερη κατά 320 εκατ. ευρώ, καθώς το 2019 η κατηγορία αυτή περιλάμβανε τις πληρωμές των εφάπαξ ποσών του ν. 4575/2018.
Ωστόσο, συνολικά, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 3,913 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 745 εκατ. ευρώ ή 16% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Επίσης, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.260 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 647 εκατ. ευρώ ή 13,2% έναντι του στόχου.
Η αιτία
Το γεγονός αυτό οφείλεται σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ κυρίως στα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ καθώς και στις αυξημένες επιστροφές φόρων. Ένα μέρος από την υστέρηση του ΠΔΕ, (όπως είχε επισημανθεί στις πρώτες ανακοινώσεις για τον Προϋπολογισμό του Ιανουαρίου που έγιναν προ 10ημέρου) είναι "τυπική", δηλαδή σχετίζεται με έσοδα που ήρθαν μεν αλλά εγγράφηκαν στο Φεβρουάριο (περί τα 400 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, πρόβλημα υπάρχει.
Μαζί με μία υπέρβαση δαπανών που σχετίζεται με το Swap της Εθνικής οδήγησαν σε απόκλιση στο συνολικό στόχο περί πλεονάσματος. Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε στα 495 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.269 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 729 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019. Μαζί με τους τόκους καταγράφεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 768 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για πλεόνασμα 209 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 442 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Ποια έσοδα ήταν πάνω και ποια κάτω του στόχου
Αναλυτικά, τον Ιανουάριο, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 69 εκατ. ευρώ ή 58,1%,
β) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 24 εκατ. ευρώ ή 97,4%,
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 55 εκατ. ευρώ ή 36,3%,
εκ των οποίων : Φόροι οχημάτων κατά 56 εκατ. ευρώ ή 77,5%,
δ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 42 εκατ. ευρώ ή 27,3%,
εκ των οποίων: Eπιστροφές δαπανών κατά 30 εκατ. ευρώ ή 68,6%,
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 18 εκατ. ευρώ ή 1,2%,
β) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 6,2%,
γ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 17,3%,
δ) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 30,2%,
ε) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 37 εκατ. ευρώ ή 12,9%,
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 37 εκατ. ευρώ ή 13.2%,
στ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 103 εκατ. ευρώ ή 12,8%, που οφείλεται κυρίως στη χρονική υστέρηση είσπραξης παρακρατούμενου φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία,
ζ) Μεταβιβάσεις κατά 648 εκατ. ευρώ ή 98%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 348 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 98 εκατ. ευρώ από το στόχο (249 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 43 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 644 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, εξαιτίας της υστέρησης στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος.
Πορεία δαπανών
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2020 ανήλθαν στα 4.681 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 232 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.449 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι οι αυξημένες δαπάνες τόκων κατά 204 εκατ. ευρώ, καθώς και οι αυξημένες αποδόσεις προς την Ε.Ε. κατά 141 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 132 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών στο σκέλος του ΠΔΕ κατά 122 εκατ. ευρώ. Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάστηκε αύξηση έναντι του 2019 στις εξής κατηγορίες δαπανών:
α) αποδόσεις προς την Ε.Ε. κατά 141 εκατ. ευρώ (στις μεταβιβάσεις),
β) τόκοι κατά 93 εκατ. ευρώ και
γ) λοιπές κεφαλαιουχικές μεταβιβάσεις κατά 74 εκατ. ευρώ (που αφορούν στην κάλυψη ελλείμματος ΕΛΕΓΕΠ και στις Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας).
Αντίθετα, η κατηγορία πρόσθετες αποδοχές (εντός της κατηγορίας παροχές σε εργαζομένους) εμφανίστηκε χαμηλότερη κατά 320 εκατ. ευρώ, καθώς το 2019 η κατηγορία αυτή περιλάμβανε τις πληρωμές των εφάπαξ ποσών του ν. 4575/2018.