Όταν αποφάσιζαν να υψώσουν τείχη στα σύνορά τους προκειμένου να σταματήσουν τους πρόσφυγες από τη Συρία και τις άλλες ζώνες του πολέμου, οι κυβερνήσεις των βαλκανικών χωρών προφανώς ήλπιζαν να γλιτώσουν από τις αναταράξεις τις οποίες θα προκαλούσαν οι «ροές» των απελπισμένων ανθρώπων.
Στην πορεία, όμως, διαπίστωσαν ότι η βασική πηγή των πιο σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν βρίσκεται κατά βάση στο εσωτερικό τους.
Πράγματι, από τη μία άκρη της Χερσονήσου του Αίμου μέχρι την άλλη, αυτή την περίοδο το πολιτικό σκηνικό στις περισσότερες χώρες μοιάζει κυριολεκτικά να σαρώνεται από τα μανιασμένα κύματα της κρίσης, η οποία παίρνει διάφορες μορφές -εκτός αυτής των προσφύγων. Στην Αλβανία, η αντιπολίτευση αποφάσισε να απέχει από τη Βουλή μέχρι η κυβέρνηση να παραιτηθεί και να οριστεί μια υπηρεσιακή ως τις εκλογές. Στο Μαυροβούνιο, έχει ξεσπάσει αντιπαράθεση για το εάν και κατά πόσο εκδηλώθηκε απόπειρα πραξικοπήματος τον περασμένο Οκτώβριο, που περιλάμβανε σχέδιο δολοφονίας του πρωθυπουργού Μίλο Τζουγκάνοβιτς -και μάλιστα, με ρωσική παρέμβαση. Στην πΓΔΜ, κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση μετά τις εκλογές και η Ε.Ε. ανησυχεί μήπως η χώρα βυθιστεί εκ νέου στο χάος. Στη Βουλγαρία, στήνονται πρόωρα κάλπες στις 26 Μαρτίου, μετά την οδυνηρή ήττα του Μπορίσοφ που τον εξανάγκασε σε παραίτηση. Και στη Ρουμανία, δεν έχει σβήσει ο απόηχος των μεγάλων και βίαιων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Όσο για την Ελλάδα, παραμένει εγκλωβισμένη στον γύψο των μνημονίων, χωρίς ημερομηνία εξόδου -με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Προκαλεί, μάλιστα, εντύπωση το γεγονός ότι όπου κι αν στρέψει κανείς την προσοχή του στα Βαλκάνια, είναι βέβαιο ότι θα ακούσει από σχεδόν όλα τα στόματα μια λέξη να κυριαρχεί και να περιγράφει την κρίση, ως η αιτία όλων των δεινών: Διαφθορά! Μόνο που αυτή η ερμηνεία πείθει ολοένα λιγότερους καθώς, συνειδητά ή ασυνείδητα, αντιλαμβάνονται ότι οι «ρίζες» πάνε πολύ πιο βαθιά. Στην οικονομική ανέχεια, την έλλειψη προοπτικής, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις, τις εσωτερικές θρησκευτικές και εθνοτικές αντιθέσεις που αναζωπυρώνονται...
Εδώ είναι Βαλκάνια!
ΑΛΒΑΝΙΑ
«Εμφύλιος» και μεγαλοϊδεατισμός
Πριν από επτά χρόνια, ήταν οι Σοσιαλιστές του Έντι Ράμα που είχαν κατασκηνώσει έξω από το γραφείο του τότε πρωθυπουργού, ζητώντας την επανακαταμέτρηση των ψηφοδελτίων από τις βουλευτικές εκλογές, έχοντας καταγγείλει βία, νοθεία και διαφθορά. Σήμερα, οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί: Ο Ράμα, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές του 2013, βρίσκεται αντιμέτωπος με τις... σκηνές του Δημοκρατικού Κόμματος το οποίο, μετά από ένα τριήμερο μαζικών διαδηλώσεων στα Τίρανα, ανακοίνωσε ότι αποσύρει τους αντιπροσώπους του από τη Βουλή μέχρις ότου η κυβέρνηση παραιτηθεί και δόσει τη θέση της σε ένα υπηρεσιακό σχήμα, που θα οδηγήσει τη χώρα σε δίκαιες εκλογές στις 18 Ιουνίου.
Εδώ είναι Βαλκάνια!
Στη συγκεκριμένη περίπτωση δε, μιας και δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί... προκαταβολικά η βία και νοθεία, οι καταγγελίες επικεντρώνονται στα φαινόμενα διαφθοράς στους κόλπους του κράτους και ειδικότερα στις ευθύνες του Ράμα για τη μετατροπή της Αλβανίας σε μια απέραντη φυτεία ινδικής κάναβης και άλλων ναρκωτικών ουσιών, από την οποία τροφοδοτείται ολόκληρη η Ευρώπη.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει, μάλιστα, ότι τα τεράστια (και «μαύρα») έσοδα από τις πωλήσεις τους πρόκειται να αξιοποιηθούν για την εξαγορά αξιωματούχων και την αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος!
Εδώ είναι Βαλκάνια!
Η πραγματική αιτία του νέου γύρου πολιτικής αντιπαράθεσης, βεβαίως, βρίσκεται αλλού: Στην επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης η οποία, εκτός όλων των άλλων, δεν φαίνεται να ευνοεί εξίσου όλα τα κοινωνικά στρώματα. Καθώς, όμως, το φαινόμενο αυτό δεν μπορεί να ξεπεραστεί εύκολα -ειδικά καθώς η Αλβανία βρίσκεται υπό την εποπτεία του ΔΝΤ, υπάρχουν ήδη ενδείξεις μιας επικίνδυνης στροφής προς τον εθνικισμό, με αναζωπύρωση «μετώπων» που υπάρχουν με διάφορες βαλκανικές χώρες: την πΓΔΜ (μειονότητα), την Ελλάδα (τσάμηδες) και τη Σερβία (Κόσοβο).
Αναμφίβολα δε, πρόκειται για μια τάση η οποία δεν περιορίζεται στην Αλβανία. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι τη στιγμή που τα Τίρανα σχεδιάζουν κοινή διπλωματική εκπροσώπηση με την Πρίστινα σε διάφορες βαλκανικές χώρες, σε ανάλογη κίνηση προχωρούν και το Βελιγράδι με τα Σκόπια, ξεπερνώντας μάλιστα τις αναταράξεις που προκάλεσε η δήλωση... μεταμέλειας του Σέρβου υπουργού Εξωτερικών για την αναγνώριση της πΓΔΜ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Εδώ είναι Βαλκάνια!
ΠΓΔΜ
Στον αστερισμό του διαμελισμού
Τα κόμματα που εκφράζουν την αλβανική μειονότητα της πΓΔΜ (περίπου 25%-30% του πληθυσμού) και κυρίως το DUI, βλέποντας την αδυσώπητη σύγκρουση ανάμεσα στο VMRO-DPMNE και τους Σοσιαλδημοκράτες -η οποία καθιστά εξαιρετικά δύσκολη τη συνεργασία ανάμεσά τους και απαιτεί τη σύμπραξη ενός ή περισσότερων αλβανικών κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης- έχουν ανεβάσει τον πήχυ των απαιτήσεών τους.
Έτσι, ανάμεσα στα άλλα, θέτουν ως προϋπόθεση την αναγνώριση της αλβανικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας της χώρας, απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα το γυρίσουν στο «αντάρτικο».
Βλέποντας το αδιέξοδο και διαισθανόμενος τον κίνδυνο που συνεπάγεται σε μια χώρα στην οποία παραμένουν ζωντανές οι μνήμες του εμφυλίου της δεκαετίας του 2000, ο αρμόδιος επίτροπος της Ε.Ε., Γιοχάνες Χαν, προειδοποίησε τόσο τον Νίκολα Γκρούεφσκι όσο και τον Ζόραν Ζάεβ ότι ο χρόνος εξαντλείται.
Όσο για τους Αμερικανούς, που επίσης έχουν ισχυρή επιρροή στα Σκόπια, η δήλωση που είχε κάνει πρόσφατα Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής -«η Μακεδονία δεν είναι χώρα»- ασφαλώς λέει πολλά...
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Κάθε χρονιά και εκλογές...
Οι εκλογές της 26ης Μαρτίου είναι οι τρίτες την τελευταία τριετία, αποδεικνύοντας την αδυναμία του πολιτικού συστήματος της χώρας να βρει μια θέση ισορροπίας. Στην πορεία προς αυτές, αδιαφορώντας για τους δημοσιονομικούς κανόνες της Κομισιόν, ο ηγέτης του δεξιού GERB έχει τάξει λαγούς με πετραχήλια στους φτωχούς συμπατριώτες του: Αύξηση κατά 50% του μέσου μισθού και διπλασιασμό των αποδοχών των εκπαιδευτικών, διατήρηση του συντελεστή φορολόγησης στο 10% για ιδιώτες και επιχειρήσεις και άλλα πολλά. Επειδή, όμως, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ισοψηφία με τους (φιλορώσους) Σοσιαλιστές, οι Αμερικανοί έστειλαν πρόσφατα μια ισχυρή στρατιωτική μονάδα στη βάση του Νόβο Σέλο, για να στείλουν τα κατάλληλα μηνύματα.