Η γερμανική πατέντα που «εξαφανίζει» τα σκουπίδια

Εκατοντάδες θέσεις εργασίας και καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας υπόσχεται το πρώτο -εναρμονισμένο με ευρωπαϊκές οδηγίες- ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, που ολοκληρώθηκε στην Κοζάνη.




Σε λιγότερο από τέσσερις μήνες ξεκινά την εμπορική του λειτουργία, έχοντας ήδη ξεκινήσει δοκιμαστικά.

Στην μονάδα, που μπορεί να επεξεργάζεται, ετησίως, μέχρι 120.000 τόνους απορριμμάτων, θα μεταφέρονται τα αστικά στερεά απόβλητα των δήμων σε ένα δίκτυο 10 περιφερειακών σταθμών μεταφόρτωσης, με σκοπό να ανακτώνται τα ανακυκλώσιμα υλικά (πλαστικό, μέταλλο, χαρτί, αλουμίνιο) να παράγεται εδαφοβελτιωτικό - compost, ενώ ό,τι απομένει (υπόλειμμα μικρότερο από 36% του συνόλου) από την επεξεργασία θα θάβεται στον ΧΥΤΥ.
Η γερμανική πατέντα που «εξαφανίζει» τα σκουπίδια

Παγκόσμια διάκριση
Το έργο, που έχει βραβευτεί από το World Finance ως Deal of the Year in Waste PPP sector, είναι προϋπολογισμού 49 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει μία μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ), χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων (ΜΕΥΑ), λοιπά έργα (ζυγιστήρια, πλυντήριο, συνεργείο, αποθηκευτικοί χώροι κλπ), και έναν νέο σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων (ΣΜΑ) στην Κοζάνη. Για τις ανάγκες λειτουργίας του, δημιουργούνται τουλάχιστον 150 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και επιπλέον 250 έμμεσες θέσεις εργασίας.

Όσον αφορά το κόμποστ, σύμφωνα με τα στελέχη της εταιρείας Ηλέκτωρ (θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ), που κατασκεύασε το έργο, στα σκαριά βρίσκεται η υπογραφή του πρώτου συμφωνητικού για την απορρόφηση του κόμποστ της πρώτης περιόδου λειτουργίας. Ταυτόχρονα, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με τη ΔΕΗ για χρήση του υλικού για την αποκατάσταση στα λιγνιτωρυχεία της στην περιοχή.

Πέραν του ότι δημιουργεί μία νέα σημαντική αγορά, αυτή της αξιοποίησης του δευτερογενούς προϊόντος (κόμποστ), το έργο επιτρέπει την ενίσχυση της ανακύκλωσης σε ποσοστό 35% και την ελαχιστοποίηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Στη μονάδα πραγματοποιείται βιολογική - αερόβια επεξεργασία των απορριμμάτων που αποτελεί πατέντα της γερμανικής εταιρείας Herhof -θυγατρικής της Ηλέκτωρ- με την προσαρμογή του σχεδιασμού στη ΜΕΑ να πραγματοποιείται από περισσότερα από 30 άτομα σε Ελλάδα και Γερμανία.

«Ο όμιλος Ελλάκτωρ επένδυσε 17 εκατ. ευρώ και εξασφάλισε δανεισμό πάνω από 30 εκατ. ευρώ λίγες εβδομάδες πριν επιβληθούν τα capital controls. Στα χρόνια της κρίσης μαζί με δάνεια ιδιωτικών και ευρωπαϊκών φορέων κινητοποιήσαμε επενδύσεις αξίας 5 δισ. ευρώ. Ο όμιλος απασχολεί περισσότερους από 3.600 εργαζόμενους από τους οποίους 800 δραστηριοποιούνται στον τομέα των περιβαλλοντικών υποδομών, ενώ 150 άτομα απασχολούνται στο έργο της Δυτικής Μακεδονίας» όπως σημειώνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ειδικού σκοπού ΕΠΑΔΥΜ, Λεωνίδας Μπόμπολας.

Κόστος επεξεργασίας
Το κόστος επεξεργασίας, ανά τόνο, που αντιστοιχεί στους δημότες ανέρχεται σε περίπου 68 ευρώ, ποσό που αναμένεται να μειωθεί με υπό κατάρτιση Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα προβλέπει την αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης σε 70% από 50% σήμερα. Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό κόστος επεξεργασίας τοποθετείται περίπου σε 136 ευρώ (το ήμισυ των οποίων σήμερα προέρχεται από το κράτος).

Σε κάθε περίπτωση, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας θα γλιτώσει το τέλος ταφής που θα διαμορφωνόταν σε 50 ευρώ, ανά τόνο, για το 2016 και 60 ευρώ από το 2018.

Για την κατασκευή της μονάδας, που θα βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία έως τις 30 Ιουνίου, απασχολήθηκαν 150-200 άτομα, ενώ η εταιρεία ειδικού σκοπού ΕΠΑΔΥΜ, που συνέστησαν η Ηλέκτωρ και η Άκτωρ Παραχωρήσεις, ως ανάδοχος, θα λειτουργεί το έργο για διάστημα 25 ετών. Κατά την περίοδο λειτουργίας θα δημιουργηθούν 120 θέσεις εργασίες.

Σχετικά με τη χρηματοδότηση του έργου, ποσό ύψους 25,4 εκατ. ευρώ προήλθε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το Ταμείο Αστικής Ανάπτυξης Jessica Δυτικής Μακεδονίας, 16,9 εκατ. προήλθαν από ίδια κεφάλαια, ενώ το υπόλοιπο ποσό (ΦΠΑ) προήλθε από την Εθνική Τράπεζα.

Ταυτότητα του έργου

Το πρώτο Ολοκληρωμένο Έργο Διαχείρισης Απορριμμάτων υπογράφηκε στις 10/06/2015 και προέβλεπε δύο έτη για την κατασκευή νέων υποδομών και 25 έτη για τη λειτουργία των νέων και ορισμένων εκ των υφιστάμενων υποδομών της περιφέρειας. Ανάδοχος του έργου είναι η εταιρεία ΕΠΑΔΥΜ Α.Ε. (Εταιρεία Ειδικού Σκοπού που συστάθηκε για την υλοποίηση της Σύμβασης από τις εταιρείες Ηλέκτωρ Α.Ε. και Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε.), μέλος του ομίλου Ελλάκτωρ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βέλτιστο περιβαλλοντικό αποτέλεσμα επιτυγχάνεται κυρίως χάρη σε προηγμένες τεχνολογίες για τη βιολογική επεξεργασία των απορριμμάτων όπως αυτή της αερόβιας επεξεργασίας που αποτελεί πατέντα της γερμανικής εταιρείας HERHOF (θυγατρική της Ηλέκτωρ Α.Ε.), καθώς και στον συνδυασμό κατάλληλων τεχνολογιών μηχανικής διαλογής με in-house σχεδιασμό από την Ηλέκτωρ. Τόσο η τεχνολογία βιολογικής επεξεργασίας, όσο και αυτή της μηχανικής διαλογής είναι κατά τέτοιο τρόπο σχεδιασμένες στην εν λόγω μονάδα, ώστε να είναι συμβατές και με πρόσθετα ειδικά ρεύματα απορριμμάτων (π.χ. προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα), τα οποία δεν είναι διαθέσιμα στην παρούσα φάση, αλλά θα προκύψουν από την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στον νέο Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ), και αντίστοιχα στον Περιφερειακό (ΠΕΣΔΑ) για τη Δ. Μακεδονία.