Στο μικροσκόπιο του φορολογικού ελέγχου μπαίνουν χιλιάδες φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαθέτουν καταθέσεις, μετοχές και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει παραλάβει τα σχετικά δεδομένα από περισσότερες από 80 χώρες του εξωτερικού και έχει ήδη ξεκινήσει την ελεγκτική διαδικασία. Η πρώτη ελεγκτική κίνηση που γίνεται είναι η ταυτοποίηση των καταθετών εξωτερικού προκειμένου να συνταχθεί μια μακρά λίστα με τους Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου που θα μπουν στη λίστα προτεραιότητας των ελέγχων.
Τι ακολουθεί; Άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στην Ελλάδα, καταγραφή όλων των δαπανών τους με μετρητά για ΔΕΚΟ, σχολεία, πιστωτικές κάρτες, δάνεια και άλλες υπηρεσίες και σύγκριση με τα ποσά εισοδήματος που δήλωσαν στις φορολογικές τους δηλώσεις. Αν τα ποσά δεν δικαιολογούνται τότε θα πέσουν καμπάνες με τη μορφή πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων.
Ο έλεγχος των χιλιάδων φορολογικών κατοίκων Ελλάδας που διαθέτουν καταθέσεις, μετοχές και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό μπαίνει στην τελική ευθεία. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει ολοκληρώσει την επεξεργασία και οριστικοποίηση των σχετικών αρχείων που έχει λάβει από ξένες χώρες και προχωρά τις διαδικασίες για τους ελέγχους.
Προς το παρόν στο ΥΠΟΙΚ δεν κάνουν εκτιμήσεις για τα προσδοκώμενα ποσά αλλά η έρευνα έτσι κι αλλιώς αφορά σε ποσά που μετρούνται σε "εκατομμύρια" προς το παρόν.
Πιο συγκεκριμένα, η φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας είναι υποχρεωμένος να δηλώνει και να φορολογείται στην Ελλάδα για το σύνολο του παγκόσμιου εισοδήματός του, δηλαδή για το εισόδημα που αποκτά όχι μόνο εγχωρίως αλλά σε κάθε χώρα του κόσμου. Εξαίρεση υπάρχει μόνο για τις περιπτώσεις χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις (π.χ. ΗΠΑ) εφόσον το εισόδημα που αποκτάται στην ξένη χώρα φορολογείται σε αυτήν τότε δεν επιβάλλεται φόρος εισοδήματος και στην Ελλάδα ή επιβάλλεται φόρος με βάση ειδικό τρόπο υπολογισμού (π.χ. διαφορά μεταξύ του φόρου που προκύπτει στο εξωτερικό με τον φόρο που προκύπτει με βάση τους ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές).
Από έγγραφο που κατέθεσε στη Βουλή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων απαντώντας σε ερώτηση βουλευτών προκύπτει ότι η ελληνική φορολογική διοίκηση έχει ήδη λάβει τα στοιχεία για τη χρηματοοικονομική περιουσία και εισοδήματα φορολογικών κατοίκων Ελλάδας για το 2016 και σύντομα αναμένεται να ληφθούν και τα στοιχεία για το φορολογικό έτος 2017.
Οι φορολογούμενοι που θα ελεγχθούν είναι αυτοί που έχουν:
1. Λογαριασμούς Θεματοφυλακής (μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια).
2. Καταθετικούς Λογαριασμούς.
3. Ασφαλιστήρια συμβόλαια με αξία εξαγοράς ή ασφαλιστήρια συμβόλαια προσόδων.
4. Ακαθάριστα ποσά τόκων, μερισμάτων και λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στον Δηλωτέο Λογαριασμό.
5. Ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον Δηλωτέο Λογαριασμό κατά το έτος αναφοράς.
Ανταλλαγή στοιχείων
Η ανταλλαγή πληροφοριών διευκολύνει σημαντικά τις φορολογικές αρχές όλων των χωρών που έχουν υπογράψει τις σχετικές συμφωνίες προκειμένου να καταπολεμήσουν τη φοροδιαφυγή που γίνεται μέσω της απόκρυψης εισοδημάτων σε ξένες χώρες.
Η πρώτη ελεγκτική κίνηση στην οποία έχει επιδοθεί η φορολογική διοίκηση είναι η ταυτοποίηση των φορολογούμενων για τους οποίους έχουν παραλειφθεί στοιχεία. Συγκεκριμένα, διασταυρώνονται τα στοιχεία από το εξωτερικό με τα στοιχεία Μητρώου της φορολογικής διοίκησης προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι κατάλογοι των φορολογούμενων που διαθέτουν περιουσία στο εξωτερικό. Όταν θα ολοκληρωθεί αυτό, θα ξεκινήσει η δεύτερη φάση που θα περιλαμβάνει τη διασταύρωση με τις φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν δηλώσει στον σχετικό κωδικό (029-030) την κατοχή περιουσίας στο εξωτερικό. Σε τρίτη φάση θα πραγματοποιηθεί έλεγχος για την πιθανότητα αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας σε φορολογούμενους που εμφανίζονται να διαθέτουν σημαντικά ποσά στο εξωτερικό όπως, για παράδειγμα, πάνω από πέντε εκατομμύρια ευρώ. Στους φορολογούμενους που θα επιλεγούν για έλεγχο θα γίνει άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών και θα ελεγχθεί αν τα χρήματα που διαθέτουν στο εξωτερικό και την Ελλάδα δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει στις φορολογικές τους δηλώσεις.
Οι χώρες
Οι χώρες με τις οποίες η Ελλάδα αντάλλαξε πληροφορίες φέτος (εισοδήματα 2016) είναι οι εξής: Ανδόρρα, Αργεντινή, Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Bonaire-Saint Eustatius and Saba, Βουλγαρία, Κολομβία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Δανία, Νήσοι Φερόες, Φινλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Γιβραλτάρ, Γροιλανδία, Γκέρνσεϊ, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ινδία, Ιρλανδία, Νήσος του Μαν, Ιταλία, Τζέρσεϊ, Κορέα, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαυρίκιος, Μεξικό, Μονακό, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σαν Μαρίνο, Σεϋχέλλες, Σλοβακία, Σλοβενία, Νότιος Αφρική, Σουηδία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ.
Φέτος θα ανταλλαχθούν πληροφορίες (για τα εισοδήματα) και με τις εξής χώρες: Ανγκόλα, Μπαρμπέιντος, Βερμούδες, Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, Νήσοι Κέιμαν, Κουρακάο, Δομινικανή Δημοκρατία, Κορέα, Μονσεράτ, Νιούε, Τρίνινταντ και Τομπάγκο, Νήσοι Τερκς και Κάικος, Αλβανία, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αρούμπα, Μπαχάμες, Μπελίζ, Βραζιλία, Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, Καναδάς, Χιλή, Κίνα, Νήσοι Κουκ, Κόστα Ρίκα, Γκάνα, Γρενάδα, Χονγκ Κονγκ, Ινδονησία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Κουβέιτ, Νήσοι Μάρσαλ, Μακάο, Μαλαισία, Μονακό, Νέα Ζηλανδία, Παναμάς, Κατάρ, Ρωσία, Σεντ Κιτς και Νέβιλ, Σαμόα, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, Άγιος Μαρτίνος, Ελβετία, Τουρκία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ουρουγουάη, Μπαχρέιν, Ναούρου, Βανουάτου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και η ελληνική φορολογική διοίκηση πρόκειται να αποστείλει στο εξωτερικό τα στοιχεία για την κινητή περιουσία που διαθέτουν οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού στην Ελλάδα.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει παραλάβει τα σχετικά δεδομένα από περισσότερες από 80 χώρες του εξωτερικού και έχει ήδη ξεκινήσει την ελεγκτική διαδικασία. Η πρώτη ελεγκτική κίνηση που γίνεται είναι η ταυτοποίηση των καταθετών εξωτερικού προκειμένου να συνταχθεί μια μακρά λίστα με τους Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου που θα μπουν στη λίστα προτεραιότητας των ελέγχων.
Τι ακολουθεί; Άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στην Ελλάδα, καταγραφή όλων των δαπανών τους με μετρητά για ΔΕΚΟ, σχολεία, πιστωτικές κάρτες, δάνεια και άλλες υπηρεσίες και σύγκριση με τα ποσά εισοδήματος που δήλωσαν στις φορολογικές τους δηλώσεις. Αν τα ποσά δεν δικαιολογούνται τότε θα πέσουν καμπάνες με τη μορφή πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων.
Ο έλεγχος των χιλιάδων φορολογικών κατοίκων Ελλάδας που διαθέτουν καταθέσεις, μετοχές και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό μπαίνει στην τελική ευθεία. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει ολοκληρώσει την επεξεργασία και οριστικοποίηση των σχετικών αρχείων που έχει λάβει από ξένες χώρες και προχωρά τις διαδικασίες για τους ελέγχους.
Προς το παρόν στο ΥΠΟΙΚ δεν κάνουν εκτιμήσεις για τα προσδοκώμενα ποσά αλλά η έρευνα έτσι κι αλλιώς αφορά σε ποσά που μετρούνται σε "εκατομμύρια" προς το παρόν.
Πιο συγκεκριμένα, η φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδας είναι υποχρεωμένος να δηλώνει και να φορολογείται στην Ελλάδα για το σύνολο του παγκόσμιου εισοδήματός του, δηλαδή για το εισόδημα που αποκτά όχι μόνο εγχωρίως αλλά σε κάθε χώρα του κόσμου. Εξαίρεση υπάρχει μόνο για τις περιπτώσεις χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις (π.χ. ΗΠΑ) εφόσον το εισόδημα που αποκτάται στην ξένη χώρα φορολογείται σε αυτήν τότε δεν επιβάλλεται φόρος εισοδήματος και στην Ελλάδα ή επιβάλλεται φόρος με βάση ειδικό τρόπο υπολογισμού (π.χ. διαφορά μεταξύ του φόρου που προκύπτει στο εξωτερικό με τον φόρο που προκύπτει με βάση τους ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές).
Από έγγραφο που κατέθεσε στη Βουλή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων απαντώντας σε ερώτηση βουλευτών προκύπτει ότι η ελληνική φορολογική διοίκηση έχει ήδη λάβει τα στοιχεία για τη χρηματοοικονομική περιουσία και εισοδήματα φορολογικών κατοίκων Ελλάδας για το 2016 και σύντομα αναμένεται να ληφθούν και τα στοιχεία για το φορολογικό έτος 2017.
Οι φορολογούμενοι που θα ελεγχθούν είναι αυτοί που έχουν:
1. Λογαριασμούς Θεματοφυλακής (μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια).
2. Καταθετικούς Λογαριασμούς.
3. Ασφαλιστήρια συμβόλαια με αξία εξαγοράς ή ασφαλιστήρια συμβόλαια προσόδων.
4. Ακαθάριστα ποσά τόκων, μερισμάτων και λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στον Δηλωτέο Λογαριασμό.
5. Ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον Δηλωτέο Λογαριασμό κατά το έτος αναφοράς.
Ανταλλαγή στοιχείων
Η ανταλλαγή πληροφοριών διευκολύνει σημαντικά τις φορολογικές αρχές όλων των χωρών που έχουν υπογράψει τις σχετικές συμφωνίες προκειμένου να καταπολεμήσουν τη φοροδιαφυγή που γίνεται μέσω της απόκρυψης εισοδημάτων σε ξένες χώρες.
Η πρώτη ελεγκτική κίνηση στην οποία έχει επιδοθεί η φορολογική διοίκηση είναι η ταυτοποίηση των φορολογούμενων για τους οποίους έχουν παραλειφθεί στοιχεία. Συγκεκριμένα, διασταυρώνονται τα στοιχεία από το εξωτερικό με τα στοιχεία Μητρώου της φορολογικής διοίκησης προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι κατάλογοι των φορολογούμενων που διαθέτουν περιουσία στο εξωτερικό. Όταν θα ολοκληρωθεί αυτό, θα ξεκινήσει η δεύτερη φάση που θα περιλαμβάνει τη διασταύρωση με τις φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν δηλώσει στον σχετικό κωδικό (029-030) την κατοχή περιουσίας στο εξωτερικό. Σε τρίτη φάση θα πραγματοποιηθεί έλεγχος για την πιθανότητα αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας σε φορολογούμενους που εμφανίζονται να διαθέτουν σημαντικά ποσά στο εξωτερικό όπως, για παράδειγμα, πάνω από πέντε εκατομμύρια ευρώ. Στους φορολογούμενους που θα επιλεγούν για έλεγχο θα γίνει άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών και θα ελεγχθεί αν τα χρήματα που διαθέτουν στο εξωτερικό και την Ελλάδα δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει στις φορολογικές τους δηλώσεις.
Οι χώρες
Οι χώρες με τις οποίες η Ελλάδα αντάλλαξε πληροφορίες φέτος (εισοδήματα 2016) είναι οι εξής: Ανδόρρα, Αργεντινή, Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Bonaire-Saint Eustatius and Saba, Βουλγαρία, Κολομβία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Δανία, Νήσοι Φερόες, Φινλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Γιβραλτάρ, Γροιλανδία, Γκέρνσεϊ, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ινδία, Ιρλανδία, Νήσος του Μαν, Ιταλία, Τζέρσεϊ, Κορέα, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαυρίκιος, Μεξικό, Μονακό, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σαν Μαρίνο, Σεϋχέλλες, Σλοβακία, Σλοβενία, Νότιος Αφρική, Σουηδία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ.
Φέτος θα ανταλλαχθούν πληροφορίες (για τα εισοδήματα) και με τις εξής χώρες: Ανγκόλα, Μπαρμπέιντος, Βερμούδες, Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, Νήσοι Κέιμαν, Κουρακάο, Δομινικανή Δημοκρατία, Κορέα, Μονσεράτ, Νιούε, Τρίνινταντ και Τομπάγκο, Νήσοι Τερκς και Κάικος, Αλβανία, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αρούμπα, Μπαχάμες, Μπελίζ, Βραζιλία, Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, Καναδάς, Χιλή, Κίνα, Νήσοι Κουκ, Κόστα Ρίκα, Γκάνα, Γρενάδα, Χονγκ Κονγκ, Ινδονησία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Κουβέιτ, Νήσοι Μάρσαλ, Μακάο, Μαλαισία, Μονακό, Νέα Ζηλανδία, Παναμάς, Κατάρ, Ρωσία, Σεντ Κιτς και Νέβιλ, Σαμόα, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, Άγιος Μαρτίνος, Ελβετία, Τουρκία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ουρουγουάη, Μπαχρέιν, Ναούρου, Βανουάτου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και η ελληνική φορολογική διοίκηση πρόκειται να αποστείλει στο εξωτερικό τα στοιχεία για την κινητή περιουσία που διαθέτουν οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού στην Ελλάδα.