Αγώνας δρόμου για να... πέσει το «τείχος» Σόιμπλε

Όλοι πιέζουν όλους, όλοι πιέζονται από τον χρόνο και όλοι οι δρόμοι καταλήγουν, τελικά στη διαφωνία Σόιμπλε - Ουάσιγκτον για χρέος και πλεονάσματα και στην προσπάθεια που γίνεται σε ανώτατο, πολιτικό, επίπεδο για, έγκαιρο, συμβιβασμό.



Κάπως έτσι, ξένος, υψηλόβαθμος, παράγοντας, μεταφέρει το κλίμα της σκληρής μάχης που διεξάγεται στο παρασκήνιο, από τεχνικό έως ανώτατο επίπεδο, προκειμένου το ελληνικό ζήτημα «να μπει σε μια σειρά» το συντομότερο δυνατό.

Τις τελευταίες ώρες πληθαίνουν οι ενδείξεις πως καταβάλλονται αγωνιώδεις και εντατικές προσπάθειες, από όλες τις πλευρές, που έχουν ήδη ξεκινήσει να δουλεύουν πάνω σε κείμενα αρχών για την τεχνική συμφωνία, ώστε όλα να είναι εντός χρονοδιαγράμματος. Ιδιαίτερα θετικό ήταν το κλίμα που μετέφερε και ο επικεφαλής του EuroWorking Group, T. Βίζερ, για τη δυναμική επίτευξης συμφωνίας εφ’ όλης της ύλης φέτος. Λίγο μετά όμως σε εκδήλωση στο Βερολίνο ο Β. Σόιμπλε "ξανακτύπησε" καθώς φέρεται να δήλωσε πως η Ελλάδα δεν έχει κάνει αρκετά στις μεταρρυθμίσεις και πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Αγώνας δρόμου για να... πέσει το «τείχος» Σόιμπλε

Επανέλαβε δε πως το "κούρεμα" χρέους δεν θα βοηθούσε την Ελλάδα, μία χώρα που κατά τον. κ. Σόιμπλε, ζει πέρα από τις δυνατότητες της. Σε κάθε περίπτωση κρίσιμα είναι τα προσεχή 24ωρα καθώς, εκτός απροόπτου, αναχωρούν την Τρίτη, οι επικεφαλής της τρόικας. Σήμερα αναμένεται νέα συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με τους Θεσμούς, οι εκπρόσωποι των οποίων σύμφωνα με πληροφορίες ζήτησαν να υπάρξει ένα «διάλειμμα» χθες και προχθές, καθώς επικέντρωσαν τις διαβουλεύσεις, μεταξύ τους.

Αγώνας δρόμου

Τα ανοικτά θέματα παραμένουν ακανθώδη και η απειλή καθυστερήσεων, όπως να χαθεί το ορόσημο του Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου ή να «παρασυρθεί» χρονικά η διαπραγμάτευση για το χρέος μέσα στο 2017, είναι διαρκής, με δεδομένη τη δυστοκία των πιστωτών στο θέμα του χρέους. Ορισμένοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το σενάριο του Ιουνίου, δηλαδή να υπάρξει καταρχήν συμφωνία, ώστε να διευκολυνθεί η συζήτηση για το χρέος, ταυτόχρονα όμως, με λίστες προαπαιτούμενων, που θα υλοποιούνται σε επόμενο χρόνο για να εκταμιεύονται υποδόσεις.

Στο επίμαχο θέμα του χρέους, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα πρακτικά θεωρείται πως έχουν «κλειδώσει» και το πιθανότερο είναι να προβλέπουν ελαφρύνσεις και καλύτερη διαχείριση επιτοκιακού ρίσκου σε χρέος ύψους 65 δισ. ευρώ. Διαρκής όμως παραμένει, μέχρι στιγμής, η πίεση του Ταμείου: Το ΔΝΤ θέλει εξαγγελία των μέτρων που θα διασφαλίσουν το χρέος, μεσοπρόθεσμα, για να συμμετάσχει χρηματοδοτικά στο ελληνικό πρόγραμμα. Εάν η εξαγγελία δεν υπάρξει από το Βερολίνο, τότε το ΔΝΤ ζητά πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα από την ελληνική πλευρά, εφόσον οι στόχοι για τα πλεονάσματα παραμείνουν αμετάβλητα και η Ευρώπη δεν δεχθεί χαλάρωσή τους. Αυτό μεταφράζεται σε πρόσθετες παρεμβάσεις τα επόμενα χρόνια 2,5-3 δισ. ευρώ, κάτι που είναι πολιτικά ανέφικτο. Στο πλαίσιο αυτό, σε ανώτατο επίπεδο, η «παρτίδα» όλη κρίνεται στο να πειστεί ο Β. Σόιμπλε να συναινέσει σε έναν συμβιβασμό που θα διευκολύνει και τη συμμετοχή του Ταμείου ως χρηματοδότη και την ΕΚΤ να συντάξει μια έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, που θα ανοίξει, ει δυνατόν στο πρώτο τρίμηνο του 2017, την ποσοτική χαλάρωση.

Στόχος όμως που, μέχρι στιγμής, παραμένει θολός, ενώ εάν υπάρξουν σημαντικές καθυστερήσεις εκεί, οι επιπλοκές μπορεί να αποδειχθούν σοβαρές. Πρέπει να σημειωθεί πως το ΔΝΤ θα παρουσιάσει την έκθεση βιωσιμότητας στα μέσα Δεκεμβρίου, μία εβδομάδα μετά το Eurogroup, ενώ η ΕΚΤ θα συντάξει τη δική της σε επόμενο χρόνο.

Αισιοδοξία Βίζερ
Χθες πάντως ο επικεφαλής του EuroWorking Group, όπου θα γίνει μια πρώτη κρίσιμη αποτίμηση στις 28 Νοεμβρίου, εμφανίστηκε «πολύ αισιόδοξος» πως εάν υπάρξει συμφωνία για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, που περιλαμβάνουν και τα εργασιακά, τότε μπορούν να ολοκληρωθούν και οι συζητήσεις για το χρέος.

«Χρειάζεται να κάνεις μεταρρυθμίσεις και αυτό θα φέρει την ανάπτυξη και αυτό θα ξεκλειδώσει τα μέτρα για τα οποία στην πραγματικότητα έχουμε ήδη συμφωνήσει, είμαι πολύ αισιόδοξος ότι μέχρι το τέλος του έτους θα φθάσουμε εκεί και μετά θα είναι σχετικά ήπια η πλεύση για το υπόλοιπο του προγράμματος».
Σχετικά με το ΔΝΤ σημείωσε πως ένας όρος για τις συζητήσεις είναι ότι το ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι μόνο ευρωπαϊκό πρόγραμμα, είναι επίσης και πρόγραμμα του ΔΝΤ, τουλάχιστον δηλαδή ότι «οι συνάδελφοι του ΔΝΤ είναι έτοιμοι να πάνε στο Δ.Σ. του Ταμείου και να τους προτείνουν να δώσουν ένα ακόμη πρόγραμμα στην Ελλάδα».

Καθοριστικά θα είναι τα προσεχή τρία 24ωρα, καθώς κλιμακώνονται οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές, που αναχωρούν, εκτός απροόπτου την Τρίτη. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός προβλέπει άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες, το πιθανότερο, με δύο πολυνομοσχέδια, που θα διευθετούν εκκρεμότητες της δεύτερης αξιολόγησης, εφόσον υπάρξει συμφωνία, έως τις 3 Δεκεμβρίου, δύο μέρες δηλαδή πριν από το Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου.

Στη Βουλή
Τη Δευτέρα το τελικό σχέ διο του προϋπολογισμού

Από καλή αφετηρία στο σκέλος των εσόδων ξεκινά ο προϋπολογισμός του 2017, ο οποίος στοχεύει σε ανάπτυξη 2,7% έναντι ύφεσης 0,3% που εκτιμάται ότι θα κλείσει το 2016.

Βέβαια η ανάπτυξη αυτή προσδοκάται να γίνει σε μια χρονιά που οι φόροι αυξάνονται περαιτέρω περίπου κατά 2,5 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 1,8% του ΑΕΠ ή 3,3 δισ. ευρώ. Αντίθετα με την ανάπτυξη που ο στόχος έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερα φιλόδοξος, ο πήχυς για το πρωτογενές πλεόνασμα θεωρείται βατός, καθώς το 2016 κλείνει με πρωτογενές πλεόνασμα σχεδόν 0,8% του ΑΕΠ έναντι στόχου 0,53% του ΑΕΠ.

Το μεγαλύτερο από τον στόχο πρωτογενές αποτέλεσμα δημιουργεί ένα μαξιλάρι της τάξης των 500 εκατ. ευρώ στα κρατικά ταμεία, το οποίο εξουδετερώνει τη νάρκη των πιέσεων για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα το 2017 που ασκούν οι δανειστές. Με βάση τα δεδομένα αυτά, τα καθαρά έσοδα του φετινού προϋπολογισμού προβλέπεται να αγγίξουν τα 50 δισ. ευρώ και να κινηθούν σε πάνω από αυτό το όριο το 2017. Σε αντίθεση με τα έσοδα οι κρατικές δαπάνες θα υποστούν νέα μείωση προκειμένου αυτές να μην ξεπεράσουν το επόμενο έτος τα επίπεδα των 56 δισ. ευρώ, από 57,2 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν φέτος.

Το «ψαλίδι» στις δαπάνες θα είναι μεγαλύτερο από 1,3 δισ. ευρώ και το οποίο αν συνδυαστεί με τις αυξήσεις των 2,5 δισ. που θα γίνουν στους φόρους, η λιτότητα που φέρνει το 2017 αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ. Το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2017 αναμένεται να κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή, ενώ τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 θα κλείσουν μέσα στο Σαββατοκύριακο, καθώς οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους περιμένουν και τις υπόλοιπες κατηγορίες εσόδων για να διαπιστώσουν πού θα διαμορφωθεί ο πήχυς.

Δύο πολυνομοσχέδια για προαπαιτούμενα
Ο προϋπολογισμός του 2017 αναμένεται να ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής έως τις 10 Δεκεμβρίου, ενώ έως τις 3 Δεκεμβρίου σχεδιάζεται η ψήφιση του πρώτου πακέτου με τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή δυο πολυνομοσχέδια για τα προαπαιτούμενα.

Την επόμενη εβδομάδα θα συζητηθεί στην Ολομέλεια το νομοσχέδιο για τα εναλλακτικά καύσιμα και ένα ακόμα για την κινητικότητα.

Δεκέμβριο 'η Ιανουάριο
Συμφωνία για να προλάβουμε το QE τον Μάρτιο

Σήμα κινδύνου για τις επιπλοκές που θα είχε ενδεχόμενη κωλυσιεργία των πιστωτών να λάβουν αποφάσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους, έστειλε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος. Προειδοποίησε πως η κωλυσιεργία θα μπορούσε να υπονομεύσει τις ελπίδες για ανάκαμψη το 2017, τονίζοντας πως οι επόμενες εβδομάδες παρέχουν σημαντική ευκαιρία στην Ευρωζώνη να δείξει ότι μπορεί να διορθώσει και όχι να αποφύγει τα προβλήματά της. Διαφορετικά θα χαθεί η καλύτερη ευκαιρία για να μπει τέλος στην επταετή κρίση της χώρας. Εάν πούμε «θα αποφασίσουμε σε δύο χρόνια για το πώς θα καταστήσουμε βιώσιμο το ελληνικό χρέος τότε και οι επενδυτές θα αναβάλουν αποφάσεις για επενδύσεις στην Ελλάδα», δήλωσε σε συνέντευξη στη Wall Street Journal και χαρακτήρισε ζωτικής σημασίας να υπάρξουν γρήγορα ενέργειες.

Αν δεν υπάρξει συμφωνία για το χρέος, Δεκέμβριο ή Ιανουάριο, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα της ΕΚΤ τον Μάρτιο, αποτρέποντας επιστροφή της χώρας στις αγορές αργότερα το 2017 ή στις αρχές του 2018. «Θα ήταν κοντόφθαλμο να σταματήσει η διαδικασία που θα μας έβγαζε από το πρόγραμμα, κάτι που είναι κοντά», είπε. Απέρριψε δε τη θεωρία ότι το Βερολίνο αποφεύγει το θέμα του χρέους λόγω εκλογών. Η ελάφρυνση δεν θα «μεταφραζόταν» σε αξιοσημείωτο κόστος για τον μέσο ψηφοφόρο στο Αμβούργο, εκτίμησε και υποστήριξε πως η Γερμανία δείχνει έλλειψη εμπιστοσύνης στην αποφασιστικότητα της Ελλάδας να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, εάν πάρει την ελάφρυνση. «Σε κάποιο στάδιο μίας σχέσης, πρέπει να εμπιστευτείς τον άλλον, διότι η έλλειψη εμπιστοσύνης έχει τεράστιες συνέπειες», εκτίμησε.