Μια επαναστατική μέθοδο για την παραγωγή αεροπορικών βιοκαυσίμων από βιομάζα ζαχαροκάλαμων ανακάλυψαν ερευνητές στις ΗΠΑ, επιχειρώντας μελλοντικά να έχουν καθοριστικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ανάπτυξη βιώσιμων υγρών καυσίμων για την αεροπορία, εκτός από τα οχήματα, είναι ζωτική για τη σταδιακή απεξάρτηση από το πετρέλαιο και τη συγκράτηση της κλιματικής αλλαγής. Η νέα μέθοδος αξιοποιεί τα σάκχαρα των ζαχαροκάλαμων, σε συνδυασμό με τη βαγάσση (υπολείμματα του ζαχαροκάλαμου), για να παράγει ντίζελ και λιπαντικά για μηχανές τζετ.
Η καλλιέργεια βιομάζας ζαχαροκάλαμου μπορεί να γίνει σε επονομαζόμενα «οριακά» εδάφη, δηλαδή σχεδόν χέρσες περιοχές όπου δεν αναπτύσσονται καλλιέργειες τροφίμων και έτσι αποφεύγεται ο ανταγωνισμός, όπως υποστηρίζουν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ με επικεφαλής τον καθηγητή Αλέξις Μπελ του Τμήματος Χημικής και Βιομοριακής Μηχανικής.
Ερχονται τα πρώτα βιοκαύσιμα από ζαχαροκάλαμο
Ημερησίως, περίπου 8 εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται με αεροπλάνα, τα οποία εκπέμπουν το 2% των συνολικών ανθρωπογενών εκπομπών άνθρακα. Αν τα αεροπορικά ταξίδια αυξηθούν τις επόμενες δεκαετίες, όπως αναμένεται, τότε θα επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο στην ρύπανση του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή. Μπορεί το ποσοστό να φαίνεται μικρό, αλλά αφενός αφορά μόνο στην Ευρώπη και αφετέρου τα αεροσκάφη που πετούν σε μεγάλα υψόμετρα, κοντά ή εντός της στρατόσφαιρας, εκπέμπουν ρύπους του θερμοκηπίου διαφορετικούς από το διοξείδιο του άνθρακα που αυξάνουν τις ανθρωπογενείς επιπτώσεις στο Κλίμα.
Μια έκθεση του 2007 από το Ινστιτούτου Περιβαλλοντικής Αλλαγής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης υπολόγιζε τις σωρευτικές κλιματικές επιπτώσεις της αεροπορίας σε 4% επί του συνόλου.
Δοκιμαστική πτήση
Η πρώτη δοκιμαστική εμπορική πτήση με βιοκαύσιμα έγινε το 2008. Η χρήση των βιοκαυσίμων στα εμπορικά αεροπλάνα εγκρίθηκε διεθνώς το 2011, όμως η αξιοποίησή τους από τις αεροπορικές εταιρείες μέχρι σήμερα είναι περιορισμένη λόγω των πολύ αυστηρών προδιαγραφών για τα αεροπορικά καύσιμα, τις οποίες δύσκολα μπορούν να τηρήσουν τα βιοκαύσιμα.
Η πολλά υποσχόμενη νέα μέθοδος, που χρηματοδοτείται από πετρελαϊκή εταιρεία, φαίνεται να αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα.
Από την άλλη όμως, η πολιτική υποστήριξη στα βιοκαύσιμα έχει μειωθεί πρόσφατα, καθώς έχουν αυξηθεί οι επικρίσεις ότι αυτά ανταγωνίζονται την παραγωγή τροφίμων και τείνουν να αυξήσουν τις τιμές των τελευταίων.
Οι Αμερικανοί επιστήμονες αντιτείνουν ότι τα ζαχαροκάλαμα σε αντίθεση με τα ζαχαρότευτλα δεν ανταγωνίζονται τις καλλιέργειες τροφίμων.
Ποια κριτήρια καλύπτουν
Σύμφωνα με τον καθηγητή Αλέξις Μπελ, υπάρχει μια σειρά από αυστηρές προδιαγραφές για τα καύσιμα των αεροσκαφών, καθώς:
Πρώτον, δεν πρέπει να περιέχουν οξυγόνο, διότι το οξυγόνο μειώνει την ενεργειακή πυκνότητα του καυσίμου, η οποία πρέπει να βρίσκεται στο μέγιστο δυνατό επίπεδο στον περιορισμένο χώρο ενός αεροπλάνου.
Δεύτερον, το καύσιμο θα πρέπει να έχει τη σωστή κατανομή σημείων βρασμού των ουσιών που το συνιστούν και να χαρακτηρίζεται από την κατάλληλη λιπαντική ικανότητα, ώστε να περιορίζεται η φθορά των μηχανικών μερών.
Τέλος, πρέπει να έχει χαμηλό σημείο ροής, δηλαδή το καύσιμο να γίνεται ζελατινώδες και να πήζει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, διότι στη στρατόσφαιρα επικρατούν θερμοκρασίες της τάξης των μείον 40 με μείον 50 βαθμούς Κελσίου.
Οπως επισημαίνει ο καθηγητής, το βιοκαύσιμο που ανέπτυξαν καλύπτει όλα τα παραπάνω κριτήρια.
Eκθεση για τις εκπομπές
Σύμφωνα με την οδηγία για το σύστημα εμπορίας εκπομπών αεροπορικών ρύπων της ΕΕ, για την περίοδο 2013-2016 όλοι οι εμπορικοί και οι μη εμπορικοί φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών με σημαντικές εκπομπές είναι υπεύθυνοι για τις εκπομπές των πτήσεων εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, από τις αεροπορικές εταιρείες που πραγματοποίησαν κατά τη διάρκεια του 2013 και του 2014 ενδοευρωπαϊκές πτήσεις που καλύπτονται από την οδηγία ζητήθηκε να υποβάλουν στοιχεία για τις εκπομπές και για τα δύο έτη και να παραδώσουν τα αντίστοιχα δικαιώματα έως τις 30 Απριλίου 2015. Οι εξακριβωμένες εκπομπές CO2 από αεροπορικές δραστηριότητες που διεξάγονται μεταξύ αερολιμένων που βρίσκονται εντός του ΕΟΧ ανήλθαν σε 54,9 εκατομμύρια τόνους CO2 το 2014, ήτοι αυξήθηκαν κατά 2,8% σε σχέση με τους 53,4 εκατομμύρια τόνους CO2 το 2013.
Το επίπεδο συμμόρφωσης με τους κανόνες του ΣΕΔΕ της Ε.Ε. είναι υψηλό: οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, που είναι υπεύθυνοι για το 99% των εκπομπών των αεροπορικών μεταφορών που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της Ε.Ε., συμμορφώνονται. Αυτό περιλαμβάνει περισσότερα από 100 εμπορικούς φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που εδρεύουν εκτός της ΕΕ, οι οποίοι εκτελούν πτήσεις εντός του ΕΟΧ.