Μέτρα 2% του ΑΕΠ, ή 3,6 δισ. ευρώ, που θα ισχύσουν από το 2019, καλείται να νομοθετήσει η κυβέρνηση, εδώ και τώρα, προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση.
Το παρασκήνιο «βράζει» λίγες μόλις ώρες πριν από το Eurogroup της Δευτέρας, ενώ οι τελευταίες διαρροές δείχνουν προς μυστική συμφωνία Μέρκελ - Λαγκάρντ, που συναντώνται την Τετάρτη, η οποία διασφαλίζει εμπλοκή του Ταμείου και πίστωση χρόνου προς το Βερολίνο για το ελληνικό χρέος. Σενάριο που, εφόσον επιβεβαιωθεί, ως προς το δεύτερο σκέλος, αυξάνει τον βαθμό δυσκολίας στις διαβουλεύσεις, με δεδομένο ότι το χρέος είναι κεντρικό ζητούμενο και για την ελληνική πλευρά. Υποστηρικτικό του σεναρίου περί συμφωνίας Λαγκάρντ - Μέρκελ ήταν χθες δημοσίευμα του Spiegel που υποστηρίζει πως το ΔΝΤ θα συμμετάσχει με 5 δισ. ευρώ στο ελληνικό πρόγραμμα, εξέλιξη που «φωτογραφίζει» πολιτική συμφωνία ΔΝΤ - Βερολίνου για να εκτονωθεί η αντιπαράθεση μεταξύ των θεσμών, λίγους μήνες προτού η Αγκ. Μέρκελ αντιμετωπίσει μια δύσκολη εκλογική αναμέτρηση. Σε κάθε περίπτωση πάντως, πιθανή απόφαση έστω και για μια συμβολική χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, εντείνει τις πιέσεις προς την Αθήνα για τη λήψη και την προκαταβολική ψήφιση σκληρού πακέτου μέτρων.
Θέλουμε δεξαμενή μέτρων, «υψηλής δημοσιονομικής ποιότητας», κάτι που μεταφράζεται σε περικοπές αφορολόγητου και συντάξεων, τα οποία θα είναι νομοθετημένα και θα ισχύσουν το 2019, ό,τι και να γίνει επιμένουν οι πιστωτές. Η απαίτηση αυτή φέρεται να είναι μάλιστα αδιαπραγμάτευτη, τουλάχιστον για το Βερολίνο, που πιέζει αυτό να ισχύσει, σε κάθε σενάριο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες το μήνυμα μεταφέρθηκε και στον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, στις επαφές που είχε, προ ημερών, στο Βερολίνο.
«Ψηφίστε τα μέτρα εδώ και τώρα»
«Κλειδί» στις εξελίξεις, είναι, το πακέτο των αντίδωρων που μπορεί να διασφαλίσει η κυβέρνηση, εάν καταστεί δυνατό το ΔΝΤ να συναινέσει σε χαμηλότερο -και ηπιότερο όσον αφορά στις συντάξεις- πακέτο και το εάν θα αποσπάσει η Αθήνα, έστω, μια ισχυρή δέσμευση για τη λήψη πρόσθετων, μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα μέτρων για το χρέος. «Αγκάθι» παραμένει η προνομοθέτηση των μέτρων και τα εργασιακά, όπου οι Θεσμοί δεν δέχονται αντιστροφή υφιστάμενων ρυθμίσεων και το διάστημα που η Ελλάδα θα δεσμευθεί, από φέτος, ότι θα διατηρήσει τον υψηλό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Κάτι που όπως φαίνεται θα κλειδώσει μάλλον στα πέντε χρόνια, με το Β. Σόιμπλε να έχει ήδη επιμείνει για δέκα.
Β. Σόιμπλε: Δεν κλείνουμε τη Δευτέρα
«Ψηφίστε τα μέτρα εδώ και τώρα»
Χθες ο Β. Σόιμπλε έστειλε νέο μήνυμα, πως «δεν κλείνουμε τη Δευτέρα» καθώς υπάρχει πρόοδος, αλλά αυτή δεν είναι ακόμη επαρκής. Από την πλευρά του ο Ευκλ. Τσακαλώτος εμφανιζόταν αισιόδοξος και φέρεται να δήλωσε στους εκπροσώπους του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας πως τη Δευτέρα θα υπάρξει πολιτική απόφαση και καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια, αλλά εξωγενείς παράγοντες και κυρίως οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ε.Ε. και ΔΝΤ ευθύνονται για την καθυστέρηση. Όπως βαίνουν τα πράγματα η μάχη για μια οριστική συμφωνία μάλλον εξωθείται πια, χρονικά, στην επικίνδυνη ζώνη του Μαρτίου και περνά στην περίοδο των ολλανδικών και των γαλλικών εκλογών, αυξάνοντας τον κίνδυνο οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα, να «πολιτικοποιηθούν», περαιτέρω. Νέο ορόσημο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θεωρείται πια η 20ή Μαρτίου, πέντε μόλις ημέρες μετά τις εκλογές στην Ολλανδία και σχεδόν ένα μήνα πριν από τον, εξαιρετικά κρίσιμο για την Ευρωζώνη, πρώτο γύρο των εκλογών στη Γαλλία. Οι συνθήκες αυτές, σε συνδυασμό, με την κόπωση που είναι διάχυτη στην Ευρώπη σχετικά με το ελληνικό ζήτημα, είναι παράγοντες που ψαλιδίζουν αισθητά τα όρια των ελιγμών που μπορεί να γίνουν. Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης παραμένει να περιορίσει στο μέτρο του δυνατού τα μέτρα που θα κληθεί να νομοθετήσει και να λάβει ένα ισχυρό πακέτο με μέτρα, «επεκτατικού και κοινωνικού χαρακτήρα» για την οικονομία, και στο ιδανικό σενάριο να περιορίσει το εύρος των μέτρων που θα πρέπει να νομοθετήσει άμεσα.
Το μεγάλο αγκάθι είναι η συμμετοχή του ΔΝΤ, το οποίο έχει υιοθετήσει ως βασικό σενάριο στην ανάλυσή του, ένα ιδιαίτερα δυσμενές σενάριο, με τη λογική ότι στην περίπτωση της Ελλάδας πρέπει πάντα να λειτουργούμε με το «χειρότερο σενάριο».
Η συζήτηση περί στοιχείων και αριθμών παραμένει ανοικτή, σε μια περίοδο όμως που ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος κανενός, ούτε όμως και της ελληνικής πλευράς, που θα πρέπει τον Ιούνιο να έχει λάβει την επόμενη δόση, των περίπου 7 δισ. ευρώ για να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα αδυναμίας πληρωμών, τον Ιούλιο. Πρέπει να σημειωθεί πως ήδη ο Π. Τόμσεν έχει δηλώσει πως εάν τα στοιχεία δείξουν πως είμαστε υπερβολικά απαισιόδοξοι, τότε θα αλλάξουμε την πρόγνωσή μας, ενώ μεγάλος είναι ο θόρυβος που γίνεται γύρω από το πλεόνασμα του 2016. Το ΔΝΤ το βλέπει κάτω του 1%, ενώ οι υπόλοιποι ελαφρώς άνω του 2% και τα σχετικά νούμερα αναμένεται να πιστοποιηθούν στις 21 Απριλίου. Ταυτόχρονα, ανεξάρτητα από την επικύρωση της συμφωνίας με την Ε.Ε., εφόσον τελικά το ΔΝΤ αποφασίσει να εμπλακεί χρηματοδοτικά στο ελληνικό πρόγραμμα, θα πρέπει να υπάρξει και ειδική συμφωνία με το Ταμείο, και να συμφωνηθεί παράλληλο πρόγραμμα, που συνήθως είναι μια χρονοβόρα διαδικασία.
Μυστική συμφωνία Μέρκελ - Λαγκάρντ
Οι επόμενες μέρες πάντως αναμένονται πυκνές σε γεγονότα. Ήδη, χθες, και ενώ οι διαρροές στο γερμανικό Τύπο έδειχναν μυστική συμφωνία Μέρκελ -Λαγκάρντ για την Ελλάδα, ανακοινώθηκε πως θα υπάρξει συνάντηση των δύο γυναικών την Τετάρτη, ενώ λίγη ώρα αργότερα δημοσίευμα του Spiegel έκανε λόγο για χρηματοδοτική συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα με 5 δισ. ευρώ. Είχε προηγηθεί δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Ντι Βελτ, με τίτλο «Το ΔΝΤ αγοράζει χρόνο για τη Μέρκελ στο θέμα της Ελλάδας». Σύμφωνα με αυτό, η επικεφαλής του ΔΝΤ υποσχέθηκε πριν από λίγες ημέρες στη Γερμανίδα καγκελάριο κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής τους επικοινωνίας ότι το Ταμείο θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα και ότι θα μεταθέσει για το 2018 την απαίτησή του για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Η Ντι Βελτ επικαλείται κυβερνητικούς κύκλους στο Βερολίνο και σημειώνει ότι αν ισχύει η πληροφορία, το ΔΝΤ «αγοράζει» για ακόμη μία φορά χρόνο για την πολιτική, ενώ επισημαίνεται πως στο Βερολίνο λένε πως η Ουάσιγκτον, όπου είναι η έδρα του ΔΝΤ, θέλει να στηρίξει τη Μέρκελ εν όψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου. Σημειώνουν ότι η Λαγκάρντ και η Μέρκελ γνωρίζονται καλά και ότι η καγκελάριος άνοιξε στη Γαλλίδα τον δρόμο για τη δεύτερη θητεία της ως επικεφαλής του Ταμείου.
Η Λαγκάρντ, από την άλλη πλευρά, θεωρεί τη Μέρκελ ένα από τα λίγα στηρίγματα σε έναν όλο και πιο αβέβαιο κόσμο και θα ήθελε για τον λόγο αυτό να μην αποτελέσει ένα από τα εμπόδια, στα οποία θα μπορούσε να σκοντάψει η καγκελάριος.
Επιστολή στους FT
Ε. Αχτσιόγλου προς Κρ. Λαγκάρντ
«Δεν μπορούμε να δεχτούμε νέες μειώσεις στις συντάξεις»
Τη θέση ότι «η κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί περαιτέρω μειώσεις συντάξεων» προέβαλε χθες, παραθέτοντας στοιχεία, η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου με επιστολή της στους Financial Times και με την ελπίδα, επισημαίνει, «να ακούσει η Κριστίν Λαγκάρντ»!
Όπως αναφέρει:
1. Είναι παραπλανητική η σύγκριση ότι για τις συντάξεις στην Ελλάδα απαιτείται περίπου το 11% του ΑΕΠ για τις συντάξεις έναντι 2,25% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη που, όμως, αφορά μόνο τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων του συνταξιοδοτικού συστήματος και όχι το σύνολο των δαπανών. «Με την εφαρμογή του τελευταίου ασφαλιστικού νόμου, η συνολική χρηματοδότηση των συντάξεων στην Ελλάδα θα πέσει κάτω του 9% και περιορίζεται στο 5% για την κάλυψη των ελλειμμάτων».
2. Οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα είναι σε χειρότερη θέση από άλλες χώρες στην Ευρώπη καθώς δεν έχουν πρόσβαση σε άλλα επιδόματα. Το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα για τους άνω των 65 ετών είναι 9.000 ευρώ έναντι 20.000 ευρώ στην Ευρωζώνη. «Πώς θα μπορούσε το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα να είναι οι υπεργενναιόδωρες συντάξεις, όταν το 43% των συνταξιούχων λαμβάνει λιγότερα από 660 ευρώ τον μήνα;», διερωτάται η υπουργός.