Νέο μέτωπο κατά ΕΚΤ για το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ

Η δημοτικότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ιδίως του προέδρου της, Μάριο Ντράγκι, βρισκόταν ήδη στο ναδίρ στη Γερμανία, καθώς η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων θίγει την κουλτούρα της αποταμίευσης που ανθεί στην μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.



Τώρα, η απόφαση της ΕΚΤ να αποσύρει -δια της φυσικής φθοράς- το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ από την κυκλοφορία (για να αποθαρρύνει τη χρήση του για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση τρομοκρατικών πράξεων) ανοίγει ένα νέο μέτωπο στον «ψυχρό πόλεμο», καθώς ερμηνεύθηκε από πολλούς Γερμανούς ως προσπάθεια της Τράπεζας να περιορίσει τη χρήση των μετρητών.

Ενστάσεις << Ενδεικτικό των αντιδράσεων είναι ότι το Σάββατο προγραμματίζεται εκδήλωση στη Φρανκφούρτη υπέρ της διατήρησης του 500ευρου, με πρωτοβουλία της οργάνωσης Stoppbargeldverbot (Στοπ στην απαγόρευση των μετρητών), η οποία έχει στενούς δεσμούς με το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα AfD που κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο στις πρόσφατες ομοσπονδιακές εκλογές και έχει εξελιχθεί σε μεγάλο «πονοκέφαλο» για την κυβέρνηση της Αγκέλα Μέρκελ. Οι επικεφαλής της οργάνωσης κάνουν λόγο για ενορχηστρωμένη προσπάθεια της γερμανικής κυβέρνησης, των τραπεζών, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ να καταργήσουν τα μετρητά διά της πλαγίας οδού και να υποβάλουν τους πολίτες σε ηλεκτρονική παρακολούθηση των χρηματοοικονομικών τους συναλλαγών. Δεν είναι όμως μόνο το «ακραίο» AfD και οι παραφυάδες του που αντιδρούν στην απόσυρση των 500 ευρώ. Τις ενστάσεις τους έχουν διατυπώσει ανοιχτά και επιφανείς Γερμανοί οικονομολόγοι, όπως ο επικεφαλής του ινστιτούτου Ifo Κλέμενς Φουστ που υποστήριξε ότι η απόφαση «υπονομεύει την εμπιστοσύνη στην ΕΚΤ» και συμβάλλει στην de facto διαμόρφωση των επιτοκίων σε ακόμα πιο αρνητικά επίπεδα. Ο ίδιος, μάλιστα, πρότεινε στην ΕΚΤ να αναβάλλει τον «θάνατο» του 500ευρου (που θα σταματήσει να εκτυπώνεται από τις αρχές του 2018) έως ότου τα επιτόκια επιστρέψουν σε θετικό πρόσημο, συνδέοντας ευθέως τα δυο μέτωπα του «πολέμου». Βεβιασμένη έξοδος; Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η κόντρα αποτελεί προάγγελο μεγαλύτερων συγκρούσεων στο μέλλον, ιδίως όταν η κατάσταση της οικονομίας της Ευρωζώνης και η πορεία του πληθωρισμού θα δικαιολογούν το άνοιγμα της συζήτησης για τη βαθμιαία ανάκληση των μέτρων χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ αυτή η χρονική στιγμή δεν διαφαίνεται καν στον ορίζοντα, με τον πληθωρισμό να κινείται σε μηδενικά επίπεδα και την ανάκαμψη να εμφανίζεται ιδιαίτερα εύθραυστη, έχουν ήδη αρχίσει οι πιέσεις προς την κατεύθυνση αυτή: Προχθές το βράδυ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε (αποφεύγοντας να αναφερθεί ευθέως στην ΕΚΤ) ότι η πολιτική των μηδενικών-αρνητικών επιτοκίων εγκυμονεί «τεράστιους πολιτικούς κινδύνους» και γι’ αυτό οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει «απαλά και προσεκτικά» να βρουν τρόπους εξόδου από την «παράδοξη» νομισματική πολιτική των αρνητικών επιτοκίων και της εκτύπωσης χρήματος. Τούτων λεχθέντων, δεν είναι λίγοι αυτοί που φοβούνται ότι υπό τις γερμανικές πιέσεις ίσως η ΕΚΤ κινηθεί προς την έξοδο ταχύτερα από ό,τι θα έπρεπε, υποπίπτοντας στο ίδιο λάθος που έκανε η Τράπεζα της Ιαπωνίας στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά και ο προκάτοχος του κ. Ντράγκι, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, αυξάνοντας τα επιτόκια του ευρώ το 2011, μεσούσης της χρηματοοικονομικής κρίσης. Ενα λάθος που «διόρθωσε» ο Ντράγκι με το που ανέλαβε καθήκοντα στο τέλος εκείνου του έτους. Το μόνο βέβαιο είναι, ότι καθώς το 2017 είναι εκλογικό έτος για τη Γερμανία και το θέμα των χαμηλών επιτοκίων βρίσκεται ψηλά στην εκλογική ατζέντα (όπως παραδέχθηκε με άκομψο τρόπο ο κ. Σόιμπλε όταν κατηγόρησε τον Ντράγκι ότι ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την άνοδο του AfD), εκεχειρία στον ψυχρό πόλεμο δεν αναμένεται σύντομα...