Προκλήσεις και ολισθήματα

Για μια ακόμη φορά η χώρα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού. Και όλοι το ξέρουμε.


Την ίδια ώρα, το πολιτικό προσωπικό παραμένει πρωταθλητής ανευθυνότητας και ανικανότητας στην Ευρωζώνη. Σε κάθε νέα πολιτική και οικονομική κρίση υποτίθεται πως κάτι μαθαίνει. Το ξεχνά όμως γρήγορα. Διότι οι παθογένειές του, είτε κυβερνά είτε αντιπολιτεύεται, είναι μεγάλες. Και δεν ξεριζώνονται. Με αποτέλεσμα, καταιγισμό ολισθημάτων.

Ας ξεκινήσουμε από την κυβέρνηση. Αυτή αντί να πατά γερά στο έδαφος των προκλήσεων, που καλείται να διαχειριστεί, ακροβατεί στο κενό. Εγκλωβίζεται σε ψευδαισθήσεις. Αντιδρά σπασμωδικά. Ενώ κινδυνεύει από θεωρίες συνομωσίας, που καλλιεργούνται στους κόλπους της. Καθώς αυτές την οδηγούν σε φορτίσεις, που απειλούν να εκτροχιάσουν την όποια σύνεσή της. Με τη σειρά της, η αντιπολίτευση και ειδικά η Αξιωματική, λειτουργεί υπερσυγκρουσιακά, ισοπεδωτικά και δαιμονολογικά. Πράττει ό,τι και ο προγενέστερος κακός (Σαμαρικός) εαυτός της. Πορεύεται στα χνάρια όλων των αντιπολιτεύσεων της περιόδου της κρίσης. Ειδικά η απαίτηση της ΝΔ για πρόωρες εκλογές διαλύει κάθε φράγμα λογικής και στοιχειώδους υπευθυνότητας. Το ολίσθημα είναι μεγάλο. Ικανοποιώντας απλώς ένα παθογενές εσωκομματικό ακροατήριο.

Για την κυβέρνηση Τσίπρα και τη χώρα, το κλείσιμο της αξιολόγησης είναι, στη φάση αυτή, το άλφα και το ωμέγα. Η αξιολόγηση όμως θυμίζει το γεφύρι της Άρτας. Ασφαλώς η κατάσταση τώρα δεν είναι πανομοιότυπη με το δράμα του 2015. Τότε, ο Βαρουφάκης είχε καταστήσει την προοπτική χρεοκοπίας ως το μοναδικό διαπραγματευτικό του όπλο. Από απειλή, η χρεοκοπία μεταβαλλόταν τελικά σε πραγματικό εφιάλτη, καθώς η χώρα έμενε χωρίς συμμάχους στην Ευρώπη. Τέτοια στρατηγική παραφροσύνης δεν υπάρχει πια. Ο Τσίπρας έχει χτίσει συμμαχίες. Οι Ευρωπαίοι δεν αντικρίζουν «παλαβούς» συνομιλητές. Γίνονται βήματα προς την κατεύθυνση μιας αξιόπιστης προσέγγισης. Όμως η κυβέρνηση Τσίπρα αδυνατεί να συλλάβει το βάθος της απουσίας εμπιστοσύνης προς όλες τις εγχώριες πολιτικές ελίτ, που έχει διαποτίσει την Ευρώπη (με αποκορύφωμα την πρώτη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ). Δεν έχει προσαρμοστεί διαπραγματευτικά στην πραγματικότητα αυτή. Και ακολουθούν ολισθήματα.

Ασφαλώς, το ΔΝΤ λειτουργεί με προκρούστεια μεθοδολογία. Αυτό ενοχλεί και τμήμα των Ευρωπαίων. Όμως οι Ευρωπαίοι χρειάζονται το ΔΝΤ για να πείσουν την κοινή τους γνώμη ότι η όποια συμφωνία δεν θα εκτροχιαστεί. Η κυβέρνηση Τσίπρα αντί να δαιμονοποιεί το ΔΝΤ ή να προσπαθεί να «εκβιάσει» μια σύγκρουσή του με τους εταίρους, θα έπρεπε ψύχραιμα και συγκροτημένα να αμφισβητεί κάποιες από τις συνταγές του. Οι υστερικές και σπασμωδικές αντιδράσεις δεν φέρνουν πιο κοντά τους Ευρωπαίους στις θέσεις της κυβέρνησης. Τους απομακρύνουν. Επιπροσθέτως, αν η κυβέρνηση Τσίπρα υιοθετήσει συνωμοτικές θεωρίες, κινδυνεύει να λειτουργήσει συναισθηματικά (όπως έκανε και με το δημοψήφισμα) και άρα να κάνει σοβαρά λάθη. Και στη φάση αυτή, παρόμοια ολισθήματα αποτελούν πολυτέλεια. Που δεν αντέχει η χώρα. Είναι, εν δυνάμει, μοιραία συνταγή.

Πού βρισκόμαστε λοιπόν; Η χώρα πορεύεται εν μέσω ολισθημάτων του πολιτικού προσωπικού της το οποίο αποδεικνύεται εκ νέου κατώτερο των περιστάσεων. Υπάρχουν τα πολύ σοβαρά και τα ακόμη πιο σοβαρά. Στην πρώτη κατηγορία εντάσσεται το εγχώριο πολιτικό κλίμα. Στη δεύτερη κυριαρχεί η αξιολόγηση. Είναι τραγικό για τη χώρα ότι οι αρχηγοί των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων μαξιμαλίζουν συγκρουσιακά. Δεν συγχωρούν στον Τσίπρα τις εκλογικές του νίκες. Δεν τον εμπιστεύονται (όχι άδικα). Κυρίως πολώνουν για να πείσουν ότι «είναι ηγέτες». Κάτι που δεν είναι. Κανένας τους.

Στα πολύ σοβαρά ασφαλώς κυριαρχεί η αξιολόγηση και η ολοκλήρωσή της. Ως πρωθυπουργός, ο Τσίπρας οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες του. Φυσικά, υπάρχει πολιτικό κόστος. Τούτο θα το απαλύνει σταδιακά κάνοντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, που όμως έρχονται σε ρήξη με το DNA στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Τα πάντα βεβαίως θα συνεχίσουν να καλύπτονται από ένα συνολικά άρρωστο πολιτικό κλίμα. Άρα, τα ολισθήματα θα είναι διαρκώς παρόντα. Όμως, αν η χώρα προχωρήσει, έστω και συρόμενη, στο πεδίο της οικονομίας, τουλάχιστον θα αποφύγουμε τον πάτο.