Αντικίνητρα ασφάλισης

Οταν κάποιος είναι νέος, είναι λογικό να έχει ως τελευταία προτεραιότητα τη σύνταξή του, αν και, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα στα χρόνια της κρίσης, πολλοί νέοι ζουν από τη σύνταξη των γονιών και των παππούδων τους.



Είναι όμως απολύτως φυσιολογικό ένας άνεργος σήμερα που βρίσκεται μακριά από την ηλικία συνταξιοδότησης ή και ένας... ακόμη εργαζόμενος να νοιάζεται περισσότερο για το πώς θα εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές εισόδημα, παρά για το πώς θα υπολογιστεί η σύνταξή του, όταν θα έρθει εκείνη η ώρα.

Επομένως από μόνη της η σημερινή πραγματικότητα για ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού δεν διαμορφώνει συνθήκες για τη δημιουργία ασφαλιστικής συνείδησης.

Σε ένα σύστημα όπου η εισφοροδιαφυγή αποτελούσε διαχρονικό πρόβλημα και πριν από την κρίση, σήμερα ενισχύονται τα κίνητρα.

Ενισχύονται για τρεις επιπλέον λόγους:

Πρώτον, γιατί το νέο σύστημα που συζητείται στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί μετά το Πάσχα, εάν ψηφιστεί και εφαρμοστεί όπως το εισηγείται η κυβέρνηση, δεν παρέχει κίνητρο ασφάλισης.

Με μια απλή ανάγνωση του νομοσχεδίου, μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας ότι για κάθε χρόνο ασφάλισης μετά τα 20, που αποτελούν τη βάση για την καταβολή της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ, η προσαύξηση είναι ιδιαίτερα μικρή.

Δεύτερον, γιατί οι εισφορές για έναν με μέσο εισόδημα επαγγελματία είναι εξοντωτικές. Οι εκπτώσεις που προβλέπονται για δικηγόρους, γιατρούς , μηχανικούς και οικονομολόγους για μια μεταβατική περίοδο μέχρι το 2021 είναι για αρκετούς από αυτούς αρκετά μεγάλες, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα, αφού είναι προσωρινές. Το γιατί δεν έγιναν οι αντίστοιχες εκπτώσεις και για τους άλλους επαγγελματίες ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, είναι και αυτό ένα θέμα. Γιατί δύο μέτρα και δύο σταθμά;

Το σοβαρότερο όμως είναι αυτό που θα συναντήσουν όλοι στο τέλος της μεταβατικής περιόδου και αυτό είναι μια μεγάλη επιβάρυνση στο εισόδημά τους και επομένως η ενίσχυση του κινήτρου της εισφοροδιαφυγής και φοροδιαφυγής είναι δεδομένη.

Τρίτος σοβαρός λόγος που οδηγεί στην απουσία ενδιαφέροντος για την ασφάλιση, είναι η χαμηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Παλιότερα πολλοί από τους εργαζόμενους και τους επαγγελματίες φρόντιζαν για την ασφάλισή τους κυρίως για να είναι «καλυμμένοι» οι ίδιοι και οι οικογένειές τους για υγειονομική περίθαλψη. Σήμερα με την υποβάθμιση που υπάρχει και στο συγκεκριμένο τομέα, με την απαξίωση των δομών υγείας και της πρωτοβάθμιας φροντίδας, δεν υπάρχει πλέον το ίδιο ενδιαφέρον για ασφάλιση.

Οι παραπάνω λόγοι, αλλά και η κυρίαρχη αντίληψη και πρακτική που έχουν φυσιολογικά δημιουργηθεί, να βλέπει ο καθένας το σήμερα, την εξασφάλιση των ειδών πρώτης ανάγκης, την επιβίωσή του, αποτελούν τις βασικές αιτίες που οδηγούν σε ένα μη βιώσιμο σύστημα.

Όλα λοιπόν αυτά που ακούγονται, ότι «κλείνουμε» με το ασφαλιστικό, δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, γιατί απλά δεν έχουμε «κλείσει» με τα μεγάλα ζητήματα της χώρας, της οικονομίας, της ανάπτυξης, της μετάβασης σε μια βιώσιμη πορεία.

Όλες αυτές οι εγγυήσεις και οι διαβεβαιώσεις που παρέχονται απλόχερα από τα κυβερνητικά στελέχη, δεν έχουν ιδιαίτερη αξία, αφού σύντομα, δυστυχώς, θα διαψευστούν.

Γιατί ένα ασφαλιστικό σύστημα, σε τελευταία ανάλυση, για να είναι βιώσιμο, βασικό προαπαιτούμενο είναι να είναι δίκαιο.

Και το νέο ασφαλιστικό σύστημα που η κυβέρνηση προτείνει δεν είναι δίκαιο, όταν μεταφέρονται δυσανάλογα βάρη στους νέους συνταξιούχους, αλλά και τους νέους εργαζόμενους.

Δεν είναι δίκαιο να έχει ένας νέος συνταξιούχος που θα υποβάλει αίτηση μετά από την ψήφιση του νέου νόμου, διαφορά από ένα που συνταξιοδοτήθηκε λίγες ημέρες πριν, 15%, 20% ή και περισσότερο.

Δεν είναι δίκαιο να παίρνει ένας συνταξιούχος με 20 χρόνια ασφάλισης 500 ευρώ σύνταξη και ο άλλος με 40 μόλις 200 ευρώ περισσότερα.

Δεν είναι δίκαιο να εξαφανίζεις την επικουρική σύνταξη ενός εργαζόμενου που πλήρωσε πολλά χρόνια εισφορές για να πάρει 200 ευρώ επειδή, επίσης πλήρωσε για πολλά χρόνια για κύρια σύνταξη και είχε την ατυχία, όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, να παίρνει κύρια σύνταξη 1.300 ευρώ.

Δεν είναι εύκολα τα πράγματα και αυτό είναι γνωστό σε όλους ακόμη και σε όσους δημαγωγούσαν όλα αυτά τα χρόνια. Όμως, από τη στιγμή που τα πράγματα έφθασαν εκεί που έφθασαν, δεν είναι δύσκολο να μοιραστούν έστω... δικαιότερα τα βάρη.