Ο Ικαρος, οι χάκερ - ακτιβιστές και το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα

Το 2016 ήταν μέχρι τώρα μία σχετικά ήρεμη χρονιά όσον αφορά συμβάντα που σχετίζονται με το χάκινγκ, καθώς οι -δημοσίως γνωστές τουλάχιστον- περιπτώσεις παραβιάσεις υπολογιστικών συστημάτων ήταν σχετικά περιορισμένες.



Η κατάσταση έχει αρχίσει να αλλάζει καθώς οι Ano­mymous, η πιο γνωστή παγκοσμίως ομάδα χάκινγκ, αποφάσισε να επαναδραστηριοποιηθεί και αυτή τη φορά στο στόχαστρο της, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα αναφέρουν σε ένα video τους στο YouTube, είναι το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα.

Οι Anonymous ανακοίνωσαν ότι θέτουν σε εφαρμογή το σχέδιο Ίκαρος, ονομασία εμπνευσμένη από την ελληνική μυθολογία. Και ενδεχομένως γι' αυτό, αλλά και για τις εξελίξεις που σχετίζονται με την ελληνική οικονομία, οι Anonymous να επέλεξαν ως πρώτο στόχο τους την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία την περασμένη Τρίτη δέχθηκε μία κυβερνοεπίθεση τύπου DDoS (Distributed Denial of Service). H επίθεση αυτού του τύπου θέλει τον επιτιθέμενο να στέλνει εκατομμύρια «αιτήματα» προς την ιστοσελίδα ? στόχο ώστε να προκαλέσει την κατάρρευση της.
Ο Ικαρος, οι χάκερ - ακτιβιστές και το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα

Στην περίπτωση της ΤτΕ, η επίθεση ήταν μεν αρκετά ισχυρή, η ιστοσελίδα «έπεσε» αλλά αντιμετωπίστηκε από τα συστήματα του οργανισμού με επιτυχία και το site επανήλθε μετά από λίγα λεπτά. Το πλάνο των Anonymous περιλαμβάνει μία σειρά από «κυβερνοεπιθέσεις» σε κεντρικές τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο μέσα στον Μάιο και μένει να δούμε ποιος θα είναι ο αντίκτυπος που θα έχουν οι επόμενες κινήσεις τους. Σημειωτέον πως δεν είναι η πρώτη επίθεση των Anonymous στην Ελλάδα. Η προηγούμενη πιο γνωστή περίπτωση είχε σημειωθεί το 2012 όταν η ομάδα είχε καταφέρει να «ρίξει» την ιστοσελίδα του υπουργείου Δικαιοσύνης και στο συνοδευτικό video μήνυμα της καταφερόταν κατά των Ελλήνων πολιτικών που «σκότωσαν τη δημοκρατία».

Hacktivism
Ο Ικαρος, οι χάκερ - ακτιβιστές και το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα
Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι οι Anonymous, οι οποίοι είναι γνωστοί επειδή χρησιμοποιούν ως σύμβολο τους τη μάσκα του Γκάι Φωκς, όπως αυτή εμφανίζεται στο κόμικ και την ταινία «V for Vendetta», είναι μία σχετικά χαλαρή ομάδα από χάκερ που εμφανίστηκε το 2003 και όλες οι επιθέσεις της δεν έχουν ως στόχο τα χρήματα αλλά να στείλουν ένα μήνυμα περί πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών. Πρακτικά, οι Anonymous είναι το πιο χαρακτηριστικό δείγμα του αποκαλούμενου hactivism, τα μέλη της, δηλαδή, αυτοαποκαλούνται χάκερ ακτιβιστές.

Η περίπτωση των Anonymous είναι από τις πλέον ιδιόμορφες πάντως, δεδομένου ότι από τη συγκεκριμένη ομάδα, το μέγεθος της οποίας ουδείς γνωρίζει με ασφάλεια αλλά εκτιμάται ότι είναι αρκετά μεγάλο, έχουν ξεπηδήσει αρκετές ακόμη μικρότερες ομάδες όπως είναι η LulzSec και η AntiSec, οι οποίες επίσης κινούνται στο χώρο του hacktivism. Σημειωτέον πάντως πως μπορεί γενικότερα οι ομάδες hacktivism να αντιμετωπίζονται με συμπάθεια από μία πολύ μεγάλη μερίδα χρηστών του Διαδικτύου αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν ξεπεράσει ουκ ολίγες φορές τα «όρια», ιδίως όταν δημοσιοποιούν προσωπικά δεδομένα συνδρομητών σε υπηρεσίες που βρέθηκαν στο στόχαστρο των Anonymous.

Κυβερνο-έγκλημα
Βέβαια, στην κοινότητα των χάκερ δεν περιλαμβάνονται αποκλειστικά και μόνο άνθρωποι που παραβιάζουν πληροφοριακά συστήματα προκειμένου να περάσουν πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα. Αντιθέτως, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των χάκερ έχει επιλέξει το χάκινγκ προκειμένου να έχει μία καλή πηγή εσόδων, καθώς το κυβερνοέγκλημα θεωρείται αρκετά προσοδοφόρα «επιχείρηση».

Η αξία του οικοσυστήματος του κυβερνοεγκλήματος δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια, δεδομένου κιόλας ότι οι περισσότερες περιπτώσεις δεν δημοσιοποιούνται. Αν αναλογιστεί κανείς, όμως, ότι στις αρχές του 2015 αποκαλύφθηκε ότι μία ομάδα κυβερνοεγκληματιών με την επωνυμία Carbanak κατάφερε μέσα σε 2 χρόνια να αποσπάσει, με φοβερά δημιουργικό τρόπο, περίπου 1 δισ. ευρώ από επιθέσεις σε 100 τράπεζες, είναι μάλλον προφανές ότι το κυβερνοέγκλημα μπορεί να είναι αρκετά προσοδοφόρο.

Επιπλέον, υπάρχουν και ουκ ολίγες περιπτώσεις που το χάκινγκ γίνεται σε κυβερνητικά συστήματα και οι χάκερ έχουν την υποστήριξη κρατών. Οι υποθέσεις κυβερνοκατασκοπείας αποτελούν πολύ συχνό φαινόμενο, ενώ γενικότερα θεωρούνται και από τις πλέον επικίνδυνες, καθώς έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου ο στόχος ήταν πυρηνικές εγκαταστάσεις!

Ελλάδα
Στο στόχαστρο των κυβερνοεγκληματιών έχουν βρεθεί κατά καιρούς και ελληνικές επιχειρήσεις. Μία από τις πιο πρόσφατες και ενδιαφέρουσες περιπτώσεις σημειώθηκε στις αρχές του Δεκεμβρίου 2015, όταν τρεις ελληνικές τράπεζες δέχθηκαν «επιθέσεις» από την ομάδα Armada Collective, η οποία απαιτούσε την καταβολή «λύτρων» σε bitcoin προκειμένου να μην ρίξει εντελώς τα συστήματα των εν λόγω τραπεζών. Οι τράπεζες δεν υπέκυψαν στον «εκβιασμό» και το θέμα πρακτικά έληξε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πάντως, η «επίθεση» της Armada Collective ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί στην Ελλάδα, η οποία γενικότερα δεν είναι από τις χώρες που προτιμούν οι κυβερνοεγκληματίες, καθώς υπάρχουν άλλες χώρες όπου οι εκεί επιχειρήσεις και οργανισμοί έχουν περισσότερο «ευπαθή» σε επιθέσεις πληροφοριακά συστήματα.